به گزارش خبرنگار ایمنا، امسال با همه گیری کرونا مواجه هستیم و باید با توجه به بازگشایی مدارس و حضور دانش آموزان در کلاس درس باید از مواد غذایی برای کودکان استفاده کنیم که به تقویت سیستم ایمنی بدن آنها کمک کند تا بتوانند در مقابله با این بیماری عملکرد مناسبی داشته باشند.
بعضی از مواد غذایی در افزایش تمرکز دانش آموزان نقش بسیار مؤثری دارند، به طور کلی خوراکی‌هایی که مانع کم خونی و فقرآهن در کودکان می‌شوند می‌توانند به افزایش تمرکز کودکان کمک کنند.
متخصصان تغذیه تاکید دارند دانش آموزانی که قرار است به مدرسه بروند به این دلیل که در مقطعی هستند که در سن رشد سریع به سر می‌برند نیاز به توجهات تغذیه خاص تری دارند تا بتوانند هم رشد بهتری داشته باشند و هم از نظر وضعیت تحصیلی شرایطی داشته باشند تا روی افزایش قدرت تمرکز آنها تأثیر بگذارد.
برنامه غذایی مفید است که دارای ترکیبی از همه گروه‌های غذایی به ویژه پروتئین حیوانی و مواد غذایی که سرشار از املاح و مواد مفید و ویتامین‌ها باشد. رعایت چنین رژیم غذایی می‌تواند تا حد زیادی به تعادل وزن کودکان در سن ورود به مدرسه کمک کند. همچنین منجر به افزایش قدرت تمرکز و افزایش سیستم ایمنی بدنشان خواهد شد.
لزوم مصرف صبحانه برای دانش آموزان
متخصصان تغذیه به خانواده‌ها توصیه کردند در مورد بازگشایی مدارس با توجه به شیوع کرونا، حتماً بر خوردن صبحانه در کودکشان، جدیت داشته باشند، زیرا صرف صبحانه باعث دریافت مواد مغذی مختلفی برای کودک می‌شود که به افزایش تمرکز و یادگیری درس‌هایش کمک می‌کند. همچنین نقش مؤثری در تقویت سیستم ایمنی بدن کودک دارد.
در کودکانی که وعده صبحانه را حذف می‌کنند میزان دریافت میان وعده‌ها و مواد غذایی ناسالم مثل چیپس، پفک، بیسکویت، کیک افزایش پیدا می‌کند و شاهد چاقی و اضافه وزن در این گروه از بچه‌ها خواهیم بود. همچنین کودکانی که دارای چاقی و اضافه وزن هستند عملکرد سیستم ایمنی بدنشان ضعیف‌تر از سایر کودکان است. در نتیجه استعداد ابتلاء به بیماری‌ها در آنها افزایش پیدا می‌کند.
منع خوردن غذاهای فرآوری شده
باید خانواده‌ها وعده‌ای هم به عنوان ناهار در اختیار دانش آموزان قرار بدهند تا در زمان مشخص مصرف کنند. بهتر است در وعده ناهار کودکان از غلات سبوس دار استفاده شود همچنین از میوه و سبزیجات تازه و لبنیات در وعده‌های غذایی کودکان استفاده شود. خانواده‌ها به عنوان میان وعده شیرهای کوچک کم چرب در اختیار فرزند قرار بدهند و یا دسر ساده برای او فراهم کنند تا دانش آموز از مواد غذایی فرآوری شده مضر در اوقات گرسنگی استفاده نکند.
او بیان کرد: دانش آموزان تمایل زیادی به مصرف فست فودها و نوشیدنی‌های شیرین و گازدار و مواد غذایی فرآوری شده دارند این در حالی است که مصرف این نوع مواد غذایی می‌تواند منجر به اختلال در عملکرد سیستم ایمنی کودکان شود پس بهتر است خانواده‌ها توجه زیادی بر مواد غذایی مصرفی فرزندان داشته باشند و به جای این نوع مواد غذایی از میوه‌ها سبزیجات خشکبار آجیل‌ها و مغز جات برای میان وعده‌های کودکان شأن بهره بگیرند.
استفاده از همه گروه‌های غذایی مصرف صبحانه، تأمین ویتامین دی از طریق منابع غذایی که سرشار از ویتامین دی بوده ضرروی است، همچنین استفاده مداوم از منابع غذایی حاوی آهن و ویتامین c در دانش آموزان بسیار مؤثر است و خواب کافی و تحرک لازم نیز منجر به افزایش قدرت تمرکز و یادگیری دانش آموزان می‌شود.
ویژگی‌هایی تغذیه سالم برای دانش‌آموزان
برنامه غذایی در زمان مدرسه و خارج از مدرسه تفاوت چندانی ندارد، فقط موضوع این است که در این دوره کودکان و دانش آموزان بیشتر به مصرف غذاهای سالم روی بیاورند و خوردن مواد غذایی مضر را متوقف کنند. اگر فردی به عنوان یک محصل می‌خواهد از حداکثر پتانسیل ذهنی و جسمی خود استفاده کند، باید تمام مواد مغذی شامل املاح و ویتامین‌ها را به صورت متعادل و با توجه به نیاز بدنش مصرف کند.
