به گزارش خبرنگار ایمنا، نقاشی و کودک و نوجوان؛ این سه را که در کنار هم قرار دادیم به رابطه نزدیکی دست یافتیم. همان زمانی که کودک مداد رنگی یا شمعی در دست می‌گیرد و هر آنچه در ذهن دارد را روی کاغذ می‌کشد، گویی به دنبال تخیلاتی است که به واقعیت نزدیک است. واقعیت‌هایی که پیرامونش رژه می‌رود و هر کدام می‌توانند نقش و نگاری کودکانه باشد.
پوپک، رویدادی است که در چند سال اخیر در اصفهان مطرح است و می‌رود تا با استفاده از هنر نقاشی، نصف جهان را به جهانیان معرفی کند و بشناساند.
با سیدمحمدصادق سجادزاده، معاون فرهنگی، هنری سازمان فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شهرداری اصفهان درباره مسابقه بین‌المللی نقاشی پوپک در دومین سال برگزاری این رقابت هنری به گفت‌وگو نشسته‌ایم که مشروح آن را در ادامه می‌خوانید.
درباره مسابقه نقاشی پوپک برای مخاطبان ایمنا بگویید.
دومین مسابقه بین‌المللی نقاشی کودکان و نوجوانان اصفهان با عنوان «پوپک» اردیبهشت‌ماه سال آینده، به همت معاونت فرهنگی هنری سازمان فرهنگی و اجتماعی شهرداری اصفهان برگزار می‌شود. رونمایی از پوستر و فراخوان این مسابقه آذرماه امسال منتشر شده بود و تا تاریخ دهم فرودین‌ماه برای دریافت آثار نقاشی کودکان زمان باقی است. شیوه‌نامه مسابقه در سایت خانه کودک و پرتال سازمان فرهنگی شهرداری اصفهان قرار داده شده است و امیدواریم بتوانیم با زمان‌بندی خوب آثار را داوری کنیم تا اختتامیه جشنواره را در هفته نکوداشت اصفهان در اردیبهشت ماه سال ۱۴۰۲ برگزار کنیم.
جوایز نفیسی هم برای برگزیدگان در نظر گرفته شده است. بیش از ۸۰۰ اثر خارجی در دوره قبل به دبیرخانه ارسال شد. سال گذشته سفیر ترکمنستان هم در آئین اختتامیه حضور داشت. امیدواریم امسال بتوانیم با حضور سفارتخانه‌ها و مسئولان هنری و فرهنگی اختتامیه خوبی را برگزار کنیم.
دریافت آثار از طریق سایت و به صورت الکترونیک است و لازم نیست از طریق پست یا حضوری انجام شود؛ هر چند امکان پست معمولی هم وجود دارد.
«پوپک» نام دیگر هدهد یا شانه‌به‌سر است و در ادبیات، داستان‌ها و تاریخ جهان به‌ویژه در ایران جایگاه ویژه‌ای دارد و کودکان امسال با مرور شغل‌های شهر خود می‌توانند در مسابقه شرکت کنند. کودکان و نوجوانان، آثار خود را به دبیرخانه ارسال کنند که جزئیات آن از طریق سایت ( www.iicpf.com) اطلاع‌رسانی شده است.
چه شد که رویداد نقاشی پوپک در معاونت فرهنگی و هنری سازمان فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شهرداری اصفهان، طراحی شد؟
نقاشی به عنوان یک فعالیت مؤثر و جدی در حوزه کودک مطرح بوده و یکی از ابزارها و ظرفیت‌های مؤثر در حوزه حیات فرهنگی و اجتماعی کودک است که ظرفیت‌های آموزشی و تربیتی بسیار خوبی دارد؛ به همین دلیل برای آموزش به کودک و بررسی نگرش کودک از ابزار نقاشی استفاده می‌شده است. بنابراین نقاشی همیشه به عنوان ابزار مناسب در حوزه تربیت، آموزش و سرگرمی و فرهنگی کودکان مورد اقبال و استفاده بوده است.
