به گزارش خبرنگار ایمنا، سرطان روده (روده بزرگ) زمانی اتفاق میافتد که سلولهای دیواره روده بزرگ به طور غیر طبیعی رشد کرده و تومور ایجاد کنند. درمان سرطان روده به مرحله، محل و شدت بیماری بستگی دارد و ممکن است شامل جراحی، شیمی درمانی و یا رادیوتراپی باشد. تشخیص دیر هنگام علائم سرطان روده یکی از دلایل اصلی مرگ افراد در اثر سرطان روده است.
سرطان روده که به آن سرطان روده بزرگ نیز گفته میشود، هنگامی ایجاد میشود که سلولهای دیواره روده بزرگ به روشی غیر عادی و کنترل نشده رشد میکنند. سرطان روده میتواند در هر نقطه از روده بزرگ رخ دهد که شامل ر وده بزرگ، راست روده و کانال مقعدی است. این بیماری به طور معمول از پوشش داخلی روده یا از رشد غدهای کوچک روی دیواره روده به نام پولیپ (آدنوم) شروع میشود. در صورت عدم درمان، این سلولها میتوانند در امتداد دیواره روده به غدد لنفاوی و سایر نقاط بدن گسترش یابند.
سرطان روده بزرگ که تحت عنوان سرطان کولون، سرطان رکتوم و یا یا چنگار روده بزرگ نیز شناخته میشود، چهارمین سرطان شایع در ایالات متحده است. بسیاری از سرطانهای روده بزرگ به دلیل عوامل ناشی از سبک زندگی، و افزایش سن ایجاد میشوند و تعداد کمی از موارد به خاطر اختلالات ژنتیکی و ارثی است.
علائم هشدار دهنده سرطان روده
مهمترین علائم سرطان روده بزرگ شامل موارد زیر است:
- تغییر مداوم در عادات روده، از جمله اسهال یا یبوست یا تغییر در انسجام مدفوع
- خونریزی رکتال یا وجود خون در مدفوع
- ناراحتی مداوم شکم، مانند گرفتگی، تجمع گاز یا درد
- احساس این که روده تان به طور کامل خالی نمیشود
- ضعف یا خستگی
- کاهش وزن بی دلیل
بسیاری از مبتلایان به سرطان روده بزرگ هیچ علائمی را در مراحل اولیه بیماری تجربه نمیکنند. هنگامی که علائم ظاهر شود، بسته به اندازه و محل سرطان روده بزرگ، احتمالاً متفاوت خواهد بود.
عوامل خطر ایجاد کننده سرطان روده بزرگ
چندین عامل در سبک زندگی میتواند خطر ابتلاء به سرطان روده را افزایش دهد و علائم سرطان روده را به مرور زمان در افراد بیشتر کند که شامل:
- خوردن بیش از حد گوشت فرآوری شده (به عنوان مثال، ژامبون، سوسیس)
-خوردن بیش از حد گوشت قرمز (به عنوان مثال، گوشت گاو، گوشت بره، گوشت خوک)
- نوشیدن بیش از حد الکل، به خصوص اگر بیش از دو نوشیدنی استاندارد در روز مینوشید.
- وزن ناسالم (اضافه وزن یا چاقی)
- سیگار کشیدن به خصوص اگر بیش از دو بسته در روز سیگار میکشید.
- فعالیت بدنی کافی در طول روز ندارید.
- سایر عواملی که نمیتوانند تغییر کنند نیز ممکن است احتمال سرطان روده را افزایش دهند، از جمله:
- سن شما، از ۵۰ سالگی خطر ابتلای شما به این بیماری افزایش مییابد.
- سابقه خانوادگی شما، از هر ۱۰ مورد سرطان روده، حدود ۳ مورد با خانواده رابطه قوی دارند. اعضای خانواده شما هر چه بیشتر مبتلا به سرطان روده شوند و هرچه سن آنها کمتر تشخیص داده شود، احتمال ابتلاء به سرطان روده نیز بیشتر است.
