به گزارش سرویس ترجمه ایمنا، بسیاری از مردم دنیا در یکی از وعده‌های غذایی خود نان مصرف می‌کنند و حتی مصرف غلات و شیرینی‌ها نیز جایگاه ویژه‌ای در زندگی آن‌ها دارد که این به‌معنای پیروی از نوعی رژیم غذایی بر مبنای گلوتن است. با این حال مصرف این پروتئین برای بعضی از انسان‌ها با تجربه‌ای دردآور و آزار دهنده همراه است. به همین دلیل سیزدهم سپتامبر هر سال به‌عنوان روز جهانی آگاهی از سلیاک (Celiac Disease Awareness Day) نامگذاری شده است تا جهانیان را از شرایط دشوار میلیون‌ها انسان حساس به گلوتن آشنا کند. در ادامه شما را با بیماری سلیاک و راه‌های درمان آن آشنا می‌کنیم:
سلیاک چیست
سلیاک نوعی بیماری خودایمنی است و عبارت است از اختلال مزمن روده تحتانی که عامل پیدایش آن زمینه‌های ژنتیکی محسوب می‌شود. این بیماری در اثر حساسیت به گلوتن به وجود می‌آید که پروئتین موجود در غلاتی هم‌چون گندم، جو و چاودار است. این پروتئین باعث ایجاد خاصیت الاستیک خمیر و درنتیجه ترد و قابل جویده شدن نان یا شیرینی می‌شود. مصرف هر یک از فرآورده‌های گلوتن فرد مبتلا به سلیاک را دچار مشکل می‌کند، چراکه بدن او این پروتئین را به عنوان یک مشکل خارجی می‌شناسد و با حمله به آن باعث آسیب‌رسانی به پرزها و دیواره‌های روده می‌شود. در حال حاضر از هر صد نفر انسان روی کره زمین، یک نفر با درجات مختلفی از این مشکل سر و کار دارد درحالی‌که اکثر آن‌ها از وجود چنین بیماری در بدن خو اطلاع ندارند.
سلیاک چگونه درمان می‌شود؟
بیشترین سن بروز این بیماری بین ۶ ماهگی تا دو سالگی است و تا بزرگسالی ادامه می‌یابد. داشتن روده‌های آسیب‌دیده در مبتلایان به سلیاک به جذب ضعیف مواد مغذی منجر می‌شود که این امر با بروز مشکلات جدی از جمله ناتوانی در تحمل لاکتوز، سوءتغذیه، مشکلات سیستم گوارش، از دست دادن تراکم استخوان‌ها، کم‌خونی، ناباروری و سقط جنین، بیماری‌های عصبی مانند تشنج، نوروپاتی محیطی و حتی سرطان‌های خاص همراه است.
آسیب به روده در طول دوران این بیماری بسیار کند است که این امر باعث می‌شود تشخیص آن سال‌ها طول بکشد. تنها درمان موجود برای مبتلایان به سلیاک، پیروی از رژیم مادام‌العمر حذف گلوتن و بهترین راه برای کنار آمدن با این رژیم داشتن درکی صحیح از چگونگی تهیه غذاهای مختلف با حذف این پروتئین است. این افراد باید میوه‌ها، سبزیجات، گوشت و مرغ، غذاهای دریایی، لبنبات، حبوبات و غلات بدون گلوتن هم‌چون برنج، ذرت، لوبیا، کتان و آردهای آجیل را در رژیم غذایی خود جای دهند.
سلیاک و حساسیت غذایی چه تفاوتی با هم دارند؟
افرادی که به گندم آلرژی دارند ممکن است در صورت مصرف آن با خارش یا آبریزش چشم مواجه شوند و به سختی نفش بکشند. علائم مبتلایان به سلیاک در صورت مصرف مواد دارای گلوتن شامل درد شکم، نفخ یا احساس سیری، درد استخوان یا مفصل، اسهال، گاز روده، سوزش سر دل، ایجاد بثورات پوستی در آرنج، زانو، پوست سر و پایین کمر، سردرد یا خستگی، زخم‌های دهان، حالت تهوع، آسیب‌های سیستم عصبی از جمله بی‌حسی یا گز گز شدن دست و پا، مشکلات حفظ تعادل یا تغییر در میزان هوشیاری و در درازمدت کم‌خونی و از دست دادن وزن می‌شود.
این بیماری در کودکان با نفخ یا تورم شکم، یبوست، اسهال، مدفوع کم‌رنگ، ناراحتی معده، استفراغ، کاهش وزن، کم‌خونی، آسیب‌دیدن مینای دندان، کج خلقی، اختلالات یادگیری، اختلال نقص توجه و بیش‌فعالی (ADHD) ، کوتاهی قد و بلوغ دیررس همراه است.
روز جهانی آگاهی از سلیاک
بیماری سلیاک برای نخستین بار در سال ۱۸۸۸ توسط یک متخصص اطفال به نام ساموئل گی (Samuel Gee) کشف شد. او دریافت در بین برخی بیماران علائمی یکسان وجود دارد که با رژیم غذایی آن‌ها ارتباط دارد. با توجه به نقش مهم این کشف در بهتر شدن زندگی مبتلایان به سلیاک، همچنین آگاهی از ریشه مشکل و آموزش‌هایی که به بهتر شدن وضعیت بیماران کمک کرد، روز تولد او به‌عنوان روز جهانی آگاهی از سلیاک انتخاب شد.
نظر شما