این جشنواره در استان اصفهان به نقاشی اختصاص داشت و در سطح استانی فعالیت می‌کرد. از دو سال قبل تلاش ما بر این بود که رویداد و مسابقه را در عرصه ملی و جهانی رقم بزنیم. همه کودکان کشورمان با نگرش خودشان و تجربه‌ای که پیرامون خودشان داشتند تصویری را رقم می‌زدند که برای ما با ارزش است. سال گذشته جشنواره نقاشی مسابقه کودکان اصفهان پوپک با موضوع شهر من برگزار شد و بیش از دو هزار اثر خارجی و داخلی به دبیرخانه جشنواره رسید و آثار شاخص و برگزیده آن در هفته نکوداشت اصفهان معرفی شد. آثار بسیار خوبی از داخل و خارج کشور در دو گروه سنی کودک و نوجوان دریافت شد.
امسال تلاش داریم همان رویداد را در قالب «مشاغل شهر من» داشته باشیم تا نگاه کودکان را به موضوع شغل و کار داشته باشیم. امیدواریم امسال هم دومین مسابقه بین‌المللی پوپک به خوبی برگزار شود.
چه ظرفیت‌هایی برای برگزاری بین‌المللی رویداد پوپک مهیا کرده‌اید؟
سال گذشته تلاش همکاران من بر این بود که از ظرفیت ایرانیان خارج از کشور به عنوان سفیران فرهنگی ایران اسلامی که هر کدام در کشورها به‌ویژه اصفهانی‌ها استفاده شود. از ظرفیت نهادها و موسساتی که در بخش‌های هنری، آموزشی و فرهنگی فعال هستند، استفاده شود.
امسال رایزنی‌های خوبی با کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان کشور داشتیم تا بتوانیم از ظرفیت کانون در سطح سایر کشورها و حضور در رویدادهای نقاشی نوجوانان و کودکان بتوانیم استفاده کنیم. همچنین تلاش می‌کنیم از طریق سفارت‌های مختلف کشورها اطلاع‌رسانی داشته باشیم. با رایزنان فرهنگی ایران در دیگر کشورها ارتباط گرفته‌ایم تا بتونیم ایرانیان خارج از کشور و افرادی که با رایزنان فرهنگی مرتبط هستند را فعال کنیم. امسال پوستر پنج زبانه جشنواره را رونمایی کردیم. علاوه بر زبان فارسی پنج زبان دیگر از جمله عربی، انگلیسی، چینی، اسپانیولی و فرانسوی را هم اضافه شده است تا بتوان ظرفیتی را فراهم کنیم که کشورهایی که با یکی از زبان‌ها تکلم دارند، بتوانند با این رویداد ارتباط بگیرند و در آن مشارکت داشته باشند.
در تلاش هستیم تا ظرفیت‌های داخل کشورمان را هم فعال کنیم. دستگاه‌های مختلفی که به ما کمک می‌کنند ارتباطات بسیار خوبی با وزارت و اداره کل آموزش‌وپرورش استان اصفهان و کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان استان اصفهان برقرار کنیم تا بتوانیم از ظرفیت آنها هم بهره ببریم. همچنین رویدادهای شهری را برای برپایی این جشنواره آماده می‌کنیم تا صدای مرغ رویداد به گوش همه کودکان ایران و اصفهان برسد.
این جشنواره چه میزان توانسته است در عرصه بین‌المللی معرفی و مانند رویداد جشنواره فیلم کودک به عنوان یک رویداد بین‌المللی شناخته شود؟
جشنواره پوپک یک رویداد نوپا و جدید است و امسال دومین سالی است که می‌کوشد در عرصه جهانی ظرفیتی را برای اصفهان و ایران اسلامی رقم بزند. به‌طور قطع فرصت‌های فراوانی وجود دارد که می‌تواند جای خود را در تقویم جشنواره‌های بین‌المللی باز کند. اهتمام ما بر این است که بستر مناسبی را فراهم کنیم تا جشنواره نقاشی اصفهان به یک رویداد بین‌المللی و شناخته شده تبدیل شود.
