ابوالفضل بازرگان در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا اظهار کرد: اتفاقات اخیر در کاخ سفید، تنها به نشست زلنسکی و ترامپ محدود نمی‌شود؛ بلکه عرصه‌ای آشکار و نمایشی از تحولات چند ماه گذشته است. مدتی است که تحولات اوکراین به سمتی پیش می‌رود که کفه ترازو به نفع روسیه سنگین‌تر شده و ایالات متحده آمریکا در حال عقب‌نشینی از حمایت‌های مالی و نظامی خود از اوکراین است. این موضوع از پیش از انتخابات آمریکا نیز مطرح بود و به‌سرعت پس از روی کار آمدن ترامپ، بخشی از کمک‌های نظامی و مالی به اوکراین کاهش یافت. در همین طرح، بخشی از بودجه‌ای که به اپوزیسیون ایران اختصاص داده شده بود نیز قطع شد.
وی افزود: اوکراین امروز، نه‌تنها یک میدان جنگ بلکه یک کلاس زنده از اصول روابط بین‌الملل، به‌ویژه مکتب واقع‌گرایی است. این تجربه نه فقط برای غرب‌گرایان، بلکه برای هر ملتی که به امنیت و آینده خود اهمیت می‌دهد، عبرتی تاریخی محسوب می‌شود. روابط بین‌الملل به ما می‌آموزد که امنیت و سرنوشت یک کشور باید از درون تأمین شود، نه اینکه به امید دیگران سپرده شود. قدرت‌های خارجی تنها تا جایی که منافعشان ایجاب کند، از یک کشور حمایت می‌کنند و در بزنگاه‌های حساس، می‌توانند همان کشور را قربانی منافع خود کنند. تاریخ ایران نیز از دوران قاجار تا به امروز، بارها شاهد این بازی قدرت‌ها بوده است؛ از انگلستان و فرانسه گرفته تا آلمان، روسیه و بعدها آمریکا.
کارشناس مسائل بین‌الملل تشریح کرد: نمونه‌های تاریخی فراوانی برای این واقعیت وجود دارد: از رها شدن محمدرضا پهلوی در بحبوحه انقلاب گرفته تا سقوط اشرف غنی در افغانستان، از حمایت تاکتیکی پوتین از بشار اسد تا وضعیتی که امروز زلنسکی با آن روبه‌رو است، اما عبرت‌انگیزترین بخش ماجرا برای اوکراین، نه خیانت غرب بلکه توافق بوداپست است.
بازرگان تصریح کرد: اوکراین زمانی سومین قدرت هسته‌ای جهان بود، اما در سال ۱۹۹۴ با امضای توافق بوداپست، زرادخانه هسته‌ای خود را در ازای دریافت تضمین‌های امنیتی از آمریکا، انگلستان و روسیه واگذار کرد. ۳۰ سال بعد، در سالگرد این توافق، زلنسکی اعتراف می‌کند که این تصمیم، احمقانه‌ترین اشتباه تاریخ اوکراین بوده است. نتیجه این توافق، اشغال ۲۵ درصد از خاک اوکراین توسط روسیه و قطع حمایت‌های مالی آمریکا است. اوکراین که روزی به امید یک زندگی بهتر سلاح‌های هسته‌ای خود را کنار گذاشت، امروز قربانی همان تصمیم شده است. اگر اوکراین حتی یک بمب هسته‌ای در اختیار داشت، روسیه هرگز نمی‌توانست به این سادگی به آن حمله کند و این کشور مجبور نبود برای دریافت کمک از غرب التماس کند.
وی افزود: این تنها یک درس برای غرب‌گرایان نیست، بلکه هشداری برای همه کسانی است که امنیت و آینده کشور خود را مهم می‌دانند. تصمیم‌گیری درباره قدرت نظامی، امنیت و آینده یک کشور نباید بر اساس امید به حمایت خارجی باشد. آنچه امروز در اوکراین رخ داده، عبرتی است که می‌تواند سرنوشت هر کشور دیگری را در آینده رقم بزند. نسل‌های آینده نباید تاوان اشتباهات امروز را بدهند. تصمیمی که امروز برای امنیت یک کشور گرفته می‌شود، می‌تواند تاریخ و جغرافیای آن را تغییر دهد.
نظر شما