به گزارش خبرنگار ایمنا، مفصل قسمتی از سیستم حرکتی بدن انسان است که فعالیت زیادی دارد و به علت همین فعالیت زیاد است که بیش از قسمت‌های دیگر این سیستم دچار اختلال در عملکرد می‌شود، بیشترین بیماری‌های سیستم حرکتی بدن در مفاصل است. درد، تورم و خشکی در حرکت از معمول‌ترین مشکلات سیستم حرکتی است که به علت اختلال در کارکرد مفصل به وجود میاید.
ناراحتی مفاصل از جمله شایع‌ترین بیماری‌هایی است که با افزایش سن به سراغ افراد می‌آید، بنابراین سالم نگه داشتن مفاصل می‌تواند سلامت آینده فرد را تضمین کند. یکی از راه‌های حفظ سلامت مفاصل، حرکت دادن آنهاست.
درد مفصل به احساس ناراحتی گفته می‌شود که ممکن است برای هر مفصلی ایجاد شود، ممکن است یک مفصل درد داشته باشد اما ملتهب نباشد، یا همزمان درد و التهاب داشته باشد. ممکن است فقط یک مفصل دچار درد شود یا مفاصل مختلفی دردناک باشند. الگوی درد مفصل از نظر تعداد و نوع مفاصل درگیر به علت اصلی آن بستگی دارد. برخی از علل درد مفصل نیاز به درمان فوری دارند. به عنوان مثال:
- در مواردی که فرد دچار عفونت مفصلی شده باشد (آرتریت سپتیک)
- اگر فرد طوری دچار شکستگی استخوان شده باشد که مفصل هم درگیر شده باشد.
- اگر در شخصی احتمال ابتلاء به آرتریت روماتوئید وجود داشته باشد، لازم است فوراً به یک پزشک متخصص مراجعه کند.
چه دلایلی باعث درد مفاصل می‌شوند؟
دلایل زیادی برای درد مفصل وجود دارد. علل احتمالی تا حدودی به سن فرد بستگی دارند. علل احتمالی درد مفاصل در کودکان با علل احتمالی درد مفاصل در بزرگسالان متفاوت هستند. گاهی علت درد مفصل مشخص است، مثلاً پس از یک آسیب دیدگی ورزشی. اما گاهی ممکن است برای تشخیص به بررسی‌های بیشتر و ارجاع به یک پزشک متخصص نیاز باشد. در اینجا لیستی از رایج‌ترین دلایل درد مفاصل آورده شده است. دلایل دیگری نیز وجود دارند که چندان شایع نیستند ولی ممکن است لازم باشد پزشک آنها را نیز مد نظر بگیرد.
علت درد مفاصل در بزرگسالان بیش از یک مفصل را درگیر می‌کنند
هرگونه عفونت عمومی در بدن: دردهای مفصلی ممکن است در اثر هرگونه عفونت عمومی در بدن، به ویژه بیماری‌های عفونی شبیه به آنفولانزا که با تب همراه هستند ایجاد شوند. در این حالت بسیاری از مفاصل دچار درد می‌شوند و احساس درد ممکن است در همه جا یا در همه مفاصل ایجاد شود.
آرتروز (اُستئوآرتریت) درد مفصلی که در اثر سایش و فرسایش مفصل ایجاد می‌شود، در آرتروز در ابتدا ممکن است تنها یک مفصل مانند مفصل ران یا زانو دچار درد قابل توجهی باشد، اما به مرور زمان معمولاً چندین مفصل درگیر خواهند شد. در ارتروز علاوه بر مفصل ران، مفاصل زانوها و دست‌ها و بسیاری از مفاصل ستون فقرات نیز اغلب درگیر می‌شوند.
آرتریت روماتوئید: آرتریت روماتوئید باعث التهاب، درد و تورم مفاصل می‌شود که درد و سفتی مفاصل ناشی از آن اغلب صبح‌ها بدتر است. التهاب مداوم به مرور زمان می‌تواند به مفاصل آسیب دیده صدمه بزند. شدت آرتریت روماتوئید از خفیف تا شدید ممکن است متفاوت باشد.
آرتریت پسوریاتیک: بیماری پوستی پسوریازیس در برخی از افراد مبتلا، باعث التهاب، درد و تورم مفاصل می‌شود.
آرتریت راکتیو (سندرم رایتر): این مساله هنگامی ایجاد می‌شود که مفصل به عفونت در جای دیگری از بدن واکنش نشان دهد. عفونی که باعث آرتروز راکتیو می‌شود در واقع نه در خود مفصل بلکه معمولاً در روده یا مجرای ادرار است.
