به گزارش ایمنا نجف دریابندری از قدیمیترین مترجمان موفق ایرانی است که با ترجمه آثار ارنست همینگوی، جبران خلیل جبران، مارک توین و ویلیام فاکنر خالق برترین ترجمهها در زبان فارسی شد و کتاب جامعی با نام مستطاب آشپزی دارد که اطلاعات جالبی درباره مکتبهای آشپزی ایرانی، چینی، رومی، هندی، ترکی، عربی، اسپانیایی، ژاپنی، ایتالیایی، فرانسوی و روسی ارائه میدهد.
بیوگرافی نجف دریابندری
نجف دریابندری، مترجم و نویسنده ایرانی در اول شهریور ماه ۱۳۰۸ در شهر آبادان دیده به جهان گشود. او فرزند ناخدا خلف دریابندری، متولد چاهکوتاه و مریم، اهل بوشهر است. سال تولد نجف دریابندری، ۱۳۰۸ در آبادان آورده شدهاست. به گفته خودش در سال ۱۳۰۷ در محله حمام جرمنی آبادان زاده شد، اما سال تولد در شناسنامهاش ۱۳۰۸ ثبت شد.
نجف پس از دوره ابتدایی وارد دبیرستان رازی شهر آبادان شد. دریابندری در سال سوم دبیرستان تحصیل را رها کرد و وارد بازار کار شد. انگلیسیها در آن زمان در تأسیسات نفتی شهر آبادان بودند و در شهر تردد بسیاری داشتند و این امر باعث شد که نجف به یادگیری زبان انگلیسی علاقهمند شود و اینگونه شد که نجف دریابندری به صورتی کاملاً خودآموز به فراگیری زبان انگلیسی پرداخت. او در سال ۱۳۳۲ اولین اثر خود را که ترجمه کتاب معروف وداع با اسلحه نوشته ارنست همینگوی بود، برای چاپ به تهران فرستاد. همزمان با چاپ این کتاب در سال ۱۳۳۳، به دلیل فعالیتهای سیاسی در آبادان به زندان افتاد و بعد از یک سال به زندان تهران منتقل شد.
وی در زندان به مسائل فلسفی علاقهمند شد و در مدت حبس، کتاب «تاریخ فلسفه غرب» اثر برتراند راسل را ترجمه کرد که بعدها توسط انتشارات سخن به چاپ رسید. وی پس از تحمل چهار سال حبس، در سال ۱۳۳۷ از زندان آزاد شد و به کارهای مختلفی روی آورد، دریابندری پس از آزادی از زندان به عنوان سردبیر در انتشارات فرانکلین به کار مشغول شد و در آنجا به ترجمه آثار ادبی رماننویسان و نمایشنامهنویسان معروف آمریکا پرداخت. ترجمه کتاب پیرمرد و دریا، اثر ارنست همینگوی و هاکلبری فین، نوشته مارک تواین متعلق به این دوره است.
دریابندری مدت ۱۷ سال با مؤسسه فرانکلین همکاری کرد و در حدود سال ۱۳۵۴ همکاری خود را با این مؤسسه قطع کرد. پس از انقلاب بهطور جدی به ترجمه و تألیف پرداخت. از جمله آثار وی میتوان به ترجمه کتابهای یک گل سرخ برای امیلی و گور به گور نوشته ویلیام فاکنر، رگتایم و بیلی باتگیت اثر دکتروف، معنی هنر از هربرت رید و پیامبر و دیوانه نوشته جبران خلیل جبران اشاره کرد.
دریابندری پس از ۱۷ سال کار در مؤسسه فرانکلین به رادیو و تلویزیون ملی رفت و در آنجا به ترجمه متون فیلمهای خارجی پرداخت. پس از انقلاب اسلامی از این کار نیز کناره گرفت و تنها به ترجمه آثار فلسفی و ادبی پرداخت.
کتاب مستطاب آشپزی نجف دریابندری
نجف دریابندری به جز ترجمه رمان و کتابهای فلسفی، کتاب بی نظیری در آشپزی دارد، این اثر کتاب مستطاب آشپزی از سیر تا پیاز با نام نخستین بار در ۱۳۷۸ خورشیدی به چاپ رسید و بیش از ۳۰ بار توسط انتشارات کارنامه تجدید چاپ شده است و از جمله کتابهای پرفروش تاریخ نشر ایران به شمار میرود.
نویسنده زمانی که در زندان به سر میبرد با آشپزی آشنا شد و بعد از زندان با کمک همسرش فهیمه راستکار این اثر را در مدت هشت سال به نگارش درآورد. وی در این کتاب به معرفی و تاریخچه غذاها و ارتباط آنها با فرهنگ و ادبیات میپردازد و در ادامه فهرستی از طرز پخت انواع غذاهای ایرانی و فرنگی با زبان و شرحی ساده در اختیار خواننده قرار میدهد. اطلاعاتی که دریابندری در این مستطاب در مورد غذاها ارائه میدهد، بهقدری جامع است که میتوان آن را در حد یک دایرهالمعارف دانست.
جوایز نجف دریابندری
نجف دریابندری به مناسبت ترجمه آثار ادبی آمریکایی موفق به دریافت جایزه تورنتون وایلدر از دانشگاه کلمبیا در آمریکا شد.
ثبت ملی نجف دریابندری
دهم مرداد سال ۱۳۹۶ کمیته ملی ثبت میراث ناملموس با تجلیل از مقام شامخ استاد نجف دریابندری، نام این نویسنده و مترجم نامدار را به عنوان گنجینه زنده بشری در میراث خوراک در فهرست حاملان میراث ناملموس (نادرهکاران) به ثبت رساند.
