به گزارش خبرنگار ایمنا، سرطان رشد غیرقابل کنترل سلولها در بدن است، در یک بدن سالم، هزاران میلیارد سلول وجود دارد که با توجه به نیاز بدن تقسیم میشوند، سلولهای سالم بر اساس نوع شأن، چرخه حیات، تولید مثل و مرگ دارند، با مرگ سلولهای قدیمی یا آسیب دیده، سلولهای جدید جایگزین آنها میشوند.
سرطان دقیقاً در این فرآیند اختلال ایجاد میکند و باعث رشد غیرعادی سلولها در بدن میشود. هنگامی که سلولها به طور غیر قابل مهار تقسیم میشوند، تودههایی به نام تومور را تشکیل میدهند.
تفاوت سلولهای سالم و سرطانی
تفاوت عمده سلولهای سالم و سرطانی در دو نکته است:
۱- سلولهای سرطانی بهطور غیرطبیعی و غیرقابل کنترل تکثیر میشوند.
۲- سلولهای سرطانی عمری بسیار طولانیتر از سلولهای سالم دارند.
دستهبندی سرطانها
سرطانها بر اساس نوع سلولهایشان و البته منطقه و اندامی که در آن رشد میکنند، نامگذاری میشوند، حتی اگر سرطان به منطقه دیگری از بدن سرایت کند نیز این اسم ثابت باقی میماند.، برای مثال سرطانی که از ریه آغاز شود و به کبد سرایت کند، باز هم سرطان ریه نامیده میشود.
تاکنون بیشتر از صد نوع مختلف از انواع سرطان شناسایی شدهاند که تقسیمبندی آنها بر اساس نوع سلولهای درگیر، متفاوت است، سرطان پروستات، سرطان روده بزرگ و راست روده (کولورکتا)، سرطان معده، کبد و سرطان ریه از انواع سرطان شایع در مردان و سرطان پستان، کولورکتال، ریه، دهانه رحم و سرطان معده از شایعترین انواع سرطان در بین زنان است.
عوامل خطرساز سرطانها کدامند؟
سابقه فامیلی، نور مستقیم و طولانی مدت خورشید، آلودگیهای محیطی، عوامل شیمیایی مانند انواع سموم و داروها، عوامل ژنتیکی از عوامل خطرساز سرطانها هستند. سیگار (خطر ابتلاء به سرطانهای ریه حنجره دهان و مری، مثانه، کلیه، حلق، معده، لوزالمعده و دهانه رحم را افزایش میدهد.
همچنین بعضی از ویروسها و باکتریها :مثل ویروس هپاتیت B -هورمونها :مثل استروژن، افزایش سن فرد، مصرف مشروبات الکلی به خصوص اگر همراه با کشیدن سیگار باشد خطر چندین برابر میشود، پرتوهای یون ساز مانند اشعه ایکس، تغذیه بد، کم تحرکی و چاقی :رژیم غذایی پرچرب احتمال ابتلاء به سرطانهای پروستات، روده بزرگ و رحم را افزایش میدهد.
باورهای غلط در مورد درمان و پیشگیری از سرطان
در گذشته راه درمان قابل اطمینانی برای بیماری سرطان وجود نداشت، همچنین راههای تشخیص این بیماری هم محدود بود و به همین علت تشخیص این بیماری اکثراً دیر هنگام صورت میگرفت و با امکانات آن زمان کار زیادی برای بیماران قابل انجام نبود، به این دلیل نام این بیماری در اذهان مردم با مرگ مترادف شده و وحشت زیادی از این بیماری در مردم ایجاد شده بود که همچنان این ترس در جامعه امروز هم دیده میشود. نتایج حاصل از این ترس و تجربیات تلخ گذشتههای دور باعث شده تا باورهای غلط بسیاری در مورد سرطان به وجود آید، باورهای غلط در مورد درمان و پیشگیری از سرطان عبارتند از:
۱. بیمار مبتلا به سرطان سرنوشت غم انگیزی ندارد
برخلاف گذشته، در عصر حاضر راههای مختلفی برای درمان سرطان کشف شده است که میتواند در زمینه کنترل بیماری و حتی درمان سرطان بسیار مؤثر عمل کند. تأثیر این روشها بستگی زیادی به زمان شناسایی سرطان دارد. هر چه زودتر این بیماری شناسایی شود احتمالاً موفقیت و سرعت درمان بیماری، به شدت افزایش مییابد. پس به جای ترسیدن از بیماری به فکر شناسایی به موقع آن باشیم.
