به گزارش سرویس ترجمه خبرگزاری ایمنا، برنامهریزی شهری نقش محوری در شکلدهی به محیطهایی دارد که از سلامت شهروندان حمایت میکنند. شهرها میتوانند با اولویت دادن به فضاهای سبز، طراحی متفکرانه، زیرساختهای قابل دسترسی، کاهش آلودگی صوتی و چشماندازهای درمانی، جوامع سالمتری را پرورش دهند. رشد روزافزون مناطق شهری، گنجاندن ملاحظات سلامت روان در فرایندهای برنامهریزی را بهمنظور ایجاد جوامع تابآور از نظر جسمی و ذهنی بیش از پیش، ضروری کرده است.
برنامهریزی شهری که شامل مشارکت جامعه باشد، میتواند انسجام اجتماعی و شبکههای حمایتی میان ساکنان را تقویت کند. فضاهایی که برای تعاملات اجتماعی طراحی شده باشند، به ایجاد روابط بین گروههای مختلف کمک میکنند و احساس تنهایی میان اعضای جامعه را کاهش میدهند؛ موضوعی که برای حفظ و افزایش سلامت روان ساکنان شهر حیاتی است.
دسترسی به فضاهای سبز همچون پارکها و باغها نقش مهمی در افزایش سلامت جسمی و روانی ساکنان شهرها دارد. این مناطق فرصتهایی برای فعالیت بدنی، آرامش و تعامل اجتماعی فراهم میکنند که میتواند استرس را کاهش دهند و روحیه اعضای جامعه را تقویت کنند. تحقیقات نشان میدهد که نزدیکی به محیطهای طبیعی با سطوح پایینتر اضطراب و افسردگی ارتباط مستقیم دارد. چیدمان معماری فضاهای شهری نیز بر حالتهای عاطفی و شناختی تأثیر میگذارد. محیطهایی که دسترسی، ایمنی و تعامل اجتماعی را ترویج میکنند، احساس انزوا و اضطراب را کاهش میدهند. در مقابل، فضاهایی که از طراحی مناسب برخوردار نیستند همچون فضاهای تاریک و بیروح، میتوانند به افزایش استرس و حس تعلق نداشتن به جامعه منجر شوند.
ویژگیهایی همچون نور طبیعی، چیدمانهای باز و مناطق مشترک تعاملات اجتماعی مثبت را تشویق و سلامت روان کلی جامعه را تقویت میکنند. نورپردازی مناسب و طراحی فضاهایی که افراد را به هم نزدیک کند، از جمله اقداماتی است که به افزایش احساس امنیت در مناطق شهری کمک میکند. در نظر گرفتن فضایی برای درختان و گیاهان در محیطهای شهری نیز به کاهش فشار و بهبود حالت روحی افراد کمک میکند.
طراحی معماری شهری و چیدمان فضاهای عمومی باید با هدف ارتقای کیفیت زندگی شهروندان انجام شود. طراحان شهری باید با ایجاد فضاهایی که دسترسی آسان، امنیت و تنوع فعالیتها را فراهم میکند، جوامع پویا و خلاقی ایجاد کنند تا افراد بتوانند با یکدیگر ارتباط برقرار کنند و از زندگی شهری لذت ببرند.
زیرساخت شهری باکیفیت همچون حملونقل عمومی کارآمد، دسترسی به خدمات بهداشتی و محلههای قابل پیادهروی، نقش حیاتی در سلامت روان دارد. بهبود دسترسی، انزوای اجتماعی را کاهش و کیفیت زندگی ساکنان را افزایش میدهد. اطمینان از اینکه تمام شهروندان میتوانند بهراحتی در محیط پیرامون خود تردد داشته باشند، حس تعلق به جامعه را میان ساکنان تقویت میکند.
برنامهریزی شهری مؤثر میتواند از طریق منطقهبندی استراتژیک و استقرار موانع صوتی در مناطق با سروصدای شدید، آلودگی صوتی را کاهش دهد. سطوح بالای سروصدا به افزایش استرس و اضطراب منجر میشود؛ بنابراین، محیطهای شهری ساکتتر به نتایج مثبت سلامت روان کمک میکنند.
رویکردهای نوآورانه در طراحی شهری، بهویژه در حیطه درمانهای شهری، بهدنبال ایجاد محیطهایی هستند که سلامت روان را از طریق تعامل با طبیعت و فعالیتهای تفریحی تقویت کنند. منظور از درمانهای شهری، مجموعهای از روشها و رویکردهایی است که هدفشان بهبود کیفیت زندگی ساکنان شهرها و ارتقای سلامت روانی و جسمی آنها است. این رویکرد بهدنبال ایجاد محیطهایی است که به تقویت احساس تعلق، کاهش استرس و اضطراب و افزایش رفاه عمومی کمک میکند.
