به گزارش ایمنا برای هر روز ماه مبارک رمضان ماه مهمانی خداوند که درجات و عظمت بالایی دارد، اعمالی به روزه داران توصیه شده است؛ اعمالی که به جهت نوع و ادا کردنشان در ماه خدا ثواب زیادی به همراه دارند. اعمال مربوط به شب و روز بیست و هفتم ماه مبارک رمضان در ادامه آمده است:
دعای روز بیست و هفتم ماه رمضان
بسم الله الرحمن الرحیم
اللهمّ ارْزُقْنی فیهِ فَضْلَ لَیلَةِ القَدْرِ وصَیرْ أموری فیهِ من العُسْرِ الی الیسْرِ واقْبَلْ مَعاذیری وحُطّ عنّی الذّنب والوِزْرِ یا رؤوفاً بِعبادِهِ الصّالِحین.
خدایا روزی کن مرا در آن فضیلت شب قدر را و بگردان در آن کارهای مرا از سختی به آسانی و بپذیر عذرهایم و بریز از من گناه و بارگران را، ای مهربان به بندگان شایسته خویش
صوت این دعا را بشنوید:
نماز روز بیست و هفتم ماه رمضان
برای شب بیست و هفتم ماه مبارک رمضان جهار رکعت نماز، در هر رکعت یک بار سوره حمد و ملک و اگر نتواند بیست و پنج مرتبه سوره توحید مورد سفارش قرار گرفته است.
دعای پیامبر (ص) در شب بیست و هفتم رمضان (اقبال الاعمال)
الجزء الأول؛ أبواب أحکام شهر رمضان؛ الباب الحادی و الثلاثون فیما نذکره مما یختص باللیله السابعه و العشرین من شهر رمضان
جلد اول، باب‌های احکام ماه رمضان؛ باب سی و یکم اعمال و دعاهای وارد شده در شب بیست و هفتم ماه، (چهارمین دعای مخصوص شب بیست و هفتم رمضان):
دعاء آخر فی هذه اللیله مروی عن النبی ص
دعای دیگر این شب منقول از پیامبر اکرم-صلّی اللّه علیه و آله و سلّم-
رَبَّنَا آمَنَّا (فَاغْفِرْ لَنا ذُنُوبَنا وَ کَفِّرْ عَنَّا سَیِّئاتِنا وَ تَوَفَّنا مَعَ الْأَبْرارِ
پروردگارا، ایمان آوردیم، پس گناهان ما را بیامرز و بدی‌هایمان را بپوشان و همراه با نیکان بمیران.
رَبَّنا وَ آتِنا ما وَعَدْتَنا عَلی رُسُلِکَ وَ لا تُخْزِنا یَوْمَ الْقِیامَهِ إِنَّکَ لا تُخْلِفُ الْمِیعادَ )[۱]
پروردگارا، آنچه را که به فرستادگانت وعده داده‌ای به ما عطا کن و در روز قیامت رسوایمان مکن، به راستی که تو هرگز خلف وعده نمی‌کنی.
(رَبَّنا أَمَتَّنَا اثْنَتَیْنِ وَ أَحْیَیْتَنَا اثْنَتَیْنِ فَاعْتَرَفْنا بِذُنُوبِنا فَهَلْ إِلی خُرُوجٍ مِنْ سَبِیلٍ )[۲]
پروردگارا، دو بار ما را میرانده و دو بار زنده گردانیده‌ای، به گناهان خود اعتراف می‌کنیم، آیا راهی برای بیرون آمدن [از عذاب تو] وجود دارد؟
(رَبَّنَا اصْرِفْ عَنَّا عَذابَ جَهَنَّمَ إِنَّ عَذابَها کانَ غَراماً )[۳]
پروردگارا، عذاب جهنم را از ما منصرف گردان، زیرا به راستی عذاب آن زیان‌بار است.
(رَبَّنا هَبْ لَنا مِنْ أَزْواجِنا وَ ذُرِّیَّاتِنا قُرَّهَ أَعْیُنٍ وَ اجْعَلْنا لِلْمُتَّقِینَ إِماماً )[۴]
پروردگارا، همسران و نسل ما را نور چشم ما قرار ده و ما را پیشوای تقواپیشگان بگردان.