نقرس: نقرس باعث حملات التهابی دردناک در یک یا چند مفصل می‌شود. درد حمله نقرس ممکن است شدید باشد. نقرس در ابتدا اغلب فقط در یکی از مفاصل که معمولاً مفصل انگشت شست پا است، رخ می‌دهد، اما ممکن است سایر مفاصل را نیز تحت تأثیر قرار دهد.
فیبرومیالژیا: باعث ایجاد درد و حساسیت در بسیاری از مناطق بدن و همچنین احساس خستگی و علائمی دیگر می‌شود.
اسپوندیلیت آنکیلوزان یا روماتیسم ستون فقرات: این بیماری نوعی آرتروز است که عمدتاً در ناحیه کمر دیده می‌شود اما سایر مفاصل و سایر قسمت‌های بدن نیز گاهی تحت تأثیر آن قرار می‌گیرند.
کمبود ویتامینD : درد مفاصل ممکن است یکی از علائم کمبود شدید ویتامین دی باشد.
بیماری‌های بافت پیوندی: به عنوان مثال، بیماری‌هایی مانند لوپوس منتشر (لوپوس اریتماتوس سیستمیک) و اسکلرودرمی از جمله بیماری‌هایی هستند که بر بافت‌های همبند بدن، از جمله تاندون‌ها، رباط‌ها، پوست، چشم‌ها، غضروف‌ها، استخوان‌ها و رگ‌ها تأثیر می‌گذارند.
یائسگی: زنانی که دچار یائسگی شده‌اند معمولاً دچار علائمی از جمله دردهای مفصلی و یا عضلانی می‌شوند.
علل درد مفاصل در کودکان و نوجوانان
بسیاری از دلایلی که باعث درد مفاصل در بزرگسالان می‌شوند در کودکان نیز می‌تواند باعث درد مفصل شوند. با این حال، در کودکان و نوجوانان به دلیل رشد استخوان‌ها و مفاصل، مشکلات دیگری نیز وجود دارد که ممکن است باعث درد مفاصل شوند. از جمله این مشکلات می‌توان موارد زیر را نام برد:
آرتریت ایدیوپاتیک نوجوانان (JIA): بیماری التهاب مفصل که در کودکان زیر ۱۶ سال رخ می‌دهد.
بیماری ازگود اشلاتر یکی از علل درد زانو، به ویژه در نوجوانان ورزشکار است. این بیماری باعث درد و حساسیت در قسمت جلوی زانو درست زیر کشک زانو می‌شود.
سندرمسیندینگ – لارسن – جانسون: این بیماری نیز به طور مشابه زانو را درگیر کرده و ممکن است در دوره رشد سریع نوجوانان بروز پیدا کند. در این بیماری درد در جلوی زانو، بروز می‌کند. برای درمان ممکن است لازم باشد چند ماه به زانو استراحت داده، از داروهای مسکن استفاده کرده و فیزیوتراپی انجام دهید، نتایج درمان معمولاً بسیار رضایت بخشند اما علائم ممکن است حداقل برای یک سال ادامه داشته باشند.
بیمارِی پورپورای هنوخ شوئن‌لاین: این بیماری می‌تواند باعث جوش پوستی، دردهای شکمی و دردهای مفصلی شود. بیشتر، کودکان به این بیماری مبتلا می‌شوند.
دردهای رشد: دردهای رشد، معمولاً در پاها، در کودکان شایع هستند. مشخص نیست که چه عواملی باعث این دردها می‌شوند اما علیرغم نامشان، علت آنها رشد نیست. این دردها جدی نیستند و پس از مدتی خود به خود برطرف خواهند شد. دردهای دوره رشد معمولاً در نواحی بین مفاصل بروز می‌کنند، نه خود مفاصل.
درد لگن در کودکان ممکن است مشکلی جدی بوده و نیاز به ارزیابی فوری توسط پزشک داشته باشد، هر یک از دلایلی که باعث درد مفاصل می‌شود از جمله آرتروز سپتیک ممکن است از علل احتمالی درد مفصل ران در کودکان باشد. بیماری‌هایی که به طور خاص مفصل ران را در کودکان درگیر می‌کنند، مانند التهاب گذرای مفصل ران (سینوویت گذرا) ممکن است بی ضرر باشند که معمولاً طی چند هفته برطرف می‌شود اما ممکن است عود کند.