۲- توطئهای برای جلوگیری از تولید داروی درمان قطعی سرطان وجود ندارد
گاهی به مطالبی بر میخوریم که ادعا میکنند فلان شخص یا مؤسسه موفق به ساخت داروی درمان قطعی سرطان شده است ولی شرکتهای داروسازی اجازه تولید و فروش آن را نداده اند. این مطالب و اظهارات همگی توهم هستند و صحت ندارند. اگر چنین مطلبی درست بود این توطئه گران حداقل برای خود و نزدیکان شأن از این داروهای موهومی استفاده میکردند در صورتی که میبینیم بسیاری از همین افراد در اثر ابتلاء به سرطان فوت کرده اند.
۳- نمونهبرداری و جراحی موجب پخش شدن سرطان نمیشود
نمونه برداری یکی از مطمئنترین و بهترین روشهای تشخیص سرطان است و در صورتی که توده غده قابل دسترسی و متمرکز بوده و داخل بافتی باشد که بتوان آن را با جراحی خارج کرد، جراحی در مقایسه با پرتودرمانی و یا شیمی درمانی یک غده، سریعترین و دارای کمترین اثرات جانبی است. این عمل در شرایطی انجام میشود که احتمال دارد غده یافت شده سرطانی باشد.
در این صورت از روشهایی استفاده میشود که در حین نمونه برداری و یا عمل برداشتن غده سلولهای سرطانی در بدن گسترش نیابند. گاهی در جراحی برای اطمینان از پاکسازی کامل، بخشهایی از بافتهای سالم اطراف محل غده را هم بر میدارند تا از باقی نماندن سلولهای سرطانی اطمینان بیشتری کسب کنند و معمولاً پس از جراحی هم اقدامات درمانی خاصی را تعقیب میکنند تا کوچکترین احتمال باقی ماندن سلولهای سرطانی را از بین ببرند.
۴- رادیوتراپی و شیمی درمانی خطری برای اطرافیان بیمار ندارد
برخی از اطرافیان بیماران سرطانی به اشتباه تصور میکنند که داروهای شیمی درمانی و یا اشعههای تابانده شده برای پرتو درمانی از طریق بدن فرد بیمار روی اطرافیان تأثیر میگذارد. در صورتی که اینها همه ترسهای بی مورد است و هیچ دلیل و نشانهای برای چنین تأثیری وجود ندارد. پس با اطمینان به بیمارتان نزدیک شوید؛ حتی بیش از زمانهای دیگر در کنارش باشید تا بتوانید با شاد کردن او، روحیه او را در مبارزه با بیماری افزایش دهید.
۵. نخوردن شکر تأثیری در جلوگیری از رشد سرطان ندارد
برخی تصور کردند که چون تغذیه غدد سرطانی از طریق ترکیبات قندی خون است با مصرف کمتر شکر، قند و شیرینی میتوانند جلوی رشد سرطان را بگیرند. این موضوع اصلاً صحت ندارد و عدم مصرف شکر موجب کم شدن سرعت رشد سرطان نمیشود؛ همانگونه که مصرف شکر تأثیری در افزایش سرعت رشد سرطان ندارد.
روشهای علمی درمان سرطان
بیمار با مشاهده علائم و نشانهها و یا انجام آزمایشات و چکاپ های دورهای ممکن است به وجود سرطان پی ببرد و یا در صورت تشخیص پزشک متوجه آن شود که در این مواقع با توجه به سن بیمار، ژنتیک، وضعیت جسمانی، تأیید پزشک یک روش درمانی مناسب انتخاب میشود که در ادامه به مهمترین روشها اشاره خواهد شد
درمان سرطان با جراحی
جراحی میتواند باعث کاهش سرعت هضم شود. همچنین اگر شما در ناحیه دهان روده معده و گلو جراحی داشته باشید این امر میتواند غذا خوردن شما را نیز تحت تأثیر قرار دهد. معمولاً بعد از جراحی برخی افراد به سختی میتوانند به شرایط غذا خوردن نرمال قبل برگردند.
