به گزارش خبرنگار ایمنا، وقتی سخن از مدرسه و آموزش می‌شود در ذهن همه ما تصویری از تخته سیاه، گچ، میز و نیمکت‌های خشک و چوبی مجسم می‌شود، اما امروزه روند آموزش مدارس به دلیل توسعه یافتن تکنولوژی و شیوع ویروس کرونا تغییر کرده است.
تقریباً دو سال پیش که کرونا وارد کشور شد آموزش حضوری به صورت کامل کرسی خود را به آموزش مجازی داد و جای کتاب و دفتر را فایل‌های صوتی و تصویریِ معلم و جای مدرسه را گوشی و تبلت گرفت.
طی سال‌های اخیر با توجه به شیوع بیماری کرونا در سراسر جهان، برگزاری کلاس‌های آموزشی در مقاطع مختلف به دو صورت آنلاین و حضوری بوده است. هر کدام از این دو شیوه، مزایا و معایب خود را دارند. با همه‌گیری ویروس کرونا آموزش آنلاین رونق زیادی گرفته است که رقیبی جدی برای آموزش حضوری محسوب می‌شود
آموزش به صورت حضوری (یا همان شیوه سنتی تدریس)، از گذشته تا به امروز همچنان طرفداران خود را دارد، آموزش حضوری در زمان و مکان مشخص شروع می‌شود و به اتمام می‌رسد.
آموزش حضوری ارتباط مستقیم معلم و دانش آموزان
در آموزش حضوری معلم و دانش‌آموز با یکدیگر ارتباط مستقیم دارند و همین موضوع باعث افزایش تعامل بین دبیر و دانش‌آموز می‌شود. معلم‌ها از طریق مکانات و ابزارهای آموزشی مانند تخته و کتاب‌های درسی به آموزش دانش‌آموزان می‌پردازند و تکالیف، آزمون و حضور و غیاب را به صورت دستی انجام می‌دهند.
یادگیری حضوری به دانش‌آموزان کمک می‌کند تا مطالعات و کارهای خود را سازماندهی کنند، زیرا بایستی با انجام برنامه‌ریزی مناسب بتوانند در مکان و زمان خاصی در کلاس درس حضور یابند. برخی از دانش‌آموزان که دارای نظم خاصی برای کارهای خود نیستند و تکالیف را به صورت منظم انجام نمی‌دهند نیز می‌توانند به سادگی در کلاس درس حاضر شده و به استاد خود گوش دهند.
از آنجایی که آموزش حضوری قرن‌ها استاندارد آموزشی بوده است، به عنوان روش “واقعی” یادگیری شناخته می‌شود. افراد به دلیل اینکه برای گذراندن یک دوره سنتی باید از نظر جسمی حضور داشته باشند، تصور می‌کنند که در واقع وقت زیادی را برای یادگیری صرف کرده و نسبت به آن جدی هستند. با این وجود، شرکت در کلاس به صورت حضوری همیشه تضمین نمی‌کند که فرد متمرکزتر و موفق‌تر باشد.
وظیفه خانواده در افزایش تمرکز دانش آموزان در کلاس حضوری
یکی از مهمترین ارکان یادگیری داشتن تمرکز کافی است، به همین دلیل است که برخی دانش آموزان در کلاس درس به راحتی می‌توانند مطالب آموزش داده شده را فراگرفته و تعدادی دیگر در کلاس متوجه توضیحات معلم نمی‌شوند. متأسفانه اکثر دانش آموزان با تمرکز صد در صدی در کلاس درس حاضر نمی‌شوند که این مسئله سبب می‌شود میزان یادگیری آنها به شکل قابل توجهی کاهش یابد.
مهمترین نقش و وظیفه‌ای که خانواده در قبال فرزندان دارد، آماده کردن بستری مناسب، آرام و امن برای زندگی و پیشرفت آنها است. در مورد کودکان بی دقت و کم تمرکز والدین باید به نکاتی از قبیل عوامل درونی که باعث ایجاد اختلال در تمرکز می‌شود دقت کنند، از مشاجرات خانوادگی در حضور کودک اجتناب کرده و با تهیه اغذیه مناسب به عنوان وعده غذایی قبل از مدرسه یا خوراکی در زنگ تفریح احساس گرسنگی دانش آموز را کاملاً از بین ببرند و او را برای حضور طولانی مدت در کلاس آماده کنند.
