به گزارش خبرنگار ایمنا، فست فود یا غذای فوری، غذاهایی است که به‌سرعت پخته و آماده می‌شود، انواع ساندویچ، همبرگر و پیتزاها شامل این نوع غذاها هستند و این غذاها بیشتر در رستوران‌ها طبخ می‌شود، مهم‌ترین مزیتی که فست فود دارد این است که در مدت زمان کوتاه آماده می‌شود.
چنین غذاهایی مناسب کسانی است که نیاز دارند غذا سریع آماده شود و زمان خود را در آشپزخانه برای شست‌شوی ظرف، سبزیجات و تهیه غذا صرف نمی‌کنند. مقرون به‌صرفه بودن آنها مزیت این غذاها است، برای تهیه این غذاها نیاز است که از مقدار زیادی روغن، سس‌های چرب، شکر، گوشت سرخ‌شده، چربی، نمک و پنیر استفاده شود و این موجب می‌شود که فست فود نسبت به غذاهای خانگی ناسالم‌تر باشد.
تاریخچه فست فود
فست‌فود یا غذای حاضری، غذایی است که در رستوران‌های فست‌فود تهیه می‌شود، انواع ساندویچ، همبرگر، چیزبرگر و دیگر انواع برگرها، ماهی و میگوی سوخاری و هات‌داگ شامل این نوع غذا می‌شود. در مقابله با موج حملاتی که علیه صنعت فست‌فود صورت می‌گیرد، صاحبان این صنعت پرسود خیلی سعی کرده‌اند تا عبارت فست‌فود (fast food) را از ذهن مردم پاک و به جای آن عبارت "رستوران‌های خدمات فوری" را جا بیندازند، اما مردم در سرتاسر دنیا به این نوع غذا فست‌فود می‌گویند.
عبارت فست‌فود تبدیل به نماد زندگی مدرن و ماشینی شده است. ما در زمانه‌ای زندگی می‌کنیم که پیتزا زودتر از نیروی پلیس به خانه‌هایمان می‌رسد، اما برخلاف آنچه فکر می‌کنیم عرضه سریع غذاهای حاضر و آماده پیشینه تاریخی دارد و مختص قرن حاضر نیست؛ در ایران ساندویچی‌ها نمونه‌های اصلی رستوران‌های غذای سریع هستند که انواع ساندویچ سرد و گرم را ارائه می‌دهند.
ارزش غذایی پایین و کمبود ویتامین در فست فودها
فست‌فود ممکن است باکتری‌های مضر داشته باشد، سرخ کردن مواد غذایی باعث می‌شود مواد مغذی آن از بین برود. در فست‌فود از سبزیجات و میوه‌ها کمتر استفاده می‌شود، مصرف این غذاها در طولانی‌مدت ممکن است مشکلاتی را برای دستگاه گوارش و سیستم ایمنی بدن به وجود آورد و سلامتی فرد را به خطر اندازد. مهم‌ترین عیب این غذاهای فست فودی، اثرات منفی آن بر روی سلامتی است.
متخصصان تغذیه به افرادی که زخم معده دارند توصیه می‌کنند غذاهای پر ادویه نخورند و درصورتی‌که فست فودها سرشار از ادویه هستند، به همین خاطر کسانی که فست فود زیاد مصرف می‌کنند بیشتر در معرض بیماری‌هایی مانند نفخ، سوءهاضمه، رفلاکس و از همه مهم‌تر سرطان معده و روده بزرگ قرار می‌گیرند.
در غذاهای فست فودی نمک فراوانی به کار می‌برند که این هم می‌تواند مشکلات فشارخون را برای افراد به وجود آورد و با بالا رفتن فشارخون، خطر سکته مغزی را در آنها زیاد می‌کند. غذاهای فست فودی برخلاف ظاهر زیبایی که دارند، ارزش غذایی پایینی دارند و ویتامین و املاح موردنیاز بدن را تأمین نمی‌کنند و همچنین مصرف مداوم آنها باعث بروز اختلالات رشد در کودکان و نوجوانان به‌ویژه در سنین بلوغ می‌شود.
