به گزارش خبرگزاری ایمنا، تربیت فرزندان، از اهمیت بالایی برخوردار است و جزو وظایف اصلی والدین به شمار می‌رود و در این میان، تربیت فرزند در دوره نوجوانی از حساسیت بالایی برخوردار است و تأثیر عمیقی بر شخصیت و آینده فرزندان دارد، این دوره زندگی با تغییرات زیادی همراه است که از جمله این تغییرات می‌توان به تغییرات جسمی، عاطفی و روانی اشاره کرد که نوجوانان را به سمت هویت‌یابی و استقلال سوق می‌دهد؛ این تغییرات گاهی اوقات می‌تواند چالش‌هایی برای خانواده ایجاد کند، اما در عین حال فرصتی برای والدین است تا با ارتباط نزدیک و هدفمند، نقش بسزایی در شکل‌گیری آینده فرزندان خود ایفا کنند.
درک احساسات نوجوانان و فراهم کردن فضایی امن برای بیان آنها از نخستین گام‌های تربیت موفق در این دوره است، نوجوانان نیاز دارند که شنیده شوند و احساس کنند که نظرات و دغدغه‌های آنها برای والدین اهمیت دارد و این توجه نه‌تنها به تقویت ارتباط میان والدین و فرزندان کمک می‌کند، بلکه به رشد اعتمادبه‌نفس و احساس ارزشمندی در نوجوانان نیز منجر می‌شود، همچنین شنیدن بدون قضاوت موجب می‌شود نوجوان احساس امنیت بیشتری در بیان مشکلات و چالش‌های خود داشته باشد.
والدین باید با ایجاد تعادل میان محبت و مرزگذاری منطقی، نقش خود را در تربیت فرزندان به درستی ایفا کنند؛ محبت بیش از حد و آسان‌گیری ممکن است نوجوان را از مسئولیت‌پذیری دور کند و سخت‌گیری زیاد نیز می‌تواند باعث ایجاد تنش و فاصله در روابط شود، در واقع والدین باید قوانینی مشخص و روشن وضع کنند که به نفع امنیت و رشد نوجوان باشد و آزادی لازم برای تصمیم‌گیری‌های مستقل را به او بدهد.
یکی از مهم‌ترین جنبه‌های تربیت نوجوان، آموزش مهارت‌های زندگی است؛ مهارت‌هایی مانند مدیریت استرس، حل مسئله، تفکر انتقادی و تصمیم‌گیری مؤثر می‌تواند به نوجوانان کمک کند با چالش‌های زندگی مواجه شوند، والدین می‌توانند با ارائه مثال‌های عملی یا مشارکت در فعالیت‌های روزمره، این مهارت‌ها را در فرزندان خود پرورش دهند، همچنین تقویت مهارت‌هایی مانند برقراری ارتباط مؤثر و تفکر خلاق در رشد اجتماعی و تحصیلی نوجوان نقش بسزایی ایفا می‌کند.
نحوه تربیت فرزند از دغدغه‌های اصلی والدین است / لزوم آگاهی والدین از ویژگی‌های سبک تربیتی سالم
حمید نصیری، مشاور خانواده و روانشناس، عضو انجمن روان‌پزشکی ایران و عضو انجمن روانشناسی بالینی ایران با بیان اینکه نحوه برخورد با فرزند و سبک تربیتی او، از دغدغه‌های اصلی والدین است، به خبرنگار ایمنا می‌گوید: والدین به صورت مداوم با اطلاعاتی از شیوه‌های تربیتی فرزند خود روبه‌رو می‌شوند که این شیوه‌های برخورد، تنها به به دوران کودکی و نوجوانی فرزند آنها مربوط نمی‌شود.
وی با بیان اینکه والدین همواره رفتارهایی در فرزندان خود مشاهده می‌کنند که امیدوار هستند آنها را تغییر دهند و اصلاح کنند، می‌افزاید: زمانی که صبحت از سبک تربیتی می‌شود، با دو سبک تربیتی کلی روبه‌رو هستیم که شامل سبک‌های تربیتی ناسالم و سبک‌های تربیتی سالم می‌شود.
مشاور خانواده و روانشناس، عضو انجمن روان‌پزشکی ایران و عضو انجمن روانشناسی بالینی ایران با بیان اینکه سبک‌های تربیتی سالم، مشابه یکدیگر است و ویژگی‌های مشخصی دارند، اما این در حالی است که می‌توان به تعداد والدین در سراسر جهان، سبک زندگی ناسالم داشت، تصریح می‌کند: والدین برای تربیت فرزندان خود باید نسبت به سبک تربیتی سالم و ویژگی‌های آن آگاهی داشته باشند.
ویژگی‌های سبک تربیتی سالم فرزندان / از رفتارهای هیجانی پرهیز کنید
نصیری با بیان اینکه سبک‌های تربیتی سالم و ناسالم مشخصه‌های خاص خود را دارند، ادامه می‌دهد: یکی از ویژگی‌های سبک تربیتی سالم، وجود آرامش است، در واقع والدین و تربیت‌کنندگان فرزند باید آرامش داشته باشند و برخورد آنها با فرزند، برخوردی صادقانه و ناشی از آگاهی است.
وی با بیان اینکه برخورد والدین و تربیت‌کنندگان با فرزندان باید بالغانه و پخته باشد، می‌گوید: برخورد با فرزند در سبک تربیتی سالم، هیجانی نیست، در واقع در این سبک تربیتی، واکنش والدین به اشتباهات فرزندان، نباید ناگهانی، تکانشی و از روی هیجانات باشد و والدین باید توجه داشته باشند که در سبک تربیتی سالم، آزار فرزند وجود ندارد.