مبلمان اجتماعی و سلامت شهروندی
مبلمان اجتماعی در فضاهای عمومی نقش مؤثری در بهبود سلامت روان شهروندان ایفا میکند و با تقویت تعاملات اجتماعی، کاهش استرس و ایجاد محیطهای دلپذیر به سلامت روان کمک میکند. مبلمان اجتماعی همچون نیمکتها، میزهای پیکنیک و مکانهای نشستن بهعنوان نقاط تجمعی در محیطهای شهری عمل میکنند که موجب اجتماعی شدن اعضای جامعه میشوند. این تعاملات میتواند احساس تنهایی و انزوا را که از عوامل مهم تأثیرگذار بر سلامت روان هستند، کاهش دهد و با تسهیل گفتوگوها و تجربیات مشترک، پیوندهای جامعه را تقویت کند.
هنگامی که مبلمان عمومی بهخوبی طراحی شده باشند، نیازهای گروههای متنوع جامعه از جمله کودکان، سالمندان و افراد دارای معلولیت را در نظر میگیرند. این فراگیری اطمینان میدهد که تمام اعضای جامعه بتوانند در فعالیتهای اجتماعی شرکت کنند و نتیجه آن بهبود کلی سلامت جامعه و کاهش نابرابریهای سلامت روان است. قراردادن صندلیهای مناسب برای نشستن و استراحت تأثیر قابلتوجهی بر میزان استرس در رفتوآمدهای روزانه دارد؛ مبلمان راحت و زیبا افراد را تشویق میکند تا زمان بیشتری را در فضای باز بگذرانند و برای مدتی کوتاه از فعالیتهای روزمره خود فاصله بگیرند.
طراحی و زیباییشناسی مبلمان شهری به جو کلی فضاهای عمومی کمک میکند و افراد را ترغیب میکند تا گرد هم آیند و در فعالیتهای تفریحی شرکت کنند. بسیاری از مبلمانهای شهری، فرصتهایی برای مشارکت فرهنگی و جشنهای اجتماعی ایجاد میکند. این فعالیتها میتواند احساس شادی و ارتباط میان ساکنان را افزایش دهد.
ابتکارات خلاقانه در مبلمان شهری
مناطق شهری بهطور فزایندهای در حال گنجاندن مبلمان اجتماعی به شیوههای خلاقانه در طراحیهای شهری هستند تا تعاملات جامعه را تقویت کنند و فضاهای عمومی را بهبود بخشند. برای مثال پاریس و لندن خدمات اجاره صندلی را پیادهسازی کردهاند که به ساکنان این امکان را میدهد تا با پرداخت هزینهای معقول، محل نشستن خود را انتخاب کنند و صندلیهایی را برای نشستن در کنار دوستان یا خانواده اجاره کنند. این امر انعطافپذیری و تعامل اجتماعی را ترویج میکند و افراد را به ایجاد جمعهای دوستانه در مناطق عمومی ترغیب میکند.
خدمات اجاره صندلی بهویژه در پارکها، میدانها و فضاهای عمومی پر رفتوآمد این دو شهر بسیار محبوب شده است. این خدمات در پاریس، از طریق ایستگاههای خودکار ارائه میشود و کاربران میتوانند صندلیهای مورد نظر خود را انتخاب کنند و پس از استفاده، آنها را برگردانند. این سیستم فرصتی در اختیار ساکنان قرار میدهد تا بدون نیاز به حمل میز و صندلیهای سنگین، فضایی راحت برای استراحت و گفتوگو ایجاد کنند. این خدمات بهطور معمول در رویدادهای خاص، جشنوارهها و بازارهای محلی بیشتر مورد استفاده قرار میگیرد. طرح اجاره صندلی علاوه بر گسترش تعاملات اجتماعی در شهر، به ترویج فرهنگ اجتماعی کمک کرده و موجب ایجاد و افزایش حس مسئولیتپذیری میان ساکنان شده است.
مبلمان چندمنظوره در سیاتل شامل نیمکتهایی هستند که بهراحتی قابل جابهجایی و تغییر شکل هستند، یا میزهایی که امکان برگزاری رویدادهای اجتماعی را فراهم میکنند و بهعنوان راهکاری خلاقانه برای پاسخگویی به نیازهای متنوع شهروندان عمل میکند. ساکنان شهر میتوانند فضاهای عمومی را به دلخواه خود تنظیم کنند و از آنها بهرهبرداری بیشتری داشته باشند. این ابتکار در جشنوارههای محلی طراحی سیاتل مورد استفاده قرار گرفت و بهعنوان یک نمونه موفق از ادغام هنر و کاربرد در فضای عمومی شناخته شد. نکته دارای اهمیت در طراحی مبلمان شهری سیاتل توجه به اصول پایداری است؛ استفاده از مواد بازیافتی و تکنیکهای ساخت دوستدار محیط زیست در این پروژهها نشاندهنده تعهد معماران شهری به حفظ محیط زیست و ایجاد فضاهای شهری سالمتر است.