خواب راحت شبانه از جمله موارد دیگری است که باعث می‌شود تا دانش آموز با تمرکز و دقت بیشتری در کلاس حاضر شود، بنابراین خانواده باید یک برنامه دقیق برای ساعت خواب، مطالعه و بازی کودک در اختیار داشته باشد، تا دانش آموز با داشتن خواب و استراحت کافی با انرژی مناسبی در کلاس درس حاضر شود.
خانواده می‌تواند با تشویق دانش آموز و ایجاد انگیزه و علاقه در او برای مطالعه و حضور در مدرسه او را برای حضور در کلاس درس آماده کرده و با یک نگرش ذهنی مثبت روانه مدرسه سازد. این امر در افزایش اعتماد به نفس دانش آموز نقش اساسی داشته و افزایش دقت و تمرکز او برای یادگیری بهتر و پیشرفت سریع‌تر را در پی خواهد داشت.
اصول افزایش دقت دانش آموزان برای آموزش‌های حضوری
اگر می‌خواهید فرزند یا دانش آموز شما با تمرکز و دقت بیشتری در کلاس حاضر شود می‌توانید از این روش‌ها برای بهبود تمرکز و افزایش دقت بهره مند شوید.
کاهش مشغولیات ذهنی: دانش آموز باید فرا گیرد تا مشغولیات ذهنی خود را طبقه بندی کرده و به آنها اولویت دهد. یکی از مهمترین تمرین‌هایی که در این مورد وجود دارد این است که مسئله‌ای که ذهن شما را به خود مشغول کرده در گوشه‌ای یادداشت کرده و با خود بگویید بعداً به آن فکر خواهید کرد، در این صورت ذهن به آرامش بیشتری می‌رسد و می‌توان با حضور ذهن بیشتری در کلاس حاضر شد.
تمرین و تکرار: یکی از راه‌های رسیدن به موفقیت در افزایش تمرکز تمرین کردن است، برای مثال سعی کنید در یک مدت زمان مشخص تنها به یک موضوع خاص فکر کنید و تمرکز و حواس خود را روی آن معطوف کنید، در این مدت نباید به هیچ موضوع دیگری بیاندیشید. تمرین مداوم این ترفند به شما کمک می‌کند تا بتوانید قدرت تمرکز و دقت خود را بالا ببرید.
عوامل ایجاد اختلال بیرونی را از بین ببرید: برای اینکه تمرکز و دقت شما افزایش پیدا کند باید تمام عوامل بیرونی که اصطلاحاً حواس شما را پرت می‌کنند برطرف کنید. برای مثال استفاده از تصاویر و قاب عکس‌های مختلف در اتاق مطالعه یا کلاس درس از جمله مواردی است که می‌تواند موجب از بین رفتن تمرکز شود.
ریلکس و راحت باشید: برای اینکه بتوانید روی یک موضوع مشخص تمرکز کنید، باید آرامش داشته باشید، بنابراین بهتر است محل نشستن خود را از نظر عواملی چون گرما، سرما، نور و صدا بررسی کنید، بهتر است هنگام شروع درس گرسنه، تشنه یا بی قرار نباشید.
خوب شنیدن: یکی از راه‌های افزایش تمرکز خوب شنیدن صحبت‌های معلم است. سعی کنید آنچه معلم می‌گوید را در ذهن تصویرسازی کنید، برای این کار نیاز دارید تا خوب به حرفهای او گوش کنید. به این ترتیب به راحتی حواس و دقت شما معطوف درس و صحبت‌های معلم می‌شود.
کارهایی که معلمان باید انجام دهند
یک معلم حرفهای و با تجربه می‌تواند به خوبی جو کلاس را برای شروع درس آماده کند، برای مثال انجام چند حرکت ورزشی ساده یا آرامبخش می‌تواند به خوبی دانش آموزان را از نظر جسمی برای شروع درس آماده کند.