همسر نجف دریابندری
همسر نخست دریابندری، ژانت د. لازاریان از روزنامهنگاران پرآوازه و گالریداران ارمنیتبار در سال ۱۳۱۹ متولد و سال ۱۳۹۳ در تهران درگذشت.
همسر دوم او فهیمه راستکار از هنرپیشگان سینما و تئاتر و از دوبلورهای سرشناس بود، راستکار ۲۹ اسفند ۱۳۱۲ متولد و ۲ آذر ۱۳۹۱ پس از گذراندن یک دوره بیماری طولانی درگذشت.
وی در نوشتن کتاب مستطاب آشپزی با نجف دریابندری همکاری داشت.
فرزندان نجف دریابندری
نجف دریابندری و ژانت د. لازاریان دارای دو فرزند بودند، همچنین دریابندری و راستکار یک پسر به نام سهراب دارند.
بیماری نجف دریابندری
نجف دریابندری در ۲۳ آبان ۱۳۹۳ در پی سکته مغزی در آی سی یو بستری شد و پس از بهبودی حالش در ۳ آذر ۱۳۹۳ از بیمارستان مرخص شد.
درگذشت نجف دریابندری
نجف دریابندری در ۱۵ اردیبهشت ۱۳۹۹ پس از یک دوره طولانی بیماری در سن ۹۰ سالگی در تهران درگذشت.
خاکسپاری نجف دریابندری
پیکر نجف دریابندری چهارشنبه ۱۷ اردیبهشتماه در قطعه نام آوران بهشت سکینه کرج به خاک سپرده شد. این مراسم به دلیل جلوگیری از شیوع ویروس کرونا و رعایت مسائل بهداشتی، بدون حضور علاقهمندان و چهرههای ادبی و هنری، با حضور جمع محدودی برگزار شد.
آثار نجف دریابندری
نام |
نویسنده |
مترجم |
ناشر فارسی |
سال انتشار فارسی |
از این لحاظ |
آری |
کارنامه |
۱۳۸۹ |
|
افسانه اسطوره |
آری |
|||
کتاب مستطاب آشپزی |
آری |
کارنامه |
||
به عبارت دیگر: مجموعه مقالهها |
آری |
|||
در عین حال: مجموعه مقالهها |
آری |
|||
درد بیخویشتنی: بررسی مفهوم الیناسیون در فلسفه ٔ غرب |
آری |
نشر پرواز |
||
یک گفتگو |
آری |
نشر کارنامه |
۱۳۷۶ |
|
گفتگو با نجف دریابندری |
آری |
|||
وداع با اسلحه |
ارنست همینگوی |
آری |
۱۳۳۳ |
|
پیرمرد و دریا |
ارنست همینگوی |
آری |
انتشارات خوارزمی |
۱۳۶۳ |
سرگذشت هاکلبری فین |
مارک توین |
آری |
انتشارات خوارزمی |
۱۳۶۶ |
بیگانهای در دهکده |
مارک توین |
آری |
۱۳۴۰ |
|
گور به گور |
ویلیام فاکنر |
آری |
نشر چشمه |
۱۳۷۱ |
یک گل سرخ برای امیلی |
ویلیام فاکنر |
آری |
نیلوفر |
۱۳۸۲ |
رگتایم |
ای. ال. دکتروف |
آری |
انتشارات خوارزمی |
۱۳۶۱ |
بیلی باتگیت |
ای. ال. دکتروف |
آری |
انتشارات طرح نو |
۱۳۷۷ |
پیامبر و دیوانه |
جبران خلیل جبران |
آری |
نشر کارنامه |
۱۳۷۸ |
بازماندهٔ روز |
کازو ایشیگورو |
آری |
نشر کارنامه |
۱۳۷۵ |
آنتیگونه |
سوفوکل |
آری |
۱۳۵۵ |
|
چنین کنند بزرگان |
ویل کاپی |
آری |
۱۳۵۱ |
|
قدرت |
برتراند راسل |
آری |
۱۳۶۱ |
|
تاریخ فلسفه غرب |
برتراند راسل |
آری |
۱۳۴۰ |
|
عرفان و منطق |
برتراند راسل |
آری |
۱۳۴۹ |
|
افسانه دولت |
ارنست کاسیرر |
آری |
۱۳۶۲ |
|
فلسفه روشناندیشی |
ارنست کاسیرر |
آری |
۱۳۷۲ |
|
کلیها |
هیلری استنیلند |
آری |
کارنامه |
۱۳۸۳ |
معنی هنر |
هربرت رید |
آری |
انتشارات علمی و فرهنگی |
۱۳۵۱ |
تاریخ سینما |
آرتور نایت |
آری |
۱۳۴۱ |
|
متفکران روس |
آیزایا برلین |
آری |
۱۳۶۱ |
|
قضیهٔ رابرت اوپنهایمر |
هاینار کیپهارت |
آری |
۱۳۴۹ |
|
در انتظار گودو، دست آخر: نمایشنامههای بکت |
ساموئل بکت |
آری |
۱۳۵۶ |
|
تاریخ روسیهٔ شوروی، انقلاب بلشویکی، ۱۹۱۷ تا ۱۹۲۳ |
ادوارد هلت کار |
آری |
۱۳۷۱ |
|
برفهای کلیمانجارو |
ارنست همینگوی |
آری |
||
خانه برناردا آلبا |
فدریکو گارسیا لورکا |
آری |
کارنامه |
۱۳۹۲ |
نظر شما