به گزارش سرویس ترجمه خبرگزاری ایمنا، شهروندان نقش محوری در شکل‌دهی شهرها ایفا می‌کنند، به‌ویژه از طریق مفهوم «شهرهای خلاق» که بر ادغام فرهنگ، نوآوری و مشارکت مردمی در توسعه شهری تأکید دارد. شهرهای خلاق از دارایی‌های فرهنگی برای پیشبرد رشد اقتصادی و انسجام اجتماعی استفاده می‌کنند. این رویکرد به حل چالش‌های شهری همچون رکود اقتصادی و تفکیک اجتماعی کمک می‌کند و محیط‌هایی را ایجاد می‌کند که در آن خلاقیت امکان شکوفا شدن دارد. شهروندان با شرکت در فعالیت‌های فرهنگی و حمایت از ابتکارات هنری محلی، به این امر کمک می‌کنند و می‌توانند محله‌ها را احیا و فضاهای اجتماعی پر جنب‌وجوش ایجاد کنند.
مشارکت فعال شهروندان برای تحقق پتانسیل شهرهای خلاق بسیار مهم است و می‌تواند اشکال مختلفی از جمله پروژه‌هایی که توسط مردم محلی مدیریت می‌شوند، آثار هنری عمومی و ابتکارات مدیریت محلی داشته باشد. شهروندان با همکاری با دولت‌های محلی و مؤسسات می‌توانند بر سیاست‌های شهری تأثیر بگذارند و در فرایندهای تصمیم‌گیری مشارکت کنند تا نیازها و آرزوهای خود را به گوش مسئولان برسانند.
شهروندان خلاق اغلب شبکه‌هایی را تشکیل می‌دهند که تبادل دانش و نوآوری را تسهیل می‌کنند. این شبکه‌ها می‌توانند شامل هنرمندان، کارآفرینان و مدیران جامعه باشند که با هم برای توسعه ایده‌ها و راه‌حل‌های جدید، به‌منظور غلبه بر چالش‌های شهری کار می‌کنند. این افراد با ترویج فرهنگ همکاری، به تبدیل شهرها به مراکز پویای خلاقیت کمک می‌کنند که استعدادها و سرمایه‌گذاری را جذب می‌کنند.
ویژگی شهرهای خلاق
شهرهای خلاق با احترام به تنوع فرهنگی و تشویق اشکال مختلف بیان خلاق، به فراگیری اولویت می‌دهند. این فراگیری کیفیت زندگی را برای همه ساکنان بهبود می‌بخشد و حس تعلق آنها را تقویت می‌کند. شهرها باید برای شکوفا شدن خلاقیت، زیرساخت‌های کافی همچون فضاهای کاری مقرون‌به‌صرفه، مکان‌های فرهنگی و امکانات رفاهی عمومی را فراهم کنند. این زیرساخت‌ها از نیروی کار خلاق و جامعه گسترده‌تر حمایت می‌کند و مشارکت شهروندان در فعالیت‌های خلاقانه را آسان‌تر می‌کند.
بسیاری از شهرهای خلاق شیوه‌های پایداری را اتخاذ می‌کنند که ملاحظات زیست‌محیطی را در برنامه‌ریزی شهری ادغام می‌کند. شهروندان در حمایت از فضاهای سبز، گزینه‌های حمل‌ونقل پایدار و ابتکارات سازگار با محیط زیست نقش دارند که به رفاه کلی شهر کمک می‌کنند.
مشارکت شهروندان خلاق برای شکل‌دهی محیط‌های شهری پویا و انعطاف‌پذیر، نه‌تنها جوامع را بهبود می‌بخشد، بلکه به اهداف گسترده‌تر توسعه اقتصادی و برابری اجتماعی در شهرها نیز کمک می‌کند. با ادامه تکامل شهرها در پاسخ به چالش‌های جهانی، حضور شهروندان خلاق برای ارائه راه‌حل‌های نوآورانه حیاتی خواهد بود.