اگر این اتفاق بیفتد باید افراد از طریق لولههای غذا دهنده و یا تزریق وریدی مواد غذایی را دریافت کنند جراحی باعث افزایش نیاز بدن افراد به مواد مغذی میشود اگر بدن شما ضعیف است و یا کاهش وزن دارید باید حتماً قبل از اینکه جراحی شوید پروتئین و کالری کافی دریافت کنید.
درمان سرطان با رادیوتراپی
رادیوتراپی یکی از روشهای درمان سرطان میباشد. همانگونه که به سلولهای سرطانی آسیب میزند به سلولهای سالم نیز آسیب میرساند، زمانی که شما در ناحیه سر گردن سینه و مری رادیوتراپی دریافت میکنید احتمال دارد دچار مشکلات تغذیهای تغییر در حس چشایی، خشکی دهان، ایجاد زخم در دهان، زخم مری، مشکلات فک و دندان و مشکلات بلع شوید.
چطور میتوان از ابتلاء به سرطان جلوگیری کرد؟
تأثیر سیگار در ایجاد سرطان، به خصوص سرطان ریه که بیشتر از همه سبب مرگ میشود غیر قابل انکار است، بنابراین توصیه میشود:
- از استعمال دخانیات خودداری شود.
-مصرف سرخ کردنیها، غذاهای بسیار چرب، کنسرو و ادویه را محدود کنید.
- از نوشیدن الکل و مصرف مواد مخدر مانند تریاک، شیره و سوختههای تریاک خودداری شود.
- از پوست خود در مقابل آفتاب محافظت کنید.
-به طور منظم ورزش کنید.
- طور مرتب جهت معاینه و بررسی به پزشک مراجعه کنید.
- به علائم هشدار دهنده سرطان توجه کنید.
- با احساس مشکلات مبهم گوارشی و یا احساس گیرکردن غذا در مری به پزشک مراجعه کنید.
- تزریق واکسن هپاتیت B
-اگر از نظر شغلی با مواد شیمیایی، مواد پرتوزا، و عوامل سرطان زا مانند دوده، روغنهای صنعتی و آرسنیک سر و کار دارید با رعایت دستورهای بهداشتی خود را به وسایل ایمنی مجهز کنید.
گیاهان دارویی که برای پیشگیری از سرطان مفید هستند
برخی از گیاهان دارویی میتوانند در کمک به مبارزه با سرطان نقش چشمگیری داشته باشند، این گیاهان عبارتند از:
شیرین بیان
مشخص شده است در ریشه این گیاه خوشمزه ترکیبی به نام گلابریدین وجود دارد که قادر است روشن شدن ژنهای سرطان کبد فرآیندی که به نام بیان ژن شناخته میشود را متوقف کند. اما گلابریدین تنها ترکیبی در شیرین بیان نیست که توانایی مبارزه با سرطان را نشان داده است. مطالعات نشان دادهاند که گلابریدین و دیگر ترکیبات قوی که در ریشه شیرین بیان یافت میشوند ممکن است در زمینه مبارزه با سرطان پستان و سرطانهای دستگاه گوارش نیز مؤثر باشند.
شبدر قرمز
شبدر قرمز حاوی ترکیبی قوی به نام فورمونونتین است که به مبارزه با سرطان پستان کمک میکند، دانشمندان دریافتند که فورمونونتین از گسترش سلولهای سرطانی و همچنین حمله سرطان به سلولهای سالم جلوگیری میکند و از این رو گسترش بیماری احتمال کمتری دارد، در شرایطی که مطالعات بیشتری در این زمینه باید صورت بگیرند، اما نتایج کسب شده امیدوارکننده بودهاند.
