به گزارش خبرنگار ایمنا، ویتامین‌ها سوخت و ساز بدن را تنظیم می‌کنند، و تنها کمبود یک ویتامین می‌تواند، تمام بدن انسان را به اختلال بیندازد، بیشتر ویتامین‌ها از منابع اصلی طبیعی استخراج می‌شوند.
تمامی ویتامین‌ها ترکیبات بسیار آلی است که به مقدار خیلی جزئی برای متابولیسم مواد غذایی و اعمال حیاتی بدن، رشد و نمو و تندرستی ضرورت دارد. تغذیه ناقص و رژیم غذایی نامناسب سبب کمبود یا فقدان یک یا چند ویتامین می‌شود و به بیماری‌های مختلف مانند بری بری و پلاگر مبتلا می‌شود، کمبود پنج نوع ویتامین‌ها و عوارض آن در بدن عبارتند از:
۱. افراد مٌسن و زنان باردار در معرض کمبود ویتامین B
ویتامین‌های گروه B، از هشت نوع ماده مغذی مختلف تشکیل شده، که هر کدام از آنها نقش منحصر به فردی در حفظ سلامت بدن، مخصوصاً سلامت سلول‌ها و حفظ انرژی در بدن را ایفا می‌کنند.
علائم و نشانه‌های کمبود ویتامین B در بدن، بسته به اینکه کمبود به وجود آمده مربوط به کدام یک از ویتامین‌های این گروه باشد متفاوت است. بعضی از غذاها حاوی چندین ویتامین مختلف از گروه B است در حالی که بعضی از مواد مغذی، سرشار از یک ویتامین خاص از این گروه بوده و مصرف آنها می‌تواند کمبودهای بدن شما را در این زمینه از بین ببرد. بهترین راه برای رساندن انواع مواد مغذی مورد نیاز به بدن، استفاده از یک رژیم غذایی متعادل است.
عده خاصی از افراد، مانند افراد مٌسن یا زنان باردار بیشتر در معرض کمبود ویتامین B هستند، بدن این دسته از افراد به مقدار بیشتری ویتامین B نیاز دارد. بعضی از شرایط خاص مانند بیماری کرون (بیماری التهاب دیواره روده)، بیماری سلیاک (اختلال خودایمنی روده باریک)، ایدز و اعتیاد به الکل می‌تواند مانع جذب ویتامین B توسط بدن شده و خطر ایجاد کمبود ویتامین را افزایش دهد.
علائم کمبود ویتامین B، بسته به اینکه کمبود کدام ویتامین در بدن رخ دهد، متفاوت است؛ این علائم می‌توانند از خستگی و سرگیجه شروع شده و تا کم خونی، به خطر افتادن سیستم ایمنی بدن و راش‌های پوستی (ناهموار شدن و قرمزی سطح پوست) نیز پیش رود.
در صورتی که برای مشکل کمبود ویتامین به پزشک مراجعه کنید، معمولاً به شما یا استفاده از مکمل‌های مخصوص یا مصرف مواد غذایی خاص که حاوی ویتامین مورد نیاز بدن شما هستند را پیشنهاد خواهد کرد.
۲. نشانه‌های کمبود ویتامین K
ویتامین K عاملی بسیار مهم و حیاتی در بدن است که مانند تمامی ویتامین‌ها و مواد معدنی دیگر کارکرد برخی از ارگان‌های بدن به وجود این ویتامین وابسته است. نشانه‌های کمبود هر ریزمغذی و ویتامینی در بدن به عنوان زنگ هشداری به شمار می‌رود که شما را در برابر نیازهای بدن آگاه می‌کند.
ویتامین‌ها نقش مهمی را در سلامت بدن بازی می‌کنند، بنابراین آشنایی با نشانه‌های کمبود ویتامین‌ها در بدن و سعی در جبران آنها تضمینی برای سلامت به شمار می‌رود. سطوح پایین ویتامین K سبب می‌شود تراکم استخوان پایین آید و شواهدی موجود است که نشان می‌دهد سطوح کافی ویتامین K می‌تواند سلامت استخوان را بهبود دهد و از بروز ترک خوردگی بر روی استخوان جلوگیری به عمل آورد.