پارکلت موسوم به راه من در شهر تیماروی نیوزلند بهمنظور دسترسی صندلیهای چرخدار طراحی شده است و گزینههای نشستن مختلف و پنلهای بازی تعاملی برای کودکان را ارائه میدهد. این پارکلتها دارای پنلهای خورشیدی هستند تا نشان دهند که مبلمان شهری میتواند کارکردی، پایدار و دوستدار محیط زیست باشد. طراحی این پارکلت بهگونهای است که بهراحتی قابل دسترس برای همه افراد از جمله افراد دارای معلولیت باشد و فضایی امن و دلپذیر را برای استراحت و تفریح فراهم کند. پنلهای بازی تعاملی موجود در این فضا، کودکان را به فعالیتهای خلاقانه و اجتماعی تشویق میکند و به والدین این امکان را میدهد که در کنار فرزندان خود از فضای باز لذت ببرند.
تیمارو با ایجاد چنین فضایی بهعنوان یک الگو برای سایر شهرها در راستای طراحی فضاهای عمومی سالم و فراگیر شناخته شده است، چراکه این پارکلت نهتنها بهعنوان یک نقطه استراحت عمل میکند، بلکه به یک مرکز اجتماعی تبدیل میشود و افراد را به برقراری ارتباط با یکدیگر ترغیب میکند.
ناپیر که یک شهر ساحلی زیبا در نیوزلند است و به معماری آرتدکو و مناظر طبیعی خیرهکنندهاش شناخته میشود. این شهر پس از زلزلهای ویرانگر در سال ۱۹۳۱ بازسازی و به یکی از بهترین نمونههای معماری در دنیا تبدیل شد. طراحی نوآورانه جعبه دوچرخه در این شهر، با ارائه گزینههای پارکینگ ایمن، ساکنان شهر را به دوچرخهسواری تشویق میکند و به این ترتیب حملونقل فعال و سالم را در جامعه ترویج میدهد. این جعبهها بهگونهای طراحی شده است که بهراحتی قابل دسترسی باشند و کاربران بتوانند دوچرخههای خود را بهسرعت و بهطور ایمن پارک کنند.
طراحی ماژولار و انعطافپذیر آنها به ساکنان این امکان را میدهد که با توجه به نیازهای خود، فضای قفسه را تنظیم کنند و فضای بیشتری برای پارکینگ داشته باشند. این قفسهها بهطور معمول در مکانهای استراتژیک همچون ایستگاههای حملونقل عمومی، پارکها و مناطق تجاری نصب میشوند تا دسترسی آسانتری برای دوچرخهسواران فراهم کنند. طرح جعبه دوچرخه با تشویق ساکنان به استفاده از دوچرخه بهعنوان یک وسیله حملونقل روزمره، نهتنها به کاهش ترافیک و آلودگی هوا کمک میکند، بلکه سبک زندگی فعال و سالم را در جامعه تقویت میکند.
این نمونهها نشان میدهد که چگونه شهرها در حال بازنگری در مورد مبلمان شهری بهعنوان اجزای اساسی تعامل و زندگی اجتماعی هستند. برنامهریزان شهری با اولویت دادن به طراحیهای قابل جابهجایی و انطباقپذیر، در حال ایجاد محیطهایی هستند که افراد بیشتری را به حضور در فضاهای عمومی دعوت کنند و از این طریق ارتباطات میان ساکنان را افزایش دهند.
نکته مهم در طراحی مبلمانهای شهری توجه به نیازهای همه گروههای جامعه از جمله سالمندان، کودکان و افراد دارای معلولیت است. شهرها باید مبلمان متنوعی همچون نیمکتهای با تکیهگاه برای سالمندان یا میزهای پیکنیک قابل دسترسی برای افراد دارای معلولیت را در طراحیهای خود در نظر بگیرند و محیطهای فراگیر برای همه اعضای جامعه ایجاد کنند. ادغام عناصر تعاملی همچون محیطهای بازی برای کودکان یا صندلیهایی به شکل تاب در طراحی مبلمان شهری نیز، جنبه پویایی و سرزندگی فضاهای عمومی را تقویت میکند و ارتباطات اجتماعی را افزایش میدهد.
نظر شما