(رَبَّنا عَلَیْکَ تَوَکَّلْنا وَ إِلَیْکَ أَنَبْنا وَ إِلَیْکَ الْمَصِیرُ )[۵] (رَبَّنا لا تَجْعَلْنا فِتْنَهً لِلَّذِینَ کَفَرُوا )[۶]
پروردگارا، بر تو توکّل نمودیم و به‌سوی تو بازگشتیم و بازگشت [همگان] به‌سوی تو است. پروردگارا، ما را گرفتار در دست کافران قرار مده.
رَبَّنَا اغْفِرْ لَنا ذُنُوبَنَا (وَ لِإِخْوانِنَا الَّذِینَ سَبَقُونا بِالْإِیمانِ وَ لا تَجْعَلْ فِی قُلُوبِنا غِلًّا لِلَّذِینَ آمَنُوا رَبَّنا إِنَّکَ رَؤُفٌ رَحِیمٌ )[۷]
پروردگارا، ما و برادران ما را که پیش از ما ایمان آورده‌اند، بیامرز و کینه به مؤمنان را در دل ما قرار مده. پروردگارا، به راستی که تو بسیار مهرورز و مهربان هستی
صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ وَ اسْتُرْ عَلَیَّ ذُنُوبِی وَ عُیُوبِی وَ اغْفِرْ لِی بِحَقِّ مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدِ إِنَّکَ الرَّءُوفُ الرَّحِیم
[بر محمّد و خاندان او درود فرست و عیب‌های مرا بپوشان و به حق محمد و آل محمد مرا بیامرز، به راستی که تو بسیار مهرورز و مهربان هستی].
[۱]) سوره آل عمران، آیات ۱۹۳-۱۹۴
[۲]) سوره غافر، آیه ۱۱
[۳]) سوره الفرقان، آیه ۶۵
[۴]) همان، آیه ۷۴
[۵]) سوره الممتحنه، آیه ۴
[۶]) همان، آیه ۵
[۷]) سوره الحشر، آیه ۱۰
دعای شب بیست و هفتم رمضان براساس کتاب‌های کهن راویان امامیّه
الجزء الأول؛ أبواب أحکام شهر رمضان؛ الباب الحادی و الثلاثون فیما نذکره مما یختص باللیله السابعه و العشرین من شهر رمضان
جلد اول، باب‌های احکام ماه رمضان؛ باب سی و یکم اعمال و دعاهای وارد شده در شب بیست و هفتم ماه، (اولین دعای مخصوص شب بیست و هفتم رمضان):
وَ مِنْ ذَلِکَ دُعَاءٌ وَجَدْنَاهُ فِی کُتُبِ أَصْحَابِنَا الْعَتِیقَهِ وَ هُوَ دُعَاءُ لَیْلَهِ سَبْعٍ وَ عِشْرِینَ مِنْهُ
دعای مخصوص شب بیست و هفتم براساس کتاب‌های کهن راویان امامیّه-رحمهم اللّه-
الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِی خَلَقَ بَدَائِعَهُ بِقُدْرَتِهِ وَ مَلَکَ الْأُمُورَ بِعِزَّتِهِ وَ عَدَلَ فَلَا یَجُورُ وَ أَنْصَفَ فَلَا یَحِیفُ
ستایش خدا را که به قدرت خویش پدیده‌های نو و شگفت را آفرید و به عزّت خود امور را در اختیار خود گرفت و دادگری نمود و ستم روا نداشت و انصاف ورزید و بیداد ننمود.
وَ کَیْفَ یَجُورُ وَ یَحِیفُ عَلَی مَنْ سَمَّاهُ بِالضَّعْفِ وَ قَرَعَهُ بِالْفَقْرِ وَ نَبَّهَهُ عَلَی الْغِنَاءِ [الْغِنَی ] الْأَکْبَرِ مِنْ رِضْوَانِهِ
چگونه ستم و بیداد روا می‌دارد به کسی که نام ناتوانی و نشان نیازمندی بر او نهاده و بر بزرگ‌ترین بی‌نیازی از خشنودی‌اش آگاهانیده
وَ دَعَاهُ إِلَی الْحَظِّ الْأَوْفَرِ مِنْ غُفْرَانِهِ وَ أَشْرَعَ لَهُ إِلَی ذَلِکَ السَّبِیلَ وَ أَمَرَهُ أَنْ یَلِجَهَا بِصَالِحِ الْعَمَلِ
و به‌سوی بیشترین بهره از آمرزشش فراخوانده و راه رسیدن به آن را برای او هموار کرده و دستور داده است که با عمل شایسته در آن رهسپار گردد؟!
