به گزارش خبرنگار ایمنا، ریزش مو یکی از شایعترین علل مراجعه افراد به کلینیکهای زیبایی است. عوامل متعددی نظیر ژنتیک، اختلالات هورمونی، کمکاری تیروئید، کمبود ویتامینها و گردش خون ناکافی در پوست سر موجب ریزش غیرطبیعی مو میشوند. اما مصرف مواد غذایی مغذی تا حد زیادی در کنترل ریزش مو مؤثر است.
بیشتر افراد حدود ۱۰۰ هزار فولیکول مو دارند. موها دارای چرخه رشد هستند، مرحله اول مرحله رشد یا آناژن است که دو تا هشت سال طول میکشد در مرحله آناژن موها هر ماه حدود یک سانتی متر رشد میکنند. وقتی عاملی رشد موهای را متوقف میکند، به آن آناژن افلیوویوم (anagen effluvium) میگویند.
پس از آن مرحله کاتاژن است و فقط حدود یک تا دو درصد موها در مرحله کاتاژن قرار دارند. این مرحله دو تا سه هفته طول میکشد. در این مرحله رشد رشته مو متوقف میشود. آخرین مرحله رشد مو مرحله استراحت یا تلوژن است که پنج ماه طول میکشد.
ریزش بیش از ۱۲۵ تار مو در روز طبیعی نیست
در طول این مرحله تارهای مو آماده میشوند تا از پوست سر جدا شوند. حدود ۸ تا ۹ درصد موها در این مرحله است. سپس رشته مو میافتد و به محض شروع مجدد چرخه رشته جدیدی در محل خود رشد میکند. تلوژن افلوویوم Telogen effluvium موقتی است اما در صورت داشتن تلوژن افلوویوم موهای بیشتری میریزند.
استرس، جراحی یا حتی داشتن تب میتواند باعث ایجاد تلوژن افلوویوم شود، اما احتمالاً پس از شش ماه موها به حالت طبیعی برمیگردند. به طور معمول در پایان مرحله استراحت، روزانه حدود ۵۰ تا ۱۰۰ تار مو میریزد. از آنجا که ۱۰۰ هزار فولیکول مو یا بیشتر در پوست سر وجود دارد، از دست دادن ۱۰۰ تار مو در روز تفاوت زیادی ایجاد نمیکند. گاهی موهایی که ریختهاند مجدداً رشد نمیکنند. آلوپسی اصطلاح عمومی و پزشکی است که برای این ریزش مو به کار میرود.
۸۰ تا ۹۰ درصد فولیکولهای مو در مرحله رشد هستند در حالی که بقیه در مرحله استراحت یا ریزش هستند. ریزش بیش از ۱۲۵ تار مو در روز طبیعی نیست و دیگر فقط ریزش مو محسوب نمیشود.
ریزش مو یکی از چیزهایی است که همه را درگیر کرده اگر چه علل فقدان مو بسیار زیاد است، از جمله ژنتیک، سن، هورمونها، مسمومیت غذایی، مسمومیت، دارو، اما تغییر رژیم غذایی میتواند مفید باشد.
خوراکیهای طبیعی برای جلوگیری از ریزش مو
ا. اسیدهای چرب ضروری
اسیدهای چرب ضروری به چربیهای خاصی گفته میشود که نقش مهمی در عملکرد صحیح اندامهای بدن دارند. چنانچه سطح چربیهای سالم در بدن کاهش پیدا کند، از درخشندگی طبیعی موها کاسته خواهد شد. بدن به تنهایی قادر نیست این دسته از اسیدهای چرب را تولید کند، پس لازم است از مصرف مواد غذایی حاوی اسیدهای چرب غافل نشوید. گردو، تخم کتان و آووکادو به دلیل اینکه سرشار از اسیدهای چرب ضروری هستند، در حفظ سلامت مو معجزه میکنند. ماهی سالمون نیز سرشار از اسیدهای چرب امگا ۳ است. به گفته ویتنی باو (Whitney Bowe)، متخصص پوست، اسیدهای چرب امگا ۳ به تقویت غدد چربیِ اطراف فولیکولهای مو کمک کرده و با متعادلسازی چربی مو موجب افزایش درخشندگی موها میشوند. از این رو، مطلوب است هفتهای دو وعده ماهی سالمون مصرف کنید. همچنین به گزارش انجمن قلب آمریکا، مقدار توصیه شده برای هر وعده حدود ۱۰۰ گرم است.
