به گزارش خبرنگار ایمنا، در دوران بارداری برخی از زنان سطح قند خون بالایی دارند، این بیماری به عنوان دیابت بارداری (GDM) می‌شود، دیابت بارداری به طور معمول بین هفته‌های ۲۴ و ۲۸ دوران بارداری ایجاد می‌شود.
طبق نظر مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها، تخمین زده می‌شود که دیابت بارداری در ۲ الی ۱۰ درصد بارداری‌ها در ایالات متحده رخ دهد. اگر در دوران بارداری به دیابت بارداری مبتلا شوید، به این معنی نیست که شما قبل از بارداری دیابت داشته‌اید یا پس از بارداری به آن مبتلا خواهید شد. اما، دیابت بارداری خطر ابتلاء به دیابت نوع دو را در آینده افزایش می‌دهد.
اگر کنترل ضعیفی روی دیابت بارداری داشته باشید، این امر می‌تواند ریسک ابتلاء به دیابت را در کودک افزایش داده و ریسک عوارض آن را نیز برای شما و کودک در دوران بارداری و زایمان افزایش دهد.
علائم دیابت بارداری چیست؟
به ندرت پیش می‌آید که دیابت حاملگی علائم ایجاد کند، اگر علائمی را تجربه کنید، احتمالاً خفیف خواهند بود، این علائم عبارتند از:
- خستگی
- تاری دید
- تشنگی بیش از حد
- نیاز بیش از حد به ادرار کردن
- خرناس
چه عواملی باعث دیابت بارداری می‌شوند؟
علت دقیق دیابت بارداری ناشناخته است، اما احتمالاً هورمون‌ها در این امر نقش دارند، هنگام باردار زنان بدن مقادیر بیشتری از برخی هورمون‌ها را تولید می‌کند، از جمله:
- لاکتوژن جفت انسانی (hPL)
- هورمون‌هایی که مقاومت به انسولین را افزایش می‌دهند.
این هورمون‌ها روی جفت شما تأثیر می‌گذارند و به پایداری بارداری شما کمک می‌کنند. با گذشت زمان، میزان این هورمون‌ها در بدن زنان باردار افزایش می‌یابد، ممکن است بدن آن‌ها را در برابر انسولین، که هورمون تنظیم کننده قند خون است، مقاوم کند.
انسولین به انتقال گلوکز از خون به داخل سلول‌ها کمک می‌کند و در آنجا برای تولید انرژی استفاده می‌شود. در بارداری، بدن زنان به طور طبیعی کمی نسبت به انسولین مقاوم می‌شود تا گلوکز بیشتری در جریان خون شما وجود داشته باشد و به کودک منتقل شود. اگر مقاومت به انسولین بیش از حد شدید شود، ممکن است سطح گلوکز خون غیر طبیعی افزایش یابد. این امر می‌تواند باعث دیابت بارداری شود.
تشخیص دیابت بارداری
دیابت بارداری اولین بار در دوران حاملگی شناسایی می‌شود، دیابت بارداری اغلب بدون علامت است، به همین دلیل است که در تمام زنان حامله بین هفته‌های ۲۴ و ۲۸ قند خون اندازه‌گیری می‌شود. این کار معمولاً در یک یا دو مرحله و با استفاده از محلول‌های قندی با غلظت‌های مختلف (۵۰، ۷۵ یا ۱۰۰ گرم) طبق نظر پزشک انجام می‌شود.
دیابت بارداری ندرتا ممکن است همراه با افزایش شدید قندخون و علامت دار باشد که دراین صورت مادر نسبت به شرایط معمول بیشتر تشنه، گرسنه و دچار تکرر ادرار می‌شود ولی اینها علائم شایعی در زمان حاملگی هستند و الزاماً نشان دهنده دیابت بارداری نیستند. با این حال، در صورتی که خطر ابتلاء به دیابت بارداری در مادر بیشتر باشد (مانند سابقه دیابت بارداری در حاملگی قبلی) و یا علائمی از دیابت را داشته باشد (نظیر وجود قند در ادرار) اندازه‌گیری قند خون در اولین ویزیت زمان حاملگی و بعد از آن در صورتی که نتیجه آزمایش اول منفی باشد بین هفته‌های ۲۴ و ۲۸ انجام می‌شود. بالا بودن خفیف قند خون دلیل بر ابتلاء به دیابت بارداری نیست ولی بیمار باید برای تشخیص قطعی طبق نظر پزشک مجدد مورد آزمایش قرار گیرد.
عوارض دیابت بارداری
عوارض را می‌توان تحت دو گروه عوارض مادری و جنینی مورد بررسی قرار داد:
عوارض مادری: بالا رفتن فشارخون (مسمومیت حاملگی یا پره اکلامپسی)، پاره شدن نابهنگام کیسه آب و زایمان زودرس و عفونت‌های ادراریدر نیمه دوم بارداری
عوارض جنینی: رشد زیاد از حد جنین (ماکروزومی)، سخت شدن زایمان به علت درشتی جنین، افت قندخون یا کلسیم نوزاد گردد. کنترل مناسب قند خون حین بارداری منجر به کاهش احتمال عوارض فوق می‌شود.