راهکارهای درمان درد مفاصل
درمان‌های بسیار متنوعی برای دردهای مفاصل وجود دارد که این روش‌ها به چندین دسته مختلف تقسیم بندی می‌شوند که روش‌ها شامل:
درمان‌های محافظه کارانه
در اغلب موارد درد مفاصل به کمک روش‌های خانگی و محافظه کارانه به طور کامل تسکین می‌یابد که به راحتی می‌توانید به کارگیری این روش‌ها از دردهای خود خلاص شوید:
- استفاده از بریس یا باند محافظتی به منظور محافظت از مفصل
- استراحت دادن به مفصل و خودداری از فعالیت‌هایی که فشار زیادی به مفصل وارد می‌کند
- استفاده از داروهای مسکن و تسکین دهنده درد بدون تجویز پزشک
درمان درد مفاصل با دارو
داروهای مسکن مانند NSAID ها همچون ناپروکسن، ایوپروفن، سلکوکسیب، استامینوفن، اپیوئیدها، داروهای شل کننده عضلات از جمله شایع‌ترین داروهای مورد استفاده در درمان درد مفاصل هستند که توسط متخصص ارتوپد تجویز می‌شوند.
فیزیوتراپی برای درمان درد مفاصل
فیزیوتراپی یکی از مؤثرترین روش‌ها برای کاهش دردهای مفاصل است که تأثیرات خوبی در به دست آوردن توانایی و بهبود حرکت مفصل‌ها ایفا می‌کند. در روش فیزیوتراپی از چنین مواردی برای بازگردانی توانایی مفصل‌ها و درد مفصل استفاده می‌شود، این روش‌ها عبارتند از:
- آموزش حرکات کششی مخصوص و متناسب با شرایط بدنی هر شخص
- سرما و گرما درمانی
- ماساژ و اولتراسوندتراپی
- تحریک الکتریکی عصب و عضله
- مگنت تراپی
جراحی برای درمان درد مفاصل
پس از اینکه تمام روش‌های درمان برای دردهای مفاصل مؤثر واقع نشود، در این صورت پزشک ارتوپد از روش جراحی برای درمان دردهای مفاصل استفاده می‌کند.
از پرکاربردترین جراحی‌ها برای درمان درد مفاصل، جراحی تعویض مفصل است که در این جراحی مفصل آسیب دیده با یک مفصل مصنوعی به طور کامل جایگزین می‌شود. کسانی که به تازگی عمل جراحی تعویض مفصل را انجام داده اند، به مرور شاهد بهبود درد مفاصل و افزایش کیفیت زندگی خود خواهند بود.
مواد غذایی و ویتامین‌های مفید برای درد مفاصل
مواد غذایی و ویتامین‌های مفید برای مفاصل به چند دسته اصلی تقسیم می‌شوند که با شناختن آنها می‌توان از دردهای مفصلی تا حد قابل توجهی پیشگیری و آنها را التیام دهد.
ویتامین‌های مفید برای مفاصل:
۱- امگا ۳
اسیدهای چرب امگا ۳ ویتامین‌های فوق العاده ای هستند که از خیلی جهات به بدن ما کمک می‌کنند. اسیدهای چرب مفاصل را چرب و روان می‌کنند و از التهاب آنها جلوگیری می‌کنند. تخمه آفتاب گردان، تخم مرغ و ماهی سرشار از امگا ۳ هستند.
۲- ویتامین A
یکی از مهمترین ویتامین‌ها ویتامین A است زیرا التهابات بدن را کاهش می‌دهد معمولاً" مفاصل ما به علت التهابات ناشی از آرتروز و یا التهابات ناشی از استفاده بیش از حد و آسیب دیدن دردناک می‌شوند. زردک، بروکلی، پالک، جعفری و سایر سبزیجات دیگر سرشار از ویتامین A هستند
۳- ویتامین C
ویتامین C با کاهش التهابات به بازسازی سلول‌ها کمک می‌کند. پرتقال سرشار از ویتامین c است اما میزان این ویتامین در فلفل سبز حتی از میزان ویتامین C موجود در پرتقال بیشتر است.
ویتامین دی ضدالتهاب است و با دریافت آن علاوه بر تقویت دستگاه ایمنی، التهاب اندام‌های بدن ناشی از بیماری، درمان می‌شود.
۴- ویتامین D
یکی از دلایل اصلی و مهم التهاب مفصل و حتی عملکرد نامناسب ماهیچه‌ها، کمبود ویتامین D است، به همین علت روزانه نیم ساعت زیر نور آفتاب پیاده بهترین پیشنهاد به تمام افراد است، این ویتامین با کمک به جذب کلسیم از خطر التهاب مفصل‌ها می کاهد و مهارش می‌کند. بهتر است همراه با این ویتامین همراه با موادغذایی حاوی کلسیم مصرف شود.