کدام فست فودها را بخوریم بهتر است؟
مصرف فست فودها مضرات بسیار زیادی برای بدن دارد اما می‌توانید با انتخاب بهترین و کم ضررترین نوع فست فود، این مضرات را کاهش دهید. در زندگی امروز فست فودها به رژیم غذایی ما اضافه شده‌اند و حذف آنها امکان پذیر نیست، با توجه به ضررهای مصرف فست فود بهتر است در زمان مصرف بی‌ضررترین نوع آن را برای خوردن انتخاب کنیم.
مصرف فست فودها به علت نداشتن ارزش غذایی بسیار مضر است اما در برخی از مواقع بر خلاف میل خود مجبوریم از این غذاها استفاده کنیم، در این موقعیت انتخاب نوع فست فود سالم بهتر است، با توجه به اینکه منوی فست فود جذاب و رنگارنگ است و طیف وسیعی از خوراکی‌ها را دربر می‌گیرد، گاهی در انتخاب غذای مناسب سردرگم می‌شویم اما در بین فست فودها نیز نوع سالم آنها وجود دارد.
مضرات فست فود و اثرات مخرب آن بر روی بدن
۱. عصبی شدن
فست فودها افراد را در معرض ابتلاء به استرس زیاد و عصبی شدن هم قرار می‌دهند. دلیلش کربوهیدرات زیاد و قندی است که وارد خون می‌کند.
۲. افزایش چربی‌های مضر
بیشتر غذاهای حاضری سرخ شده هستند و معمولاً هم برای سرخ کردن این غذاها از روغن‌های نباتی جامد استفاده می‌کنند. درصد اسیدهای چرب اشباع و ایزومرهای ترانس در این روغن‌ها بالاست. این چربی همان چربی مضری است که می‌تواند در دیواره رگ‌ها رسوب کرده و آنها را مسدود کند.
۳. خوردن نوشابه‌ها
یکی دیگر از مشکلات، غذاهای حاضری است نوشابه‌های گازدار در کنار تمام این غذاها عرضه و خورده می‌شود. اسید موجود در نوشابه‌های گازدار موجب فرسایش مینای دندان شده و همچنین قند بالای این محصولات، پوسیدگی دندان‌ها را تسریع می‌کند. به علاوه نوشابه‌ها فاقد ارزش غذایی بوده و به خاطر میزان قند بالایشان دارای کالری زیادی هستند که موجب چاقی می‌شوند. فراموش نکنید که نوشابه‌های رژیمی هم به دلیل داشتن قند مصنوعی آسپارتام، اشتهاآور هستند. مصرف آب، دوغ کم نمک و بدون گاز و نوشیدنی‌های کم شیرین و کم کالری، سالم‌ترین نوشیدنی‌ها هستند.
۴. کمبود مواد مغذی
غذاهایی که در فست فودها طبخ می‌شوند، دارای ارزش غذایی پایینی از نظر ویتامین و املاح مورد نیاز بدن هستند کمبود ارزش‌های غذایی یکی از مشکلاتی است که کودکان و نوجوانان را در سن رشد تهدید می‌کند. اگر کودک در سنین پایین از نظر مواد مغذی کمبود داشته باشد، حتماً در دوران نوجوانی نیز دچار این مشکل خواهد بود. کودکان و نوجوانانی که زیاد از این غذاها استفاده می‌کنند دچار کمبود کلسیم و ویتامین D هستند.
۵. نمک فراوان و فشار خون
بیشتر غذاهای حاضر در لیست (منوی) این رستوران‌ها از نظر نمک بسیار بالا و غیر بهداشتی است. از طرف دیگر مصرف این نوع غذاها باعث تغییر ذائقه خصوصاً در بچه‌ها شده و باعث عادت بچه‌ها به غذاهای شور می‌شود که در آینده و در سنین بالاتر سبب بیماری‌های قلبی و عروقی مانند فشارخون می‌شود، اگر از این دوران عادت‌های خوب غذایی مانند مصرف غذاهای کم نمک، کم چرب و تنوع غذایی در بچه‌ها شکل بگیرد به حفظ سلامت آنها و پیشگیری از بیماری‌های غیر واگیر از جمله بیماری‌های قلبی عروقی و فشارخون بالا در بزرگسالی کمک زیادی کرده‌ایم.
