به گزارش ایمنا سه نوع از ویروس آنفلوانزا به نامهای آ (a)، ب (b)، ث (c) وجود دارد. تیپ آ در انسان و حیوانات، تیپ بی در انسان و پستانداران و تیپ سی فقط در انسان دیده میشود. در کمیته بینالمللی نامگذاری ویروسها ویروس تیپ دی نیز در این خانواده مشاهده میشود.
آنفلوانزا چیست؟
آنفلوانزا یک بیماری واگیردار است که توسط نوعی ویروس آرانای یا بیماری تی از ایجاد میشود. این نوع ویروسها در پرندگان و پستانداران بیماری ایجاد میکند، این بیماری باعث عفونت حاد دستگاه تنفسی میشود که با سردرد ناگهانی، درد ماهیچه، تب و ضعف و بیحالی شدید نمایان میشود. ویروس آنفلوانزا در اصل دستگاه تنفسی را موردحمله قرار میدهد. این ویروس برای افراد پیر، بسیار جوان و افرادی که تحت مراقبتهای پزشکی قلبی، دیابت یا سرطان هستند، خطرناک است.
آنفلوانزا نوع B چیست؟
آنفلوانزای نوع آ و بی علائم بسیار شدیدی دارند و مسئول همهگیری این بیماری در جامعه هستند، ولی نوع سی یک بیماری خفیف کم علامت مانند سرماخوردگی است.
یکی از مهمترین بیماریهای عفونت ویروسی دستگاه تنفسی فوقانی آنفلوانزای B است این نوع آنفلوانزا ازنظر علائم همپوشانی زیادی با آنفلوانزای نوع A دارد اما مهمترین تفاوت وجود مشکلات گوارشی در آنفلوانزای نوع B است که در بیماران بروز میکند.
علائم آنفلوانزای نوع B
علائم بیماری آنفلوانزا معمولاً بهطور ناگهانی ظاهرشده و شامل لرز، سردرد و سرفه خشک است که با تب بالا، دردهای عضلانی، بیقراری و بیاشتهایی دنبال میشود. تب معمولاً سه تا پنج روز ادامه دارد، همزمان با آن، علائم عمومی بروز میکند. علائم تنفسی به مدت سه تا چهار روز دیگر ادامه دارد. سرفه و ضعف ممکن است به مدت دو تا چهار هفته بعدازاین که علائم فروکش نمودند، پایدار بماند. عفونتهای خفیف و بدون علائم بالینی نیز مشاهده میشود. علائم فوق ممکن است بهوسیله هر نژادی از ویروس آنفلوانزای A یا B ایجاد شود، اما آنفلوانزای نوع B همراه با اسهال حاد و استفراغ است.
دوره کمون آنفلوانزا
دوره کمون بیماری آنفلوانزا، از زمان آلودگی با ویروس تا شروع بیماری حدود یکتا چهار روز است که به مقدار ویروس واردشده به بدن و حالت ایمنی میزبان بستگی دارد. انتشار و سرایت ویروس، از روز قبل از بروز علائم بیماری شروعشده و در مدت ۲۴ ساعت به میزان حداکثر میرسد و به مدت یکتا دو روز در حد حداکثر باقیمانده و پس از ۵ روز بهسرعت کاهش مییابد. ویروس عفونی بهندرت از خون بهدستآمده است.
راه های پیشگیری از آنفولانزا
از تماس نزدیک با افراد(دست دادن و روبوسی) دوریکنید.
زمانی که بیمار هستید، خانه بمانید.
دهان و بینی خود را بپوشانید.
دستها را با صابون و ضدعفونیکنندههای دست بر پایه الکل بشویید.
از لمس چشمها, بینی و یا دهان خود پرهیز کنید.
عادتهای خوب سلامتی و رعایت بهداشت مانند تمیز و ضدعفونی کردن اغلب سطوح، خوب خوابیدن، نوشیدن مایعات، خوردن غذای سالم و مقوی و دوری از استرس را تمرین کنید.
آنفلوانزا و ذاتالریه
به التهاب بافت ریه که یک یا دو طرف قفسه سینه را درگیر میکند و معمولاً در اثر عفونت ایجاد میشود ذاتالریه یا عفونت ریه (پنومونی) گفته میشود. عفونت ریه ممکن است در اثر ارگانیسمهای مختلفی شامل ویروسها، باکتریها، قارچها و انگلها ایجاد شود.
