خواص درمانی تخم جعفری؛ شنبلیله و گشنیز برای سلامتی

به گزارش خبرنگار ایمنا، بسیاری از بیماری‌ها و مشکلاتی که در طول روزها با آنها دسته پنجه نرم می‌کنیم از گوارش بدن است، خوردن مواد غذایی مختلف می‌تواند تأثیر مهمی بر سلامت ما داشته باشد و باعث می‌شود برخی بیماری‌ها تا حدودی بهبودی پیدا کنند.

میوه‌ها و سبزیجات می‌توانند باعث سلامت جسم و حتی روح انسان شوند، دانه‌هایی که کاشته می‌شوند و از آنها محصولی برداشت می‌شود هم خواص جالبی دارند که بررسی کردن آنها می‌تواند بسیار مفید باشد.

آشنایی با خواص تخم جعفری

تخم جعفری از نظر طب قدیم ایران گرم و خشک و ضد نفخ شکم است، شریان‌ها و رگ‌ها را تمیز می‌کند، ادرارآور و قاعده آور است، برای درمان تب نوبه به کارمی رود. همچنین تخم جعفری ضد نفخ و بادشکن، بازکننده شریان‌ها و ادرارآور، ضد عفونی کننده خون و بازکننده صدا، مسکن اعصاب و پاک کننده مجاری روده‌ها، قاعده‌آور و تنظیم کننده عادت ماهیانه، دفع کننده اسید اوریک بدن و ضد استسقاء است، برای تب نوبه، نزله و قاعدگی‌های سخت و دردناک نیز مفید است.

مهمترین خواص تخم شنبلیله

سبزی و حتی تخم شنبلیله خواص درمانی بسیار بالایی دارند. برجسته‌ترین خاصیتی که دارد تأثیر بر کنترل دیابت است. اما خواص دیگری را نیز شامل می‌شود، بهبود کم خونی، کاهش تب، بهبود بیماری‌های تنفسی و بسیاری از موارد دیگر از تأثیرات آن محسوب می‌شوند.

دانه‌های شنبلیله قسمتی از این گیاه هستند که در موارد درمانی مختلف به کار برده می‌شود، این دانه‌ها در طب سنتی چینی از گذشته تا به حال کاربردهای متعددی دارند، خواصی که این دانه‌ها به همراه دارند، عبارتند از:

۱. مهمترین خاصیت شنبلیله؛ تأثیر بر دیابت

از مهمترین تأثیرات مصرف این دانه‌ها و سبزی شنبلیله می‌توان به کاهش قند خون و کنترل دیابت اشاره کرد. در واقع به عنوان راهکاری برای متابولیک بدن می‌توان از آن استفاده کرد. دیابت نوع ۱ و نوع ۲ با دریافت ترکیبات شنبلیله، تحت تأثیر قرار می‌گیرند و سطح کربوهیدرات خون نیز کاهش خواهد یافت.

این موضوع به دلیل ترکیبات مفید آن برای بهبود عملکرد انسولین در بدن است. از طرفی استفاده از پودر تخم شنبلیله فیبر بالایی به بدن می‌رساند که این موضوع نیز در کنترل قند خون بسیار مؤثر است. بنا به این دلایل و شواهد، اغلب به مبتلایان به دیابت نوع ۱ و ۲ در مراحل مختلف توصیه می‌شود، از تأثیر این دانه بهره‌مند شوند.

۲. افزایش شیر مادر با استفاده از تخم شنبلیله

از آنجایی که شیر مادر بهترین منبع تغذیه نوزادان برای رشد آنها است، لازم است تا مقدار مناسبی برای تأمین نیازهای کودک تولید شود. اما برخی از مادران لازم است برای تولید شیر مورد نیاز کودک، راهکارهایی را انجام دهند.

امروزه متخصصین درمان‌های دارویی مختلفی را برای این منظور ممکن است توصیه کنند که راهکار طبیعی مانند استفاده از تخم شنبلیله نیز می‌تواند برای این امر موثر باشد.

