به گزارش خبرگزاری ایمنا، ورزش و فعالیت بدنی از حوزه‌هایی است که موسیقی در آن تأثیر چشمگیری داشته است. ترکیب موسیقی با ورزش در گذشته و با گسترش فناوری‌های صوتی و استفاده از دستگاه‌های پخش موسیقی همچون گوشی‌های هوشمند و هدفون‌های بی‌سیم به بخش جدایی‌ناپذیر تمرینات ورزشی تبدیل شده است.
موسیقی در جریان انجام فعالیت‌های ورزشی توانایی تحریک روانی، افزایش انگیزه، کاهش خستگی و بهبود عملکرد فیزیکی را دارد. موسیقی ورزشی شامل قطعات و آهنگ‌هایی است که با هدف افزایش انرژی، انگیزه بخشی و هماهنگ‌سازی حرکات ورزشی طراحی می‌شود. موسیقی ورزشی به‌طور معمول ریتم تند و یکنواختی دارد و با حرکات سریع و مداوم ورزشی سازگاری بیشتری نشان می‌دهد.
بسیاری از ورزشکاران حرفه‌ای و مبتدی هنگام دویدن، تمرین با وزنه و دستگاه‌های بدن‌سازی، ایروبیک، یوگا و دوچرخه‌سواری از موسیقی ورزشی به‌عنوان وسیله‌ای برای تقویت عملکرد و لذت‌بخش کردن فرایند ورزش استفاده می‌کنند. موسیقی ورزشی بر ابعاد گوناگونی همچون روان‌شناختی، فیزیولوژیکی و انگیزشی تأثیر دارد. یکی از دلایل مهم استقبال افراد از موسیقی ورزشی هنگام ورزش ایجاد انگیزه و کاهش خستگی است.
انجام تمرینات بدنی به‌ویژه تمرینات سنگین و طولانی‌مدت با احساس خستگی جسمی و روانی همراه است. خستگی ناشی از ورزش می‌تواند مانعی برای تداوم فعالیت باشد. گوش دادن به موسیقی ورزشی مناسب در هنگام فعالیت‌های بدنی می‌تواند ذهن فرد را از احساس درد و خستگی منحرف کرد و نوعی سرخوشی و لذت را در فرد ایجاد کرد.
موسیقی ورزشی با فعال‌سازی سیستم پاداش در مغز موجب ترشح هورمون‌هایی همچون دوپامین و سروتونین در مغز می‌شود. ترشح هورمون دوپامین موجب شادی می‌شود و ترشح سروتونین رضایت فرد را در پی دارد. این امر موجب می‌شود ورزشکار بتواند مدت زمان بیشتری به فعالیت بدنی ادامه دهد و فشار تمرین را کمتر احساس کند.
همچنین موسیقی ورزشی می‌تواند هماهنگی میان حرکات بدن و ریتم تمرینات را تقویت کند. تطبیق حرکات ورزشی با ضرب‌آهنگ موسیقی ورزشی می‌تواند مصرف انرژی را بهینه کند و بازدهی حرکتی را نیز افزایش دهد. به عنوان نمونه هنگام دویدن و دوچرخه‌سواری همگام‌سازی قدم‌ها و رکاب زدن با ریتم موسیقی موجب کاهش نوسانات حرکتی، همچنین افزایش پایداری می‌شود.
این هماهنگی در کنار افزایش بازدهی تمرین از بروز آسیب‌های احتمالی نیز جلوگیری می‌کند، به همین دلیل بسیاری از مربیان ورزشی به افراد توصیه می‌کنند که هنگام انجام تمرینات هوازی از موسیقی‌هایی با ضرب آهنگ منظم و متناسب با سرعت حرکات خود استفاده کنند، از سوی دیگر موسیقی ورزشی تأثیر قابل توجهی بر سطح برانگیختگی و تمرکز ذهنی ورزشکاران دارد.
در ورزش‌های حرفه‌ای به‌طور معمول توانایی حفظ تمرکز و کنترل هیجانات یکی از عوامل تعیین‌کننده موفقیت ورزشی است. موسیقی ورزشی می‌تواند با تنظیم سطح برانگیختگی ورزشکار را در وضعیت مطلوب ذهنی قرار دهد. به‌عنوان نمونه موسیقی‌های ورزشی که ریتم تند و هیجان‌انگیز دارد پیش از مسابقات مهم سطح برانگیختگی را بالا می‌برد و روحیه مبارزه‌طلبی را در ورزشکار تقویت می‌کند.