توصیه‌های دیابت بارداری
توصیه‌های برای دیابت بارداری ارائه می‌شود که به خانم‌های باردار در کنترل و پیشگیری از دیابت به بارداری کمک می‌کند که عبارتند از:
رژیم غذایی سالم و حاوی قند کم داشته باشید: با پزشک خود مشورت کنید تا مطمئن شوید مواد مغذی مورد نیاز خود را دریافت کنید.
در طول بارداری ورزش کنید: زمانی که پزشک شما اجازه این کار را می‌دهد، می‌توانید در صورت داشتن دیابت بارداری ورزش کنید. فعال بودن روش خوبی برای کمک به کنترل قند خون است؛ همچنین حفظ تناسب اندام در طول بارداری برای داشتن حالت فیزیکی مناسب و کاهش مشکلاتی همچون کمر درد و خستگی خوب است.
برای کنترل افت قند خون برنامه داشته باشید: چنانچه انسولین دریافت نمی‌کنید قند خون ا کنترل کنید، استفراغ کردن می‌تواند سبب کاهش قند خون شود. چنانچه نمی‌دانید چه راهکاری برای آن اجرا کنید، با دکتر خود مشورت کنید.
راه‌های پیشگیری از دیابت بارداری
خانم‌های باردار می‌توانند با استفاده از راه‌های پیشگیری از دیابت بارداری پیش از بارداری، ریسک آن را کاهش دهند که عبارتند از:
- رژیم غذایی سالم داشته باشید.
- تحرک داشته باشید.
- وزن اضافه خود را کاهش دهید.
در صورت ابتلا به دیابت بارداری باید با متخصص این موضوع برای درمان به کمک رژیم غذایی و یا داروی آن مشورت کنید؛ اما پیش از ابتلا به دیابت بارداری و پیش از اقدام برای بارداری، می‌توانید با کنترل وزن خود و پیش گرفتن یک سبک زندگی سالم، از ابتلا به دیابت بارداری جلوگیری کنید.
پس از دوران بارداری نیز اغلب افراد دچار اضافه وزن می‌شوند که نیاز دارند آن را به حالت طبیعی برسانند. برای تغییر سبک زندگی خود می‌توانید از رژیم‌های بهاره غفاری استفاده کنید که نه‌تنها به شما رژیم غذایی اصولی و سالم ارائه می‌دهد بلکه در کنار آن می‌توانید با دریافت ورزش مناسب، سبک زندگی خود را تغییر دهید و نه‌تنها به تناسب اندام برسید، بلکه آن را به مدت بیشتری حفظ کرده و سلامتی خود را ارتقا دهید
نحوه درمان دیابت بارداری
در صورت ابتلاء به دیابت بارداری، برای حفظ سلامت خود و نوزادتان باید قند خون خود را کنترل کنید. به این منظور باید تغییراتی در شیوه زندگی خود ایجاد کنید. رعایت نکته‌هایی که در زیر آمده است، می‌تواند به شما در کنترل قند خون و دیابت بارداری کمک کند:
اهمیت ویژه به رژیم غذایی: پزشک‌تان ممکن است برای تنظیم برنامه غذایی مناسب، شما را به یک متخصص تغذیه ارجاع دهد. این برنامه غذایی باید با توجه به دیابت بارداری تنظیم شود تا بتواند کالری و مواد مغذی کافی را برای نوزاد در حال رشدتان فراهم کند.
متخصص تغذیه، تعداد کل کالری روزانه زنی با قد و وزنتان را به شما خواهد گفت. حدود ۲۲۰۰ تا ۲۵۰۰ کالری در روز برای زنان با وزن متوسط معمول است. اگر اضافه وزن دارید، ممکن است این میزان به حدود ۱۸۰۰ کالری در روز کاهش یابد. متخصص تغذیه، چگونگی حفظ تعادل برنامه غذایی را به شما یاد می‌دهد.
ورزش و فعالیت بدنی سبک: اگر برای شما و کودک مفید باشد، پزشک‌تان اضافه کردن ورزش را به برنامه عادی هفتگی شما پیشنهاد می‌کند. سعی کنید روزانه فعالیتی سبک تا متوسط به مدت ۱۵ تا ۳۰ دقیقه انجام دهید تا باعث شود بدن‌تان بهتر از انسولین استفاده کند و در نتیجه به کنترل سطح قند خون شما کمک شود، در مورد انتخاب و مدت زمان ورزش مناسب با پزشک مشورت کنید.
بررسی قند خون: از میزان سطح قند خون خود اطمینان پیدا کنید. این سطح با تغییر در برنامه غذایی و ورزش قابل کنترل است، میزان قند خونتان را به شکل منظم، قبل از غذا و یک یا دو ساعت بعد از غذا با دستگاه اندازه‌گیری قند خون خانگی بررسی و آن را ثبت کنید.
اگر با وجود انجام و رعایت این تغییرات در روش زندگی‌تان، قند خون شما همچنان در سطح بالایی باقی بماند، پزشک برای کنترل آن و محافظت از کودکتان قرص‌های کنترل دیابت تجویز می‌کند و اگر قرص‌ها نیز این کار را انجام ندهد، گام بعدی تزریق انسولین است. پزشک ممکن است با توجه به میزان کنترل دیابت و چگونگی پیشرفت دوران بارداری، در جریان آخرین هفته‌ها یا ماه‌های قبل از زایمان، اندازه نوزادتان را با دقت تحت نظر بگیرد و برای این کار ممکن است سونوگرافی نیز تجویز کند.
نظر شما