لَمْ یُتَّهَمْ بِالشَّقْوَهِ مَنْ أَمَرَ بِالرَّحْمَهِ وَ بِالْجَوْرِ عَلَی الْعَبِیدِ بَلْ أَوْجَبَ الْعِقَابَ عَلَی فَاسِقِهِمْ وَ الثَّوَابَ لِمَنْ نَهَاهُمْ
هرگز به بدبخت کردن متّهم نمی‌گردد کسی که به رحمت فرمان داده و وعده‌ی کیفر در برابر ستم بر بندگان داده، بلکه گناهکاران را مستوجب کیفر و [کسانی را که گناهکاران را از گناه بازمی‌دارند] مستحقّ پاداش دانسته است،
مَنْ هُوَ أَشْفَقُ عَلَیْهِمْ مِنْ أُمِّ الْفُرُوخِ عَلَی فَرْخِهَا تَعَالَی اللَّهُ عَمَّا یَقُولُ الظَّالِمُونَ عُلُوّاً کَبِیراً
خدایی که از مهربانی مادر به جوجه‌هایش، مهربان‌تر است، بسیار بلندپایه باد خداوند از آنچه ستمگران درباره‌ی او می‌گویند.
سُبْحَانَ مَنْ صَوَّمَنِی عَنِ الطَّعَامِ وَ الشَّرَابِ وَ مَنْ فَرَقُهُ بِمَا یُوَرِّطُنِی فِی أَلِیمِ الْعَذَابِ
پاکا خدایی که دستور روزه‌داری از خوراکی و نوشیدنی به من داد و از افتادن در باتلاق عذاب دردناک بیم داد
فیخلصنی [یُخَلِّصُنِی ] مِنَ الْعِقَابِ بِصِیَامٍ واجب [أَوْجَبَ ] لِیَ الثَّوَابَ بِصِیَامٍ لَهُ
تا به واسطه‌ی روزهای که پاداش او را در پی داشت، از کیفر خود رهایی دهد.
الْحَمْدُ لِلَّهِ عَلَی أَنْ هَدَانِی وَ عَافَانِی وَ کَفَانِی کَمَا یَسْتَحِقُّ الْجَوَادُ الْکَرِیمُ یَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ
ستایش خدا را که مرا هدایت نمود و عافیت بخشید و کفایت نمود، همان گونه که بخشنده‌ی بزرگوار شایسته‌ی آن است، ای مهربان‌ترین مهربانان،
[وَ صَلَّی اللَّهُ] صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ عَلَی أَهْلِ بَیْتِهِ الطَّیِّبِینَ الطَّاهِرِینَ وَ سَلِّمْ تَسْلِیماً کَثِیراً
بر حضرت محمّد و خاندان پاک و پاکیزه‌ی او درود و سلام ویژه و فراوان بفرست.
دعای شب بیست و هفتم رمضان به نقل از محمد بن ابی قره
الجزء الأول؛ أبواب أحکام شهر رمضان؛ الباب الحادی و الثلاثون فیما نذکره مما یختص باللیله السابعه و العشرین من شهر رمضان
جلد اول، باب‌های احکام ماه رمضان؛ باب سی و یکم اعمال و دعاهای وارد شده در شب بیست و هفتم ماه، (دومین دعای مخصوص شب بیست و هفتم رمضان):
وَ مِنْ ذَلِکَ مَا یَخْتَصُّ بِهَذِهِ اللَّیْلَهِ مِنَ الدُّعَاءِ بِرِوَایَهِ مُحَمَّدِ بْنِ أَبِی قُرَّهَ رَحِمَهُ اللَّهُ وَ هُوَ دُعَاءُ لَیْلَهِ سَبْعٍ وَ عِشْرِینَ
دعای مخصوص این شب به نقل از کتاب «محمّد بن ابی قرّه» -رحمه اللّه-
یَا مَادَّ الظِّلِّ وَ لَوْ شِئْتَ جَعَلْتَهُ سَاکِناً ثُمَّ جَعَلْتَ (الشَّمْسَ عَلَیْهِ دَلِیلًا )[۱] ثُمَّ قَبَضْتَهُ إِلَیْکَ (قَبْضاً یَسِیراً )[۲]
ای کسی که سایه را گسترانیدی و اگر می‌خواستی، می‌توانستی آن را بی‌حرکت قرار دهی، آنگاه آفتاب را به‌عنوان راهنمای بر سایه قرار دادی، سپس آن را به‌صورت آرام به‌سوی خود بازگرفتی،
یَا ذَا الْحَوْلِ وَ الطَّوْلِ وَ الْکِبْرِیَاءِ وَ الْآلَاءِ
