به گزارش خبرنگار ایمنا، نقاشی هنری است که در بین همه هنرها از محبوبیت بالاتری برخوردار است و نقاشان به‌واسطه قدرت این هنر توانسته‌اند در طول زندگی بشر، مفاهیم عمیق بسیاری را به انسان‌ها آموزش دهند.
هنری که از دوران نخستین و با اشکالی که بر دیواره غارها، صخره‌ها و آثار کهن باستانی کشیده می‌شده و یک ضرورت غیرقابل‌انکار برای تلطیف روح آدمی و ارتباط او با دیگران و طبیعت پیرامون او است.
این هنر، سبک‌های پرشمار و متنوعی دارد که هرکدام با تکنیک خاصی کشیده می‌شود و بر بوم و پرده و کاغذ نقش می‌بندد و جریانی را روایت می‌کند.
جریانی که امتداد آن به کار و تلاش هنرمندان نقاش وابسته است و کوشش‌ها و خلق نقش و نگارهایشان لذت و زیبایی را به مخاطبان هدیه می‌دهد.
بخشی از این فعالیت‌ها و تلاش‌ها، جمعی و گروهی است و هستند افراد خوش‌ذوقی که گرد هم می‌آیند تا هنر نقاشی را بر نقش جان آدمیان بنشانند و آن را ماندگار و جاودانه کنند. «انجمن نقاشان اصفهان» یکی از این گردهمایی‌های هنرمندپرور است.
به مناسبت روز نقاش درباره فعالیت‌های این انجمن هنری از عضوگیری تا برپایی دوره‌های آموزشی، نمایشگاه و دیگر برنامه‌ها و نشست‌های هفتگی و ماهانه با حسین تحویلیان، عضو هیئت مؤسس انجمن هنرمندان نقاش و رئیس این انجمن در سال‌های ۱۳۸۰ تا ۱۳۸۲ گفت‌وگو کرده‌ایم.
«انجمن نقاشان اصفهان» با چه رویکردی تأسیس شد و آغاز به فعالیت کرد؟
فعالیت انجمن نقاشان اصفهان در دولت سازندگی شروع شد اما به بار ننشست و حتی گاهی با موانع قانونی در مسیر فعالیت‌ها روبه‌رو می‌شد.
در سال‌های پایانی دهه ۷۰ با تلاش هنرمندان و اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان اصفهان با برگزاری انتخابات در هنرستان هنرهای زیبا به شکل رسمی‌تری کار خود را ادامه داد. حدود ۱۰۰ نفر از هنرمندان نقاش اصفهان در این رویداد انتخاباتی حضور داشتند. ابتدا یک هیئت تأسیس شد تا اساسنامه را بنویسد؛ بعد از آن انجمن به‌مرور شکل گرفت و دوره‌های مختلفی را طی کرد. آقایان و خانم‌ها صالحی، تحویلیان، ایران پور، میخک و طاهری مدیران انجمن از ابتدا تا به امروز بوده‌اند.
با وجود بسیاری از ناهمواری‌های قانونی انجمن نقاشان همچنان به راه خود ادامه می‌دهند. هرچند در اساسنامه ارتقای سطح نقاشی، همگرایی و ایجاد ارتباط با سایر هنرمندان قید شده اما در هر دوره‌ای به یکی از این مسیرها بیشتر گرایش پیدا کرده است. بیش از یک‌صد نفر عضو این انجمن هستند اما اگر بخواهیم تعداد اعضای ثابت را نام ببریم، همواره حدود ۳۰ نفر به‌طور ثابت در برنامه‌ها و فعالیت‌های انجمن بیشترین حضور و فعالیت را داشته‌اند.
انجمن نقاشان برای پذیرش اعضا شروط و قواعدی دارد که داشتن مدرک تحصیلی و آموزشی نقاشی در دوره کارشناسی یا کارشناسی ارشد یکی از آن‌ها است. البته هنرمندان دارای نشان حرفه‌ای هم می‌توانند پذیرش شوند؛ به این شکل که نمایشگاهی برپا کرده باشند یا بیوگرافی هنری منسجمی از خود ارائه کنند. این قشر در ادامه سنجش و برای عضویت انتخاب می‌شوند.
یک روش دیگر نیز برای پذیرش اعضا متداول بوده که البته در چند سال اخیر کمرنگ شده است. افراد دوره یا کلاس‌های نقاشی را در انجمن سپری می‌کردند و بعد از ارائه یک پروژه هنری به عضویت انجمن درمی‌آمدند.
