به گزارش خبرگزاری ایمنا و به نقل از نیچر، در مرز سوئیس و فرانسه، در قلب آزمایشگاه بین‌المللی فیزیک CERN، نقشه‌ای عظیم برای ساخت ابرشتاب‌دهنده‌ای نوپا در دست اقدام است. طرح «آینده دایره‌ای» (FCC) قصد دارد با حفاری تونلی به طول ۹۱ کیلومتر، یک دستگاه پیشرفته بسازد که انرژی تصادف پروتون‌ها را تا هشت برابر بالاتر از تلسکوپ‌های کنونی افزایش دهد. این پروژه که هزینه‌ای بالغ بر ۳۰ میلیارد دلار تخمین زده شده، می‌تواند به کشف ذراتی بپردازد که به حل معماهایی همچون ماهیت ماده تاریک کمک کنند.
روند اجرای این پروژه در دو مرحله برنامه‌ریزی شده است؛ در مرحله اول، از سال ۲۰۴۵، یک شتاب‌دهنده الکترون-پوزیترون به عنوان «کارخانه هیگز» فعال خواهد شد تا ذرات هیگز بوزون را مورد بررسی قرار دهد و از نقش حیاتی آن در ساختار کیهان مطلع شوند. سپس در مرحله دوم، دستگاه نهایی FCC با توان بالا طراحی و ساخته خواهد شد. مدیرکل فعلی CERN، فابیولا جیانوتی، از اهمیت این پروژه برای پیشبرد مرزهای دانش فیزیک ذره‌ای سخن گفته و اظهار داشته است: اگر این طرح تصویب شود، قوی‌ترین ابزار ساخته شده برای مطالعه قوانین طبیعت خواهد بود.
با این حال، بخش عمده‌ای از جامعه علمی نگرانی‌های جدی نسبت به این طرح دارند. برخی از پژوهشگران معتقدند سرمایه‌گذاری بلندمدت در این پروژه، منابع لازم برای ایده‌ها و فناوری‌های نوین را از بین خواهد برد. از سوی دیگر، اختلاف نظرها درباره نحوه مشورت با جامعه علمی و نگرانی‌های مربوط به تأمین مالی از سوی کشورهای عضو CERN، همچنان مطرح است. آلمان، به عنوان یکی از بزرگ‌ترین حامیان پروژه، اعلام کرده است که افزایش سهم خود از بودجه را مدنظر ندارد، همچنین پیشنهاداتی مبنی بر ساخت ابرشتاب‌دهنده خطی به عنوان جایگزینی با هزینه کمتر و زمان اجرا کوتاه‌تر مطرح شده است؛ اما طرفداران FCC معتقدند که یک شتاب‌دهنده دایره‌ای قابلیت پشتیبانی از چندین آزمایش به صورت همزمان را داراست که می‌تواند مشارکت هزاران پژوهشگر را به دنبال داشته باشد.
با نزدیک شدن به جلسه استراتژی در دی‌ماه، آینده این پروژه مهم در دست سازمان مدیریت CERN قرار دارد. در حالی که نسل‌های آینده پژوهشگران در انتظار کشفیات جدید خواهند بود، تصمیمات امروز سرنوشت فیزیک ذره‌ای در اروپا و جهان را رقم خواهد زد.
نظر شما