اشاره کردید که این رویداد یک ظرفیت خوب برای اصفهان است. شاید در ذهن مخاطب این سوال ایجاد شود که یک نقاشی کودکانه چه عایدی می‌تواند برای اصفهان داشته باشد؟
باید گفت در حوزه برندینگ شهری و توسعه آن در طول تاریخ، همواره نام اصفهان مطرح بوده است، اینکه از ظرفیت‌های اصفهان استفاده کنیم و به درستی آنها را توسعه بدهیم، بخشی از فرآیند توسعه برند شهری است. بخش دیگر این است که بتوانیم برندهای جدیدی برای این شهر تعریف کنیم. اصفهان در حوزه صنایع دستی، شیرینی، آثار تاریخی، دوره‌های پایتختی، معماری و دیگر بخش‌ها ظرفیت‌های خوبی دارد. اما اینکه بتوانیم برندی در عرصه ملی و جهانی در کنار سایر برندهای اصفهان بیفزاییم که مختص نام کودکان و نوجوانان باشد، به نظر می‌رسد جای آن خالی است.
جشنواره فیلم کودک تلاش می‌کرد به این مهم دست یابد اما به این دلیل که متولیان دیگری هم در کشور دارد، شاید به صورت جدی نتواند این ظرفیت را برای اصفهان ایجاد و خلق کند. باور ما این است که باید در حوزه کودک و نوجوان، به جشنواره ثابتی که ویژه اصفهان است و می‌تواند ظرفیت ملی و جهانی هم خلق کند و از همه مهم‌تر می‌تواند نام اصفهان را به عنوان پایتخت جشنواره نقاشی در کشور برای کودکان ایرانی و بچه‌های دیگر کشورها مطرح کند دست یابیم. اینکه اسم اصفهان در نشانی ارسال آثار یا مراجعه به سایت حک می‌شود و می‌بینند برای ما ارزشمند است و به‌طور قطع در بلندمدت می‌تواند خلق فرصت کند. شاید زمانی فردی فکر نمی‌کرد جشنواره فجر در منطقه‌ای کوچک در فرانسه به آوازه‌ای سینمایی برای فرانسه تبدیل شود.
در سیر برگزاری این رویداد چه اندازه نهادهای متولی کودکان در اصفهان و سایر نقاط کشور و جهان با دبیرخانه همراه بوده‌اند؟
خودمان به شکل داوطلبانه دست یاری به سمت همه نهادهای متولی از جمله وزارت آموزش و پرورش، کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و مجموعه متولیان بخش کودک دراز کردیم و از آنها خواسته‌ایم به ما کمک کنند.
این دوره هم کانون پرورش فکری کودکان و هم اداره کل آموزش و پرورش اصفهان همراهی و همکاری کردند. باورمان این است که با این همدلی می‌توانیم ظرفیتی خوبی فراهم کنیم.
چهره‌های فعال حقوق کودک چطور؟ آیا از وجود و توان آنها در این رویداد استفاده شده است؟
در تلاش هستیم از ظرفیت افراد و شخصیت‌های شناخته شده در حوزه نوجوان و کودک استفاده کنیم.
امروزه یونیسف بزرگترین نهاد بین‌المللی در حوزه کودکان است و در بیش از ۱۹۰ کشور جهان در زمینه بهداشت و تغذیه، آموزش، مراقبت از کودکان و دسترسی به فرصت‌های برابر برای کودکان فعالیت می‌کند. چه اندازه از ظرفیت این نهاد بین‌المللی استفاده کرده‌اید؟
با توجه به شرایطی که در کشور وجود داشت مشکلاتی در این رابطه داشتیم؛ هر چند تلاش کردیم از ظرفیت یونیسف در کشور استفاده کنیم. شبکه شهرهای دوستدار کودک که یک مجموعه پرقدرت و فراگیر است و اصفهان هم یک از شهرهای دوستدار کودک محسوب می‌شود هم مورد نظر ما بوده است.
همچنین اصفهان دارای خواهرخوانده‌های زیادی است که می‌کوشیم با آنها ارتباط بگیریم. اصفهان در زمره شهرهای خلاق کشورمان شناخته و ثبت شده است. ظرفیت‌های تاریخی اصفهان و پیوستن به شبکه شهرهای تاریخی که به زودی محقق خواهد شد.