برنامه‌ها و طرح‌های شاخصی در انجمن نقاشان برگزار می‌شود؟
انجمن نقاشان در دوره‌های مختلف فعالیت‌های ثابتی هم داشته است. به‌عنوان نمونه در دوره گذشته یک نمایشگاه سالانه‌ای تعریف شده است و چهار بار این نمایشگاه برگزار شد، اما با توجه به نبود بودجه کافی یا و همکاری نکردن نهادها، نمایشگاه‌ها همچنان به شکل موردی برگزار می‌شود. ابتدای امسال نمایشگاهی با نام «هنر معاصر» برگزار کردیم که ترکیبی از نقاشی و سایر هنرها بود.
نمایشگاه «هنر معاصر ۲» نیز در همین زمان کنونی در حال برگزاری است. همچنین جلسات هفتگی یا ماهانه پیرامون موضوع هنر نقاشی برگزار می‌کنیم این در حالی است که امکانات انجمن شخصی است و بودجه خاصی ندارد. گاهی یک هنرمند خود متولی برگزاری یک دوره می‌شود و اقدام به آموزش یا دیگر فعالیت‌های مرتبط با نقاشی برای متقاضیان می‌کند.
البته در دوره مدیریت میخک مبحث آموزش در انجمن متوقف شد اما دوباره در سال‌های بعد این دوره‌ها احیا شدند. درمجموع انجمن با توجه به حداقل امکاناتی که در اختیار دارد، سعی می‌کند فعالیت‌هایی را برای ارتقای سطح هنر اصفهان داشته باشد.
ارتباط انجمن با سایر مجموعه‌های هنری و گالری‌ها به چه شکل است؟
دفتر انجمن از طرف شهرداری در اختیار انجمن نقاشان اصفهان قرار داده شده است. همچنین رابطه ما با گالری‌دارها همواره مثبت بوده است و همکاری منسجمی داشته‌ایم. یکی از اعضای انجمن مالک گالری دیدار است اما این به این معنا نیست که برپایی همه نمایشگاه‌های انجمن به این سمت برود. سعی ما این است با گالری‌های مختلف ارتباط داشته باشیم و با همه آن‌ها تعامل داشته باشیم. معرفی به گالری نیز از طرف خود هنرمند و نه انجمن صورت می‌گیرد و آن‌ها آثارشان را در گالری‌های مختلف به نمایش می‌گذارند.
گستره فعالیت‌های انجمن نقاشان استانی است یا فقط به شهر اصفهان محدود می‌شود؟
ما به‌غیر از شهرستان‌ها حتی از استان‌های هم‌جوار پذیرش هنرمند داشته‌ایم. اعضایی داریم که ساکن اصفهان نیستند و مقیم دیگر استان‌ها و شهرهای کشورمان هستند. همچنین افرادی هم هستند که عضو انجمن بودند و به تهران یا دیگر استان‌ها مهاجرت کرده‌اند، اما هرازگاهی به اصفهان می‌آیند و با انجمن ارتباط خوبی دارند.
نکته قابل اشاره اینکه بسیاری از نقاشان مهاجرت می‌کنند و به تهران می‌روند اما شماری از آن‌ها عضو انجمن باقی می‌مانند. اما به لحاظ مکانی بیشتر اعضا ساکن شهر اصفهان هستند. درواقع هنوز نتوانسته‌ایم یک فعالیت منسجم استانی داشته باشیم و در تلاش برای تحقق این مهم آماده همکاری با سایر بخش‌های دولتی و مجموعه‌های هنری شهرستان‌ها هستیم.
در اساسنامه مرکزیت انجمن نقاشان، اصفهان است؛ ما به‌عنوان یک انجمن فعالیت داریم و کلمه اصفهان تنها قید مکان است و محدودیت عضوگیری ندارد اما در واقع چنین امکانی به شکل منسجم و گسترده فراهم نشده است.
مهاجرت هنرمندان به پایتخت چه عللی داردد؟
یکی از نکته‌های اصلی در موضوع هنر و هنرمندان، «اقتصاد هنر» است که در تهران بروز و ظهور پررنگ‌تری دارد. تعداد نمایشگاه‌ها و خریدهای هنری و مهم‌تر از همه امکانات دولتی است که در تهران متمرکز شده است. بودجه فرهنگی کشور به نسبت متعادلی بین استان‌ها تقسیم نمی‌شود و بیشترین اعتبار به پایتخت تعلق می‌گیرد.