مشکلات جسمی دانش آموزان در مدرسه با تغذیه آنها ارتباط نزدیکی دارد، برای تغذیه سالم دانش آموزان باید به دو اصل مهم یعنی تعادل و تنوع در مصرف مواد غذایی توجه شود، تنوع تغذیه سالم دانش آموزان، مصرف تمام گروه‌های غذایی را شامل می‌شود که عبارتند از:
１- نان و غلات: مانند برنج و مواد غذایی نشاسته‌ای
２- ویتامین‌ها، مواد معدنی و فیبر: گروه میوه و سبزیجات در عین حال که تامین‌کننده‌ی فیبر هستند، منبع بسیار خوبی از ویتامین‌ها و مواد معدنی محسوب می‌شوند.
３- پروتئین: گوشت قرمز، مرغ و ماهی، تخم‌مرغ، کره، بادام‌زمینی و حبوبات، تأمین‌کننده پروتئین موردنیاز بدن هستند.
۴- لبنیات: مواد لبنی مانند شیر و ماست که علاوه بر تأمین انرژی و پروتئین، منبع بسیار خوبی از کلسیم و ویتامین D برای رشد و استحکام استخوان‌های دانش‌آموزان است
۵- چربی‌ها: این گروه نیز تأمین‌کننده انرژی و اسیدهای چرب بوده که استفاده کافی از آنها برای تأمین انرژی بدن لازم است. توجه داشته باشید که همواره باید تعادل را در مصرف مواد غذایی مختلف، رعایت کنید. مصرف بیش از حد گروه چربی‌ها خطرات جانبی زیادی به همراه دارد
تعادل یعنی از تمام گروه‌های غذایی به اندازه‌ی نیاز استفاده شود. توجه به دو اصل «تنوع و تعادل» در برنامه غذایی دانش آموزان، علاوه بر رفع نیازهای تغذیه‌ای، ریزمغذی‌هایی نظیر روی، آهن، کلسیم و ید که نقش مهمی در رشد و یادگیری آنها دارند را نیز تأمین می‌کند
دانش آموزان هر چند ساعت یک‌بار به میان‌وعده نیاز دارند؟
دانش آموزان هر ۱٫۵ تا ۲ ساعت یک‌بار به میان وعده سالم نیاز دارند تا دچار افت قند خون و کاهش یادگیری نشوند. بهترین خوراکی‌ها برای میان وعده آنها عبارتند از: لقمه نان و پنیر و گردو یا نان و خیار و گوجه، میوه‌های خشک مثل کشمش، انجیر و برگه‌ی خشک، انواع مغزیجات مانند پسته، فندق، بادام، نخودچی و غیره، چند عدد بیسکویت و خرما، شیر، میوه‌های تازه مثل سیب، پرتقال، آبمیوههای تازه و طبیعی به جای آبمیوههای صنعتی.
خوراکی‌های غیرمفید برای دانش آموزان تغذیه سالم برای دانش‌آموزان تأثیر زیادی در یادگیری آنها دارد. بنابراین خانواده باید به این موضوع توجه ویژه‌ای داشته باشند تا دانش آموز با انرژی کافی در کلاس حضور پیدا کند. اگر دانش آموز تغذیه سالمی در مدرسه نداشته باشد، از ساعت ۱۰ صبح به بعد تمرکز خود را ازدست می‌دهد.
خوراکی‌های ممنوعه برای دانش‌آموزان عبارت است از: تنقلاتی نظیر چیپس، پفک و امثال آنها نوشیدنی‌های گازدار مثل نوشابه و دلستر ترکیبات غذایی کافئین‌دار مثل شکلات، کاکائو فست فود مانند پیتزا، ژامبون و سوسیس نوشیدنی‌های سرد و مضر
عوامل مهم در کاهش یادگیری دانش آموزان عدم مصرف کافی لبنیات و نیز مصرف مواد غذایی مضر، سبب کاهش تمرکز و افت تحصیلی دانش آموزان می‌شود.
۱۱ خوراکی حاوی روی
با توجه به این که مصرف مواد غذایی مانند جگر، میگو و گوشت در برنامه غذایی کودکان امروزی کم شده، لازم است از مکمل‌های غذایی دارای زینک (روی) استفاده کنند. همچنین مصرف کمِ لبنیات نیز از چالش‌های تغذیه‌ای مهم کشور است که علاوه بر افت تحصیلی، در رشد قدی و تراکم استخوان‌های دانش آموزان نیز تأثیر منفی دارد.
حبوبات به ویژه لوبیا قرمز، سبزیجات گوشت گاو تخمه کدو تنبل تخمه هندوانه تخم کتان زرده تخم مرغ بادام زمینی سیر بوقلمون ماهی سالمون ۱۱ خوراکی حاوی که بهتر است تا دانش آموزان از مصرف آنها غافل نشوند.
