به گزارش خبرگزاری ایمنا، سینوسها حفرههای کوچک و پر از هوایی هستند که پشت استخوان گونه و پیشانی قرار گرفتهاند. به صورت کلی چهار عدد سینوس در ناحیه صورت وجود دارد که دو عدد در ناحیه پیشانی و دو عدد در اطراف بینی و پشت استخوان گونه قرار دارند. سینوسها در حالت طبیعی پر از هوا هستند و مایعی به نام موکوس ترشح میکنند که از طریق کانالهایی به بینی تخلیه میشود. این مایع ترشح شده از سینوس کمک میکند مجرای بینی تمیز و بدون باکتری باشد.
سینوزیت و انواع آن
سینوزیت، التهاب یا تورم بافت پوشاننده داخل سینوس است که میتواند باعث شود سینوسها مسدود و پر از مایع شوند. این شرایط، محیط مناسبی برای رشد باکتریها و در نتیجه عفونتهای باکتریال فراهم میکند. سینوزیت به طور معمول همیشه با التهاب مجرای بینی همراهی دارد.
سینوزیت دارای دو نوع حاد و مزمن است. اینکه به کدام یک از این دو نوع سینوزیت مبتلا شده باشید، به عامل بروز سینوزیت و شدت آن مرتبط است. سینوزیت حاد به دلیل نفوذ ویروس یا باکتری رخ میدهد و به طور معمول درمان آن تا چهار هفته یا کمتر طول میکشد. هر آنچه که در ابتدا باعث ایجاد سینوزیت شود، سینوزیت حاد نام دارد. آلرژی یا بعضی از عوامل فیزیکی و بیرونی میتوانند منجر به این نوع از سینوزیت شوند.
سینوزیت مزمن
سینوزیت مزمن به دلیل عفونت قارچی و باکتریایی رخ میدهد، اما در واقع نسخه درمان نشده سینوزیت حاد است. به طوری که اگر برای سه ماه سینوزیت حاد درمان نشود، به طور قطع به سینوزیت مزمن تبدیل میشود. با ابتلاء به سینوزیت مزمن، تنفس از طریق بینی سخت میشود و اطراف چشم ممکن است دچار تورم شود.
سینوزیت مزمن ممکن است بیش از چهار بار در سال رخ دهد و به طور معمول دوره نهفتگی علائم آن بیش از ۲۰ روز طول میکشد. ابتلاء به آسم، دود سیگار، عفونت دندان و اختلال سیستم ایمنی از جمله عوامل خطرزا در سینوزیت مزمن هستند. در صورتی که برای درمان سینوزیت مزمن اقدام نکنید ممکن است دچار مشکلات بینایی و عفونت در استخوانهای مجاور و پوست و التهاب در پردههای مغز و نخاع (مننژیت) شود.
تفاوت سینوزیت حاد و مزمن
هر دو نسخه سینوزیت شباهتهای فراوانی دارند، اما سینوزیت حاد دارای علائمی مانند تب است و با درمان سرماخوردگی به راحتی درمان میشود. این در حالی است که اگر به موقع برای درمان سنوزیت حاد اقدام نکنید، سینوزیت مزمن که ماندگارتر است به سراغتان میآید.
علت بروز سینوزیت
سینوزیت، به طور معمول نتیجه یک ویروس سرماخوردگی یا آنفولانزا است که از طریق راه هوایی به سینوسها وارد میشوند. یک دندان عفونتدار یا عفونت قارچی، نیز گاهی میتواند موجب التهاب سینوسها شود. عوامل ایجاد و تشدید کننده سینوزیت شامل آلرژی و شرایط مرتبط، از جمله آلرژیک رینیت (ورم غشای مخاطی بینی)، آسم و پولیپ تب یونجه، سیگار کشیدن، پولیپ بینی و سیستم ایمنی ضعیف هستند.
علائم درگیر شدن با بیماری سینوزیت
علائم سینوزیت مشابه با علائم سرماخوردگی است و ممکن است شامل موارد کاهش حس بویایی، تب، گرفتگی یا آبریزش بینی، سردرد ناشی از فشار سینوسی، خستگی و سرفه کردن باشند. علائم بروز سینوزیت در کودکان نیز شامل علائم سرماخوردگی که در عرض ۱۰ تا ۱۴ روز بهبود نمییابند، علائم آلرژی که به دارو پاسخ نمیدهند، سرفه طولانی، تب بالاتر از ۳۹ درجه سانتیگراد، خروج مخاط ضخیم سبز یا زرد از بینی، است.