شهرهای خلاق از طریق مشارکت دادن مردم در برنامه‌ریزی و توسعه شهر، محیط شهری را شکل می‌دهند که نیازها و آرزوهای جامعه را بهتر منعکس می‌کنند و حس مالکیت و مسئولیت را در بین ساکنان افزایش می‌دهند. گنجاندن نیازهای واقعی شهروندان در برنامه‌ها موجب افزایش پایداری و انعطاف‌پذیری توسعه شهری می‌شود. هنگامی که شهروندان احساس مالکیت می‌کنند، احتمال بیشتری وجود دارد که از تغییرات لازم حمایت کنند و رویکردی مشارکتی و فعال برای توسعه شهری در پیش گیرند.
تعامل و همکاری بین شهروندان خلاق، سازمان‌های دولتی و بخش خصوصی، منجر به ایجاد راهکارهای پایدار و فراگیر می‌شود که کیفیت زندگی را برای همه ساکنان ارتقا می‌دهد. مشارکت فعال شهروندان خلاق، شهرها را به آزمایشگاه‌های زنده تبدیل می‌کند که در آن ایده‌های جدید آزمایش می‌شوند، یادگیری جمعی ترویج می‌شود و آینده‌ای روشن‌تر برای جوامع شهری رقم می‌خورد.
فناوری‌های دیجیتال موجب افزایش تعمق و فرایندی متقابل و عمل‌گرایانه‌تر در برنامه‌ریزی و توسعه شهر می‌شود. رابط‌های دیجیتال، ابزارها، پلتفرم‌های آنلاین و رسانه‌های اجتماعی کانال‌های تعامل متفاوتی ایجاد می‌کنند که فرایندهای شبکه‌سازی محلی، تبادل، بحث، آگاهی عمومی و اقدام را افزایش می‌دهند و رویکردی شهروندمحور را با پتانسیل دموکراتیک کردن فرایندهای تصمیم‌گیری عمومی امکان پذیر می‌کنند.
ابزارهای مشارکت آنلاین به شهروندان اجازه می‌دهد تا نظرات، خواسته‌ها و بازخوردهای خود را به‌طور مستقیم با برنامه‌ریزان و تصمیم‌گیرندگان به اشتراک بگذارند. فناوری‌های دیجیتال می‌توانند به برنامه‌ریزان شهری کمک کنند تا بر طراحی واحدهای همسایگی و جوامع تمرکز بیشتری داشته باشند و در نتیجه به درجات بالاتری از خودکفایی در شهر دست پیدا کنند. به‌عنوان مثال، سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) ابزاری مدرن است که به‌طور گسترده در برنامه‌ریزی شهری برای مدیریت مکان جغرافیایی مناطق و امکانات مختلف شهری مورد استفاده قرار می‌گیرد و به شهرسازان در پردازش سریع و تحلیل داده‌ها کمک می‌کند.
مشارکت مردمی در برنامه‌ریزی شهری به‌عنوان یک عنصر کلیدی در بهبود تعامل سیاسی بین شهروندان و دولت شناخته می‌شود. این نوع مشارکت به افزایش مشروعیت فرایندهای برنامه‌ریزی کمک می‌کند و به برنامه‌ها اعتبار بیشتری می‌بخشد. هنگامی که شهروندان در مراحل مختلف برنامه‌ریزی و توسعه شهری حضور دارند، احساس تعلق و مسئولیت بیشتری نسبت به محیط زندگی خود پیدا می‌کنند. حمایت یک ائتلاف گسترده نقش مؤثری در موفقیت برنامه‌ریزی‌های شهری دارد. این ائتلاف‌ها شامل گروه‌های مختلف اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی است که با هم همکاری می‌کنند تا به نمایندگی از نیازها و خواسته‌های متنوع جامعه در جلسات ملی و محلی حضور پیدا کنند.
