ارزیابی و تشخیص بیماری های روانی و همچنین تست روانشناسی تشخیصی و شخصیت شناسی مزایای زیادی دارند که مهمترین آنها صرفه جویی در وقت و هزینه مراجع و تسهیل روند درمانی اوست. زیرا وی قبل از اینکه وارد جلسه درمان شود مشخص است که هدف از درمان وی چیست و چه درمانی مناسب وی می باشد. ارزیابی و تشخیص بالینی اختلال های روانی پایه و اساس علم روانشناسی بالینی را تشکیل می‌دهد. تشخیص بالینی برای درک اختلال روانی بسیار مهم است، بدون تشخیص روانی مطالعه، ارزیابی و درمان اختلال روانی بسیار آشفته خواهد شد. متخصصان بالینی و پژوهشگران به زبان مشترکی نیاز دارند که از طریق آن با هم ارتباط برقرار کنند.
طبقه بندی ابزاری است که می‌تواند این زبان مشترک را فراهم سازد. با این حال، تشخیص و طبقه بندی آسیب شناسی روانی همیشه دشوار و مناقشه انگیز بوده است. تشخیص به معنای قرار دادن افراد، بر اساس مجموعه‌ای از علایم (شاخص‌های قابل مشاهده مانند گریه کردن در بیماران افسرده)؛ نشانه‌ها (شاخص‌های ذهنی، مانند احساس گناه در بیمار افسرده) یا هر دو در یک طبقه در درون نظام طبقه بندی است. هر چه مصاحبه‌گر (درمانگر) درباره توانایی‌ها، نقاط ضعف، ناراحتی‌ها و رنج‌های بیمار (مراجع) بیشتر بداند، بهتر می‌تواند یک تشخیص صحیح و دقیق را مطرح کند. برای این کار مصاحبه‌گر هر چه با تجربه‌تر باشد و هر چه موارد اختلال، عوامل استرس‌زا و مهارت‌های مقابله‌ای بیشتر بداند، بهتر می‌تواند به یک ارزیابی خوب از وضعیت روانی دست بزند و در نهایت یک تشخیص دقیق ارائه دهد.
ارزیاب درباره ی پیوندهایی که ظاهراً بین توضیحات مراجع درباره ی مشکل و دیگر اطلاعات به دست آمده در طول جلسه وجود دارد نظر خود را می نویسد. او می نویسد که چه نوع درمانی بهترین درمان برای مراجع خواهد بود.
تست روانشناسی چیست و چه کاربردی دارد؟
آزمایش روانشناختی یا همان تست های روانشناسی به زبان ساده عبارت اند از آزمون‌های روانشناختی که توسط ارزیابان آموزش دیده و متخصصان بهداشت روان انجام می شود. طی انجام تست های روانشناسی چه با قلم و کاغذ و چه به وسیله کامپیوتر پاسخ های فرد طبق دستورالعمل های دقیق تجویز شده ارزیابی می شود. تصور می شود که نمرات منعکس کننده اختلافات فردی یا گروهی در سازه مورد نظر برای اندازه گیری است. علمی که پشت آزمایش روانشناسی است، روان سنجی است. تست های معروفی مانند تست MMPI، تست هوش بینه و … وجود دارد که از نظر اعتبار و روایی نمرات بالایی را کسب کرده اند.
انجام انواع تست های روانشناسی و تشخیص بیماری های روانشناسی و تشخیص اختلالات روانشناختی از اصلی ترین خدمات کلینیک فوق تخصصی ذهن آرا می باشد. قبل از اینکه فرد وارد جلسات مشاوره و روان درمانی شود، ابتدا مورد ارزیابی و تشخیص قرار گرفته و براساس مشکل شناسایی شده، برنامه مناسب درمان و به اصطلاح پروتکل درمانی در اختیار فرد قرار می گیرد و مشخص می شود که براساس نیاز فرد وی به چه نوع درمان (روان درمانی، نوروفیدبک، آموزش و …) نیاز دارد. ارزیابی و تشخیص زود هنگام بخصوص در کودکی از اهمیت ویژه ای برخوردار است. جلوگیری از پیشرفت اختلال یکی از رسالت های روانشناسان است. این امر تنها با تشخیص به موقع امکان پذیر است.