تغذیه شب امتحان دانش آموزان باید چگونه باشد؟
دانش آموزان نه تنها در طول دوران درس و مدرسه باید به تغذیه خود توجه کنند بلکه باید شب‌های امتحان نیز دقت کنند که چه میل می‌کنند و چه کارهایی انجام می‌دهند. به طور کلی اغلب پیشنهاد می‌شود که برای داشتن خواب راحت در شب قبل از امتحان، یک لیوان شیر گرم پیش از خواب میل کنند و از مصرف قهوه، چای یا نوشابه گازدار از حدود شش ساعت قبل از خواب پرهیز کنند.
در میان وعده آخر شب پیش از امتحان برای کاهش اضطراب و داشتن خوابی راحت از مواد غذایی مانند لوبیا، سویا، موز، تخم مرغ، گردو، شیر و لبنیات استفاده کنند، تعدادی از مواردی که دانش آموزان باید رعایت کنند عبارتند از:
- در زمان کار یا مطالعه غذا نخورید و برای این کار زمان خاصی را در نظر بگیرید تا با آرامش بیشتری غذا بخورید.
- بررسی‌های دانشمندان نشان می‌دهد که غذاهای نشاسته‌ای مانند ماکارونی، برنج و نان به دلیل تأثیر در بهبود کیفیت خواب، در شب امتحان مفید هستند.
- صبح روز امتحان بهتر است به منظور افزایش کارایی مغز، از مواد سرشار از پروتئین یا سرشار از فیبر مانند تخم مرغ، نان سنگک یا بربری با عسل یا پنیر استفاده شود.
- کارشناسان تغذیه به دانش آموزانی که اضطراب زیادی دارند و نمی‌توانند صبحانه‌ی مفصلی بخورند، توصیه می‌کنند از موز و مقداری کشمش استفاده کنند.
- بعضی از دانش آموزان به دلیل اضطراب زیاد، امتحانات خود را خراب می‌کنند، بنابراین بهتر است برای مقابله با این اضطراب از غذاهای مناسب استفاده کنند. بعضی از سبزی‌ها از قبیل ریحان، نعنا، کاهو و سیب در کاهش اضطراب بسیار مفید هستند.
- خوردن نان و پنیر و گردو یا یک ظرف عدسی در روز امتحان کمک می‌کند تا در طول امتحان آرام باشید. همچنین خوردن عسل و نوشیدنی‌های حاوی عسل در کاهش اضطراب بسیار مؤثر است.
- خوردن جگر، گوشت و ماهی، کمک زیادی در کاهش اضطراب می‌کند، زیرا کم خونی نیز یکی از دلایل کاهش یادگیری و تمرکز است.
- مصرف سبزی و میوه‌های تازه توصیه می‌شود.
در ساعات مطالعه از خوردن ماست ترش و دوغ ترش بپرهیزید و خوردن روزانه شیر و همچنین ماست شیرین را فراموش نکنید.
- در ایام امتحان، بیشتر مواظب سلامت خود باشید تا در معرض سرماخوردگی، گرمازدگی، مسمومیت‌های غذایی و سو هاضمه قرار نگیرید و از خوردن غذا در بیرون از خانه جدا خودداری کنید. غذا را خوب بجوید و به آرامی میل کنید.
- در طول روز آب کافی بیاشامید، اما دقت داشته باشید که آشامیدن آب و نوشیدنی‌های دیگر در وسط غذا سبب اختلال در هضم و ایجاد نفخ می‌شود.
- از مصرف زیاد شیرینی جات و تنقلات خودداری کنید. این خوراکی‌ها ممکن است در نگاه اول انرژی زا به نظر برسند، اما باید توجه داشت که این قابلیت در آنها بسیار کم دوام است و پس از مدتی احساس خستگی بیشتری به شما دست خواهد داد.
- بر خلاف تصور عموم، مطالعه و درس خواندن نیاز بدن به انرژی را افزایش نمی‌دهد، بنابراین استفاده بیش از حد از مواد غذایی شیرین و چرب در طول دوران امتحان، نه تنها مفید نیست، بلکه سبب چاقی می‌شود.
- صبحانه غذای اصلی است، ناهار و شام را کمی مختصرتر بخورید، اما صبحانه را کامل میل کنید.
- مصرف روزانه یک لیوان شیر، برای ایجاد آرامش در طول دوران امتحان مؤثر است.
- خوردن آجیل از قبیل بادام، کشمش، فندق، گردو و نخودچی که سرشار از منیزیم است، به یادگیری کمک می‌کند، زیرا کمبود آن یکی از علل کاهش یادگیری است.
- ماست و دوغ ترش، خواب آور است، اما خوردن ماست شیرین مفید است.
- از خوردن قهوه و چای پررنگ، خودداری کنید، ولی چای کم رنگ مفید است.
نظر شما