پروژه‌های احیای شهری با مدیریت شهروندان
پروژه مشارکتی در گدانسک لهستان، به‌عنوان یک نمونه موفق از احیای مناطق نادیده گرفته شده، با هدف بازسازی ساختمان‌ها و زیرساخت‌ها و ایجاد فرصت‌های اجتماعی جدید طراحی شده است. در این پروژه، ساکنان از مراحل اولیه در فرایند برنامه‌ریزی و توسعه مشارکت داشته‌اند و نیازها و انتظارات آنها به‌طور جدی در تدوین پیشنهادات لحاظ شده است. این مشارکت فرصتی در اختیار ساکنان قرار می‌دهد تا نظرات و ایده‌های خود را درباره نحوه احیای مناطق خود بیان کنند؛ به این ترتیب حس مالکیت و مسئولیتشان نسبت به محیط زندگی تقویت می‌شود و به ایجاد ارتباط مثبت بین شهروندان و دولت نیز کمک می‌کند.
پروژه گدانسک شامل بازسازی زیرساخت‌های شهری، از جمله خیابان‌ها، فضاهای عمومی و ساختمان‌ها است که بهبود کیفیت زندگی ساکنان را هدف قرار می‌دهد. این اقدامات به ایجاد فضایی مناسب برای فعالیت‌های اجتماعی و اقتصادی جدید کمک می‌کند که می‌تواند به رونق اقتصادی منطقه منجر شود.
آتن در حال گذراندن پروژه‌های مهم احیای شهری با هدف تعریف مجدد شهر و بهبود کیفیت زندگی ساکنان است. پروژه پولیس آتن یک طرح مشارکتی است که هدف آن احیای شهری از طریق مشارکت مدنی، مداخلات مدیریت‌شده توسط جامعه و استفاده موقت از ساختمان‌های خالی است. این پروژه به جوامع محلی کمک‌های مالی ارائه می‌دهد تا مداخلات محله‌ای را اجرا کنند و از این طریق به تقویت اعتماد بین شهروندان و سازمان‌ها کمک می‌کند.
پروژه الینیکون در آتن بزرگترین پروژه احیای شهری اروپا است که فرودگاه بین‌المللی سابق الینیکون را به یک شهر مدرن و سبز تبدیل می‌کند. این توسعه هشت میلیارد یورویی با مساحت شش میلیون متر مربع، شامل یک پارک بزرگ‌تر از پارک مرکزی نیویورک، توسعه مسکونی، پردیس‌های تجاری و تحقیقاتی، مرکز خرید، مجموعه هتل، فعالیت‌های تفریحی و یک ساحل جدید به طول یک کیلومتر است. الینیکون به‌عنوان یک شهر ۱۵ دقیقه‌ای طراحی شده است که راحتی و زندگی پایدار را ترویج می‌کند و راهکارهای ساخت‌وساز کم‌کربن را برای ۹۰ درصد از سازه‌های پروژه ارائه می‌دهد.
طرح‌های احیای شهری برای ۱۲۷ محله، از دیگر پروژه‌های مشارکتی در آتن است که بر بازسازی مدارس و ساختمان‌های عمومی، گسترش پیاده‌روها و جاده‌های اصلی و ساخت استادیوم جدید پاناتینایکوس تمرکز دارد و انتظار می‌رود تا سال ۲۰۲۵ تکمیل شود. هدف این پروژه‌ها و طرح‌های مشابه، بهبود سطح زندگی ساکنان، تثبیت آتن به‌عنوان یک مقصد گردشگری برتر و ترویج توسعه پایدار شهری است.
