به گزارش خبرنگار ایمنا، اکثر زنان به PMS یا سندرم پیش از قاعدگی دچار میشوند و با چالشها فراوانی روبرو هستند، ممکن است علائم PMS برخی از جنبههای زندگی فرد را مختل کند. علائم PMS پنج تا ۱۱ روز قبل از قاعدگی شروع میشود و به طور معمول با شروع آن از بین میرود؛ علت PMS ناشناخته است. با این حال، بسیاری از محققان معتقدند که این امر به تغییر سطح هورمونهای جنسی و سروتونین در ابتدای چرخه قاعدگی مربوط است.
سطح استروژن و پروژسترون در زمانهای خاصی از ماه افزایش مییابد. افزایش این هورمونها میتواند باعث تغییرات خلق و خو، اضطراب و تحریکپذیری شود. استروئیدهای تخمدانی فعالیت را در قسمتهایی از مغز که با علائم قبل از قاعدگی مرتبط است، تعدیل میکند. سروتونین یک ماده شیمیایی در مغز و روده است که بر روحیه، احساسات، افکار و خلق و خوی تأثیر میگذارد؛ البته نوسان عاطفی در سندرم پیش از قاعدگی بسیار رایج و از اصلیترین بخشهای PMS است؛ بنابراین سندرم پیش از قاعدگی (PMS) به مجموعهای از علائم جسمی، روانی و احساسات مرتبط با چرخه قاعدگی زنان گفته میشود که شامل نوسانات خلقی، هوس خوردن بعضی از خوراکیها، خستگی، کج خلقی و افسردگی است.
حدود ۸۵ درصد از زنان درجاتی از علائم پیش از قاعدگی را تجربه میکنند و تعداد کمی علائم شدیدتری را از خود بروز میدهند که روابط کاری یا شخصی آنها را مختل میکند و تغذیه در این دوران اهمیت بسیاری دارد و بسیاری از علائم و تأثیرات سندرم پیش از قاعدگی را کنترل میکند، در این زمینه با بهنام یوسفیان، متخصص طب سنتی گفتوگویی انجام دادهایم که شرح آن را در ادامه میخوانید.
علل سندرم پیش از قاعدگی چیست؟
لازم است بدانیم قاعدگی با دو مرحله درد یا قبل از قاعدگی یا زمان قاعدگی همراه است؛ در این میان تغذیه در تسکین درد مؤثر است. بیشتر زنان تا چند روز قبل از دوران قاعدگی دچار دردهایی از جمله سر درد، بدن درد، بدن پف کرده و … میشوند به این شرایط سندروم پیش از قاعدگی میگویند که اکثر زنان در دوره پیش از قاعدگی حداقل یکی از این نشانهها را تجربه میکنند، اما این نشانهها فقط جسمی نیست بلکه احساسی نیز هست، بنابراین زنانی که دچار سندروم پیش از قاعدگی میشوند احساس افسردگی، عصبانیت، استرس و هوشیاری ذهنی کمتری را تجربه خواهند کرد؛ دلیل اصلی این مشکلات مشخص نیست، اما یکی از احتمالاتی که وجود دارد، ایجاد تغییرات هورمونی در بدن است. احتمال دیگر تغییر هورمون سروتونین در مغز است که روی روحیه و سلامت فرد تأثیر میگذارد.
آیا دریافت کلسیم در پیشگیری از بروز سندرم پیش از قاعدگی مؤثر است؟
داروهای زیادی میتوان برای رفع این دردها تجویز کرد، اما در عین حال غذاهایی هم وجود دارد که میتوانند از سندروم قبل از قاعدگی جلوگیری کنند.
خوردن ماست فواید سلامتی زیادی به خصوص برای زنان دارد، ماست احتمال ابتلاء به پوکی استخوان را کاهش میدهد، با عفونتهای قارچی واژن مبارزه میکند و فشار خون بالا را کاهش میدهد، ماست به دلیل دارا بودن کلسیم با سندروم پیش از قاعدگی مبارزه میکند. در تحقیقی که در دانشگاه ماساچوست شده است به این نتیجه رسیدهاند زنانی که در برنامه غذایی خود کلسیم را نیز در نظر میگیرند، کمتر دچار سندروم پیش از قاعدگی میشوند. پس زنانی که از این دردها رنج میبرند کلسیم بدنشان نامتعادل است و حتی بیشتر در معرض پوکی استخوان قرار دارند؛ ماست و شیر منبع کاملی از کلسیم است.
کدام ویتامینها برای پیشگیری از سندرم پیش از قاعدگی مؤثر است؟
ماهی تن فواید سلامتی بیشماری دارد؛ جلوی پیشرفت بیماریهای قلبی را میگیرد و به دلیل ویتامین D موجود در آن با سندروم پیش از قاعدگی مبارزه میکند. واضح است که ویتامین D در سلامت استخوانها و جذب کلسیم نقش بسیار مهمی دارد و کمبود این ویتامین مشکلات زیادی را برای بدن ایجاد خواهد کرد، اما مصرف کافی این ویتامین با بسیاری از مشکلات از افسردگی گرفته تا فشار خون و مهمتر از همه اینکه با سندروم پیش از قاعدگی مبارزه خواهد کرد. یکی از دلایل این سندروم کمبود ویتامین D است؛ بنابراین برای رفع این مشکل مصرف ماهی، قارچ، شیر و غلات بسیار مهم است و علاوهبر این بهره گرفتن از نور آفتاب نیز برای دریافت این ویتامین و پیشگیری از سندرم پیش از قاعدگی مؤثر است، ماهی تن نیز به دلیل ویتامین D موجود در آن از سندروم پیش از قاعدگی جلوگیری میکند.