۵- ویتامین B
مفاصل بدن نیز برای اینکه بخوبی کار کنند به ویتامین‌های گروه B نیاز دارند. تخم مرغ، جوانه گندم، بادام و آجیل‌های دیگر از جمله مواد غذایی هستند که سرشار از ویتامین‌های گروه B هستند.
مواد غذایی مفید برای مفاصل
روغن زیتون کاملاً طبیعی
به دلیل تهیه روغن زیتون در یک مرحله فشردن خواص آنتی اکسیدانی فراوانی دارد و این آنتی اکسیدان‌ها با رادیکال‌های آزاد که باعث افزایش درد و التهاب مفاصل می‌شوند مقابله می‌کنند.
بادام
بادام یکی از دانه‌هایی است که تا اندازه‌ای حاوی اسیدهای چرب امگا ۳ و منبع غنی ویتامین E و منگنز نیز می‌باشد.
میگو
میگو حاوی مقدار زیادی گلوکزآمین است و گلوکزآمین ماده‌ای مناسب برای کاهش التهاب مفاصل است، همچنین میگو مقدار زیادی سلنیوم داشته و چربی اندکی دارد.
ماهی سالمون
اگر از خوردن میگو امتناع می‌کنید و طعم آن را دوست ندارید، می‌توانید غذای دریایی دیگری را انتخاب کنید. سالمون بهترین منبع تأمین اسیدهای چرب امگا ۳ است و این اسیدهای چرب در تعدیل وزن بدن، سلامت قلب و البته بهبود سلامتی مفاصل تأثیر بسزایی دارد. چربی موجود در سالمون نه تنها به علت سرشار بودن از اسید چرب امگا ۳ فوق العاده است، بلکه به خاطر نسبت بالای اسید چرب امگا ۳ به امگا ۶ در آن و محتوی پایین چربی‌های اشباع شده، حائز اهمیت است.
آناناس
این میوه گرمسیری از گذشته دور تا به حال برای بهبود سریع‌تر زخم‌ها و جراحات مورد استفاده قرار گرفته است؛ زیرا حاوی ماده‌ای به نام «بروملین» است و بروملین تأثیر زیادی در بهبود زخم‌ها دارد، بروملین خاصیت ضدالتهابی نیز داشته و به طور کلی خاصیت دارویی دارد، دارویی که التهاب مفاصل را کاهش می‌دهد و روند بهبود جراحات را تسریع می‌کند.
فلفل
تمام فلفل‌ها حاوی ویتامین A، C و K هستند؛ اما فلفل قرمز بهترین آنهاست؛ چرا که به طور طبیعی با درد مفاصل مقابله می‌کند. آنتی اکسیدان های موجود در فلفل، از آسیب دیدگی سلول‌ها در اثر پیری و افزایش سن، و نیز بیماری و سرطان جلوگیری می‌کنند. همچنین فلفل قرمز باعث کاهش التهاب مفاصل می‌شود. فلفل‌ها حاوی فیبر بالا هستند و به کنترل وزن بدن نیز کمک می‌کنند.
موز
تا کنون از خواص موز بسیار شنیده اید که در میان آنها سلامت مفاصل از مهمترین هاست. موز کمک بگیرید، موز یکی از بهترین منابع طبیعی برای تأمین پتاسیم مورد نیاز بدن است و بخوبی به شما احساس سیری می‌دهد.
آووکادو
در واقع آووکادو مغذی‌ترین میوه دنیا محسوب می‌شود؛ زیرا سرشار از آنتی اکسیدان هاست و با سرطان، بیماری‌های قلبی، آرتروز و حتی آب مروارید مبارزه می‌کند، همچنین آواکادو از بهترین مواد غذایی برای مفاصل است.
زردچوبه
مصرف زردچوبه در میان گذشتگان بسیار رایج بوده است. زردچوبه خاصیت ضدالتهابی دارد و می‌تواند با آرتروز مقابله کند. این چاشنی حاوی موادی است که از سرطان جلوگیری می‌کنند و مصرف آنها باعث بهبود روحیه و خلق و خو نیز می‌شود.
زنجبیل
زنجبیل یک مسکن عالی برای درد مفاصل است، چای زنجبیلی و غذاهای حاوی زنجبیل، به سلامت مفاصل کمک می‌کند، چرا که زنجبیل می‌تواند مانع از تولید پروستاگلاندین ها شود. پروستاگلاندین ها موادی هستند که باعث التهاب رگ‌های خونی و مفاصل می‌شوند تنها یک قاشق چایخوری زنجبیل در چای می‌تواند درد مفاصل را کاهش دهد.
نظر شما