پروژه خط زغال‌سنگ پکهم در لندن یکی از نمونه‌های بارز تأمین مالی عمومی است که به تبدیل فضاهای شهری به دارایی‌های اجتماعی کمک می‌کند. این پروژه با هدف ایجاد یک پارک مرتفع بر خطوط راه‌آهن متروکه طراحی شده و از حمایت بیش از ۹۰۰ حامی محلی بهره‌مند شده است. خط زغال‌سنگ احیاشده به‌عنوان یک فضا برای فعالیت‌های اجتماعی و تفریحی عمل می‌کند و به ساکنان محلی این امکان را می‌دهد که از یک محیط زیست شهری سالم و جذاب بهره‌مند شوند. این پروژه به‌طور کلی نشان‌دهنده قدرت تأمین مالی عمومی و مشارکت جامعه در احیای فضاهای شهری است که می‌تواند به بهبود کیفیت زندگی ساکنان و ایجاد حس هویت جمعی منجر شود و الگویی برای سایر شهرها در راستای توسعه پایدار و مشارکتی باشد.
بارسلونا پروژه‌های بازآفرینی شهری متعددی با هدف بهبود کیفیت زندگی و توسعه پایدار اجرا کرده است. پروژه بازآفرینی البسوس و المارسمی یکی از این پروژه‌های مشارکتی بارسلونا است که با هدف بهبود قابلیت زندگی و محیط محلی طراحی شده است. در مرحله اول، بازسازی ۲۰۴ واحد مسکونی در ۱۰ بلوک شامل رفع مشکلات ساختاری همچون نمای ساختمان‌ها، سقف‌ها و تأسیسات آغاز شده و برای دوره بعدی بازسازی ۶۹۳ واحد دیگر برنامه‌ریزی شده است.
پروژه بندر ول نیز نمونه‌ای موفق از تبدیل یک منطقه بندری صنعتی به یک فضای عمومی پویا و پرجنب‌وجوش در بارسلونا است. این پروژه با ایجاد دسترسی پیاده، پایداری و ادغام با بافت شهری، توانسته است منطقه بندری قدیمی را به یک مرکز تفریحی و گردشگری جذاب تبدیل کند. این تحول نه‌تنها به بهبود کیفیت زندگی ساکنان محلی کمک کرده، بلکه موجب جذب گردشگران و رونق اقتصادی منطقه نیز شده است و نشان می‌دهد که با برنامه‌ریزی مشارکتی و توجه به نیازهای جامعه، می‌توان مناطق صنعتی قدیمی را به فضاهایی زنده و پویا تبدیل کرد که به بهبود کیفیت زندگی شهری کمک می‌کنند.
پروژه شهر قدیمی بارسلونا نیز بر نوسازی منطقه تاریخی شامل محله‌های روال، سانتا کاترینا و بارسلونتا تمرکز دارد. اقداماتی شامل کاهش ترافیک، افزایش پارکینگ عمومی، استفاده بهینه از زمین‌های بدون‌استفاده و مدرن‌سازی ساختمان‌ها برای استفاده‌های عمومی از جمله فعالیت‌هایی است که طی این پروژه انجام شده است و هدف آن تقویت یکپارچگی این منطقه با سایر بخش‌های بارسلونا است.
پروژه سبزسازی شهرها که با بودجه کمیسیون اروپا و به رهبری مؤسسه معماری پیشرفته کاتالونیا تأمین می‌شود، بر احیا، استفاده مجدد و فعال‌سازی مناطق شهری از طریق راهکارهای مبتنی بر طبیعت متمرکز است. این پروژه با بودجه ۱۲ میلیون یورویی و مشارکت ۳۱ شریک بین‌المللی، شامل پروژه‌های آزمایشی در یازده شهر اروپایی از جمله بارسلونا و سان آدریان د بسوس است که هدف آن احیای منطقه، ترویج استفاده از فضاهای عمومی، افزایش تنوع زیستی و کمک به کربن‌زدایی فضاهای شهری از طریق راهکارهایی است که با همکاری شهروندان طراحی می‌شوند. این پروژه‌ها نمونه‌هایی از تلاش بارسلونا برای ایجاد شهرهایی پایدارتر، زیست‌پذیرتر و متناسب با کمک شهروندان خلاق هستند.
نظر شما