چه زمانی به پزشک متخصص ENT یا گوش و حلق و بینی مراجعه کنیم؟
در صورت که چندین بار سینوزیت داشتهاید و به درمان پاسخ نمیدهد، علائم سینوزیت دارید که بیش از ۱۰ روز ادامه دارد، بعد از مراجعه به پزشک علائم شما بهبود نمییابد و اگر دارای علائم تب، تورم یا قرمزی در اطراف چشم، سردرد شدید، تورم پیشانی، گیج، دوبینی یا تغییر دید و گرفتگی گردن هستید، به متخصص گوش، حلق و بینی مراجعه کنید.
پیشگیری از سینوزیت مزمن و عوارض آن
عوارض جدی در سینوزیت مزمن نادر است، اما اگر عفونت سینوس به چشم گسترش یابد، میتواند باعث کاهش دید یا کوری شود که امکان دارد دائمی باشد. به طور غیرمعمول، مبتلایان به سینوزیت مزمن ممکن است دچار التهاب غشاها و مایعات اطراف مغز و نخاع (مننژیت)، عفونت در استخوانها یا عفونت پوستی جدی شوند.
برای کاهش خطر ابتلاء به سینوزیت مزمن، تماس با افرادی که سرماخوردگی دارند را به حداقل برسانید. دستان خود را به صورت مکرر با صابون و آب بشویید و برای کنترل علائم آلرژی، با پزشک خود همکاری کنید. دود دخانیات و آلایندههای هوا نیز میتوانند ریهها و معابر بینی را تحریک و ملتهب کنند.
اگر هوای منزل شما خشک است، طوری که انگار هوای گرم در آن محبوس شده، افزودن رطوبت به هوا ممکن است به جلوگیری از سینوزیت کمک کند. با تمیز کردن منظم و کامل، مرطوب کننده را تمیز نگه دارید.
درمان سینوزیت
سپریهای کورتیکواستروئید بینی به جلوگیری و درمان التهاب کمک میکند. اگر اسپریها به اندازه کافی مؤثر نباشند، پزشک ممکن است شستوشو با محلول نمکی مخلوط شده با قطره بودزونید یا استفاده از اسپری محلول بینی را توصیه کند. شستوشو با نمک، همراه با اسپری یا محلول بینی، باعث کاهش تخلیه و شستوشوی مواد تحریک کننده و آلرژن میشود.
کورتیکواستروئیدهای خوراکی یا تزریقی برای رفع التهاب سینوزیت شدید استفاده میشوند، به خصوص اگر پولیپ بینی نیز دارید. کورتیکواستروئیدهای خوراکی میتوانند در طولانی مدت عوارض جانبی جدی ایجاد کنند؛ بنابراین از آنها تنها برای درمان علائم شدید استفاده میشود.
در صورت واکنش به آسپیرین که باعث سینوزیت میشود، درمان حساسیتزدایی آسپرین وجود دارد. تحت نظارت پزشکی، برای افزایش تحمل، به تدریج دوزهای بیشتری از آسپیرین مصرف میشود. در صورت ابتلاء به عفونت باکتریایی، گاهی آنتیبیوتیکها برای سینوزیت لازم هستند. اگر پزشک نتواند عفونت زمینهای را رد کند، ممکن است آنتیبیوتیک را گاهی اوقات با داروهای دیگر توصیه کند.
اگر آلرژی در ایجاد سینوزیت نقش داشته باشد، واکسنهای آلرژی (ایمونوتراپی) که به کاهش واکنش بدن در برابر آلرژنهای خاص کمک میکند، ممکن است باعث بهبود شرایط شود. در صورت مقاومت به دارو یا درمان، عمل جراحی آندوسکوپی سینوس میتواند یک گزینه باشد.
برای این روش، پزشک از یک لوله نازک و انعطافپذیر با یک چراغ متصل (آندوسکوپ) برای کشف معابر سینوس استفاده میکند. بسته به منبع انسداد، پزشک ممکن است از ابزارهای مختلفی برای از بین بردن بافت یا جدا کردن پولیپی که باعث انسداد بینی شده، استفاده کند. بزرگ کردن دهانه باریک سینوس نیز میتواند گزینهای برای تقویت تخلیه باشد.
نظر شما