قاصدک
بر اساس پژوهشهای صورت گرفته درباره فواید سلامت شگفت انگیز قاصدک، توانایی این گیاه در مبارزه با سرطان جالب توجه است، دانشمندان کانادایی دریافتند که پس از گذشت ۴۸ ساعت از مواجهه با عصاره قاصدک، مرگ سلولهای سرطانی آغاز شده است، همچنین، مشخص شد قاصدک حتی روی سلولهای سرطانی که در برابر شیمی درمانی مقاوم بودند نیز تأثیرگذار بوده است.
زنجبیل
زنجبیل نه تنها میتواند عطر و طعم خوبی به کلوچهها ببخشد، بلکه این ادویه قدرتمند از ویژگیهای ضد سرطانی و نابودکنندگی تومور نیز بهره میبرد. به لطف چهار ترکیب مختلف جینجرول، پارادول، شوگائول و زرومبون موجود در این گیاه نشان داد که زنجبیل ممکن است به درمان سرطانهای پستان، روده بزرگ، معده، کبد، پروستات و پوست کمک کند.
خار شیری
خار شیری یا خار مریم دیر زمانی است که به عنوان یک محافظ کبد شناخته میشود، اما پژوهشها نشان داده اند که این گیاه ممکن است از جمله بهترین داروهای طبیعی برای درمان سرطان کبد باشد. ترکیبی به نام سیلیمارین که در گیاه خار شیری وجود دارد میتواند به هفت روش مختلف با سرطان مبارزه کند. افزون بر این، ترکیبی به نام سیلیبین از مواد ژنتیکی در سلولهای کبد محافظت میکند، در شرایطی که بروز سرطان کبد را کاهش میدهد.
جعفری
از جعفری بیشتر به عنوان یک چاشنی در غذاها استفاده میشود، اما این گیاه دارویی میتواند در نقش یک راه حل طبیعی برای مقابله با سرطان مدنظر قرار بگیرد، نشان داد که جعفری به عنوان یک آنتی اکسیدان عمل میکند و رادیکالهای آزاد را نابود میسازد، از DNA در برابر آسیبی که میتواند به سرطان منجر شود، محافظت میکند و همچنین تکثیر و مهاجرت سلولهای سرطانی در بدن را مهار میکند.
بارهنگ
مطالعات نشان داده است گیاه دارویی بارهنگ میتواند قدرت رشد سلولهای سرطانی در انسان را سرکوب کند.
سیر
سیر خوراکی است که این گیاه با بروز سرطان گوارشی مقابله میکند، همچنین مصرف سیر در حفظ سلامت دستگاه قلب و عروق نیز نقش دارد.
چای سبز
از بوتهای به نام «کامیلیا سینسیس» به دست میآید و همان بوتهای است که چای سیاه، سبز و سفید از آن به دست میآید، رنگ، طعم و مزه آن به میزان رشد برگها، زمان برداشت و طرز عمل آوری آن ارتباط دارد، چای سبز با سرطان سینه معده و پوست مقابله میکند.
رازیانه
نتیجه تحقیقات در سالهای اخیر نشان میدهد که خوردن رازیانه میتواند تا حد زیادی از ابتلاء به بیماری سرطان جلوگیری کند. رازیانه گیاهی پاییزی است اما در سایر فصول سال نیز میتوان آن را به صورت چای مصرف کرد، این گیاه سرشار از ویتامین ث، کلسیم، پتاسیم و فیبر است و روی استحکام استخوانها نیز اثر مثبتی دارد.
اما مهمترین تأثیر رازیانه افزایش شیر مادران و همچنین جلوگیری از ابتلاء به سرطان سینه است، این گیاه دارای مقادیری استروژن است و به همین دلیل برای جلوگیری از ابتلاء به سرطان سینه و همچنین جلوگیری از رشد سلولهای سرطانی نیز بسیار مفید است. البته نکته مهم این است که خوردن این گیاه در زمان بارداری منع شده و در افرادی که دارای غلظت خون بالایی هستند بهتر است که از مصرف این گیاه پرهیز کنند.