انجام برخی بازی‌های ساده مثل کامل کردن اشکال، جمله سازی و مرتب کردن اعداد و امثال آن از جمله مواردی است که می‌تواند به عنوان تمرین برای افزایش تمرکز در کلاس انجام شود. معلم باید دانش آموزانی که دچار اختلال تمرکز هستند در ردیف‌های جلویی کلاس بنشانند تا ارتباط چشمی و کلامی بیشتری با آنها داشته باشد.
مزایای آموزش حضوری برای دانش آموزان
از مزایای آموزش حضوری می‌توان به مواردی مانند نظم کلاسی، مشارکت بیشتر دانش‌آموزان، کسب تجربه، ارتباط اجتماعی بیشتر و کاهش عوامل ایجاد حواس‌پرتی در دانش‌آموزان اشاره کرد.
۱. منظم شدن کلاس‌ها
در آموزش حضوری، دانش‌آموز به واسطه‌ی داشتن ارتباط چشمی با معلم تعامل بهتری برقرار می‌کند و این موضوع در نهایت به رعایت نظم منجر می‌شود. معلم نیز در آموزش حضوری بر دانش آموزان تسلط و کنترل بیشتری دارد.
۲. مشارکت بیشتر دانش‌آموزان
هنگامی که دانش‌آموز به صورت فیزیکی در کلاس حضور دارد، به‌دلیل ارتباط مستقیم دانش‌آموزان با یکدیگر، گفت‌وگو و پرسش و پاسخ درسی آنها بیشتر می‌شود. دانش‌آموزان در کلاس‌های حضوری ارتباط بهتر و همکاری بیشتری با هم‌کلاسی‌های خود دارند که این ویژگی به بالا بردن سطح روابط عمومی دانش آموزان کمک می‌کند.
۳. استفاده از تجربیات دیگران
ممکن است هر دانش‌آموز در یک موضوع استعداد و تجربه داشته باشد که این موضوع فرصت مناسبی را برای تبادل تجربیات در اختیار آنها قرار می‌دهد.
دانش‌آموزان در آموزش حضوری با یکدیگر ارتباط بیشتری دارند، درباره‌ی مسائل مختلف بحث می‌کنند و تجربه‌های خود را بازگو می‌کنند تا بقیه‌ی دانش‌آموزان از این تجربیات استفاده کنند. ممکن است یک دانش‌آموز در درس ریاضی تجربه‌ی بیشتری داشته باشد که در این صورت به افراد دیگر برای یادگیری مبحث مربوط به این درس کمک می‌کند.
۴. ارتباطات اجتماعی پررنگ
در آموزش حضوری دانش‌آموزان با هم کلاسی‌های خود ارتباط دوستانه برقرار می‌کنند، به یکدیگر کمک کرده و تجربیات خود را در اختیار هم قرار می‌دهند. این ارتباط دوستانه منجر به پیشرفت درسی و اخلاقی دانش‌آموزان می‌شود و این موضوع در نهایت باعث شکل‌گیری شخصیت اجتماعی مطلوب در دانش‌آموزان خواهد شد.
۵. امکان به بحث گذاشتن سوالات لحظه‌ای
دانش‌آموزان در کلاس‌های حضوری می‌توانند سوالات خود را در هر زمان که نیاز بود بپرسند و پاسخ آن را دریافت کنند. این سوالات می‌تواند از معلم یا سایر هم کلاسی‌ها پرسیده شود، اما در آموزش مجازی به دلیل عدم وجود ارتباط نزدیک میان دانش‌آموزان این امکان به راحتی به وجود نمی‌آید.
۶. مدیریت دانش‌آموزان بازیگوش
برخی از دانش‌آموزان به دلیل پرش ذهنی و بازیگوشی نمی‌توانند در کلاس درس تمرکز کنند و آموزش مجازی بازدهی لازم را برای این افراد ندارد، از این رو بهتر است آموزش این افراد به صورت حضوری انجام شود. این دسته از دانش‌آموزان به راهنمایی و مدیریت شخصی که آنها را کنترل کند نیاز دارند و یادگیری در کلاس درس برای آنها آسان‌تر است.
نظر شما