به گزارش خبرگزاری ایمنا، در یک پیچیدگی حقوقی که همچون رمانی علمی-تخیلی به نظر می‌رسد، ایلان ماسک، کارآفرین مرموز فناوری، در نبرد حقوقی خود علیه OpenAI شکست موقتی خورد، اما حکم دادگاه نشانه‌هایی از تغییرات بنیادین در حاکمیت هوش مصنوعی را آشکار کرد. این پرونده، که از سوی برخی «جنگ ستارگان هوش مصنوعی» خوانده می‌شود، نه تنها رقابت شخصیت‌های فناوری را آشکار می‌کند، بلکه پرسش‌های اساسی درباره مسئولیت‌پذیری، ایمنی و تعارض منافع در صنعتی رو به رشد را مطرح می‌کند.
OpenAI در سال ۲۰۱۵ با هدف توسعه هوش مصنوعی «به نفع تمامیت بشریت» تأسیس شد. ماسک یکی از نخستین سرمایه‌گذاران این سازمان غیرانتفاعی بود، اما در سال ۲۰۱۸ با انتقاد از «رقابت ناعادلانه» با تسلا، از هیئت مدیره آن کناره گرفت. در سال ۲۰۱۹، OpenAI ساختار خود را به یک شرکت «کم‌بازده» تغییر داد و اکنون قصد دارد به یک شرکت با منافع عمومی (Public Benefit Corporation) تبدیل شود، این تحول که به عنوان «استارتاپ تاریخی» توصیف می‌شود، ماسک را به شکایت واداشته است.
ماسک در پرونده خود استدلال می‌کند OpenAI با تغییر ساختار، مأموریت غیرانتفاعی خود را نقض کرده و به «ابزاری برای ثروتمند کردن بنیانگذاران» تبدیل شده است. سم آلتمن، مدیرعامل OpenAI و مایکروسافت که سرمایه‌گذار اصلی این سازمان است نیز متهم به نقض قوانین مدیریت متداخل شده‌اند.
قاضی ایوان گونزالس راجرز درخواست ماسک برای صدور دستور موقت متوقف کردن تبدیل OpenAI به شرکت انتفاعی را رد کرد. این تصمیم ضربه‌ای به ماسک بود، اما قاضی در حکم خود به نگرانی‌های عمیقی درباره استفاده از پول عمومی برای تأمین مالی این تغییرات اشاره کرد. وی گفت: هنگامی که از منابع عمومی برای تبدیل یک سازمان غیرانتفاعی به انتفاعی استفاده می‌شود، آسیب جبران‌ناپذیری وارد خواهد شد.
قاضی راجرز همچنین برخی از استدلال‌های ماسک را رد کرد. به عنوان نمونه، نتوانسته بود ثابت کند که دریافت ۴۴ میلیون دلار کمک مالی از او توسط OpenAI، نقض قرارداد است، همچنین دادگاه نظریه ماسک مبنی بر اینکه مایکروسافت با سرمایه‌گذاری در OpenAI قوانین «مدیران متداخل» را نقض کرده است را قانع‌کننده ندانست.
مارک توبروف، وکیل ماسک، از تصمیم دادگاه خوشحالی خود را اعلام کرد و گفت تیم حقوقی ماسک قصد دارد از دادگاه تسریع‌شده در پاییز ۲۰۲۵ استقبال کند. از سوی دیگر، OpenAI هنوز پاسخی به این حکم نداده و به سرعت به درخواست TechCrunch برای نظرخواهی واکنش نشان نداد.
تایلر ویتمر، وکیل سازمان غیرانتفاعی Encode که در این پرونده دوستانه مداخله کرده، گفت نگرانی‌های قاضی ممکن است تحقیقات دادستانان کل کالیفرنیا و دلاور را تشدید کند.
مخالفان این تغییر، از جمله کارمندان سابق OpenAI، معتقدند تبدیل به شرکت انتفاعی ممکن است ایمنی عمومی را به خطر بیندازد. یکی از کارمندان سابق که به شرط ناشناس ماندن صحبت می‌کند، گفت ساختار غیرانتفاعی OpenAI یکی از دلایل اصلی پیوستنش به این سازمان بوده است. اگر OpenAI به شرکت سنتی انتفاعی تبدیل شود، دیگر چیزی وجود نخواهد داشت که از اولویت دادن سود بر ایمنی هوش مصنوعی جلوگیری کند.
این پرونده تنها یک منازعه حقوقی نیست، بلکه بخشی از رقابت گسترده‌تر بین ماسک و آلتمن بر سر نفوذ در حوزه هوش مصنوعی و سیاست است. xAI، شرکت هوش مصنوعی ماسک، به طور مستقیم با OpenAI رقابت می‌کند و هر دو طرف در حال حاضر در تلاش برای جلب حمایت دولت جدید ریاست جمهوری هستند.
گزارش‌ها حاکی است OpenAI باید تا سال ۲۰۲۶ تبدیل خود به شرکت انتفاعی را تکمیل کند، در غیر این صورت بخشی از سرمایه جمع‌آوری شده ممکن است به بدهی تبدیل شود، تنظیم‌کنندگان فعالان ایمنی هوش مصنوعی، و سرمایه‌گذاران فناوری با تنش منتظر ادامه این پرونده هستند، تنها چند ماه دیگر مشخص می‌شود که OpenAI چگونه از موانع قضائی و اعتباری عبور خواهد کرد.
شکست موقت ماسک در دادگاه نشان می‌دهد نبرد حقوقی او علیه OpenAI همچنان ادامه دارد، با این حال حکم قاضی راجرز نشانه‌ای است از اینکه دادگاه ممکن است در آینده برخی از ادعاهای ماسک را بررسی کند، این پرونده نه‌تنها برای آینده OpenAI، بلکه برای کل حوزه هوش مصنوعی و نحوه مسئولیت‌پذیری شرکت‌های فناوری حائز اهمیت است.
نظر شما