علائم و نشانه‌های کمبود ویتامین K به صورت زیر نمود پیدا می‌کند:
- در صورت کمبود این ویتامین پوست شما به راحتی کبود می‌شود، از لثه‌ها و بینی شما خون می‌آید.
- کمبود این ویتامین سبب خونریزی از زخم‌ها، محل تزریق و محل‌های جراحی می‌شود.
- خونریزی در مجرای روده رخ می‌دهد و در صورت کمبود این ویتامین در ادرار و مدفوع خون مشاهده می‌شود.
- کمبود ویتامین k در کودکان تازه متولد شده نیز به همین صورت است و در موارد شدید سبب بروز خونریزی در جمجمه می‌شود. به همین دلیل انجمن اطفال آمریکا پیشنهاد می‌دهد به نوزادان تازه متولد شده دوزی از این ویتامین تزریق شود.
۳. علائم کمبود ویتامین C
کمبود ویتامین C در بدن خودش را به شیوه‌های مختلفی نشان می‌دهد. اگرچه علائم و نشانه‌های کمبود ویتامین C چندان دردسرساز نیستند، اما نتیجه‌ی کمبود طولانی‌مدت ویتامین C می‌تواند بسیار خطرناک باشد.
به‌همین‌دلیل لازم است کاملاً مراقب آن باشید، کمبود شدید ویتامین C می‌تواند منجر به بیماری اسکوروی (نتیجه شکسته شدن کلوژن‌ها) شود. اسکوروی باعث ایجاد احساس خستگی و درماندگی در شما می‌شود، روی قدرت استخوان‌ها و ماهیچه‌های شما تأثیر می‌گذارد و سیستم ایمنی را تضعیف می‌کند، امروزه، اسکوروی به‌ندرت مشاهده می‌شود، چراکه فقط مقدار بسیار کمی ویتامین C برای جلوگیری از این بیماری کافی است.
۴. نبود ویتامین B12 در بدن دردسرساز می‌شود
بدن انسان برای سوخت و ساز و عملکرد مناسب اندام‌ها به انواع ویتامین‌ها و پروتئین‌هایی نیاز دارد که غالباً از مواد غذایی دریافت می‌کند. درست است که مصرف انواع داروهای مکمل هم می‌توانند نیاز بدن را جبران کنند اما هیچ‌کدام به اندازه مصرف مواد غذایی نمی‌تواند کمبود بدن را جبران کند.
یکی از ویتامین‌های ضروری برای سلامت بدن کمبود ویتامین B12 است که علائم هشداردهنده‌ای از نظر جسمی دارد. کمبود ویتامین B12 معمولاً در سالمندان و به‌ویژه افرادی که از نقص خودایمنی رنج می‌برند بیشتر دیده می‌شود.
۵. آشنایی با هفت عارضه کمبود ویتامین D
ویتامین D برای سلامت استخوان و تعدادی دیگر از اندام‌های بدن مانند ماهیچه‌ها، دندان‌ها و حتی تقویت سیستم ایمنی بدن، اهمیت بسیار زیادی دارد، اما مشکلی که وجود دارد این است که ویتامین دی به سختی از منابع غذایی معمولی به دست می‌آید و تأمین اندازه مورد نیاز بدن، تنها از طریق مصرف منابع ویتامین D امکان پذیر نیست و باید از فرآورده‌هایی مثل شیر یا غلاتی که با این ویتامین غنی شده‌اند، استفاده شود. هفت عارضه کمبود ویتامین D در بدن عبارتند از:
۱. درد و ضعف ماهیچه‌ها
ماهیچه‌ها برای داشتن عملکرد درست، به مقادیر معینی از ویتامین D نیاز دارد؛ کمبود ویتامین D می‌تواند منتهی به دردناک و ضعیف شدن ماهیچه‌ها شود. این همان حسی است که اغلب، زمانی آن را تجربه می‌کنید که به عفونتی ویروسی مانند آنفولانزا دچار شده‌اید. شدت این درد از نسبتاً ملایم تا شدید متغیر است و اگر کمبود ویتامین دی جبران نشود، در طول زمان بدتر می‌شود.