مشاور خانواده و روانشناس، عضو انجمن روان‌پزشکی ایران و عضو انجمن روانشناسی بالینی ایران با بیان اینکه تربیت‌کنندگان و والدین فرزند، در سبک تربیتی سالم، فرزند را مورد آزار قرار نمی‌دهند، اضافه می‌کند: یکی از آزارهایی که می‌تواند متوجه فرزند شود، آزارهای عاطفی است، در واقع ممکن است والدین به گونه‌ای با فرزند صحبت کنند که فرزند ناراحت و دل‌شکستگی برای او ایجاد شود.
والدین الگوی اصلی فرزندان هستند / رضایت‌مندی بالاتر افراد دارای قناعت در زندگی
فرشته سالاری روانشناس، مشاور خانواده و عضو سازمان نظام روانشناسی و مشاوره ایران با اشاره به اینکه برخی افراد در دوران نوجوانی توقعات بسیار بالایی دارند که ممکن است برآورده کردن آنها در توان خانواده نباشد، به خبرنگار ایمنا می‌گوید: قناعت به این معنا است که افراد به داشته‌ها و توانمندی خود، خرسند و از آنها راضی باشند.
وی با بیان اینکه خساست و قناعت دو امر جدا از یکدیگر است و در خساست، افراد علاوه بر اینکه از شرایط رضایت ندارند، حال خوبی را نیز تجربه نمی‌کنند، می‌افزاید: افرادی که از قناعت در سبک زندگی خود بهره‌مند هستند، افرادی امیدوارتر و تلاش‌گرتر هستند و رضایت‌مندی در زندگی آنها بیشتر است.
روانشناس، مشاور خانواده و عضو سازمان نظام روانشناسی و مشاوره ایران با بیان اینکه مدیریت والدین در خانواده از اهمیت بالایی برخوردار است، تصریح می‌کند: توانمندی خانواده‌ها با یکدیگر متفاوت است و گاهی اوقات خود والدین فرایند را به اشتباه برای فرزندان تعریف می‌کنند؛ والدین باید توجه داشته باشند که خود آنها الگویی برای فرزند خود به ویژه نوجوانان هستند.
صبوری را به فرزند خود بیاموزید / اهمیت هماهنگی و هم‌گام بودن والدین در روند تربیتی فرزند
سالاری با اشاره به اینکه هنگامی که والدین، خود به دنبال تنوع و اضافه کردن جزئیات غیرضروری به زندگی باشند، فرزند آنها نیز به همین الگو روی می‌آورد، ادامه می‌دهد: یکی از نکاتی که باید برای تربیت کودک در نظر گرفته شود، این است که برآورده شدن خواسته‌های فرزند به ویژه نوجوانان نباید بدون صف انتظار باشد.
وی با بیان اینکه بعضی نیازهای فرزندان نیازمند توجه آنی است، اما برای بعضی خواسته‌ها و نیازها، فرزندان باید در صف انتظار بودن را تجربه کنند و صبوری را بیاموزند، می‌گوید: شرایط فراهم شدن خواسته‌های کودکان و نوجوانان باید برای آنها شفاف باشد و زمان رسیدگی به خواسته و شرایط دست‌یابی به آن باید مشخص شود.
روانشناس، مشاور خانواده و عضو سازمان نظام روانشناسی و مشاوره ایران با اشاره به اینکه در تربیت فرزندان هماهنگی و هم‌گام بودن والدین از اهمیت بالایی برخوردار است، اضافه می‌کند: والدین از نیازها و خواسته‌های فرزندان خود اطلاع دارند و زمانی که قصد صحبت با فرزند خود را دارند، باید از قبل به صحبت‌ها فکر کرده باشند، برای آن برنامه داشته باشند و زوجین هم‌گام با یکدیگر پیش بروند.
نوجوانان در این دوره از زندگی با فشارهای اجتماعی بسیاری مواجه می‌شوند که ممکن است آنها را به سوی رفتارهای ناپسند سوق دهد و آموزش ارزش‌های اخلاقی مانند صداقت، مسئولیت‌پذیری و احترام به دیگران می‌تواند به نوجوان کمک کند تا انتخاب‌های بهتری داشته باشد و تأثیر منفی فشارهای اجتماعی را کاهش دهد و والدین نیز باید با آگاهی از دوست‌های فرزندان خود و محیط‌های اجتماعی آنها، نقشی فعال در هدایت صحیح این روابط ایفا کنند.
حل تعارض‌های احتمالی میان والدین و نوجوانان یکی دیگر از وظایف مهم تربیتی است، در واقع بروز اختلافات و سوءتفاهم‌ها طبیعی است، اما نحوه برخورد با این مسائل می‌تواند تأثیر زیادی بر روابط داشته باشد، والدین می‌توانند با روش‌هایی مانند گفت‌وگوی صمیمانه، همدلی و استفاده از رویکردهایی سازنده به جای تنبیه‌های خشن، این چالش‌ها را مدیریت کنند و ایجاد فضایی که هر دو طرف احساس کنند شنیده می‌شوند، می‌تواند روابط را تقویت و از تنش‌های غیرضروری جلوگیری کند.
والدین نباید از توجه به رشد شخصی و سلامت روحی و جسمی خود غافل شوند و والدینی که خود از زندگی متوازن و سالمی برخوردار هستند، می‌توانند الگوهای بهتری برای فرزندان خود باشند، نوجوانان رفتار والدین خود را به دقت مشاهده و تقلید می‌کنند و داشتن داشتن رفتارهایی مانند مدیریت استرس، احترام به دیگران و تعهد به یادگیری مداوم، می‌تواند تأثیر مثبتی بر آنها داشته باشد، همچنین تلاش مستمر والدین برای یادگیری و بهبود خود، سرمایه‌گذاری بزرگی برای موفقیت فرزندان است.
نظر شما