- جهشهای ژنتیکی، از هر ۱۰ مورد سرطان روده، حداکثر ۱ مورد به دلیل جهشهای نادر ژنتیکی است. این موارد یا محافظت شما در برابر ابتلاء به سرطان (سندرم لینچ) را از بین میبرند، یا باعث میشوند صدها پولیپ در روده بزرگ شما رشد کند (پولیپوز آدنوماتوز خانوادگی)
- بیماری التهابی روده IBD که افراد مبتلا به بیماری کرون و کولیت اولسراتیو به مرور زمان بیشتر در معرض ابتلاء به سرطان روده قرار دارند و علائم مشابهی را تجربه میکنند.
روشهایی اثبات شده پیشگیری از ابتلاء به سرطان روده
- ۱ سیگار نکشید:
اغلب مردم سیگار کشیدن را به عنوان عامل حملات قلبی و سرطان ریه میدانند ولی باید سرطان روده را نیز به این لیست اضافه نمایند. افراد سیگاری نسبت به غیر سیگاریها، ۱۸ درصد شانس بیشتری برای ابتلاء به سرطان روده دارند و همچنین احتمال مرگ و میر در بیماران سیگاری به علت کنسر کولورکتال، ۲۵ درصد بیشتر از بقیهی مبتلایان به این بیماری است. کسانی که حداقل ۴۰ سال سیگاری بوده و یا قبل از سن ۴۰ سالگی سیگار را ترک نکرده اند، ۵۰-۳۰ درصد بیشتر از غیر سیگاریها در معرض ابتلاء به سرطان روده هستند.
۲- گوشت قرمز کمتر بخورید
مصرف بیش از حد گوشت قرمز سبب آسیب روده میشود. همچنین رژیمهای سنگینی که حاوی گوشت خوابانده شده در نمک هستند مانند گوشت کبابی (دودی یا اسموکی) ویا فرآوردههای گوشتی مثل سوسیس، هات داگ و بیکن توصیه نمیشود.
پیشنهاد میشود مصرف گوشت قرمز به میزان ۴ اونس (هر اونس معادل حدود ۳۰ گرم است) و ۲ بار در هفته محدود شود. علاوه بر آن بهتر است چربی گوشت گرفته شده، به قطعات کوچکتر تقسیم شده و در گریل پخت نشود.
۳- عدم استفاده از مشروبات الکلی
مصرف مشروبات الکلی، سبب افزایش خطر ابتلاء به سرطان روده میشود. استفاده از مشروبات الکلی ریسک ابتلاء به سرطان روده بزرگ را بیش از از ۵۲ درصد افزایش میدهد.
۴- دریافت به اندازه ویتامین دی و کلسیم:
دریافت مقدار کافی از کلسیم و ویتامین دی برای پیشگیری از سرطان روده بزرگ کمک کننده است ولی در مصرف آن نباید زیاده روی کرد. ۱۰۰۰ میلیگرم کلسیم برای خانمها و آقایان ۱۹ تا ۵۰ ساله به طور روزانه لازم است. مصرف ۱۲۰۰ میلی گرم کلسیم روزانه برای خانمهای بالای ۵۰ سال و آقایان بالای ۷۰ سال توصیه میشود. روزانه ۶۰۰ واحد بین المللی ویتامین دی برای زنان و مردان تا سن ۷۰ سالگی لازم بوده و بعد از ۷۰ سالگی باید ۸۰۰ واحد بین المللی ویتامین دی دریافت کنند.
۵- از چاقی پرهیز کرده و تناسب اندام داشته باشید:
چاقی به عنوان عامل افزایش ریسک ابتلاء به سرطان روده، خصوصاً در آقایان است. شواهدی وجود دارد که چاقی شکم ممکن است به عنوان فاکتور کلیدی باشد. مردان زیر ۵۰ سال با چاقی شکم و پهلوها، به اندازهی مردان با سن بالاتر از ۵۰ سال، از خطر ابتلاء به سرطان کولورکتال برخوردار هستند. چاقی علاوه بر افزایش ریسک کنسر کولورکتال، باعث افزایش خطر ابتلاء به دیابت و بیماریهای قلبی نیز میشود.