۲. سردرد و سرگیجه
سردرد و سرگیجه به عنوان یکی از علائم فشارخون بالا رایج است و معمولاً کسانی که کمبود ویتامین D دارند از فشار خون بالا شکایت می‌کنند. فشار خون بالا، یکی از « «قاتلان خاموش» نامیده می‌شود، زیرا با وجود اینکه عامل خطری برای سکته قلبی و مغزی است، ولی در برخی افراد هیچ علائم هشداردهنده‌ای وجود ندارد و آنها متوجه بالا بودن فشار خون خود نمی‌شوند. اگر سردرد و سرگیجه دارید و گمان می‌کنید که شاید فشار خون‌تان بالا باشد، حتماً باید به پزشک مراجعه کنید.
۳. عفونت‌های مکرر
اگر متوجه شده‌اید که به طور مکرر به عفونت ادراری یا مشکلات تنفسی مانند سرماخوردگی یا آنفلوانزا دچار می‌شوید، این احتمال وجود دارد که سیستم ایمنی بدن شما به اندازه‌ی کافی قوی نباشد. یکی از دلایل ضعف سیستم ایمنی بدن کمبود ویتامین D است که در سلول‌های سیستم ایمنی، در غلظت بالا یافت می‌شود و برای عملکرد مناسب آنها ضروری است. در مطالعه‌ای مشخص شد که احتمال مبتلا شدن به سرماخوردگی یا آنفولانزا در کودکانی که ویتامین D به میزان زیاد در سیستم ایمنی بدن آنها وجود دارد، کمتر است.
۴. مشکلات گوارشی
اگر وضعیت پزشکی خاصی مانند بیماری سلیاک یا بیماری التهاب روده در مورد شما تشخیص داده شده است، یا اگر مشکلاتی مانند سوزش معده یا یبوست دارید، ویتامین D می‌تواند موجب کاهش سرعت عبور مواد غذایی در بدن شما شود. همچنین به خاطر داشته باشید که میان بیماری‌های گوارشی مانند سلیاک و سایر مشکلات سلامت، رابطه‌ای قطعی وجود دارد.
۵. عرق بیش از حد
یکی از علائم کمبود ویتامین دی عرق کردن است. اگر متوجه شده‌اید که بیش از حد عرق می‌کنید، و هیچ دلیل واضحی مانند تب، هوای گرم یا تمرین ورزشی شدید، برای آن وجود ندارد این مسئله را نیز باید با پزشک خود در میان بگذارید. هنوز مشخص نشده است که چرا کمبود ویتامین D منجر به این مشکلات می‌شود، ولی با این حال، این مسئله در تحقیقات پزشکی، تثبیت شده و قطعی است.
۶. احساس افسردگی
یکی دیگر از علائم کمبود ویتامین D افسردگی است. از علائم افسردگی می‌توان به وجود احساس ناراحتی، بی‌ارزش بودن یا صرفاً افسردگی ساده اشاره کرد، اما خبر خوب این است که با جبران کمبود ویتامین D در بیشتر موارد این مشکلات از میان می‌روند و می‌توانید دوباره به زندگی عادی بازگردید.
۷. ریزش مو
بین کمبود ویتامین D و ریزش مو ارتباطی قوی وجود دارد. اگر سطوح ویتامین‌ها و مواد معدنی مورد نیاز بدن شما برای مدت زیادی کمتر از حد معمول باشد، مواد غذایی حیاتی مورد نیاز برای طی شدن یک چرخه طبیعی رشد به فولیکول‌های مو نمی‌رسد. کمبود این مواد غذایی باعث می‌شود موهای شما شکننده و حساس شود یا دچار ریزش شود چرا که بدن شما توانایی کامل کردن چرخه رشد موها را ندارد.
ویتامین D یکی از مواد مغذی است که روی رشد مو تأثیر می‌گذارد، اما در کنار آن ویتامین C و بیوتین هم نقش مهمی در تغذیه مو دارد و باعث می‌شود مو قوت خود را حفظ کند و ریزش موها کاهش یابد. به طور خلاصه، نگه داشتن سطح این ویتامین‌ها در اندازه‌ی طبیعی خود، یکی از بهترین راه‌های مبارزه با ریزش مو بنا به دلایل تغذیه‌ای است.
نظر شما