مصرف مرغ نیز به پیشگیری از ابتلاء به سندرم پیش از قاعدگی کمک میکند. گوشت سفید به مراتب سالمتر از گوشت قرمز است، زیرا دربردارنده چربی اشباع شده و کلسترول کمتری است و پروتئین بدن را فراهم میکند. مرغ منبع ویتامین B به عنوان ویتامینی که برای سلامت مغز بسیار حیاتی و مهم است، خواهد بود؛ البته فواید این ویتامین به اینجا ختم نمیشود؛ بلکه برای جلوگیری از نشانههای جسمی و روحی این سندروم از جمله احتباس آب، درد ماهیچهها، افسردگی و بیحالی نیز پیشگیری خواهد کرد و بسیار مفید و کاربردی است.
تأثیر زینک و منگنز بر روی سندرم پیش از قاعدگی چیست؟
بادام هندی به دلیل دارا بودن زینک از نشانههای سندروم پیش از قاعدگی جلوگیری خواهد کرد، چرا که این ماده معدنی برای رشد سلولها مناسب است و علاوهبر آن به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک میکند و با درد و نشانههای پیش از قاعدگی مبارزه میکند.
بلغور جو مدتها است که به عنوان یک غذای درمانی شناخته شده، زیرا این غذا میتواند سطح کلسترول بدن را کاهش دهد و با فشار خون مقابله کند به علاوه برای کبد نیز مفید است. بلغور جو به دلیل دارا بودن منگنز میتواند با سندروم پیش از قاعدگی مبارزه کند، منگنز به روشهای مختلفی برای بدن مفید است از عملکرد متابولیک گرفته تا تثبیت قند خون همچنین برای سلامت پوست و استخوان نیز مفید است. کمبود منگنز یکی از دلایل دردهای پیش از قاعدگی است که نیاز است زنان برای رفع این مشکل منگنز را در برنامه غذایی خود بگنجانند؛ بلغور جو به دلیل دارا بودن منگنز میتواند با سندروم پیش از قاعدگی مبارزه کند.
آهن و چربیهای اشباع نشده چه تأثیری در از بین بردن سندرم پیش از قاعدگی دارد؟
یکی دیگر از غذاها برای مبارزه با سندروم پیش از قاعدگی نخود است، چرا که خوردن نخود باعث کنترل سطح قند و کلسترول خون میشود و حاوی پروتئین، فیبر و آنتیاکسیدان است و از همه مهمتر به دلیل دارا بودن آهن به درمان سندروم پیش از قاعدگی کمک میکند. زعفران ادویه معروفی است که از کلالههای گل به دست میآید و مصرف آن با کاهش اختلالات خواب، مبارزه با آسم و درمان نشانههای آلزایمر در ارتباط است و نشانههای سندروم پیش از قاعدگی را نیز از بین میبرد.
مصرف سویا نیز راه حل مناسبی برای مبارزه با سندروم پیش از قاعدگی و برای سلامت بانوان بسیار مفید است، این ماده غذایی مانع عرق شبانه میشود و خطر ابتلاء به سرطان سینه را کاهش هم میدهد.
تخمه آفتابگردان فواید سلامتی زیادی دارد و با بیماریهای قلبی، فشار خون بالا و مشکلات قلبی عروقی مبارزه میکند و حاوی چربیهای دارای حلقههای اشباع نشده است و زنانی که در برنامه غذایی خود از این نوع چربی استفاده میکنند کمتر دچار سندروم پیش از قاعدگی میشوند.
"ال تریپتوفان" چه نقشی در کاهش علائم سندرم پیش از قاعدگی دارد؟
ال تریپتوفان آمینو اسیدی است که در بدن به سروتونین تبدیل میشود و مصرف آن مزاج و احساسات و الگوی خواب فرد را تنظیم و با سندروم پیش از قاعدگی مبارزه خواهد کرد. ال تریپتوفان موجود در موز است که تغییرات خلقی ناشی از قاعدگی را درمان میکند. از جمله فواید سلامتی موز این است که فشار خون را پایین میآورد، تراکم استخوان را حفظ و از تشکیل سنگ کلیه جلوگیری میکند.
کدام گیاهان به رفع علائم سندرم پیش از قاعدگی کمک میکند؟
زنجبیل برای تهوع سندرم پیش از قاعدگی، بهار نارنج برای رفع اضطراب، عصبی بودن و افسردگی، برخی مشکلات ناشی از این سندرم، گیاه پنج انگشت با تنظیم هورمونها و گل قاصدک با کمک به عدم جمع شدن آب در زیر پوست بدن و اندامها در رفع علائم سندرم پیش از قاعدگی نقش مؤثر دارد. مصرف اسطوخودوس برای خانمهایی که به مشکل بی خوابی و افسردگی پیش از قاعدگی مبتلا هستند پیشنهاد میشود.
نظر شما