دستگاه گوارش وظیفه تجزیه غذا، استخراج مواد مغذی و حذف هر نوع مواد غیر قابل استفاده و اضافه از بدن را بر عهده دارد؛ التهاب در هر قسمت از دستگاه گوارش میتواند باعث مختل شدن عملکرد آن شود؛ از این رو بیماریهای التهابی روده بسیار خطرناک و مخرب بوده و گاهی زندگی طرف را تهدید میکند.
اساسا بیماریهای التهابی روده دو نوع هستند که با عناوین کولیت اولسراتیو (Ulcerative colitis) و بیماری کرون (Crohn,s disease) شناخته شدهاند و هر کدام از آنها دارای ویژگیهایی است. علت دقیق بیماریهای روده تا به حال ناشناخته مانده است؛ اگر چه در گذشته به رژیم غذایی و استرس اشاره داشتهاند؛ اما امروز این دو عامل را بهعنوان تشدیدکننده معرفی کردهاند.
علائم التهاب روده
گفتنی است که علائم التهاب روده باتوجه به شدت التهاب و محل بروز بیماری متفاوت بوده و از خفیف تا شدید متغیر است. ممکن است بیمار در دوره فعال بیماری یا دوران بهبودی باشد؛ بهطور کلی بیماری کرون و کولیت اولسراتیو دارای علائم مشترکی هستند که در ادامه به ذکر چند مورد میپردازیم.
-
درد معده، گرفتگی و نفخ به دلیل انسداد روده
-
اسهال (زمانی اتفاق میافتد که قسمتهایی از روده که آسیب دیدهاند؛ قدرت جذب آب را نداشته باشند)
-
خستگی
-
مشاهده خون در مدفوع (شرایطی که به آن هماتوکزیا گفته میشود)
-
کم شدن بیدلیل وزن
-
کم شدن اشتها و کمخونی که در کودکان میتواند منجر به تاخیر در رشد یا تکامل جسمانی آنها شود.
افرادی که دچار بیماری کرون باشند؛ ممکن است در قسمت دهان خود نیز دچار زخم باشند که این زخم و شکاف در بعضی موارد اطراف مقعد یا ناحیه تناسلی نیز نمایان میشود؛ جالب است بدانید که این بیماری التهاب روده ممکن است با مشکلاتی مانند: اختلالات پوستی، التهاب چشم، آرتروز و بهطور کلی خارج از دستگاه گوارش همراه باشد؛ بنابراین توصیه میکنیم در صورت مشاهده چنین علائمی نیز به دکتر گوارش تهران مراجعه کنید.
علت التهاب روده چیست و چه کسانی را بیشتر درگیر میکند؟
اگر چه علت التهاب روده بهطور دقیق نامشخص مانده است؛ با این وجود بزرگترین فاکتورهایی که برای بیماری کرون و کولیت اولسراتیو، توسط دکتر فوق تخصص گوارش بیان شدهاند، سابقه خانوادگی و ژنتیک، سیستم ایمنی بدن، کشیدن سیگار و دخانیات، نژاد، سن، فاکتورهای محیطی و جنسیت هستند که در ادامه چند مورد مهم را توضیح میدهیم.
سیستم خانوادگی و ژنتیک
افرادی که والدین، خواهر، برادر یا فرزند آنها مبتلا به بیماری التهاب روده باشد، احتمال درگیری آنها بیشتر است؛ به همین دلیل دانشمندان بیان دارند که یکی از دلایل ابتلا به این بیماری ممکن است ژنتیکی باشد.
سیستم ایمنی بدن
ممکن است علت التهاب روده، به سیستم ایمنی بدن نیز مریوط باشد. سیستم ایمنی بدن بهطور معمول، در برابر عوامل بیماریزایی که باعث بیماری و عفونت شوند، دفاع میکند؛ از جمله مواردی که باعث واکنش بدن میشوند، میتوان به عفونت باکتریایی یا ویروسی دستگاه گوارش اشاره کرد. زمانی که بدن شما تلاش کند در مقابل مهاجمان، ایمنی داشته باشد، دستگاه گوارش ملتهب شده که این التهاب مزمن گوارشی، دلیل بروز این بیماری است.
