مریم فیروزی در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا، با اشاره به نقش شیخ بهایی در توسعه فرهنگ، هنر و تمدن شهر اصفهان، اظهار کرد: این بزرگ مرد در دوران خود در فلسفه و علوم عقلی صاحب نظر بود و به همین وی توانست به حوزه‌های علمیه اصفهان عمق بخشد و شاگردان زیادی را در مکتب تشیع تربیت کرد.
وی ادامه داد: شیخ بهاالدین عاملی، علاوه بر تسلط بر علوم دینی، در حوزه‌های علوم غیردینی همچون معماری، ریاضیات نیز صاحب نظر بود؛ تسلط وی در این علوم تا جایی بود که هم‌اکنون آخرین کتابی که در غرب از دنیای اسلام ترجمه می‌شود، «خلاصه الحساب» است.
این مدرس دانشگاه تصریح کرد: شیخ بهایی به دلیل تسلط بر علوم رایج زمان خود همچون فنی و مهندسی، فقه، ادب و مهندسی از سوی دربار صفوی لقب «ذوالفنون» داده شد و نکته جالب این است که بعد از شیخ بهایی هر کس در علوم مختلف تسلط و آگاهی داشت لقب شیخ بهایی به وی داده می‌شد.
فیروزی با تاکید بر اینکه شیخ بهایی با تسلط بر علوم مختلف نقش مهمی در توسعه شهر اصفهان داشته است، اضافه کرد: به همین دلیل از وی پدر مهندسی ایران یاد می‌شود چرا که شیخ بهایی توانست با دید مهندسی خود، معماری و شهرسازی را در شهر اصفهان به اوج شکوه برساند تا این دیار در بین شهرهای ایران از جایگاه بالای شهرسازی و معماری برخوردار شود.
وی با بیان اینکه سهم این عالم برجسته در جامعیت شهر اصفهان فوق‌العاده است، افزود: طراوتی که در شهر اصفهان نهفته است مرهون اقدامات شیخ بهایی است، زیرا این عالم برجسته شاگردان بزرگی را در عرصه‌های مختلف در شهر اصفهان تربیت کرد که این شاگردان هر کدام در توسعه تمدن، فرهنگ، هنر، شهرسازی و معماری شهر اصفهان نقش به سزایی داشته‌اند.
وی اظهار کرد: بزگترین شاهکار شیخ بهایی در شهر اصفهان، میدان امام یا همان نقش‌جهان است که در واقع این شاهکار معماری ابعاد مختلف مذهبی، تجارتی و حکومتی را در بر می‌گیرد و به عقیده من این میدان در زمان خود بزرگترین و زیباترین میدان جهان بوده است.
این محقق دانشگاه افزود: نکته‌ای که منجر به تأثیرگذاری ایده‌های شیخ بهایی در اصفهان می‌شود این است که به اصفهان شخصیت جهانی می‌بخشد و ایده‌های او در اصفهان به هیچ وجه ایده‌های محلی و یا حتی کشوری نبوده است.
وی با اشاره به اینکه شیخ بهایی در حوزه مهندسی کاملاً حرفه‌ای بوده است، تصریح کرد: وی با دیدگاه و علمش به معماران نامی اصفهان ایده می‌داده و هنرمندان به‌نامی را به کار می‌گرفته که در مجموع اقدامات و هنر دست معماران، طراحان و نقاشان یک حرکت بزرگ به نام «معماری عصر صفوی» را شکل می‌دهد.
فیروزی با بیان اینکه فرهنگ و تمدن شهر اصفهان، مولود اندیشه و دیدگاه شیخ بهاالدین عاملی است، گفت: نقش شیخ بهایی و خط فکری او این بوده که بین اقشاری همچون معماران و نقاشان ارتباط برقرار کند تا در امتداد همین اندیشه و تفکر خلاق بناها و سازه‌هایی مثل پل خواجو، و کاخ هشت بهشت احداث شوند.
شیخ بهایی فقیه، حکیم و مفسر بزرگ دوره صفوی بود که نفوذ روحیه و ذوق هنری و گرایش عرفانی در نوشته‌ها و سروده‌هایش، موجب تلطیف و تعدیل شخصیت و منش او شد و محبوبیتی کم‌نظیر را در میان طبقات مختلف مردم برایش به همراه آورد.
وی از جمله دانشمندانی به شمار می‌رود که در علوم مختلفی مانند: تفسیر، حدیث، ادعیه، فقه، کلام، فلسفه، اصول فقه، اخلاق، رجال، تاریخ، طب، عرفان، نجوم، ریاضیات، ادبیات، علوم غریبه و دیگر موضوعات متفرقه، صاحب اثر و تألیف است. تعداد آثار وی اعم از قطعی، منسوب و مشکوک به ۲۰۰ عنوان می‌رسد که هرکدام، نسخه‌های خطی فراوانی دارد که در کتابخانه‌های ایران، عراق و دیگر کشورهای مسلمان و غیر مسلمان نگهداری می‌شوند.
تاکنون در خصوص آثار، احوال و اشعار بهایی کوشش‌هایی از طرف فرهیختگان و پژوهشگران به انجام رسیده و آثاری همچون: دیوان اشعار بهایی به انضمام مقدمه‌ای مبسوط از استاد سعید نفیسی، کلیات اشعار و آثار شیخ بهایی به همت غلامحسین جواهری، کتاب سیمایی از شیخ بهایی در آئینه آثار از قصری و مقاله تأملی در سبک شعر شیخ بهایی از احمدی به طبع رسیده است، با این وجود در خصوص بررسی اشعار او بر اساس صور خیال تا به حال، تحقیقی صورت نگرفته است.
نظر شما