۳. افزایش تستوسترون مردان

مهمترین دلیل استفاده از مکمل شنبلیله برای مردان، افزایش سطح تستوسترون برای آنها است.

۴. راهکاری برای کنترل اشتها

اشتهای زیاد یکی از مواردی است که اضافه وزن و چاقی را در پی دارد. تحقیقات انجام شده نشان دهنده این است که استفاده از شنبلیله برای کاهش اشتها موثر است.

۵. کاهش سطح کلسترول و تری گلیسیرید

تری گلیسیرید و کلسترول بالا به ابتلاء به بیماری‌های قلبی منجر می‌شوند. راهکارهای کنترل کننده برای آنها، در حد به سزایی تحت تأثیر رژیم غذایی است. یکی از بهترین گزینه‌ها شنبلیله است که در حد مطلوبی کاهش کلسترول و کاهش تری گلیسیرید را در پی خواهد داشت.

۶. خاصیت ضد التهابی

یکی از عواملی که سبب بروز بیماری‌ها برای بدن می‌شود، التهابات هستند. استفاده از پودر تخم شنبلیله در تهیه غذا به عنوان ادویه و حتی استفاده از دمنوش آن می‌تواند به دریافت خاصیت ضد التهابی برای بدن منجر شود.

۷. بهبود سوزش سردل

طبق مطالعه انجام شده، استفاده از شنبلیله طی دو هفته، سبب کاهش سوزش سردل افرادی که مکرر آن‌را تجربه می‌کرند، شده است. حتی تأثیرات آن با داروهای ضد اسید معده قابل مقایسه است.

اهمیت مقدار مصرف شنبلیله

شنبلیله به عنوان یکی از ترکیبات مفید در بسیاری از مکمل‌ها به کار برده می‌شود. اما باید این نکته را در نظر داشت که دوز مناسب برای استفاده از آن در حد به سزایی تحت تأثیر اثری است که قرار است از آن گرفته شود.

معمولاً برای اینکه سطح تستسترون در آقایان افزایش یابد، حدود ۵۰۰ الی ۶۰۰ میلی گرم از آن در روز کافی است. اما در برخی از موارد نیز ممکن است مقدار هزار الی دو هزار میلی گرم مصرف از آن توصیه شود. البته مکمل‌های آن لازم است قبل از غذا یا همراه مصرف شوند.

در صورتی که لازم باشد از پودر دانه‌های آن استفاده شود، روزانه بین سه تا پنج گرم متعادل است.

البته باید گفت از آنجایی که این دانه و حتی سبزی آن بر کاهش قند خون تأثیر دارند، بهتر است همراه غذا مصرف شوند. به ویژه افراد مبتلا به دیابت در روزهایی که مصرف کربوهیدرات بالا است، بهتر است از آن برای کنترل و جلوگیری از بالا رفتن قند خون بهره گیرند.

در هر صورت باید برای بهره از شنبلیله و دوز مناسب آن، به هدف از مصرف توجه کرد.

طریقه مصرف شنبلیله

از سبزی و تخم شنبلیله به شکل‌های مختلف می‌توان بهره گرفت. موارد زیر از جمله روش‌هایی هستند که می‌توانید برای استفاده از خواص شنبلیله به کار گرفت:

- استفاده از برگ‌های تازه یا خشک شده آن در موارد دلخواه مانند خورش‌ها و یا سوپ و آش

- از دانه آن به شکل آسیاب شده در ماست و حتی تهیه سوپ و آش می‌توانید به کار ببرید.

- همینطور از دانه‌های آن در تهیه دمنوش یا ترکیب با دمنوش‌های دیگر می‌توان بهره گرفت.

- آسیاب شده تخم شنبلیله را می‌توان به عنوان ادویه برای تهیه غذاهای مختلف استفاده کرد.

