به گزارش خبرنگار ایمنا، بیمار پارانوئید، ظن و شک رفتار و اعمال دیگران را تفسیر می‌کند؛ وی رفتار اطرافیان را تهدیدآمیز، تحقیرآمیز و آسیب‌زننده برداشت می‌کند. افراد مبتلا به این اختلال شخصیت نمی‌توانند اعتراف کنند و یا بپذیرند که چه احساسات منفی به دیگران دارند، ترس از سو استفاده و خیانت در آنها بسیار قوی است و حتی اگر مورد اعتماد بودن اطرافیان ثابت شود، باز هم اعتمادی به آنها ندارند.
معمولاً از رفتار و گفتار بسیار عادی و معمولی اطرافیان برداشت شخصی و غلطی دارند که باعث می‌شود رنجیده و خشمگین شوند و تا مدت‌ها این احساس را درون خود نگه‌داشته و حتی پرورش دهند.
اولین نشانه‌های این اختلال در اوایل بزرگسالی با نشانه‌های مانند بدگمانی و سوءظنی که قابل‌اثبات نیست، همراه است؛ سو تعبیرهای مداوم از رفتار و نیت اطرافیان، بدجنس و بدخواه دانستن دیگران و نوعی بی‌اعتمادی مداوم بروز پیدا می‌کند درباره این بیماری روانی با محمدحسین پورعبائیان، کارشناس ارشد روانشناسی گفت‌وگویی انجام داده‌ایم که شرح آن را در ادامه می‌خوانید.
اختلال شخصیت پارانوئید چیست؟
اختلال شخصیت بدگمان یا پارانوئید یا (PPD)، بی‌اعتمادی و مشکوک بودن به همه افراد است. مسئولیت این احساسات از نظر آنها نه به عهده خودشان، بلکه بر عهده دیگران است. این بیماران اغلب متخاصم، تحریک پذیر و خشمگین هستند، افراد متعصب و جزم‌اندیش، کسانی که مدارکی دال بر تخلف دیگران از قانون جمع می‌کنند، افرادی که به همسر خود سوءظن دارند و معمولاً اهل دعوا و درگیری هستند، اغلب دچار این بیماری و اختلال شخصیت پارانوئید هستند.
چگونه باید با افرادی که به بیماری پارانوئید مبتلا هستند رفتار کرد؟
از آنجایی که تنها اندیشه‌های شخص پارانوئید تحت تأثیر این بیماری قرار می‌گیرد، فرد مبتلا به این اختلال معمولاً می‌تواند زندگی روزمره خود را پیش ببرد و روزمره‌های خود را انجام دهد، اما زندگی آنها ممکن است محدود و منزوی باشد. اگر که فرد بیمار علاقه و اعتقادی به درمان ندارد و با رفتارش دیگران را مورد آزار و اذیت قرار می‌دهد، لازم است از او تا حد ممکن فاصله گرفته شود و حتی باید رابطه با این بیماران را قطع کرد تا روح و روان دیگران نیز بر اثر رفتار بیماران پارانوئید تحت تأثیر قرار نگیرد.
بیمارانی که دچار پارانوئید هستند، چه خصوصیاتی دارند؟
بیماران دچار اختلال شخصیت پارانوئید ممکن است در حین معاینه روان‌پزشکی، رسمی به نظر برسند و از اینکه آنها را مجبور کرده‌اند که از روانپزشک کمک بگیرند، ناراحت باشند؛ تنش عضلانی، ناتوانی از آسوده بودن و منبسط کردن عضلات خود و نیاز به کاویدن محیط برای یافتن سرنخ‌هایی در آن ممکن است در این بیماران دیده شود. حالت عاطفی بیمار اغلب جدی و یا مطالبه‌آمیز است. برخی از پیش فرض‌های آنها در بحث‌ها و جدال‌ها ممکن است، اشتباه باشد، اما تکلمشان منطقی و متضمن مقصود است. در محتوای فکر آنها شواهدی از فرافکنی، پیش‌داوری و گاه افکار انتساب به خود دیده می‌شود.