۶. پرخوری
پرخوری یکی دیگر از مشکلات این غذاهاست. وعده‌های غذایی فست فود از نظر اندازه معمولاً بزرگ‌تر از یک وعده غذای خانگی است. در نظر داشته باشید که انرژی موجود در این غذاها بسیار بیشتر از یک وعده غذای خانگی در همان حجم است.
۷. افزایش چربی خون تا کبدچرب و سکته
از آنجا که بیشتر فست فودها با غوطه ور شدن در روغن داغ تهیه می‌شوند، مصرف مداوم شأن میزان کلسترول بد یا همان چربی خون را بشدت افزایش می‌دهد. این در حالی است که احتمال ابتلاء به کبد چرب در کسانی که زیاد فست فود می‌خورند بیشتر است، چون این غذاهای چرب، بشدت پرکالری و چاق کننده‌اند.
از طرفی معمولاً برای سرخ کردن غذاهای فست فودی از روغن‌هایی با اسیدهای چرب اشباع و ایزومرهای ترانس بالا استفاده می‌کنند و این چربی همان چربی مضری است که می‌تواند در دیواره سرخرگ‌ها رسوب کند و باعث مسدود شدن آنها و در نتیجه افزایش احتمال سکته قلبی شود.
۸. افسردگی
تحقیقات دانشمندان اسپانیایی نشان داده افرادی که زیاد فست فود زیاد می‌خورند ۵۱ درصد بیشتر در خطر ابتلاء به افسردگی قرار دارند.
۹. چاقی
اولین مشکل، ناشی از مصرف غذاهای حاضری است. اکثر این غذاها برای سلامت انسان مضر است و شانس ابتلاء به دیابت و حمله قلبی را به شدت افزایش می‌دهد. مصرف زیاد فست فود سبب ایجاد چاقی به خصوص چاقی‌های موضعی در نواحی شکم و پهلوها می‌شود که خود چاقی یکی از عوامل (ریز فاکتورهای) مهم جهت ابتلاء به دیابت است.
۱۰. اعتیاد
شدیداً اعتیاد آور است و افرادی که زیاد فست فود می‌خورند نه تنها به خوردن این نوع غذا عادت می‌کنند، بلکه اشتیاقشان برای خوردن هر نوع غذایی هم بیشتر می‌شود.
۱۱. زوال عقل
زیاد فست فود خوردن، می‌تواند باعث زوال عقل شود، دلیلش هم چربی‌های موجود در فست‌فودها است که کم هم نیستند. همچنین این چربی‌ها احتمال ابتلاء به دیابت نوع دوم را هم زیاد می‌کنند.
۱۲. تاثیر منفی بر دستگاه اسکلتی بدن (استخوان‌ها)
کربوهیدرات موجود در فست فودها و غذاهای فراوری‌شده می‌تواند باعث افزایش اسید در دهانتان شود، افزایش اسید دهان نیز موجب تجزیه مینای دندان می‌شود. با نابودی مینای دندان فرصت برای باکتری‌ها فراهم می‌شود که کنترل را به‌دست بگیرند و حفره‌هایی در دندان ایجاد کنند. همچنین چاقی می‌تواند بر تراکم استخوان و توده عضلات نیز اثری منفی بگذارد، احتمال شکستگی‌های استخوان در افراد چاق بیشتر است.