ای دگرگون‌کننده و بخشنده و بزرگمنش و صاحب نعمت‌ها، معبودی جز تو وجود ندارد،
لَا إِلَهَ إِلَّا أَنْتَ عَالِمَ الْغَیْبِ وَ الشَّهَادَهِ یَا رَحْمَانُ یَا رَحِیمُ
آگاه به نهان و آشکاری، ای رحمت‌گستر ای مهربان،
وَ یَا لَا إِلَهَ إِلَّا أَنْتَ یَا مَلِکُ یَا قُدُّوسُ یَا سَلَامُ یَا مُؤْمِنُ یَا مُهَیْمِنُ یَا عَزِیزُ یَا جَبَّارُ یَا مُتَکَبِّرُ
ای خدایی که معبودی جز تو وجود ندارد، ای پادشاه ای بسیار بی‌آلایش، ای ایمن ای ایمنی‌بخش ای نگهبان چیره ای سرفراز ای باشکوه ای متکبر
یَا خَالِقُ یَا بَارِئُ یَا مُصَوِّرُ یَا اللَّهُ یَا اللَّهُ یَا اللَّهُ یَا اللَّهُ یَا اللَّهُ یَا اللَّهُ یَا اللَّهُ
ای آفریننده ای پدیدآورنده ای نگارگر، ای خدا ای خدا ای خدا ای خدا ای خدا ای خدا ای خدا،
لَکَ الْأَسْمَاءُ الْحُسْنَی وَ الْأَمْثَالُ الْعُلْیَا وَ الْکِبْرِیَاءُ وَ الْآلَاءُ وَ النَّعْمَاءُ
زیباترین نام‌ها [و کمالات] و برترین اوصاف و بزرگمنشی و عطایا و نعمت‌ها از آن تو است.
أَسْأَلُکَ بِاسْمِکَ بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ إِنْ کُنْتَ قَضَیْتَ فِی هَذِهِ اللَّیْلَهِ تَنَزُّلَ الْمَلَائِکَهِ وَ الرُّوحِ مِنْ کُلِّ أَمْرٍ حَکِیمٍ
به نام تو، بسم اللّه الرحمن الرحیم از تو درخواست می‌کنم که اگر به‌صورت سرنوشت حتمی مقرّر نموده‌ای که فرشتگان و روح در این شب همه‌ی امور استوار را فرود آورند،
فَصَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ وَ اجْعَلِ اسْمِی فِی السُّعَدَاءِ وَ رُوحِی مَعَ الشُّهَدَاءِ وَ إِحْسَانِی فِی عِلِّیِّینَ وَ إِسَاءَتِی مَغْفُورَهً
پس بر محمّد و آل محمّد درود فرست و نام مرا در این شب جزو نیکبختان و روحم را با شهیدان و نیکوکاری‌ام را در علّیّین [بالاترین جای بهشت] قرار ده و گناهم را بیامرز
وَ أَنْ تَهَبَ لِی یَقِیناً تُبَاشِرُ بِهِ قَلْبِی وَ إِیمَاناً یُذْهِبُ الشَّکَّ [یَذْهَبُ بِالشَّکِ] عَنِّی وَ تُرْضِیَنِی بِمَا قَسَمْتَ لِی
و یقینی به من ارزانی دار که به واسطه‌ی آن با دلم درآمیزی و ایمانی که شکّ و تردیدم را بزداید و خشنودی به آنچه نصیبم کرده‌ای
وَ آتِنِی (فِی الدُّنْیا حَسَنَهً وَ فِی الْآخِرَهِ حَسَنَهً )[۳] وَ قِنِی عَذَابَ النَّارِ
و نیکی دنیا و آخرت را به من عطا کن و از عذاب آتش جهنّم نگاه دار
وَ ارْزُقْنِی یَا رَبِّ فِیهَا ذِکْرَکَ وَ شُکْرَکَ وَ الرَّغْبَهَ وَ الْإِنَابَهَ إِلَیْکَ
و-ای پروردگار من- در این شب، یاد و سپاسگزاری از تو و گرایش و بازگشت [با تمام وجود] به درگاهت
وَ التَّوْبَهَ وَ التَّوْفِیقَ لِمَا وَفَّقْتَ لَهُ شِیعَهَ آلِ مُحَمَّدٍ یَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ
و توبه و توفیق آنچه را که شیعیان آل محمّد-سلام بر او و آنان-را بدان موفق کرده‌ای، روزی‌ام کن، ای مهربان‌ترین مهربانان.