ملاک‌های علمی تشخیص شخصیت پارانوئید چیست؟
بی‌اعتمادی و شکاک بودن نافذ و فراگیر نسبت به دیگران به طوری که انگیزه‌های افراد را شرارت‌آمیز تلقی کند. این حالت باید از اوایل بزرگسالی شروع شده باشد و در زمینه‌های مختلف به چشم بخورد، از علائم این بیماری می‌توان به شک داشتن ضرر رساندن دیگران به بیمار اشاره کرد.
این بیماران فقط شک و تردیدهای خاص خودشان را قبول دارند و به هیچ وجه با دلیل و منطق نمی‌توان این بیماران را راضی کرد و همیشه با عقل و منطق در ستیز اند. ذهن و فکر بیماران پارانوئید مدام درگیر شکی اثبات نشده در مورد وفاداری یا قابل اعتماد بودن دوستان و اطرافیان است؛ به دلیل ترسی ناموجه از اینکه اطلاعاتی را که به دیگران می‌دهد، ممکن است مغرضانه علیه خودش به کار ببرند از اطمینان کردن به دیگران خودداری می‌کند و در پس اظهار نظرهای بی‌غرضانه یا اتفاق‌های بی‌خطر، معانی تحقیرکننده یا تهدیدکننده پنهانی می‌یابد.
بیماران پارانوئید در برخورد با دیگران چه رفتاری بروز می‌دهند؟
این بیماران همیشه دلخور و ناخشنود هستند، یعنی اگر کسی توهین و بی‌احترامی کرده و صدمه‌ای به آنها رسانده باشد، هیچ وقت وی را نمی‌بخشند و با کوچک‌ترین رفتار و یا برخوردی احساس می‌کنند به شخصیت یا اعتبارشان لطمه وارد شده است. حال آنکه دیگران چنین معنایی را در آن رفتار و یا برخورد ندارند و بسیار سریع واکنشی خشمگینانه از خود بروز می‌دهند یا به مقابله با دیگران می‌پردازند و بدون هیچ دلیل به وفاداری همسر خود نیز شک دارند و اکثر اوقات احساس می‌کنند توسط اشخاصی تحت نظر قرار دارند.
چه دلایلی باعث اختلال شخصیت پارانوئید شکل بگیرد؟
اختلال شخصیت پارانوئید معمولاً در جوامعی بیشتر دیده می‌شود که سطح اقتصادی و فرهنگی مردم پایین است، پارانوئید در واقع یک اختلال شخصیتی است که باعث به وجود آمدن نوعی سبک رفتاری خاص و دیدگاه خاص می‌شود که در بیمارانی که به این اختلال روانی دچار هستند، معمولاً با شک، گمان و بدبینی بسیار زیادی همراه است.
چه افرادی درگیر اختلال شخصیت پارانوئید هستند؟
افرادی معمولاً درگیر اختلال شخصیت پارانوئید می‌شوند که یک دوره ناکامی بسیار شدیدی را گذرانده باشند و یا اینکه آسیب‌های دوران کودکی شدید داشته باشند؛ این افراد معمولاً به دلیل اعتماد بیش از اندازه که در گذشته به دیگران داشته‌اند و آسیب‌هایی که از دیگران می‌بینند، اعتمادشان را به دیگران از دست می‌دهند.
آیا راه درمانی برای اختلال شخصیت پارانوئید وجود دارد؟
اختلالات شخصیتی معمولاً درمان‌های بسیار سختی دارند و روان درمانگر باید تا جایی که ممکن اعتماد فرد را به خودش جلب کند معمولاً اختلالات شخصیتی از جمله اختلال شخصیت پارانوئید نیاز به یک روان درمان‌گری بسیار طولانی مدت دارد.
نظر شما