از ظرفیت مجمع کلانشهرها هم برای ملی کردن رویداد بهره بردید؟
روابط بسیار خوبی با کمیسیون فرهنگی و اجتماعی مجمع کلان‌شهرهای کشور داریم. پیشنهادی را به اعضای این کمیسیون ارائه دادیم که با استقبال خوب آنها روبه‌رو شدیم. امیدواریم از ظرفیت این ۲۰ کلان‌شهر و همه شهرها استفاده کنیم. همان‌قدری که دریافت آثار خارجی برای ما اهمیت دارد، دریافت آثار داخلی هم به مراتب از اهمیت بیشتری برخوردار است. حتی شهرها و شهرستان‌ها و روستاهای استان اصفهان از این رویداد مطلع شوند و اثر به دبیرخانه ارسال کنند.
چرا مشاغل شهر اصفهان را موضوع رویداد «پوپک» قرار دارید؟
در جلسه‌ای که شورای سیاست‌گذاری داشت، نزدیک به ۲۵ موضوع مطرح شد، مانند اسطوره‌ها و داستان‌ها، آسمان شهر من، زیست‌بوم شهر من و سایر موارد. مسئله شهر به دلیل اینکه برگزارکننده یک نهاد شهری در حوزه مدیریت شهری برای ما اهمیت دارد. شهر محل زیست بچه‌ها است پس شهر باید برای این گروه‌های سنی زیست‌پذیر باشد. اما اینکه کدام یک از ابعاد شهر، روایت‌ها، داستان‌ها، تاریخ، محیط زیست یا زیست‌بوم را انتخاب کنیم یکی از آنها که با شرایط عموم مردم که بحث اقتصادی است و هم اینکه اشتغال مورد تاکید شورای اسلامی شهر اصفهان بوده است. همچنین باور داریم که فرهنگ کار از کودکی در ذهن کودکان شکل می‌گیرد و اینکه در ذهن بچه‌ها به عنوان یک شاکله شخصیتی مسئله شغل ایجاد می‌شود و این موضوع مهمی برای بچه‌ها است؛ بنابراین به این نتیجه رسیدیم که مسئله فرهنگ شغل می‌تواند به عنوان «شغل‌های شهر من» مطرح شود.
اینکه فرزند من با شغل‌های شهر خود آشنا شود. هر منطقه و سرزمینی شغل‌ها با هم تفاوت‌ها و شباهت‌هایی دارند. برخی شغل‌ها در برخی مناطق در حال انقراض است. پنبه‌زنی و لحاف‌دوزی یا گیوه‌بافی را ندیده‌اند و اطلاعی از این پیشه‌ها ندارند. اینکه فرزند و کودک من بداند سماورسازی یا مسگری به‌عنوان یک شغل در این شهر فعال بوده و امروز راسته سماورسازها در حال تبدیل شدن به راسته سایر مشاغل است. راسته عطارها بیش از اینکه عطارها در این راسته باشند فروشندگان عطاری در آن مستقر هستند. در حالی‌که عطاری پیشه بسیار مهمی است و رسته عطاری یک کلان رشته شغلی فعال در دنیا است. یا عصاری و روغن‌گیری که چیزی از آن باقی نمانده و فقط دو سه بنای عصارخانه در همین اصفهان از دوره صفویه باقی مانده است.
تلاش می‌کنیم در قالب جشنواره به کودکانمان بگوییم این‌ها شغل‌های فراموش شده‌ای هستند که با پرس‌وجو از قدیمی‌ترها، یا معلم و پدران و مادران می‌توانید با آنها آشنا شوید.
برای ما مهم است که شغل، فقط شغل‌هایی که سر زبان بچه‌ها هست، نیست. باید دامنه آشنایی بچه‌ها با شغل‌ها بیشتر شود و دانش آنها در این حوزه فراگیرتر باشد.
