به گزارش خبرگزاری ایمنا، جزیره هرمز، این نگین رنگارنگ خلیج فارس، به‌دلیل ویژگی‌های طبیعی منحصر به‌فرد خود همواره یکی از جاذبه‌های گردشگری برجسته ایران محسوب می‌شود؛ این جزیره با خاک‌های رنگی، ساحل‌های زیبا و چشم‌اندازهای بی‌نظیر خود، نه تنها در میان گردشگران داخلی و خارجی محبوب است، بلکه به‌عنوان یک منبع غنی از میراث طبیعی و فرهنگی شناخته می‌شود اما در سال‌های اخیر، این منطقه تحت تأثیر فعالیت‌های انسانی و تغییرات اقلیمی قرار گرفته که به‌طور جدی اکوسیستم و ساختار طبیعی آن را تهدید کرده است.
افزایش روزافزون گردشگران، بدون برنامه‌ریزی و مدیریت مناسب، فشار زیادی به منابع طبیعی جزیره وارد کرده و تخریب محیط زیست، آلودگی و تغییرات فیزیکی در جزیره هرمز را به دنبال داشته است؛ علاوه بر این، تغییرات اقلیمی جهانی و مشکلات زیست‌محیطی ناشی از آن نیز به چالش‌های این جزیره افزوده که این مسائل باعث شده‌اند که جزیره هرمز نه تنها در معرض تهدیدات محیطی قرار گیرد، بلکه نیازمند توجه ویژه و برنامه‌ریزی صحیح برای حفاظت از این جاذبه طبیعی و جلوگیری از نابودی آن باشد.
جزیره هرمز، یکی از زیباترین و منحصربه‌فردترین نقاط طبیعی ایران، با زیبایی‌های خیره‌کننده و ویژگی‌های استثنایی خود همواره مورد توجه گردشگران داخلی و خارجی بوده است؛ این جزیره کوچک اما پررمز و راز، واقع در قلب خلیج فارس، همچون نگینی رنگارنگ می‌درخشد و به‌دلیل ترکیب شگفت‌انگیز خاک‌های معدنی، سواحل بکر و چشم‌اندازهای طبیعی بی‌نظیر، توانسته جایگاه ویژه‌ای در میان مقاصد گردشگری ایران پیدا کند.
خاک‌های رنگین‌کمانی که از طیف‌های مختلف رنگی از قرمز و زرد گرفته تا نارنجی و قهوه‌ای تشکیل شده‌اند، نه تنها جلوه‌ای رویایی به این جزیره بخشیده‌اند، بلکه ارزش‌های زمین‌شناسی و زیست‌محیطی بی‌نظیری نیز به آن افزوده‌اند؛ علاوه بر این، هرمز با موقعیت جغرافیایی استراتژیک و تاریخچه فرهنگی غنی خود، به‌عنوان یکی از مهم‌ترین گنجینه‌های طبیعی و تاریخی ایران شناخته می‌شود.
این جزیره، که روزگاری محل تلاقی فرهنگ‌ها و تمدن‌های مختلف بوده، اکنون به‌عنوان مقصدی محبوب برای طبیعت‌گردان، ماجراجویان و علاقه‌مندان به فرهنگ و هنر شناخته می‌شود. از چشم‌اندازهای بی‌نظیر گرفته تا غارهای طبیعی و آثار باستانی، همه و همه گویای این است که هرمز چیزی بیش از یک مقصد گردشگری معمولی است؛ بلکه گنجینه‌ای از میراث طبیعی و فرهنگی است که حفظ آن برای نسل‌های آینده ضروری به نظر می‌رسد. اما، این جزیره بی‌نظیر در سال‌های اخیر با مشکلات و تهدیدات جدی مواجه شده است.
افزایش تردد گردشگران و فعالیت‌های انسانی، همراه با تغییرات اقلیمی و نبود مدیریت اصولی، به شدت بر اکوسیستم‌های حساس جزیره تأثیر گذاشته است؛ این تغییرات نه تنها باعث تخریب محیط زیست و کاهش تنوع زیستی شده‌اند، بلکه چالش‌های فرهنگی و اقتصادی متعددی نیز برای مردم محلی به همراه داشته‌اند و در این میان، نقش گردشگری ناپایدار و نبود سیاست‌های مدیریتی منسجم، بیش از هر چیز دیگر به چشم می‌خورد.
هرمز، این نگین خلیج فارس، می‌تواند الگویی برای توسعه پایدار گردشگری باشد؛ اما برای تحقق این هدف، نیاز به تلاش و هم‌افزایی میان مردم، مسئولان و جامعه علمی بیش از پیش احساس می‌شود. بدون شک، آگاهی‌بخشی و فرهنگ‌سازی در میان گردشگران و بهره‌برداران محلی، در کنار تدوین و اجرای برنامه‌های مدیریتی اصولی، می‌تواند آینده‌ای روشن‌تر برای این جزیره زیبا و سایر جاذبه‌های گردشگری کشور رقم بزند.