سیگار کشیدن
طبق گفته دکتر گوارش تهران و دیگر پزشکان این حوزه، یکی دیگر از فاکتورهای اصلی خطر ایجاد بیماری کرون، سیگار است. همچنین باعث درد شده و سایر علائم مربوط به این بیماری را تشدید میکند. کولیت اولسراتیو عموما بر افراد غیر سیگاری و کسانی که قبلا سیگاری بودهاند، تاثیر میگذارد.
سن
گرچه بیماری التهاب روده در هر سن و سالی ممکن است رخ دهد؛ اما در اکثر مواقع قبل از 35 سالگی شروع میشود.
عوارض احتمالی بیماری التهاب روده
گفتنی است که بیماری کولیت اولسراتیو و بیماری کولین ممکن است شما را درگیر عوارض مشترکی کنند؛ از جمله علائم و عوارضی که میتوان برای این بیماری نام برد، سرطان روده بزرگ است. توصیه میکنیم با مشورت دکتر گوارش تهران، حتما غربالگری سرطان را انجام دهید. ملتهب شدن پوست، چشم و مفاصل، کلانژیت اسکلروزان اولیه، لخته شدن خون از دیگر عوارض این بیماری هستند.
عوارض بیماری کرون
بیماریهای مانند: انسداد روده، سوءتغذیه، اسهال، درد شکمی و گرفتگی، بروز فیستولها، شقاق مقعدی از جمله عوارضی هستند که ممکن است بر اثر بیماری کرون نمایان شوند.
عوارض بیماری کولیت اولسروز
مگاکولون توکسیک، ایجاد سوراخ در روده بزرگ و کم آبی شدید نیز ممکن است بیماریهایی باشند که بر اثر بیماری کولیت اولسروز شما را درگیر کنند.
روشهای درمان بیماری التهابی روده
لازم است بدانید که هدف از درمان بیماری التهاب روده، کم کردن التهاب است. این روشهای درمانی ممکن است در کنار تسکین علائم به بهبودی طولانی مدت نیز کمک کنند؛ داروهای ضد التهابی، داروهای سرکوبکننده سیستم ایمنی بدن که برای سرکوب پاسخ ایمنی که مواد شیمیایی التهابی را در بدن آزاد میکند، بهکار میروند. ترکیبات بیولوژیکی که باعث خنثی کردن پروتئینهای عامل التهاب هستند، آنتیبیوتیکها که در کنار داروهای دیگر تجویز میشوند، سایر داروها و مکملهای ضد اسهال، مسکنها، ویتامینهایی که جهت کمبود جبران جذب غذا تجویز میشوند. تغییر سبک زندگی و تغذیه که در آن نوشیدن زیاد مایعات، مصرف نکردن محصولات لبنی، ورزش، ترک سیگار و ... رعایت شود. درمان با طب سنتی و استفاده از روغن و دمنوش و در نهایت عمل جراحی از جمله راههایی هستند که برای روند بهبود توصیه میشوند.
تغییر سبک زندگی، مبارزه با التهاب روده
ما سعی کردیم که در این مقاله علت التهاب روده، علائم و عوارض آن، اینکه چه کسانی را بیشتر درگیر میکند را برایتان شرح دهیم. همچنین گفتیم عوارض احتمالی بیماری کرون و بیماری کولیت اولسروز چه چیزهایی هستند و در نهایت روشهای درمانی این بیمای را ذکر کردیم؛ با امید به اینکه با مطالعه این مقاله پاسخ سوالات خود را دریافت کنید. توصیه میکنیم که برای پیشگیری و آغاز روند درمان، در اولین گام، اقدام به تغییر سبک زندگی خود کنید.
نظر شما