خانواده‌هایی هستند که حتی یک‌بار هم به اصفهان یا ایران سفر کرده‌اند چه برسد به اینکه کودک آنها درکی از مشاغل اصفهان داشته باشد. با توجه به اینکه موضوع جشنواره را مشاغل شهر انتخاب کردید، آیا انتخاب این موضوع یک نقص نیست؟
منظور ما از مشاغل، فقط در شهر اصفهان نیست بلکه هر کودک و نوجوانی مشاغل شهر خودش را نقاشی و برای دبیرخانه جشنواره ارسال می‌کند.
کودکی در منطقه لرستان زندگی زندگی می‌کند. شغل‌هایی در منطقه وجود داشته یا دارد و برخی در آستانه فراموشی است؛ نه فقط شغل‌های امروزی و روزمره بلکه مشاغل دیروز هم مدنظر نقاشی‌ها است. مهم برای ما نوع نگاه بچه‌ها به مشاغل است.
پس موضوع مهم، شهرهایی است که خود کودکان در آنها سکونت دارند و در آنها زندگی می‌کنند.
فعالیت و رویکرد این رویداد لوکس نیست؟ برای کودکانی که حتی از نظر مالی ضعیف یا کودکان کار هستند چه سازوکاری برای شرکت دادن آنها در نظر گرفته‌اید؟
ما مسابقه بین‌المللی نقاشی پوپک را در یک رویداد و منحصر به ایام خاص برگزاری نمی‌بینیم بلکه تلاش شده است نقاشی را به‌عنوان یک فرایند جدی و تأثیرگذار در حوزه فضای شهری و رویدادهای مختلف شهری در قالب نمایش‌های خیابانی، تولیدات هنری و رویدادهای شهری اجرا کنیم.
در تلاش هستیم، بتوانیم از ظرفیت رنگ، نقش و پرچم استفاده کنیم، بنابراین جشنواره را محدود به ایام خاص رویداد تعریف نکرده‌ایم.
همچنین تلاش شد ظرفیت مناطق حاشیه‌ای و پیرامونی را با توزیع ابزارهای نقاشی و برپایی کارگاه‌ها برای نوجوانان و کودکان آن مناطق هم فراهم کنیم. باور داریم که در این مناطق هم استعدادهای بسیار خوبی در همه مناطق شهری و روستایی کشورمان فراهم است.
چه اندازه در این کار از ظرفیت کارشناسان حوزه روانشناسی و تربیت کودک استفاده شده است تا بر اساس روحیات کودکان و نوجوانان باشد تا اینکه بخواهد توسط یک گروه اداری تصمیم‌گیری یا برنامه‌ریزی شود؟
از ابتدا یک شورای سیاست‌گذاری برای این رویداد تعریف شد. همراهانی از کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، دانشگاه اصفهان و آموزش و پرورش در این شورا عضویت دارند. از انتخاب موضوع تا فرآیند اجرا و داوری مشارکت دارند. استفاده از ظرفیت فکری همه فعالان از ابتدا برای ما مطرح بوده است.
تلاش داریم آثار دریافتی شرکت‌کنندگان و برگزیدگان را در یک فرآیند ارزیابی روانشناختی هم مورد بررسی قرار دهیم.
خروجی و نتیجه کار چه خواهد شد؟
بخشی از این آثار در قالب نمایشگاه شهری ارائه می‌شود. برای ایام عید نوروز نقاشی‌های برگزیده سال گذشته را اکران خواهیم کرد. بخشی در قالب کتاب منتشر خواهد شد. حوزه هنردرمانی از حوزه‌های جدی در بخش کودک است. این ظرفیت در قالب کتاب می‌تواند در اختیار متخصصان و روانشناسان حوزه کودک قرار گیرد. همچنین ظرفیت اینکه در گذرهای فرهنگی از آنها استفاده کنیم.
این رویداد با چه موانعی روبه‌رو است؟
در حوزه بین‌الملل نیاز به کار بیشتر حتی در بخش اطلاع‌رسانی داخلی وجود دارد. تلاش شده است که از ظرفیت هر دو بخش داخلی و خارج استفاده شود اما نیاز است مجموعه‌های متولی دیگری هم ما را در برگزاری این رویداد بین‌المللی یاری کنند.
نظر شما