وَ لَا تَفْتِنِّی بِطَلَبِ مَا زَوَیْتَ عَنِّی بِحَوْلِکَ وَ قُوَّتِکَ وَ أَغْنِنِی یَا رَبِّ بِرِزْقٍ مِنْکَ وَاسِعٍ بِحَلَالِکَ عَنْ حَرَامِکَ
و به نیرو و قدرت خود، با جست‌وجوی آنچه از من بازداشته‌ای امتحانم مکن و-ای پروردگار من-با دادن روزی گسترده، مرا به حلال خود از حرام بی‌نیاز گردان
وَ ارْزُقْنِی الْعِفَّهَ فِی بَطْنِی وَ فَرْجِی وَ فَرِّجْ عَنِّی کُلَّ هَمٍّ وَ غَمٍّ وَ لَا تُشْمِتْ بِی عَدُوِّی
و عفّت شکم و عورت را به من روزی کن و همه‌ی دلگیری‌ها و اندوه‌ها را از من بگشای و مرا دشمن شاد مکن
وَ وَفِّقْ لِی لَیْلَهَ الْقَدْرِ عَلَی أَفْضَلِ مَا رَآهَا أَحَدٌ وَ وَفِّقْنِی لِمَا وَفَّقْتَ لَهُ مُحَمَّداً وَ آلَ مُحَمَّدٍ
و مرا به درک شب قدر بر برترین حالتی که کسی آن را دیده است، موفق گردان و به آنچه محمّد و آل محمّد
عَلَیْهِ وَ عَلَیْهِمُ السَّلَامُ وَ افْعَلْ بِی کَذَا وَ کَذَا السَّاعَهَ السَّاعَهَ
-سلام بر او و آنان-را بدان موفق نموده‌ای، موفق بدار و در همین لحظه همین لحظه انجام ده با من...
حَتَّی یَنْقَطِعَ النَّفَس
کلمه‌ی «ألسّاعه» را به اندازه‌ی یک نفس کامل بگو.
[۱]) سوره الفرقان، آیه ۴۵
[۲]) همان، آیه ۴۶
[۳]) سوره البقره، آیه ۲۰۱
دعای شب بیست و هفتم ماه رمضان به نقل از کفعمی (اقبال الاعمال)
الجزء الأول؛ أبواب أحکام شهر رمضان؛ الباب الحادی و الثلاثون فیما نذکره مما یختص باللیله السابعه و العشرین من شهر رمضان
جلد اول، باب‌های احکام ماه رمضان؛ باب سی و یکم اعمال و دعاهای وارد شده در شب بیست و هفتم ماه، (سومین دعای مخصوص شب بیست و هفتم رمضان):
وَ مِمَّا رَوَیْنَاهُ بِإِسْنَادِنَا إِلَی أَبِی مُحَمَّدٍ هَارُونَ بْنِ مُوسَی رَضِیَ اللَّهُ عَنْهُ بِإِسْنَادِهِ إِلَی زَیْدِ بْنِ عَلِیٍّ قَالَ
«زید بن علی» می‌گوید:
سَمِعْتُ أَبِی عَلِیَّ بْنَ الْحُسَیْنِ ع لَیْلَهَ سَبْعٍ وَ عِشْرِینَ مِنْ شَهْرِ رَمَضَانَ یَقُولُ مِنْ أَوَّلِ اللَّیْلَهِ إِلَی آخِرِهَا
در شب بیست و هفتم ماه رمضان شنیدم که پدرم حضرت علیّ بن حسین-علیهما السّلام-از اوّل تا آخر شب می‌فرمود:
اللَّهُمَّ ارْزُقْنِی التَّجَافِیَ عَنْ دَارِ الْغُرُورِ وَ الْإِنَابَهَ إِلَی دَارِ الْخُلُودِ وَ الِاسْتِعْدَادَ لِلْمَوْتِ قَبْلَ حُلُولِ الْفَوْتِ
خداوندا، دوری گزیدن و کنار کشیدن از سرای فریب و بازگشت به سرای جاودانگی و آمادگی برای مرگ پیش از فوت فرصت را روزی‌ام کن.