۲. ویتامین C
هر تار مو توسط لایهای از کلاژن ا محافظت میشود. کلاژن مو با افزایش سن به تدریج از بین میرود، اما برای تقویت کلاژن نیازی به درمانهای پرهزینه نیست، فقط کافی است از مواد غذایی حاوی ویتامین C بیشتر مصرف کنید. مرکبات، توتفرنگی، گواوا نوعی میوهی گرمسیری) و فلفل قرمز از جمله منابع غنی ویتامین C هستند. مصرف روزانه یک پیمانه توت فرنگی، ۱۱۳ درصدِ کل ویتامین C مجاز برای بدن در یک روز را تأمین میکند. گفتنی است ویتامین C در ردیف ویتامینهایی قرار دارد که مقدار اضافهی آن از طریق ادرار دفع خواهد شد.
۳. بیوتین
بیوتین یک ویتامین محلول در آب از خانوادهی ویتامینهای گروه ب است که موجب تقویت مو و پوست سر میشود. منابع غذایی حاوی بیوتین عبارتند از مغزها، برنج قهوهای و جوی دوسر.
۴. اِماِساِم
متیل سولفونیل متان به اختصار اِماساِم (MSM) گفته میشود، در تولید کِراتین یا همان پروتئین مو مؤثر است و همچنین به تقویت فولیکول مو کمک میکند. سبزیجات برگدار مثل برگ چغندر سوئیسی (تصویر بالا)، کلم و آب تره حاوی مقادیر کمی اِماساِم هستند. در مجموع، سبزیجات خام بیشتر از سبزیجات پخته اِماساِم دارند، چرا که مقداری از این ترکیب شیمیایی طی فرآیند پخت تبخیر میشود. البته، وقتی مثلاً مارچوبه یا چغندر پخته میخورید، باز هم مقداری اِماساِم دریافت خواهید کرد، اما این مقدار کمتر از چیزی است که در مارچوبه یا چغندر خام وجود دارد.
۵. آهن
کمبود آهن موجب ریزش مو میشود. این وضعیت در زنان به دلیل عادت ماهانه شایعتر است. به طور معمول، زنانِ زیر ۵۰ سال به روزانه ۱۸ میلیگرم آهن و زنانِ بالای ۵۰ سال به روزانه ۸ میلیگرم آهن نیاز دارند. حلزون و صدف از جمله منابع غنی آهن هستند، اما لوبیا جایگزین بهتری برای مصرف روزانه است. یک پیمانه لوبیای سفید حدود ۸ میلیگرم آهن دارد.. سبزیجات دارای برگ سبز، تره فرنگی، بادام هندی، میوههای خشک، انجیر و انواع توت نیز از جمله سایر مواد غذایی سرشار از آهن هستند. همچنین یکی از ویتامینهایی که جذب آهن را افزایش میدهد ویتامین C است.
۶. مواد معدنی
مواد معدنی از جمله سیلیس و زینک به رشد مو کمک میکنند. مواد غذایی حاوی سیلیس عبارتند از خیار، انبه، سبزیجات دارای برگ سبز، لوبیا، کرفس و مارچوبه (تصویر بالا). گیاه دم اسبی نیز حاوی مقادیر زیادی سیلیس اُرگانیک است.