لزوم انجام تست های روانشناسی معتبر
تشخیص کامل در روان شناسی بالینی بر عهده مشاهده، آزمون های روانشناختی (تست) و مصاحبه است که در بین آنها مصاحبه از اهمیت بیشتری برخوردار است. هدف از مصاحبه تشخیصی یافتن دقیق علل و عوامل مؤثر در پیدایش اختلال و مشکل روانی در مراجع می باشد. دراین رابطه مصاحبه باید بتواند کلیه مسائل و عوامل مؤثر در پیدایش اختلال را از کم اهمیت ترین تا پراهمیت ترین آنها شناسانده تا بتواند تشخیصی مناسب درارتباط با مشکل درمانجو در اختیار مصاحبه گر قرار دهد. زیرا تا زمانی که تشخیصی دقیق و درست از نوع اختلال بیمار در دست نباشد نمی توان درمان مناسبی برای وی عرضه نمود.
کاربرد تست های روانشناسی در علم روانشناسی بالینی و تشخیص اختلالات
تست های روانشناسی همگی شامل مشاهداتی هستند که که روی یک نمونه یا فرد انتخاب شده به صورت دقیق انجام می گیرند و هدف خاصی دارند که آن را درمانگر و متخصص روانشناسی مشخص خواهد کرد. آزمون های روانشناختی می تواند شامل یک سری وظایف یا سوالاتی باشد که پاسخ دهنده باید آنها را انجام داده و حل کند. آزمون های روانشناختی می توانند شامل پرسشنامه و مصاحبه باشند که برای اندازه گیری سازه های مشاهده نشده نیز طراحی شده اند. مقیاسهای مبتنی بر پرسشنامه و مصاحبه معمولاً با آزمون های روان آموزشی، که حداکثر عملکرد پاسخ دهنده را می طلبد، متفاوت است. در مقابل، مقیاس های مبتنی بر پرسشنامه و مصاحبه، رفتار معمول پاسخ دهنده را می طلبند.
ویژگی های یک تست روانشناسی مناسب
یک تست روانشناسی خوب و مفید باید هم معتبر (یعنی آزمایشاتی درمورد اندازه صحت و قابل اعتماد بودن این تست انجام گشته و ارائه شده باشند) و قابل اعتماد باشد (یعنی سازگار درونی داشته باشد و یا در طول زمان نتایج مطابقی را ارائه دهد).
مهم است که افرادی که از نظر سازه اندازه گیری شده برابر باشند و تست روانشناسی مورد استفاده درمانگر یک تست بسیار خاص نباشد (مگر در موارد ویژه که روانشناسان بالینی برخی تست های بسیار به خصوص را تجویز کنند). یک تست روانشناسی خوب نباید به دانش خاصی (مانند ریاضیات یا حقوق) متکی باشد و مراجع تنها با مراجعه به احساسات خویش باید بتواند به تمامی سوالات پاسخ مناسبی بدهد.
یک روان شناس بالینی نه تنها به مطالبی که بیمار در جلسه مصاحبه تشخیصی بیان می کند علاقه مند است، بلکه در نحوه ادای مطالب و عکس العمل های عاطفی که از خود نشان می دهد و نیز روابط عاطفی و فکری مصاحبه شونده توجه می کند. بنابراین واضح است در مصاحبه از مشاهده نیز استفاده می شود و درصورت لزوم پس از مصاحبه می توان از آزمون خاص مورد نیاز نیز استفاده کرد.
وسیله ارزیابی به جهت شناخت افراد باید پایا و معتبر باشد. پایا یعنی مثلاً وقتی یک آزمون روانی چند بار بکار برده شود یافته های یکسانی را تولید کند و معتبر یعنی برای مقاصد مورد نظر مفید باشد. شیوه های ارزیابی و تشخیص روانی به سه فرایند تقسیم می شوند: مصاحبه، آزمون و مشاهده.
نظر شما