زِیَادَهٌ
ادامه دعا (براساس روایت دیگر)
اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُکَ وَ أُقْسِمُ عَلَیْکَ بِکُلِّ اسْمٍ هُوَ لَکَ سَمَّاکَ بِهِ أَحَدٌ مِنْ خَلْقِکَ أَوِ اسْتَأْثَرْتَ بِهِ فِی عِلْمِ الْغَیْبِ عِنْدَکَ
خداوندا، از تو به همه‌ی اسماً و کمالات تو که یکی از آفریده‌هایت تو را بدان خوانده است، یا در علم غیب برای خود برگزیده [و اندوخته‌ای]، درخواست نموده و سوگند یاد می‌کنم
وَ أَسْأَلُکَ بِاسْمِکَ الْأَعْظَمِ الَّذِی حَقٌّ عَلَیْکَ أَنْ تُجِیبَ مَنْ دَعَاکَ بِهِ أَنْ تُصَلِّیَ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ
و نیز به بزرگ‌ترین اسم تو که بر تو است دعای هرکس که تو را بدان بخواند اجابت کنی، خواهانم که بر محمد و آل محمد درود فرستی
وَ تَسْعَدَنِیِ فِی هَذِهِ اللَّیْلَهِ سَعَادَهً لَا أَشْقَی بَعْدَهَا أَبَداً یَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِین
و در این شب مرا چنان نیکبخت گردانی که بعد از آن هرگز بدبخت نگردم، ای مهربان‌ترین مهربانان.
دعای امام سجاد (ع) در شب بیست و هفتم رمضان (مفاتیح الجنان)
اعمال مخصوصه ماه رمضان: شب بیست و هفتم؛ منقول است که حضرت امام زین العابدین علیه السلام در این شب این دعا را مکرر می‌خواند از اول شب تا به آخر شب
اللَّهُمَّ ارْزُقْنِی التَّجَافِیَ عَنْ دَارِ الْغُرُورِ وَ الْإِنَابَهَ إِلَی دَارِ الْخُلُودِ وَ الاِسْتِعْدَادَ لِلْمَوْتِ قَبْلَ حُلُولِ الْفَوْتِ
بار خدایا دوری گزیدن از خانه غرور و فریب را روزی من فرما و هم بازگشت بسوی خانه جاویدان و هم آمادگی برای مرگ را پیش از فرا رسیدنش روزی من گردان.
اعمال دهه آخر ماه رمضان
دعای بعد از فرایض و نوافل هر شب دهه آخر ماه رمضان
اعمال مخصوصه ماه رمضان: اعمال شب‌های دهه آخر (از شب بیست و یکم شروع کند)؛ و کفعمی در حاشیه بلد الامین نقل کرده که حضرت صادق علیه السلام در هر شب از دهه آخر بعد از فرایض و نوافل می‌خواند:
اللَّهُمَّ أَدِّ عَنَّا حَقَّ مَا مَضَی مِنْ شَهْرِ رَمَضَانَ وَ اغْفِرْ لَنَا تَقْصِیرَنَا فِیهِ وَ تَسَلَّمْهُ مِنَّا مَقْبُولاً
بار خدایا ادا کن از بهر ما حق آنچه گذشته از ماه رمضان و بیامرز تقصیر ما را در آن و بگیر آن را از ما پذیرفته و مقبول
وَ لاَ تُؤَاخِذْنَا بِإِسْرَافِنَا عَلَی أَنْفُسِنَا وَ اجْعَلْنَا مِنَ الْمَرْحُومِینَ وَ لاَ تَجْعَلْنَا مِنَ الْمَحْرُومِینَ
و مؤاخذه مکن ما را به اسراف ما بر نفس هامان و ما را از رحمت شدگان مقرر فرما و ما را از محرومان مگردان.
