محسن لعلی در گفت وگو با خبرنگار ایمنا، در خصوص واکنش خشم در دوره نوجوانی، اظهار کرد: خشم نوجوان در برخی مواقع میتواند یک واکنش دفاعی باشد اما باید حد آن مشخص بوده و مدیریت شود. خشم با پرخاشگری تفاوت دارد، پرخاشگری میتواند کلامی یا فیزیکی باشد.
وی با بیان اینکه خشم در دوره نوجوانی نسبت به مقاطع سنی دیگر بیشتر نمود پیدا میکند، اضافه کرد: به دلیل تغییرات دوره نوجوانی و چالشهای حساسی که نوجوان پیدا میکند در زمینه تحصیل، روابط بین فردی با دوستان و مهمتر از همه با پدر و مادر این خشم اتفاق میافتد.
خشم کنترل نشده در نوجوانان سهم بزرگی در وقوع جرایم دارد
عضو شورای نظام روانشناسی استان اصفهان، با اشاره به تبعات خشم، تصریح کرد: یکی از تبعات خشم جسمانی است یعنی که اگر نوجوان نتواند خشم خود را کنترل کند در بلندمدت دچار بیماریهایی مانند فشار خون و نارساییهای گوارشی میشود و در نهایت سیستم ایمنی بدن پایین میآید و گاهی اوقات این خشم کنترل نشده در دوره بزرگسالی پیامدهایی مانند سکتههای قلبی و مغزی دارد.
وی خاطرنشان کرد: تبعات روانشناختی کنترل نکردن خشم عبارتند از ایجاد مشکلات روانی و رفتاری. پژوهشها در دنیا نشان داده خشم کنترل نشده در نوجوانان سهم بسیاری در ایجاد و وقوع جرم و جنایت دارد.
این مدرس دورههای تخصصی روانشناسی افزود: اگر به نوجوان نیاموزیم که خشم خود را کنترل کند در خیابان، کوچه و بازار نیز احتمال درگیر شدن با دیگران را دارد و این خشم کنترل نشده تبعات ناگواری در آینده و زندگی نوجوان دارد.
لزوم توجه خانواده به رفتارهای نوجوان
لعلی با اشاره به اینکه عوامل ایجاد کننده خشم فردی، خانوادگی و اجتماعی است، اظهار کرد: در مورد عوامل خانوادگی آنچه که باعث خشم نوجوان در خانواده میشود معمولاً این است که خانوادهها شرایط و ویژگیهای نوجوانی را درک نمیکنند. شاید متوجه نیستند که نوجوان در چه موقعیتی قرار دارد و انتظارهای بیجا و نابجا از او دارند و این موارد باعث افزایش و نمود خشم نوجوان در خانواده میشود.
وی با بیان اینکه در کنترل خشم باید از خانواده شروع کنیم، اضافه کرد: آنچه مهم است اینکه آیا خانواده درک صحیح و درستی از خواستهای نوجوان دارد و تعاملات و ارتباط اعضای خانواده با یکدیگر صحیح بوده یا نیست. نکته دیگر اینکه شاید نوجوان دچار یک اختلال روانشناختی شده و یکی از پیامدهای افسردگی در نوجوانان و کودکان پرخاشگری و بروز خشم است.
عضو شورای نظام روانشناسی استان اصفهان، تصریح کرد: باید بدانیم که با توجه به اقتضای سنی به رفتارهای دوره نوجوانی توجه کنیم اما در عین شدت، مدت و فراوانی این موارد نیز حائز اهمیت است. اگر این نوع رفتارها مدتدار بوده و بیش از حد تکرار شود، در نتیجه روی درس، روابط بین فردی و مسائل دیگر نوجوان تأثیر میگذارد و به طور یقین باید احوال و رفتار نوجوان بررسی شود و این احتمال وجود دارد که نوجوان دچار افسردگی شده است.
به گفته لعلی؛ نکته دیگری که باید بررسی شود اینکه آیا خانواده تعاملات درست را میداند یا نمیداند. اگر در رفتارهای متفاوت نوجوان چه در خانواده و چه بیرون از خانه هم این موارد را تکرار کند و عملکرد تحصیلی او دچار اختلال شود نیاز به مشاوره گرفتن از فرد متخصص و مجرب در این زمینه ضرورت دارد.
این مدرس دورههای تخصصی روانشناسی معتقد است نکته حائز اهمیت اینکه برخی از نوجوانان نسبت به نوجوانان دیگر زودتر خشمگین میشوند و این اتفاق به سه دلیل است، یکی اینکه در این گروه از نوجوانان تحمل ناکامیها پایین است و سریع عصبانی شده و شروع به داد و بیداد میکنند. دلیل دیگر آموزشهایی است که در خانواده به او داده شده است و معمولاً والدین برای رسیدن به خواستهها با داد و بیداد و مشاجره با یکدیگر موضوع را حل کردهاند در نتیجه نوجوان از نوع رفتارهای آنها الگوبرداری میکند. دلیل دیگر خودآگاهی، تفکر و نوع تفسیر این گروه از نوجوانان از اتفاقهای روزمره است.
وی با تاکید بر اینکه تبعات و نتیجه خشمافروزی به خود افراد برمیگردد، گفت: بنابراین اگر نوجوان متوجه شود که این تبعات چه مضراتی در آینده برای او خواهد داشت سعی میکند خشم خود را مدیریت کند.
سه روش برای مدیریت خشم نوجوان
عضو شورای نظام روانشناسی استان اصفهان با اشاره به اینکه برای مدیریت خشم نوجوان سه روش وجود دارد، اظهار کرد: اولین راهکار در رابطه با مسائل فردی است و دوم مدیریت خشم از طریق خانواده است به دلیل اینکه با نوجوان در ارتباط است و سوم جامعه و رسانهها هستند.
وی ادامه داد: اگر بخواهیم از بعد فردی کنترل خشم را به اشخاص بیاموزیم خودآگاهی امری مهم است، یعنی باید شخص بنویسد که چه مسائلی باعث خشم او میشود و بعد از آگاهی از دلایل بروز خشم در مرحله بعدی آستانه تحمل ناکامیها را بالا برده و اینکه نوجوان یاد بگیرد در زندگی مشکلات و سختیها وجود دارد و باید آستانه تحمل را بالا برده و صبوری کند بسیار مهم است.
لعلی خاطرنشان کرد: نکته حائز اهمیت دیگر در کنترل خشم نشخوارهای فکری است. به خصوص بررسیها نشان داده که نشخوارها در بین خانمها میتواند باعث بروز افسردگی شود. بهتر است که به نوجوان بیاموزیم که نشخوار خشم را بتواند کنترل کند تا در آینده دچار تبعات مضر آن نشود.
نظر شما