۶- توت سیاه بخورید:
توت سیاه اثر پیشگیرانه ی در ابتلاء به سرطان روده بزرگ دارد محققین با مطالعات آزمایشگاهی مطرح کرده اند که خوردن توت سیاه باعث کاهش کنسر کولورکتال (سرطان روده بزرگ) میشود. خوردن سبزیجات و میوهی فراوان نیز شانس ابتلاء به سرطان کولورکتال را کم میکند.
۷- ورزش کنید:
اگر واقعاً خواستار کاهش خطر ابتلاء به سرطان روده هستید، ورزش کنید. زندگی بدون تحرک، ریسک ابتلاء را افزایش میدهد. مطالعات نشان داده که ریسک ابتلاء به کنسر روده بزرگ در افرادی که ورزش میکنند تا ۲۵ درصد کاهش مییابد. انجام ۳۰ دقیقه ورزش متوسط تا شدید حداقل ۵ روز در هفته توصیه میشود.
۸- انجام غربالگری:
غربالگری کنسر کولورکتال، برای تشخیص زودرس، اولیه و همچنین پیشگیری در سرطان روده بزرگ نقش کلیدی دارد. این تست معمولاً از سن ۵۰ سالگی شروع میشود و موارد آن شامل کولونوسکوپی، سیگموئیدوسکوپی و تست مدفوع از لحاظ وجود خون مخفی در آن است.
۹- تاریخچهی فامیلی خود را بدانید:
عوامل ارثی نقش بسیار بزرگی را در سرطان روده بزرگ ایفا میکنند. حدود ۲۰ درصد از بیماران مبتلا به سرطان روده سابقهی فامیلی مثبت داشته و در اطرافیان خود این بیماری را داشته اند. ثبت اطلاعات مربوط به سن، زمان تشخیص و درمان آنها اهمیت دارد. اگر فامیلهای درجه یک فردی (والدین، خواهر و برادر و فرزندان) قبل از ۴۰ سالگی مبتلا به این سرطان شده ویا بیش از یک نفر از فامیلهای درجه یک در هرسنی مبتلا باشند، باید در سن ۴۰ سالگی و یا ۱۰ سال کمتر از سن ابتلای آن فرد بیمار، غربالگری به عمل آید. در این افراد شانس ابتلاء به سرطان روده دو برابر میشود.
۱۰- مشاورهی ژنتیک انجام دهید:
۱۰ درصد از سرطانهای روده بزرگ از طریق نقص یا موتاسیون ژنتیکی به ارث می رسند. اگر یک نفر یا تعداد بیشتری از فامیلهای درجه یک فردی مبتلا به سرطانهای مربوطه مثل آندومتر شده و این ابتلاء در دو نسل پی در پی دیده شود، مشاورهی ژنتیکی باید انجام شود، غربالگری صورت گیرد و در مواردی انجام جراحی پیشگیرانه هم توصیه میگردد.
۱۱- چای سبز بنوشید:
در مطالعهی منتشر شدهای که بر روی مردان چینی انجام شده، شیوع سرطان روده در افرادی که به صورت منظم در طول زندگی چای سبز مصرف می کرده اند، ۵۴ درصد کمتر دیده شده است. علاوه بر آن، شیوع سرطان ریه و پانکراس هم در آنها کمتر است. هرچند هنوز به طور قطعی این موضوع ثابت نشده است.
۱۲- مصرف آسپرین در بیمارن قلبی ریسک سرطان روده را نیز کاهش میدهد
داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی مثل آسپرین، خطر ابتلاء به سرطان روده بزرگ را کاهش میدهند. در مطالعهای که بر روی زنانی که به مدت ۱۰ سال به صورت یک روز در میان آسپرین مصرف کرده بودند، کاهش شیوع سرطان روده بزرگ مشاهده شده است. البته استفادهی روتین و مستمر آن میتواند باعث خونریزی دستگاه گوارشی شود. افرادی که در معرض حملهی قلبی هستند، آسپرین بچه را به طور روزانه مصرف میکنند. مصرف آسپرین با دوز بالا ممکن است سبب پیشگیری از سرطان کولورکتال شود، ولی خطرات آن بیش از فوایدش است. بنابر این اگر کسی برای پیشگیری از بیماریهای قلبی عروقی آسپرین دریافت کند، پاداش آن کاهش سرطان روده بزرگ است...
نظر شما