مسئولان هنری کشور طی سال‌های گذشته به سراغ نزدیک‌ترین افرادی می‌رفتند که در دسترس آن‌ها بودند. تجربه‌ای که من داشتم این بود که یکی از مدیران موزه هنرهای معاصر تهران به اصفهان سفر کرده بود، ویدئوآرتی را مشاهده کرد و گفت: "حیف شد؛ اگر این کار را دو ماه پیش در تهران دیده بودم برای یک رویداد هنری مهم در هندوستان می‌فرستادم! "
این اتفاق به شکل معمول می‌افتد که مسئولان تهران برای سهم بودجه همان‌جا را در نظر می‌گیرند و کمتر به سایر شهرها و استان‌ها توجه دارند. اقتصاد هنر در شهرها و استان‌های مختلف بسیار ناچیز و اندک است. به همین دلیل است که هنرمندان به شکل معمول به تهران یا حتی به خارج از کشور مهاجرت می‌کنند.
موفقیت یک هنرمند معاصر این شده است که بتواند به دیگر کشورها مهاجرت کند یا به پایتخت برود؛ با این اقدام همان هنرمند در شهر خود مورد عنایت و توجه بیشتری قرار می‌گیرد. از این نظر کسب پایگاه و وجهه اجتماعی از عناصر موفقیت هنرمندان محسوب می‌شود. از همین‌رو هنرمندان به این دو علتی که برشمردم؛ یعنی تمرکز امکانات و اعتبارات در تهران و کسب پایگاه اجتماعی، مهاجرت را انتخاب می‌کنند.
آیا این کار برای دیده شدن نیست!؟
درواقع هنر برای دیده شدن است. دیده نشدن در هنر جایگاهی ندارد و باید گفت ذات هنر به دیده شدن است. حتی در دوران مدرنی که با اینترنت می‌توان امکانات را در اختیار هنرمند قرار داد اما این مکان دیده شدن است که اهمیت دارد و باید گفت گالری‌های شناخته‌شده و حتی کمتر شناخته‌شده تهران و وسعت این دیده شدن می‌تواند بسیار مؤثر باشد.
در وضعیت و شرایط کرونایی سال‌های گذشته، فعالیت‌های انجمن نقاشان اصفهان چگونه دنبال شد؟
در دوران شیوع کرونا همه برنامه‌های ما محدودتر شده بود و جلسات به شکل مجازی و تحت وب برگزار می‌شد. حتی انتخابات دوسالانه انجمن که از جمله رویدادهای مهم این مجموعه است را به شکل اینترنتی برگزار کردیم.
ارتباط انجمن نقاشان با ارگان‌های فرهنگی و هنری چگونه است؟
ابتدا باید از همه این عزیزان تشکر کنم. شهرداری به‌صورت رایگان مکانی را در مجموعه هنری مستقر در پارک شهید رجایی اصفهان در اختیارمان گذاشته است؛ همچنین اداره کل فرهنگ هم کمک‌هایی به ما کرده است.
اما همه این موارد بیشتر به مسئولی برمی‌گردد که در رأس آن نهاد قرار می‌گیرد و سکان‌دار یک مجموعه فرهنگی می‌شود. این یعنی ما در یک دوره زمانی حمایت سازمان‌یافته و ساختارمندی نمی‌بینیم و شخص‌محوری بر این امور حاکم است. به‌عنوان‌مثال در یک دوره زمانی یک مسئول در شهرداری یا اداره فرهنگ با یکی از اعضای انجمن ارتباط خوبی دارد و همین امر، باعث تعامل بیشتر ما با آن دستگاه یا مجموعه دولتی می‌شود، اما درمجموع راضی‌کننده نیست و به نظر من مدیران هنوز انجمن را به‌عنوان یکی از بنیان‌های فرهنگی و هنری اصفهان نپذیرفته‌اند.
گاهی هم ذهنیتی در ارگان‌های خصوصی یا مستقل شاهد هستیم که ما را همراه با نهادهای دولتی نمی‌داند، این در حالی است که باید حتی برای این انجمن‌ها بودجه‌های مصوبی در نظر گرفته شود تا بیشتر حمایت شوند. در بسیاری از کشورها اگر فردی قصد فعالیت هنری داشته باشد باید عضویت او در نهاد حرفه‌ای لحاظ شود و از این طریق است که حمایت می‌شود.
گاهی حتی به‌جای اینکه حمایت شویم، کنار زده می‌شویم، بنابراین مدیریت یک نهاد یا اداره فرهنگی و هنری تأثیر زیادی در این مورد خاص دارد. اینکه بیشتر فضاهای شخصی یا روابط دوستانه شکل می‌گیرد درست نیست، بلکه باید شاهد روابط سازمان‌یافته در این ساختار باشیم تا به رشد و بالندگی بیشتر برسیم.
نظر شما