۹ مورد از خواص تخم گشنیز برای سلامتی

تخم گشنیز علاوه بر اینکه مانند ادویه در غذا استفاده می‌شود، خواص دارویی هم دارد، ۹ مورد از خواص تخم گشنیز برای سلامتی عبارتند از:

۱- تقویت سیستم عصبی

لینالول یکی از ترکیبات اصلی تخم گشنیز و روغن آن است. بررسی‌ها نشان داده که این ماده از اضطراب در انسان می‌کاهد، لینالول اثرات مفیدی روی سیستم عصبی مرکزی دارد و به‌دلیل دارا بودن ویژگی‌های ضدتشنج، از احتمال حملات صرع یا تشنج می‌کاهد. گشنیز نقش مؤثری در پیشگیری از بیماری‌های عصب‌شناختی مانند آلزایمر دارد.

۲- کمک به داشتن پوست زیبا

بنابر تحقیقی که در دانشگاه آیورودای کالیفرنیا انجام شده است، تخم گشنیز به‌دلیل اینکه خواص ضدعفونی‌کننده دارد، در درمان برخی بیماری‌های پوستی، مانند اگزما، خارش پوست، جوش‌ها و التهاب‌های پوستی بسیار مؤثر است. همین‌طور، تخم گشنیز جراحت و زخم‌های دهان را نیز درمان می‌کند.

۳- کنترل دیابت

یکی دیگر از خواص تخم گشنیز برای سلامتی کنترل دیابت است. تخم گشنیز با بهبود عملکرد سلول‌های بتای لوزالمعده، سطح قند خون را کاهش می‌دهد. وظیفه این سلول‌ها آزادسازی انسولین است. مصرف منظم تخم گشنیز در کاهش خطر عوارض قلبی عروقی مرتبط با پیش‌دیابت، دیابت نوع دو و سندروم متابولیک نیز مؤثر است.

۴- افزایش رشد مو

ضعف فولیکول‌های مو، عدم تعادل هورمونی و اضطراب، همچنین رژیم غذایی نامناسب موجب ریزش مو می‌شود. تخم گشنیز با قوی‌کردن ریشه‌های مو جلوی ریزش مو را می‌گیرد و موجب رشد بهتر آن می‌شود. در واقع، تخم گشنیز با تقویت فولیکول‌های مو و شروع رشد بیشتر می‌تواند مشکلات مربوط به مو و ریزش آنها را برطرف کند.

۵- کنترل کلسترول

مقدار کلسترول یا وضعیت چربی‌های بدن معمولاً موضوعی نگران‌کننده است. اگر می‌خواهید از سطح کلسترول بدن خود بکاهید و آن را کنترل کنید، استفاده از تخم گشنیز بهترین گزینه است.

۶- درمان سرماخوردگی و آنفلوانزا

ویتامین C آنتی‌اکسیدانی قوی است که برای سلامتی بدن و پوست زیبا بسیار مهم است. تخم گشنیز انواع بسیاری ویتامین از جمله اسید فولیک، ویتامین A و بتاکاروتن و مهم‌تر از همه ویتامین C دارد. برگ و تخم گشنیز تقریباً ۳۰ درصد مقدار توصیه‌شده روزانه ویتامین C را که در درمان سرماخوردگی و آنفولانزا مؤثر است تامین می‌کند.

۷- کاهش وزن

با مصرف آن دسته از مواد غذایی که سوخت‌وساز بدن را افزایش می‌دهند، کاهش وزن رخ می‌دهد. اگر می‌خواهید لاغر شوید، تخم گشنیز بهترین دوست شما است.

۸- افزایش سلامت قلب

همان‌طور که گفته شد، تخم گشنیز کلسترول بد را کاسته و نوع خوب آن را افزایش می‌دهد و در عین حال، از تجمع پلاکت‌های انسانی در خون پیشگیری می‌کند. تجمع پلاکت‌های خون در سرخرگ‌های بدن به اختلال در جریان خون در قلب و در نهایت حمله قلبی منجر می‌شود.

۹- درمان التهاب مفاصل

تخم گشنیز با پیشگیری از فعالیت سیتوکین التهاب‌آور در غشای زلاله‌ای، التهاب مفاصل را تسکین می‌دهد. این غشا سطح درونی مفصل را می‌پوشاند. از تخم گشنیز می‌توان به‌شکل استعمال خارجی و ضماد نیز استفاده و دردهای التهاب مفاصل را درمان کرد.