در آنفلوانزا ویروس یا باکتری یا ترکیبی از هردو میتواند باعث عفونت ریه شود،در این موارد، افزایش ترشح مخاطی باعث میشود عوامل ویروسی یا باکتریایی به سهولت به درون مجرای تنفسی تحتانی وارد شوند.
علائم عفونت ریوی بهصورت ناگهانی و بهصورت تب و لرز، درد قفسه سینه، و سرفه بروز میکنند. سرفه در ابتدا ممکن است خشک باشد اما یکتا دو روز بعد سرفه همراه با خلط میشود. خلط معمولاً زردرنگ است و ممکن است رگههای خونی داشته باشد یا نارنجیرنگ باشد.
در بسیاری موارد فرد مبتلابه آنفلوانزا علائم عفونت ریه را با علائم سرماخوردگی اشتباه میگیرد و هنگامی به دنبال درمان میرود که دیر شده است.
چه افرادی درخطر مرگ در اثر ابتلا به آنفولانزا قرار دارند؟
در میان مبتلایان به آنفولانزا دو گروه سنی بیشتر از سایر گروهها در معرض مرگ ناشی از این بیماری قرار دارند: کودکان زیر ۵ سال و سالمندان بالای ۶۵ سال؛ افرادی که در میان این دو گروه سنی قرار دارند، درصورتیکه دچار بیماریهای قلبی-عروقی، بیماریهای ریوی، بیماریهای نقص ایمنی، سرطان در مراحل پیشرفته و یا دیابت باشند نیز در معرض خطر مرگ ناشی از آنفولانزا قرار دارند.
درمان آنفلوانزا
تشخیص و درمان آنفلوانزای نوع B کلینیکی است و پزشک با توجه به شرایط فرد بیمار داروهای ضدویروس آنفلوانزا و داروهایی برای کاهش علائم عمومی بیماری مانند سردرد و بدندرد تجویز میکند.
واکسن آنفلوانزا
در ایران هرسال از نیمه شهریورماه واکسنهای آنفلوانزا در داروخانهها توزیع میشود، فصل شیوع آنفلوانزا معمولاً از مهر تا اردیبهشت به طول میانجامد، بهترین ماهها برای واکسیناسیون آنفلوانزا مهر و آبان است، اما بعدازاین زمان هم میتوان واکسن زد.
چه کسانی باید واکسن آنفلوانزا تزریق کنند؟
- افراد باسن ٦٥ سال و بالاتر، بدون درنظرگرفتن شرایط جسمانی آنها.
- بزرگسالان و کودکان مبتلابه بیماریهای مزمن ریوی یا قلبی شامل آسم.
- بزرگسالان و کودکان مبتلابه بیماریهای مزمن مانند دیابت.
- بزرگسالان و کودکان مبتلابه اختلالات مزمن عملکرد کلیه.
- بزرگسالان و کودکان مبتلابه نقص سیستم ایمنی ناشی از بیماریها یا مصرف داروهای سرکوبکننده سیستم ایمنی (مانند کورتیکواستروئیدها) یا رادیوتراپی.
- کودکان و نوجوانان ٦ماهه تا ١٨ساله که ترکیبات محتوی استیل سالیسیلیک اسید (آسپیرین) را برای مدت طولانی مصرف میکنند و به دنبال ابتلا به بیماری آنفلوانزا، در معرض خطر ابتلا به سندرم Rreye قرار دارند.
- کودکان ٦ تا ٢٣ماه با نظر پزشک
چه کسانی نباید واکسن آنفلوانزا تزریق کنند؟
واکسیناسیون لازم است در بیماران مبتلابه تب یا عفونت حاد به تعویق انداخته شود.
در صورت داشتن حساسیت به هریک از ترکیبات فعال یا جانبی دارو و باقیماندههای احتمالی ترکیبات تخممرغ، پروتئین مرغی، فرمالدئید، ستیل تری متیل آمونیوم بروماید، پلیسوربات ٨٠ یا جنتامایسین، از مصرف واکسن بپرهیزید.