و فرمود هر که بگوید این را بیامرزد حق تعالی تقصیری که از او سر زده در ایام گذشته از ماه رمضان و نگه دارد او را از معاصی در بقیه ماه
استعاذه در هر شب دهه آخر ماه رمضان (مفاتیح الجنان)
اعمال مخصوصه ماه رمضان: اعمال شب‌های دهه آخر (از شب بیست و یکم شروع کند)؛ از جمله این دعا است که شیخ کلینی در کافی از حضرت صادق علیه السلام روایت کرده که فرمود می‌گویی در دهه آخر ماه رمضان در هر شب
أَعُوذُ بِجَلاَلِ وَجْهِکَ الْکَرِیمِ أَنْ یَنْقَضِیَ عَنِّی شَهْرُ رَمَضَانَ
پناه می برم به جلال وجه کریمت که بگذرد از من ماه رمضان
أَوْ یَطْلُعَ الْفَجْرُ مِنْ لَیْلَتِی هَذِهِ وَ لَکَ قِبَلِی ذَنْبٌ أَوْ تَبِعَهٌ تُعَذِّبُنِی عَلَیْهِ
یا برآید سپیده دم از این شب بر من و من در پیشگاه تو بر خود گناه یا پیگردی داشته باشم که مرا بر آن عذاب فرمایی.
دعای هر شب دهه آخر ماه رمضان از اقبال
سید ابن طاووس در کتاب «اقبال» از ابن ابی عمیر از مرازم نقل کرده: امام صادق (علیه‌السلام) در هر شب از دهه آخر این ماه می‌خواند:
اللّٰهُمَّ إِنَّکَ قُلْتَ فِی کِتابِکَ الْمُنْزَلِ: ﴿شَهْرُ رَمَضٰانَ الَّذِی أُنْزِلَ فِیهِ الْقُرْآنُ هُدیً لِلنّٰاسِ وَ بَیِّنٰاتٍ مِنَ الْهُدیٰ وَ الْفُرْقٰانِ﴾ فَعَظَّمْتَ حُرْمَهَ شَهْرِ رَمَضانَ بِما أَنْزَلْتَ فِیهِ مِنَ الْقُرْآنِ وَخَصَصْتَهُ بِلَیْلَهِ الْقَدْرِ وَجَعَلْتَها خَیْراً مِنْ أَلْفِ شَهْرٍ.
خدایا؛ تو در کتاب نازل‌شده‌ات فرمودی: «ماه رمضان، ماهی که قرآن برای هدایت مردم در آن نازل شده و دلایلی روشن از هدایت و تمیز دادن حق از باطل است»؛ با نازل کردن قرآن در آن حرمتش را بزرگ شمردی و آن را به شب قدر اختصاص دادی، شبی که آن را از هزار ماه بهتر قرار دادی.
اللّٰهُمَّ وَهٰذِهِ أَیَّامُ شَهْرِ رَمَضانَ قَدِ انْقَضَتْ، وَلَیالِیهِ قَدْ تَصَرَّمَتْ، وَقَدْ صِرْتُ یَا إِلٰهِی مِنْهُ إِلیٰ مَا أَنْتَ أَعْلَمُ بِهِ مِنِّی وَأَحْصیٰ لِعَدَدِهِ مِنَ الْخَلْقِ أَجْمَعِینَ، فَأَسْأَلُکَ بِما سَأَلَکَ بِهِ مَلائِکَتُکَ الْمُقَرَّبُونَ، وَأَنْبِیاؤُکَ الْمُرْسَلُونَ وَعِبادُکَ الصَّالِحُونَ؛
خدایا این روزهای ماه رمضان است که گذشت و شب‌های آن است که از دست رفت، من از این ماه چنان شده‌ام که تو از من به آن داناتری و شماره‌ی آن را از تمام آفریدگانت شمارنده‌تری، در نتیجه از تو درخواست می‌کنم به آنچه از تو درخواست کردند فرشتگان مقرّبت و پیامبران مرسلت و بندگان شایسته‌ات؛
أَنْ تُصَلِّیَ عَلَیٰ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَأَنْ تَفُکَّ رَقَبَتِی مِنَ النَّارِ، وَتُدْخِلَنِی الْجَنَّهَ برَحْمَتِکَ، وَأَنْ تَتَفَضَّلَ عَلَیَّ بِعَفْوِکَ وَکَرَمِکَ، وَتَتَقَبَّلَ تَقَرُّبِی، وَتَسْتَجِیبَ دُعائِی، وَتَمُنَّ عَلَیَّ بِالْأَمْنِ یَوْمَ الْخَوْفِ مِنْ کُلِّ هَوْلٍ أَعْدَدْتَهُ لِیَوْمِ الْقِیامَهِ.
