به گزارش خبرگزاری ایمنا، پُرسروصداترین آثار سال‌های اخیر سینماهای کشور را آثاری از جنس کمدی تشکیل داده‌اند؛ فروش میلیاردی آثار کمدی را می‌توان از «گشت ارشاد» تا «دینامیت» و «فسیل» همچنان رو به افزایش دانست که این روزها به «زودپز» و «صبحانه با زرافه‌ها» رسیده است.
رکوردهای فروش سینمای کمدی
صدر فروش سینماهای کشور طی چند سال اخیر متعلق به آثار کمدی بوده است؛ تقریباً تمام آثار کمدی در شرایط نامساعد سینما، فروش مناسبی را تجربه کرده‌اند که «گشت ارشاد»، «دینامیت» و «فسیل» همه این روند را داشته‌اند و آمار این روزهای شبکه اکران مجدد اقبال در این مسیر را نشان می‌دهد.
«زودپز» به کارگردانی رامبد جوان و تهیه‌کنندگی منصور سهراب‌پور از تولیدات سال ۱۴۰۲ از این دسته آثار است که محسن تنابنده و نوید محمدزاده در آن ایفای نقش دارند. این فیلم با روایت داستانی از سال‌های دهه ۶۰ تنها در دومین هفته اکران آبان‌ماه ۱۴۰۳، به فروش ۲۱ میلیارد و ۵۷۷ میلیون تومان دست یافته و در صدر پرفروش‌های سینما قرار گرفته است.
فروش ۱۲ میلیاردی کمدی «صبحانه با زرافه‌ها» دومین تجربه کارگردانی سروش صحت به تهیه‌کنندگی سید مصطفی احمدی با بازی بهرام رادان، پژمان جمشیدی، بیژن بنفشه‌خواه و هوتن شکیبا نیز این روزها آمار فروش قابل توجهی را ثبت کرده است.
کارشناسان و منتقدان سینمایی زیادی این روزها و شاید از سال‌های گذشته موافق و مخالف این نوع سینما بوده‌اند و همواره نقدهایی را به این آثار وارد می‌دانند که به بهانه اکران‌های جدید این روزها با آن‌ها به گفت‌وگو نشستیم.
کمدی‌ها، کمدی نیست
حسین گیتی، یکی از قدیمی‌ترین منتقدهای سینماست که درباره آثار کمدی این سال‌های سینمای ایران به خبرنگار ایمنا اظهار می‌کند: آثاری که این روزها شاهد هستیم، کمدی سخیف است؛ این نوع کمدی بیشتر می‌خواهد تماشاگر را بخنداند و بعضی اوقات هم ناموفق است.
وی می‌افزاید: این نوع کمدی با وجود اینکه چیزی به مخاطب نمی‌دهد، او را از فضایی که خودش دارد هم دور می‌کند؛ در ایران پس از دوران شیوع کرونا سینما تحلیل رفت. ما پس از این دوران تقریباً سینمای جدی نداریم و این نوع سینمایی که امروز شاهد آن هستیم، سینمای کمدی نیست، چون سینمای کمدی دارای ویژگی و شاخص‌هایی است که کمک می‌کند فیلم کمدی ماندگار شود.
منتقد سینما به آثار کمدی این روزهای سینمای کشور می‌پردازد و عنوان می‌کند: یکی از تاسف‌های من از این آثار، به‌دلیل دیالوگ‌های آن‌هاست که سخیف است. شخصیت‌ها به‌یکدیگر توهین می‌کنند و حرف‌های نامربوط می‌زنند و بدون هیچ دلیلی می‌رقصند! این حرکات تلقی غلطی از سینمای کمدی است و تولیدکنندگانشان فکر می‌کنند سینمای کمدی «بزن و بکوب» است! این نوع سینما یک‌نوع تقلید از سینمای کلاسیک دهه ۲۰ و ۳۰ آمریکاست که به «بزن و بکوب یا اسلپ استیک» معروف است. یعنی داستان‌محوری ندارد و هر کسی از طرفی حرف می‌زند و سپس نکته جالب آن است که مخاطب از هیچ‌کدام این شخصیت‌ها خوشش نمی‌آید یا از آن بدش نمی‌آید، بلکه نسبت به آن‌ها بی‌تفاوت است.