ادویهها
بیشتر ادویههایی که برای پخت غذاها به کار میرود برای حفظ سلامت مفید است، زردچوبه، زنجبیل و رزماری دارای خاصیت ضد سرطانی است. تقریباً همه میوه و سبزیهای تازه خاصیت ضد سرطانی دارد. به دلیل دارا بودن فیبر میوه و سبزیجات از جمله سیب، کلم بروکلی، کلم برگ با سرطان لوله گوارشی مقابله میکند. جوانهها و آب سبزیجات از جمله علف گندم نیز به دلیل داشتن آنتی اکسیدان، آنزیمها، ویتامینها و مواد معدنی با سرطان مقابله میکند و مانع از بروز آن میشود.
پیشگیری از سرطان با تغذیه صحیح
چاقی باعث افزایش خطر ابتلاء به سرطانهای کبد، تخمدان، تیروئید، مری، رحم، پستان، لوزالمعده، معده، کیسه صفرا، میلوم متعدد، مننژیوم، پروستات، روده بزرگ
-مصرف گوشتهای قرمز و چربیها به خصوص چربیهای حیوانی را کم کنید، این غذاها هم موجب چاقی میشود و هم خطر سرطانهایی مثل سرطان پستان، پروستات و روده بزرگ را زیاد میکند.
-سبزیها و میوهها به دلیل داشتن انواع ویتامینها، مواد معدنی مفید، مواد ضد سرطان و الیاف هضم نشدنی بسیار مفیدتر و از پیدایش خیلی از سرطانها جلوگیری میکنند.
. -مشروبات الکلی عامل بروز برخی سرطانها مثل سرطانهای دستگاه گوارش و حفره دهان است.
-پختن غذاها به خصوص گوشتها در درجه حرارت خیلی زیاد) کباب کردن) منجر به بروز برخی مواد سرطان زا در آنها میشود.
- وزن خود را در حد متعادل حفظ کنید.
- زیاد غذا نخورید و چاق نشوید.
. -به جای سرخ کردن مواد غذایی در روغن از غذاهای آب پز استفاده کنید.
رژیم غذایی پیشگیری از سرطان
نتایج یک مطالعه جدید نشان میدهد که عادات غذایی اکثر بزرگسالان با دستورالعملهای غذایی که میتوانند خطر ابتلاء به سرطان را کاهش دهند مطابقت ندارد. محققان در این مطالعه، دادههای حدود ۳۱۰۰۰ شرکت کننده بزرگسال آمریکایی را بررسی کردند، تجزیه و تحلیل آنچه شرکت کنندگان در ۲۴ ساعت قبل از تکمیل نظرسنجی خورده بودند نشان داد که حدود ۶۳٪ تا ۷۳٪ مقدار توصیه شده روزانه میوه و سبزیجات و غلات کامل را دریافت نکرده و حدود ۹۰٪ میزان ۳۰ گرم فیبر روزانه توصیه شده را دریافت نکرده بودند.
تقریباً ۷۰٪ شرکت کنندگان دارای اضافه وزن یا چاقی بودند، شرکت کنندگان چاق به میزان قابل توجهی کمتر از سایر بزرگسالان میزان توصیه شده از فیبر، میوه، سبزیجات غیر نشاستهای و غلات کامل دریافت کرده بودند.
به طور میانگین، تمام شرکت کنندگان بیش از مقدار توصیه شده کمتر از ۱۰ درصد کالری روزانه قندهای افزودنی مصرف میکردند. «کالین اسپیز»، سرپرست تیم تحقیق از دانشگاه ایالتی اوهایو، در این خصوص، اظهار کرد: «ما قصد داریم افراد را به سمت یک نوع الگوی غذایی گیاهی غنی از میوه و سبزیجات، غلات سبوس دار و لوبیا، نخود فرنگی، عدس، دانهها و مغزها و کاهش چربیهای اشباع شده و سدیم سوق دهیم.»
اصلاح الگوهای فعلی رژیم غذایی و جسمی ما برای همسویی بهتر با این دستورالعملهای مبتنی بر شواهد در طول زمان برای کاهش خطر بیماری غیرواگیر و بهبود سلامت مادامالعمر مهم است، در صورت پذیرش این توصیهها، ریسک چاقی، سرطان، بیماری قلبی عروقی، سکته و فشارخون بالا کاهش مییابد.
نظر شما