اینکه بر محمّد و خاندان محمّد درود فرستی و وجودم را از آتش آزاد کنی و به رحمتت به بهشتم وارد نمایی و به عفو و کرمت بر من تفضّل آری و نزدیک‌جویی‌ام را بپذیری و دعایم را به اجابت رسانی و به امان دادنم در روز وحشت، از هر هراسی که برای قیامتم آماده ساخته‌ای بر من منت نهی،
إِلٰهِی وَأَعُوذُ بِوَجْهِکَ الْکَرِیمِ، وَبِجَلالِکَ الْعَظِیمِ أَنْ یَنْقَضِیَ أَیَّامُ شَهْرِ رَمَضانَ وَلَیالِیهِ وَلَکَ قِبَلِی تَبِعَهٌ أَوْ ذَنْبٌ تُؤاخِذُنِی بِهِ، أَوْ خَطِیئَهٌ تُرِیدُ أَنْ تَقْتَصَّها مِنِّی لَمْ تَغْفِرْها لِی، سَیِّدِی سَیِّدِی سَیِّدِی، أَسْأَلُکَ یَا لَاإِلٰهَ إِلّا أَنْتَ إِذْ لَاإِلٰهَ إِلّا أَنْتَ؛
خدایا به ذات کریم و به جلال بزرگت پناه می‌آورم، از اینکه روزها و شب‌های ماه رمضان سپری گردد و برای من نزد تو نتیجه کاری یا گناهی باشد که مرا به سبب آن مؤاخذه کنی یا خطایی که بخواهی انتقامش را از من بگیری و مرا در آن‌ها نیامرزیده باشی، ای آقای من، ای آقای من، ای آقای من از تو می‌خواهم ای که معبودی جز تو نیست، آنگاه که معبودی جز تو نبود؛
إِنْ کُنْتَ رَضِیتَ عَنِّی فِی هٰذَا الشَّهْرِ فَازْدَدْ عَنِّی رِضیً، وَ إِنْ لَمْ تَکُنْ رَضِیتَ عَنِّی فَمِنَ الْآنَ فَارْضَ عَنِّی یَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ، یَا اللّٰهُ یَا أَحَدُ یَا صَمَدُ یَا مَنْ لَمْ یَلِدْ وَلَمْ یُولَدْ وَلَمْ یَکُنْ لَهُ کُفُواً أَحَدٌ.
اگر در این ماه از من خشنود بوده‌ای، بر خشنودی‌ات از من بیفزا و اگر خشنود نبوده‌ای از هم اکنون از من خشنود شو ای مهربان‌ترین مهربانان، ای خدا، ای یکتا، ای بی‌نیاز، ای که نزاییده و زاده نشد و احدی برایش همتا نبود.
و بسیار بگو:
یَا مُلَیِّنَ الْحَدِیدِ لِداوُدَ عَلَیْهِ السَّلامُ، یَا کاشِفَ الضُّرِّ وَالْکُرَبِ الْعِظامِ عَنْ أَیُّوبَ عَلَیْهِ السَّلامُ، أَیْ مُفَرِّجَ هَمِّ یَعْقُوبَ عَلَیْهِ السَّلامُ، أَیْ مُنَفِّسَ غَمِّ یُوسُفَ عَلَیْهِ السَّلامُ، صَلِّ عَلَیٰ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ کَما أَنْتَ أَهْلُهُ أَنْ تُصَلِّیَ عَلَیْهِمْ أَجْمَعِینَ، وَافْعَلْ بِی مَا أَنْتَ أَهْلُهُ، وَلَا تَفْعَلْ بِی مَا أَنَا أَهْلُهُ.
ای نرم کننده آهن برای داود (درود بر او)، ای بردارنده بدحالی و بلاهای بزرگ از ایوب (درود بر او)، ای از بین‌برنده اندوه شدید یعقوب (درود بر او)، ای زایل کننده غم یوسف (درود بر او)، درود فرست بر محمّد و خاندان محمّد، چنان‌که تو سزاواری که درود فرستی بر جمله آنان و با من چنان کن که تو شایسته آنی نه چنان‌که من سزاوار آنم.
نظر شما