گیتی با بیان اینکه برای من دیدن این فیلم‌ها سخت است و متاسف هستم که مجبور می‌شوم آن‌ها را ببینم، می‌گوید: نام این فیلم‌ها نیز همه غلط و غلط‌انداز است، به‌طور معمول یک شخصیت محوری دارند که حرف‌های توهین‌آمیز را تکرار می‌کند. به نظر من این فیلم‌ها کمدی نیست، بلکه نوارهایی است که آدم‌هایی در آن گفت‌وگو می‌کنند.
وی با بیان اینکه سینمای ایران در دهه ۷۰ و ۸۰ به یک سینمای جهانی تبدیل شده بود، خاطرنشان می‌کند: مردم جهان در این دو دهه به سینمای ایران نگاه ویژه داشتند؛ فیلم‌هایی که امروزه به اسم کمدی ساخته می‌شوند، هیچ کارکرد خارجی ندارند، چراکه در سطح جهان بهترین کمدی‌ها تولید می‌شود و ما در سینمای ایران هیچ کمدینی را سراغ نداریم.
کمدی باید بار فرهنگی داشته باشد و این شدنی است
محمدرضا مصباح، تهیه‌کننده فیلم «در آغوش درخت» که این روزها به‌عنوان نماینده کشورمان در اسکار معرفی شده است نیز از تولید یک فیلم کمدی خبر می‌دهد و به خبرنگار ایمنا اظهار می‌کند: من تمام آثار پرده سینما را می‌بینیم؛ به‌طور طبیعی هر فیلم می‌تواند طیفی از موافقان و مخالفان را به همراه داشته باشد.
وی می‌افزاید: برخی کارهای کمدی را نمی‌پسندم، اما از طرف خودم به‌عنوان یک تهیه‌کننده دست کسانی که بستر سرگرمی را در سینما فراهم می‌کنند، می‌بوسم، چون این آثار، آثاری هستند که مخاطب را به سینما می‌آورند.
این تهیه‌کننده برجسته شدن ابعاد فرهنگی سینما را مهم می‌داند و با بیان اینکه نگاه فرهنگی در تاریخ و تمدن ایران وجود داشته است که باید در آثار فرهنگی استمرار پیدا کند، عنوان می‌کند: من به‌عنوان یک تهیه‌کننده، کشورم را یک کشور فرهنگی می‌دانم که انقلاب آن و رهبران آن همه فرهنگی بوده‌اند؛ امام خمینی (ره) هیچ‌گاه یک شخصیت سیاسی نبود، بلکه شخصیت فرهنگی داشت، انتظار دارم آثار کمدی ما فقط کمدی نباشد، بلکه حرفی برای گفتن داشته باشد.
مصباح تاکید می‌کند: از کشوری که تمدن و تاریخ فرهنگی دارد، در عرصه سینمای کمدی توقع بیشتری وجود دارد، یعنی کمترین توقع این است حتی اگر فیلم کمدی ساخته می‌شود، فیلمی باشد که بار فرهنگی داشته باشد و من تصور می‌کنم این رویکرد قابل اجرا است.
به گزارش ایمنا، کمدی‌ها با اینکه خنده‌دار و سرگرم‌کننده هستند، اما داستان آن حول یک پیش‌فرض کمدی متمرکز می‌شود و به‌طور معمول فرد را در موقعیتی چالش‌برانگیز، سرگرم‌کننده یا طنز قرار می‌دهند که آمادگی رسیدگی به آن را ندارد؛ در فیلم‌های کمدی خبری از شوخی‌های مداوم و بدون خط روایی نیست، بلکه برعکس، با یک داستان واقعی و قابل فهم، اما خنده‌آور طرف هستیم و در لایه‌هایی زیرین فیلم با حرف‌های جدی روبه‌رو هستیم که بار فرهنگی دارند.
باستر کیتون و چارلی چاپلین را می‌توان پیشگامان ژانر کمدی در تاریخ سینما دانست. موکومنت، کمدی تاریک (کمدی سیاه)، کمدی رمانتیک، تقلید مسخره، تقلب و اسلپ استیک از زیرژانرهای کمدی محسوب می‌شوند؛ ایرما خوشگله، آپارتمان، بعضی‌ها داغش رو دوست دارند، دوستان من، سلطان کمدی و شهرستانی‌ها از محبوب‌ترین فیلم‌های کمدی در تاریخ سینمای جهان هستند و از سویی فیلم‌هایی همچون اجاره‌نشین‌ها، لیلی با من است و مهمان مامان نیز از بهترین فیلم‌های کمدی ایران شناخته می‌شوند که جای خالی فیلم‌هایی همچون آن‌ها در این سال‌ها بیش از دیگر اوقات حس می‌شود.
نظر شما