جایگزین مناسب فست فودها را بدانیم
- می‌توانیم به جای استفاده از این غذاهای چرب و پر ادویه از فست فودهای سالم و سنتی استفاده کنیم؛ مخلوط میوه‌ها و سبزی‌ها؛ تخمه‌ها و تنقلات قدیمی، میوه‌های خشک شده (توت، آلو، پسته، انجیر، خرما و …) که عوارض بسیار کمی دارند و چربی‌هایی که در این دانه‌های خوراکی وجود دارد برخلاف چربی‌هایی که در فست فودها استفاده می‌شود چربی‌های بسیار مفیدی هستند که نه تنها باعث بیماری نمی‌شوند، بلکه چربی بد خون را کاهش داده و باعث افزایش چربی خوب بدن می‌شوند.
– غذای خانگی را می‌توان جایگزین فست فودها کرد و مقدار گوشت کمتر و سبزیجات بیشتری در تهیه غذا به کار برد. همچنین به جای قرص‌های فشرده سوپ یا پودر پیاز یا سیر آماده که دارای مقدار زیادی نمک هستند می‌توان از سوپ‌های تازه و کم نمک خانگی و در غذاهای خود از سیر تازه استفاده کرد. برخی ازانتخاب‌های فست فود سالم عبارتند از:
۱- سالادهای بدون سس یا سس‌های با چربی کم یا بدون چربی
۲- سیب زمینی پخته با سبزیجات به جای سیب زمینی سرخ شده با پنیر
۳- همبرگر خانگی ساده و کوچک
۴- میوه یا ماست
۵- شیر بدون چربی
۶- ساندویچ با کالری کم
- به جای غذاهایی که با گوشت قرمز تهیه می‌شوند (همبرگر و چیزبرگر) سراغ غذاهایی بروید که در ترکیباتشان گوشت سفید و سبزی وجود دارد. به عنوان مثال چیکن برگر کبابی بدون مایونز، میگوی کبابی و سالاد یا بشقاب سبزیجات از جمله بهترین گزینه‌ها به حساب می‌آیند و غذاهای حاوی سوسیس و کالباس در صدر بدترین‌ها قرار می‌گیرند.
- به جای سیب‌زمینی سرخ شده، سیب‌زمینی تنوری سفارش دهید تا میزان کالری دریافتی و احتمال دریافت اسیدهای چرب ترانس را به حداقل برسانید.
- به جای نوشابه‌های گازدار، آبمیوه‌های طبیعی سفارش دهید.
توصیه‌های کلیدی برای کاهش مصرف فست فود
برای تهیه غذای فست فودی از روغن‌های خیلی داغ و فراوان استفاده می‌کنند و مصرف مداوم این غذاها باعث می‌شود میزان کلسترول بد یا همان چربی خون را بشدت زیاد کند. پزشکان معتقدند کسانی که از غذاهای فست فودی زیاد استفاده می‌کنند بیشتر در معرض بیماری کبد چرب هستند.
- مصرف بیش‌ازحد این غذاها باعث چاقی افراد و ابتلاء به بیماری‌های قلبی و دیابت می‌شود، متأسفانه امروزه حدود یک‌سوم از سرطان‌ها ناشی از رژیم غذایی نامناسب است، می‌توان گفت که مصرف فست فود که ارتباط زیادی با چاقی نیز دارد یکی از عوامل ایجاد سرطان‌های روده و کلیه و مری است.
- تا زمانی که خوردن فست فود به یک عادت تبدیل نشده باشد، خطر جدی برای سلامتی ایجاد نمی‌کند. گاهی سالادهای به‌ظاهر سالم رستوران‌ها، می‌توانند به‌اندازه یک همبرگر و یا سیب‌زمینی سرخ‌کرده، ضرر داشته باشند، چون در تهیه این سالادها از سس‌های چرب زیادی استفاده می‌کنند. بهتر است اگر در رستوران سالادی را سفارش می‌دهید از نوع کم‌چرب و بدون سس آن را انتخاب کنید.
- همچنین فست فود کوچک، سفارش دهید و به‌جای غذاهایی که با گوشت قرمز تهیه می‌شوند سراغ غذاهایی بروید که در ترکیبات آنها گوشت سفید و سبزی وجود دارد و به‌جای نوشابه‌های گازدار، آبمیوه‌های طبیعی سفارش دهید.
نظر شما