طرز تهیه سمنو خانگی با جوانه گندم + خواص، کالری و طبع سمنو نذری

به گزارش ایمنا، پخت سمنو از دیرباز یکی از مراسم‌های آئینی و مذهبی شهرهای مختلف ایران بوده است. این مراسم همچنین نزدیک فصل بهار و به یمن نو شدن سال جدید برای تهیه سمنوی سفره هفت سین نیز انجام می‌شود. در تهران سمنوی بروجرد و سمنوی عمه لیلا که مربوط به شهرستان شهریار است، کیفیت و محبوبیت بالایی دارد.

مواد لازم برای تهیه سمنو نذری خانگی

گندم برای جوانه زدن	۱ کیلوگرم
آرد سبوس دار (آرد سنگک)	۳ کیلوگرم
آب	به مقدار لازم
بادام	به تعداد لازم

تقریباً به ازای هر مقدار جوانه گندم باید ۳ برابر آرد اضافه کنید. برای تهیه مقدار بیشتر یا کمتر سمنو می‌توانید مقدار مواد را ضرب یا تقسیم کنید.

طرز تهیه سمنو سنتی با جوانه گندم

مرحله اول

ابتدا باید جوانه گندم را آماده کنید. برای این کار باید از گندم کامل که دارای خاصیت جوانه زدن است استفاده کنید. گندم‌ها را با آب سرد بشویید و بگذارید داخل آب سرد به مدت دو روز خیس بخورد. تقریباً هر ۸ ساعت یک بار آب گندم‌ها را عوض کنید.

مرحله دوم

زمانی که سر گندم‌ها سفید شد آنها را آبکشی کنید. جوانه‌های تازه را در یک ظرف مناسب بریزید و روی آنها را با یک پارچه تمییز و خیس بپوشانید. ظرف را در جای تاریک قرار دهید و روزی ۳ یا ۴ بار با اسپری روی پارچه را مرطوب کنید تا گندم‌ها جوانه بزنند. دقت کنید که رطوبت زیاد باعث گندیدگی جوانه‌ها می‌شود.

مرحله سوم

در این مرحله باید جوانه‌های ریشه زده گندم را که به خوبی رشد کرده‌اند بکوبید یا چرخ کنید تا به یک مخلوط نرم و یکدست برسید. توجه کنید رنگ جوانه‌ها باید سفید یا نقره‌ای باشد و اگر رنگ جوانه گندم سبز تیره شود باعث تلخ شدن سمنو می‌شوند. جوانه‌های چرخ شده را به خوبی با آب مخلوط کنید، سپس با یک پارچه تمیز آنها را صاف کرده و با دست فشار دهید تا شیره آن کاملاً خارج شود. توجه کنید در پخت سمنو، هیچ شیره یا شکر اضافه ای داخل مواد آن ریخته نمی‌شود و تمام شیرینی و مزه خوشمزه آن، به خاطر وجود همین شیره جوانه گندم است.

مرحله چهارم

شیره به دست آمده را با آرد سبوس دار در یک قابلمه مناسب مخلوط کنید. پس از اینکه مواد به خوبی یکدست شد قابلمه را روی حرارت قرار دهید و مرتب هم بزنید تا زمانی که به جوش بیاید و کمی غلیظ شود.

مرحله پنجم

حالا به همان اندازه مرحله قبل به مواد سمنو آب اضافه کنید و اجازه دهید سمنو با حرارت ملایم قوام بیاید. حدود ۵ تا ۶ ساعت باید سمنو را مرتب هم بزنید تا ته نگیرد. وقتی مواد سمنو شبیه حلوا شد می‌توانید بادام را اضافه کنید.

مرحله ششم

پس از اینکه سمنو غلیظ شد حرارت زیر قابلمه را کاملاً ملایم کنید و یک شعله پخش کن زیر قابلمه بگذارید. برای اینکه سمنو خوشرنگ شود یک دم کنی نیز روی درب قابلمه قرار دهید.

مرحله آخر

بعد از اینکه سمنو دم کشید، آماده مصرف است. آن را در ظرف‌های مورد نظر ریخته و تزئین کنید.

خواص سمنو در طب سنتی

• سمنو حاوی موادی مانند سلنیوم، فسفر، روی، آهن، مس و انواع ویتامین‌های K ،E ،A و گروه ویتامین‌های B۱۲,B۸, B۵, B۳, B۱ است.
• مصرف سمنو باعث تقویت عمومی بدن بویژه استخوان‌ها می‌شود زیرا سمنو سرشار از کلسیم و پتاسیم است و از پوکی استخوان جلوگیری می‌کند.
• سمنو سرشار از آنتی‌اکسیدان است به همین دلیل مصرف آن سبب کاهش سرطان خواهد شد.
• مواد مغذی موجود در سمنو به رشد جسمی و ذهنی کودکان و تقویت استخوان‌های کودک کمک می‌کند.
• فیبر بالای سمنو سبب شده است که این غذای مقوی برای لاغری مفید باشد اما افراد چاق نباید در مصرف سمنو افراط کنند.
• سمنو حاوی آهن، اسید فولیک و ویتامین‌های گروه B است و برای خون سازی و تنظیم هورمون‌ها مفید بوده و می‌تواند در رفع خستگی تأثیر گذار باشد.
• ویتامین C و E موجود در سمنو به شادابی پوست کمک می‌کند و سبب جوان سازی پوست خواهد شد.
• ویتامین‌های گروه B موجود در سمنو و اسید فولیک موجود در آن نیز به پرپشت شدن موها کمک می‌کند.

کالری سمنو

هر ۱۰۰ گرم سمنو سیصد گرم کالری، ۶/۰ گرم پروتئین و ۵۲ گرم کربوهیدرات دارد.

سمنو در بارداری

مصرف سمنو برای زنان باردار به خصوص در سه ماه اول بارداری بسیار مفید است و از نقص سیستم عصبی جنین پیشگیری می‌کند. سمنو همچنین باعث رشد بهتر جنین و تقویت استخوان‌های آن می‌شود. از آنجا که سمنو سرشار از آهن است، مصرف آن برای درمان کم خونی خانم‌های باردار مفید است. از دیگر فواید سمنو می‌توان به درمان یبوست، بهبود سختی زایمان، جلوگیری از نازایی، افزایش شیر مادران شیرده و تقویت نوزادان اشاره کرد.

سمنو و دیابت

در فرآیند جوانه زدن گندم، ویتامین‌ها و املاح معدنی گندم چند برابر شده، میزان کالری و کربوهیدرات آن کمتر شده و پروتئین‌های هضم و جذب و ویتامین C آن بیشتر می‌شود. وقتی که گندم جوانه نزده است، شیرین نیست و مواد قندی آن به صورت نشاسته ذخیره شده است، اما وقتی گندم جوانه میزند، نشاسته تجزیه و تبدیل به واحدهای کوچک‌تری به نام مالتوز شده و باعث ایجاد طعم شیرینی طبیعی جوانه گندم می‌شود، بنابراین مصرف کم سمنو برای مبتلایان به دیابت توصیه می‌شود.

طبع سمنو گرم است یا سرد

سمنو از نظر طب سنتی دارای طبع گرم و معتدل است.