به گزارش ایمنا، رادیولوژی (پرتو شناسی) نام یکی از زیر مجموعه‌های پیراپزشکی است که در آن از پرتو ایکس و انواع دیگر امواج و پرتوها برای تشخیص و درمان بیماری و حالات غیرطبیعی بدن انسان استفاده می‌شود. رادیولوژی از کلمه لاتین Radius به معنای پرتو شکل گرفته است. هر ساله ۸ نوامبر برابر با ۱۷ آبان ۱۴۰۲ را به مناسبت روز رادیولوژی گرامی می‌دارند.
- بیشتر بخوانید: پیام تبریک روز رادیولوژی ۱۴۰۲
رادیوگرافی چیست؟
رادیوگرافی یا پرتونگاری یا عکس برداری ( Radiography) یکی از روش‌های تصویربرداری پزشکی است که به کمک آن می‌توان به نحوی درون بدن انسان را دید و از این طریق به تشخیص درست بیماری کمک زیادی کرد. این تصویربرداری بوسیله تابش اشعه ایکس x-ray انجام می‌شود. اشعه ایکس از پوست و عضلات عبور کرده و به صفحه حساس برخورد می‌کند.
-
رادیوگرافی ساده: اولین نوع تصویربرداری است که در آن تصویر به صورت سیاه و سفید بر روی عکس یا فیلم رادیولوژی که به صورت یک ورقه پلاستیکی یا سلفون شفاف است، نقش می‌بندد. پزشک این ورقه را مقابل نور قرار می‌دهد و تصویر را نگاه می‌کند. رادیوگرافی ساده وسیله بسیار ارزشمندی برای بررسی استخوان‌ها، شکستگی آنها و بیماری‌های مختلف آن است.
- رادیوگرافی دیجیتال: در این نوع رادیوگرافی تصویر تهیه شده به کامپیوتر ارسال و پزشک از روی صفحه مانیتور کامپیوتر تصویر را میبیند؛ تفاوت این روش با روش قدیمی، در فیلم رادیوگرافیست. همان تفاوتی که در دوربین‌های جدید دیجیتال با دوربین‌های قدیمی وجود دارد.
تفاوت کارشناس رادیولوژی و رادیولوژیست چیست؟
کارشناس رادیولوژی با رادیولوژیست متفاوت است. کارشناس رادیولوژی (پرتوشناسی) از طریق کنکور سراسری و زیر مجموعه پیراپزشکی پذیرفته شده و دارای لیسانس تکنولوژی پرتوشناسی است ولی رادیولوژیست یک پزشک عمومی است که در آزمون دستیاری شرکت و رشته رادیولوژی را انتخاب و پزشک متخصص رادیولوژی است.
وظیفه کارشناس رادیولوژی تصویر برداری و ظهور تصویر رادیوگرافی است ولی پزشک متخصص رادیولوژی تفسیر عکس‌ها و تصاویر رادیوگرافی، تشخیص بیماری، شکستگی‌ها و درمان را برعهده دارد، از دیگر تفاوت این دو رشته می‌توان می‌توان به مدت زمان تحصیل اشاره کرد. کارشناسی رادیولوژی یا همان پرتوشناسی دوره ۴ ساله دارد اما یک رادیولوژیست یا متخصص رادیولوژی لازم است به مدت ۷ سال در دانشکده پزشکی آموزش ببیند و دوره پزشکی عمومی را به پایان برساند، سپس در آزمون دستیاری پزشکی شاخه رادیولوژی به مدت ۴ سال تحصیل کند.
رادیولوژیست کیست؟
رادیولوژیست‌ها پزشکان متخصصی هستند که با استفاده از روش‌های تصویربرداری پزشکی مانند اشعه ایکس، توموگرافی کامپیوتری (CT)، انتشار پوزیترون (PET)، تصویربرداری با تشدید مغناطیسی (MRI)، سونوگرافی در تشخیص و درمان صدمات و بیماری‌ها تخصص دارند.
اهداف رادیولوژی
- تشخیص: برای بررسی و تشخیص انواع اختلالات و بیماری‌ها در اعضای داخلی بدن از رادیولوژی استفاده می‌شود. رادیولوژی تشخیصی شامل رادیولوژی عمومی مغز و اعصاب، اسکلتی عضلانی، قفسه سینه، شکمی، کودکان و پستان است که خود شامل شاخه‌های مختلفی مانند سی تی اسکن، ام آر آی MRA، فلوروسکوپی، ماموگرافی و سونوگرافی و همچنین پزشکی هسته‌ای هست.
- مداخله: رادیولوژی مداخله‌ای روشی است که پزشکان از تصویربرداری پزشکی برای ارائه درمان به افراد دارای شرایط غیر سرطانی استفاده می‌کنند. تصاویر راهنما به رادیولوژیست این امکان را می‌دهند تا ابزارها را از طریق بدن به سمت مناطقی که مورد معالجه قرار می‌گیرند، هدایت کنند. به عنوان مثال، برای پشتیبانی از یک عمل جراحی، آنژیوگرافی و آنژیوپلاستی از رادیولوژی مداخله‌ای استفاده می‌شود.
- درمانی: در برخی موارد برای از بین بردن سلول‌های سرطانی از رادیولوژی استفاده می‌شود که به آن رادیوتراپی می‌گویند. مثل، درمان سرطان‌ها، مداوای کمردرد و درمان مشکلاتی که مربوط به کبد و کلیه می‌باشد.
- هسته‌ای: در برخی موارد از تزریق دارو به بدن بیمار برای تشخیص دقیق‌تر استفاده می‌شود.
عوارض جانبی رادیولوژی
پرتوهای اشعه ایکس با جدا کردن الکترون از اتم‌ها می‌تواند سبب آسیب به DNA سلول‌های بدن شود. افرادی که به طور مداوم در معرض پرتوهای اشعه ایکس هستند، ریسک بالای ابتلاء به سرطان را تجربه می‌کنند. استفاده از روش‌های مختلف رادیولوژی در سنین کودکی و در زنان باردار باید با ملاحظات خاصی صورت گیرد.
بازار کار و فرصت‌های شغلی رشته رادیولوژی
رشته رادیولوژی یا همان تکنولوژی پرتوشناسی از نظر بازار کار و فرصت شغلی جایگاه خوبی دارد زیرا بیمارستان‌های دولتی و خصوصی مرکز تصویربرداری به افراد متخصص در زمینه رادیولوژی نیاز دارند. فارغ‌التحصیلان این رشته در مقطع کاردانی هم می‌توانند مشغول به کار شوند و انجام امور اجرایی را به عهده داشته باشند، همچنین افراد رادیولوژیست می‌توانند به فعالیت و استخدام در کلینیک‌ها، بیمارستان‌ها و مراکز تصویربرداری مشغول به کار شوند. اگر افراد تجربه سرمایه مورد نیاز را داشته باشند می‌توانند به صورت خصوصی نیز به مرکز رادیولوژی تصویر برداری تأسیس کنند.
درآمد و حقوق رادیولوژی
رشته رادیولوژی یکی از رشته‌های رو به پیشرفت در ایران و جهان است. افراد مشغول در این رشته بر اساس محل کار، حوزه فعالیت، میزان تجربه، مهارت، سطح تحصیلات و سنوات کاری درآمدهای متفاوتی دارند و به‌طور کلی نمی‌توان برای آن سقف مشخصی تعیین کرد.
نظر شما