زینک مانع خشکی پوست سر میشود. به گفته ربکاکازین (Rebecca Kazin)، متخصص پوست و استادیار دانشگاه جانز هاپکینز، حدود نصف پیمانه تخم کدوی بوداده، ۱۹ درصدِ کل زینک مورد نیاز بدن در یک روز را تأمین میکند. گفتنی است بدن انسان روزانه به ۸ میلیگرم زینک نیاز دارد. سایر منابع غذایی سرشار از زینک عبارتند از غلات غنیشده، ماست، آجیل برزیلی
۷. عصاره نخلک ارّهای
بر اساس نتایج پژوهشی که در نشریهی طب جایگزین و مکمل چاپ شد، عصاره نخلک اره ای (نام علمی: سِرینو ریپِنز (Serenoa repens)) موجب افزایش رشد مو در مردان میشود. در این پژوهش مشاهده شد رشد مو در افرادی که روزانه ۴۰۰ میلیگرم عصارهی استاندارد شدهی نخلک ارّهای و ۱۰۰ میلیگرم بِتا-سیتوستِرول (beta-sitosterol) (این ماده نیز از نخل ارهای به دست میآید) مصرف کرده بودند، افزایش یافت. عصارهی نخل ارهای از دیرباز در عطاریها به منظور درمان ریزش مو توصیه میشده است.
۸. جلبک دریایی
کمکاری تیروئید موجب نازک شدن تار مو میشود. جلبکهای دریایی از جمله کتانجک، نوری، دولس (تصویر به دلیل اینکه سرشار از یُد هستند، به بهبود وضعیت مبتلایان به کمکاری تیروئید کمک میکنند. این افراد نباید از آب لولهکشی برای مصارف آشامیدنی استفاده کنند، چرا که آب لولهکشی حاوی فلوئور و کُلُر است و مانع جذب ید میشود. با این حال، چنانچه به کمکاری تیروئید مبتلا هستید، لازم است در مورد رژیم غذایی خود حتماً با یک پزشک مشورت کنید.
۹. ویتامین E
ویتامین E به تقویت موهای آسیبدیده و افزایش استحکام مو کمک میکند. این ویتامین موجب ساخته شدن کراتین در داخل تار مو شده و به این ترتیب، از شکنندگی موها جلوگیری میکند. منابع غذایی سرشار از ویتامین E عبارتند از تخم آفتابگردان، دانه کاج، قیسی، اسفناج پخته و زیتون. بادام درختی نیز از جمله منابع غنی ویتامین E به شمار میرود. این ویتامین از خاصیت آنتیاُکسیدانی برخوردار است و میتواند تابش فرابنفش را بدون آسیب رساندن به سلولهای پوستی جذب کند. بدن انسان به روزانه ۱۵ میلیگرم ویتامین E نیاز دارد. مصرف حدود ۲۸ گرم بادام درختی میتواند نیمی از این نیاز روزانه را برطرف کند.
۱۰. اِسانس رُزماری
اسانس رزماری از دیرباز به منظور افزایش گردش خون در پوست سر استفاده میشده است. میتوانید زمانی که سرتان را شامپو میزنید، چند قطره اسانس رزماری به شامپوی خود اضافه کنید یا اینکه پوست سرتان را با چند قطره روغن رزماری یا نارگیل به طور منظم ماساژ دهید.
۱۱. پروتئین
ریزش طبیعی مو قابل جلوگیری نیست. هر فرد به طور میانگین در هر روز حدود ۵۰ تا ۱۰۰ عدد تار مو از دست میدهد. چنانچه پروتئین کافی مصرف نکنید، بدن نمیتواند تعداد تار مویی را که روزانه به طور طبیعی از دست میدهید جایگزین کند. گوشت مرغ منبع غذایی مناسبی برای دریافت پروتئین است. افرادی که به رژیم گیاهخواری علاقهمند هستند نیز میتوانند از سایر منابعِ حاوی پروتئین نظیر گیاه کینوا نخود یا عدس استفاده کنند.
۱۲. مس
برخی از قارچها سرشار از مس است. به گفته کازین، مس به حفظ رنگ طبیعی موها کمک میکند. نتایج پژوهشی که در سال ۲۰۱۲ انجام شد نشان داد کمبود مس با سفیدی زودرس موها در ارتباط است. به گزارش کلینیک مایو که یکی از مشهورترین کلینکهای رژیم غذایی در ایالات متحدهی آمریکا است، بدن انسان روزانه به حداقل ۱.۵ میلیگرم مس نیاز دارد. نصف پیمانه قارچ پخته تقریباً نیمی از این نیاز روزانه را تأمین میکند. جلبک دریایی و دانه کنجد نیز از دیگر مواد غذایی حاوی مس به شمار میروند.
نظر شما