بر این اساس سید فرخ میرشاهزاده کارشناس و فعال حوزه گردشگری، در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا اظهار کرد: به‌طور کلی، هنگامی که درباره یک مقصد گردشگری به درستی برنامه‌ریزی نشده باشد، مشکلات زیادی ایجاد می‌شود و بر این اساس در بسیاری از مقاصد گردشگری، ظرفیت منطقه برای پذیرش جمعیت زیاد سنجیده نمی‌شود؛ در نتیجه، گردشگران به صورت انبوه وارد می‌شوند و بدون در نظر گرفتن عواقب، طبیعت را تخریب کرده و آلودگی‌های زیادی ایجاد می‌کنند که این موضوع باعث می‌شود جذابیت منطقه به تدریج از بین برود
وی افزود: تغییر شکل جزیره هرمز بر اکوسیستم‌های محلی اثرگذار بوده و باعث بروز چالش‌هایی جدی شده است؛ این تغییرات نه‌تنها بر گونه‌های گیاهی و جانوری منطقه تأثیر گذاشته، بلکه موجب تخریب بستر فرهنگی و طبیعی جزیره نیز شده است.
کارشناس و فعال حوزه گردشگری با اشاره به رفتارهای غیرمسئولانه گردشگران و نبود مدیریت مناسب در این حوزه خاطرنشان کرد: بسیاری از جاذبه‌های گردشگری کشور، از جمله جزیره هرمز، به‌دلیل بارگذاری جمعیتی بدون محاسبه ظرفیت برد منطقه، دچار تخریب شده‌اند؛ گردشگری انبوه و بی‌برنامه موجب تخریب خاک، آلودگی محیط‌زیست و نابودی جاذبه‌های طبیعی شده است.
میرشاهزاده با تأکید بر نقش بهره‌برداران منطقه گفت: بهره‌برداران به‌منظور کسب سود بیشتر، طبیعت را تخریب کرده‌اند که این شامل ساخت جاده‌های انحرافی و ایجاد مسیرهایی غیرمعقول است که فشار زیادی بر منابع طبیعی وارد می‌کند.
وی درباره تأثیرات تغییرات اقلیمی بر جزیره هرمز تصریح کرد: تغییرات اقلیمی، از جمله افزایش سطح دریا، تهدیدی جدی برای جزیره محسوب می‌شود اما آنچه بیشترین تخریب را به همراه دارد، رفتارهای انسانی غیرمسئولانه است که به مراتب مخرب‌تر از تغییرات اقلیمی عمل می‌کند.
کارشناس و فعال حوزه گردشگری با اشاره به مطالعات انجام‌شده در این زمینه بیان کرد: مطالعات متعددی درباره تغییرات شکل جزیره هرمز انجام شده، اما بسیاری از این پژوهش‌ها به‌دلیل نبود برنامه‌های اجرایی هدفمند و مشخص، صرفاً به‌صورت اسناد بدون بهره‌برداری باقی مانده‌اند.
میرشاهزاده در پایان با تأکید بر لزوم برنامه‌ریزی دلسوزانه و کارشناسی برای حفظ میراث طبیعی و فرهنگی کشور گفت: جاذبه‌های ما به‌دلیل بی‌توجهی‌ها و مدیریت نامناسب، به‌تدریج از دست می‌رود؛ ضروری است که با تفکری اساسی و برنامه‌ریزی‌شده، ثروت ملی و میراث ارزشمندمان را برای آیندگان حفظ کنیم.
به گزارش ایمنا، جزیره هرمز، به‌عنوان یکی از گنجینه‌های طبیعی و فرهنگی ایران، نیازمند توجهی فراتر از رویکردهای مقطعی و کوتاه‌مدت است؛ این جزیره نمادی از زیبایی‌های طبیعی و تنوع زیستی است که می‌تواند نه‌تنها برای گردشگری پایدار، بلکه به‌عنوان الگویی برای حفظ منابع طبیعی کشور مطرح شود؛ با این حال، رفتارهای غیرمسئولانه انسانی، نبود برنامه‌ریزی جامع و بهره‌برداری‌های غیرکارشناسی، تهدیدی جدی برای این زیست‌بوم ارزشمند به شمار می‌رود.
جزیره هرمز، همچون بسیاری از مناطق گردشگری دیگر کشور، از ظرفیت‌ها و پتانسیل‌های قابل‌توجهی برخوردار است، اما بدون تدوین سیاست‌های مدیریتی اصولی، اجرای برنامه‌های پایدار و فرهنگ‌سازی میان مردم و گردشگران، این ظرفیت‌ها به‌جای تبدیل‌شدن به فرصتی برای توسعه، می‌توانند تهدیدی برای تخریب بیشتر محیط‌زیست باشند.
سید فرخ میرشاهزاده به‌درستی بر این نکته تأکید کرد که ایران ما به تفکری دلسوزانه و برنامه‌ریزی‌شده نیاز دارد تا میراث طبیعی و فرهنگی کشور برای نسل‌های آینده حفظ شود. این مأموریتی است که نیازمند هم‌افزایی میان مسئولان، جوامع محلی و گردشگران است. اگر به این مسیر توجه نکنیم، نه‌تنها زیبایی‌های منحصربه‌فردی مانند جزیره هرمز را از دست خواهیم داد، بلکه آیندگان ما نیز از ثروت‌های ملی و طبیعی‌ای که حق آن‌هاست، محروم خواهند ماند.
نظر شما