مواجهه با این گازها می‌تواند آسیب‌های جبران‌ناپذیری به سیستم تنفسی، سیستم عصبی و حتی قلب و سایر اعضای بدن وارد کند. بنابراین، آگاهی از نوع ماسک مناسب در چنین شرایطی از اهمیت فوق‌العاده‌ای برخوردار است. در این مقاله به بررسی انواع ماسک‌ها و کاربردهای آنها در مواجهه با گازهای شیمیایی می‌پردازیم.
هنگام مواجهه با گازهای شیمیایی خطرناک بایستی از چه نوع ماسکی استفاده کنیم؟
گازهای شیمیایی خطرناک می‌توانند به‌سرعت وارد بدن شده و تأثیرات منفی خود را آغاز کنند. برخی از این گازها بی‌بو هستند و افراد ممکن است بدون این‌که متوجه شوند، آنها را استنشاق کنند. در برخی موارد دیگر، حتی در غلظت‌های پایین، این گازها می‌توانند باعث تحریک شدید دستگاه تنفسی، سوختگی در مجاری هوایی، و مشکلات جدی در ریه‌ها شوند. بنابراین، استفاده از ماسکی که قادر باشد گازها را به‌درستی فیلتر کند، ضروری است و حتما باید نسبت به خرید این نوع ماسک ها اقدام شود. در هنگام خرید ماسک شیمیایی به نکاتی همچون برند، نوع ماسک، کیفیت و همچنین قیمت ماسک شیمیایی توجه کنید. ماسک‌های ساده‌ای که برای گرد و غبار استفاده می‌شوند، در مقابل گازهای شیمیایی کارآمد نیستند و ممکن است حتی حس ایمنی کاذب ایجاد کنند.
دسته‌بندی ماسک ها بر اساس نوع گاز شیمیایی
اولین قدم در انتخاب ماسک مناسب، شناسایی نوع گاز شیمیایی است. گازهای شیمیایی به دسته‌های مختلفی مانند گازهای سمی، خورنده، بی‌بو یا گازهایی با بوی شدید تقسیم می‌شوند. هر دسته از این گازها نیازمند نوع خاصی از فیلتر و ماسک است. ماسک‌های تنفسی شیمیایی به‌طور کلی به دو دسته اصلی تقسیم می‌شوند: ماسک‌های نیم‌صورت و ماسک‌های تمام‌صورت.
ماسک نیم صورت
ماسک‌های نیم‌صورت مناسب برای گازهای شیمیایی که مستقیماً به صورت وارد نمی‌شوند، مورد استفاده قرار می‌گیرند. این ماسک‌ها معمولاً همراه با فیلترهای خاصی عرضه می‌شوند که قادر به تصفیه‌ی هوا هستند. یکی از معروف‌ترین مدل‌های ماسک نیم‌صورت، ماسک Xplore 4340 است. این ماسک، با فیلترهای مناسب، می‌تواند بسیاری از گازهای خطرناک را مسدود کند. استفاده از این نوع ماسک بیشتر برای محیط‌هایی مناسب است که تماس با گازهای شیمیایی متوسط یا پایین است و نیاز به پوشش کامل صورت وجود ندارد. با این حال، استفاده از ماسک نیم‌صورت فقط برای محافظت از سیستم تنفسی است و ناحیه چشم و پوست صورت را پوشش نمی‌دهد.
ماسک تمام صورت
هنگامی که با گازهای شدیداً خورنده یا گازهایی که به پوست و چشم آسیب می‌رسانند، مواجهه دارید، ماسک تمام‌صورت بهترین انتخاب است. ماسک تمام‌صورت علاوه بر محافظت از سیستم تنفسی، چشم‌ها و سایر قسمت‌های صورت را نیز از تماس با گازهای مضر مصون می‌دارد. این ماسک‌ها از جنس مقاوم ساخته شده‌اند و دارای فیلترهای متنوعی هستند که برای تصفیه گازهای خاص طراحی شده‌اند. یکی از نمونه‌های پرکاربرد این نوع ماسک‌ها، ماسک‌های برند Spasciani هستند. این ماسک‌ها با فیلترهای چندگانه، توانایی محافظت در برابر انواع مختلف گازهای شیمیایی را دارند.
کدام ماسک برای کدام گاز؟
انتخاب ماسک مناسب بسته به نوع گاز شیمیایی که در محیط وجود دارد، تغییر می‌کند. برخی از گازها نیاز به فیلترهای خاصی دارند که باید در هنگام خرید ماسک به آنها توجه شود. برای مثال:
- آمونیاک: گازی که معمولاً در محیط‌های صنعتی یا کشاورزی یافت می‌شود و باعث تحریک ریه‌ها و مشکلات تنفسی می‌شود. ماسک‌هایی که فیلتر A2B2 دارند، برای مقابله با آمونیاک مناسب‌اند.
- کلر: این گاز به شدت سمی است و در محیط‌های صنعتی و استخرها یافت می‌شود. ماسک‌هایی با فیلتر E2 می‌توانند از کاربران در برابر این گاز محافظت کنند.
- بخارات آلی (VOC): این بخارات معمولاً در کارگاه‌ها و صنایع تولیدی تولید می‌شوند و می‌توانند باعث مشکلات تنفسی و عصبی شوند. فیلترهای A2 برای جذب این بخارات مناسب‌اند.
راهنمای استفاده و نگهداری از ماسک های شیمیایی
استفاده صحیح از ماسک‌ها به‌اندازه انتخاب نوع ماسک و فیلتر اهمیت دارد. ماسکی که به‌درستی بر روی صورت قرار نگیرد یا فیلتر آن تعویض نشده باشد، نمی‌تواند به‌درستی عمل کند. بنابراین، مهم است که قبل از استفاده، ماسک به‌درستی بررسی و تنظیم شود تا به‌طور کامل نواحی اطراف بینی و دهان را پوشش دهد.
جایگزینی فیلتر
هر فیلتر دارای عمر مفید مشخصی است و پس از مدتی کارایی خود را از دست می‌دهد. زمانی که ماسک به درستی عمل نمی‌کند یا بوی گاز شیمیایی را احساس می‌کنید، این نشانه‌ای است که فیلتر نیاز به تعویض دارد. برخی فیلترها دارای نشانگرهای تعویض هستند که با تغییر رنگ یا علائم دیگر به شما اطلاع می‌دهند که زمان تعویض فیلتر فرا رسیده است.
نگهداری و تمیزکاری ماسک
برای اطمینان از عمر طولانی ماسک، باید به‌طور منظم آن را تمیز کنید. پس از هر بار استفاده، ماسک را از فیلتر جدا کرده و با آب و صابون ملایم شست‌وشو دهید. همچنین باید ماسک را در محلی خشک و دور از مواد شیمیایی نگهداری کنید تا فیلترها و قسمت‌های پلاستیکی آن آسیب نبینند.
نظر شما