موسیقی‌های ورزشی که ریتم آرام و ملایم دارد در مواقعی که فرد دچار استرس و اضطراب است موجب آرامش و کاهش تنش می‌شود. این توانایی موسیقی در تنظیم حالات هیجانی آن را به ابزاری قدرتمند برای آماده‌سازی روانی ورزشکاران تبدیل کرده است، یکی دیگر از جنبه‌های مهم تأثیر موسیقی ورزشی نقش آن در افزایش حس لذت و رضایت از تمرینات است.
بسیاری از افراد در ورزش کردن در مراحل ابتدایی یک فعالیت کسل‌کننده به نظر می‌رسد. این احساس ناخوشایند موجب کاهش انگیزه و در نهایت ترک تمرینات می‌شود. موسیقی ورزشی با ایجاد فضای شاد و پرانرژی حس لذت را به تمرینات اضافه می‌کند و تجربه‌ای مثبت از ورزش را در ذهن فرد می‌سازد. این تأثیر موسیقی در ورزش‌های گروهی و کلاس‌های ایروبیک که موسیقی ورزشی به عنوان بخش اصلی برنامه است به وضوح دیده می‌شود.
همچنین موسیقی می‌تواند یک وسیله برای تعیین سرعت و شدت تمرینات باشد. بسیاری از ورزشکاران حرفه‌ای بسته به نوع تمرین خود و اهداف ورزشی موسیقی‌هایی با ریتم‌های گوناگون تهیه می‌کنند. به عنوان نمونه در تمرینات سرعتی و اینتروال موسیقی‌هایی با ضرب‌آهنگ تند و پرانرژی به افزایش سرعت و قدرت کمک می‌کند، این در حالی است که در تمرینات کششی و حرکات آرام همچون یوگا موسیقی‌های ملایم و آرامش بخش موجب افزایش تمرکز و انعطاف‌پذیری می‌شود. این انعطاف‌پذیری موجب می‌شود ورزشکار تمرینات خود را با سطح انرژی و حالات روانی تطبیق دهد.
موسیقی حواس فرد را از خستگی پرت می‌کند. عرق ریختن، ضربان قلب فزاینده و احساس درد در عضله (هنگام ورزش سخت) بیشتر احساساتی هستند که با خستگی همراه است و ممکن است موجب که قطع تمرین شود. یک موسیقی شاد ورزشی می‌تواند روی تمام این احساسات تأثیر مثبت بگذارد و حواس ورزشکار را از خستگی پرت کند.
ترجیح ذاتی افراد برای موسیقی هنگام ورزش ریتم‌هایی با فرکانس دو هرتز است که معادل ۱۲۰ ضربه در دقیقه (bpm) یا دو ضربه در ثانیه است. وقتی از بسیاری از افراد خواسته می‌شود تا با انگشتان خود ضربه بزنند یا راه بروند به طور ناخودآگاه به ریتم ۱۲۰ ضربه در دقیقه می‌رسند. تجزیه و تحلیل بیش از ۷۴ هزار آهنگ محبوب باشگاهی بین سال‌های ۱۹۶۰ و ۱۹۹۰ نشان داد که ۱۲۰ ضربه در دقیقه محبوب‌ترین ریتم است.
استفاده از موسیقی در ورزش در بعضی از شرایط می‌تواند چالش‌هایی را نیز به همراه داشته باشد. به‌عنوان نمونه گوش دادن به موسیقی ورزشی با صدای بلند در محیط‌های باز همچون خیابان ممکن است تمرکز فرد را کاهش دهد، همچنین وابستگی بیش از حد به موسیقی موجب می‌شود که ورزشکار بدون موسیقی ورزشی احساس ناتوانی کند و کیفیت تمرینات او در نبود موسیقی ورزشی کاهش پیدا کند. نکته حائز اهمیت در این مورد استفاده از موسیقی ورزشی با آگاهی و در نظر گرفتن شرایط محیطی است.
در بعضی از موارد محتوای موزیک آن‌قدر پیچیده است که به‌طور کلی حواس فرد را از اجرای صحیح تمرین یا تمرکز بر تکنیک‌های تمرینی پرت می‌کند. گاهی ورزشکار برای دستیابی به مهارت ویژه ورزشی به سکوت و تمرکز کامل نیاز دارد. به‌طور معمول یک موسیقی ورزشی شلوغ و پرریتم فرصت تمرکز را از ورزشکار می‌گیرد. در این مورد بهترین کار قطع موسیقی است. به‌طور کلی موسیقی ورزشی بر عملکرد جسمی و روانی ورزشکار تأثیر می‌گذارد. موسیقی موجب افزایش استقامت، کاهش خستگی و بهبود هماهنگی حرکات می‌شود و نقش مهمی در انگیزش افراد دارد.
نظر شما