شبه علمی که بیشتر مردم دنیا آن را تجربه کردند

مجید حسینی در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا اظهار کرد: رویاهای پیش‌آگاهی، همان‌طور که از نامشان پیداست، رویاهایی هستند که به نظر می‌رسد آینده را پیش‌بینی می‌کنند. برای مثال، فرد ممکن است خواب ببیند که اتفاق خاصی رخ داده و در آینده در زندگی واقعی همان اتفاق بیفتد. با وجود اینکه شواهد علمی معتبری برای پشتیبانی از این موضوع وجود ندارد، اما بیش از نیمی از مردم باور دارند که چنین رویاهایی را دست‌کم یک‌بار تجربه کرده‌اند.

وی افزود: دلایل متعددی برای این باور وجود دارد، مغز ما در حالت خواب اطلاعات بسیاری از دنیای بیرونی و ناخودآگاه را پردازش می‌کند، اطلاعاتی که شاید در بیداری به آن‌ها توجه نکرده‌ایم. گاهی اوقات این پردازش‌ها در خواب به شکل رویایی ظاهر می‌شوند که به نظر می‌رسد با آینده مرتبط است، البته اغلب این رویاها نتیجه تحلیل پیچیده مغز است و نه پیش‌بینی واقعی آینده.

روانشناس بالینی بیان کرد: به گفته کارشناسانی همچون کارل ایل اسمیت، این رویاها به‌طور معمول کوتاه‌تر، واضح‌تر، و با جزئیات کمتری نسبت به رویاهای عادی هستند. در رویاهای معمولی، عناصر تخیلی بسیاری وجود دارد، اما رویاهای پیش‌آگاهی به‌دلیل داشتن تصاویر دقیق‌تر و تمرکز روی رویدادهای مشخص، از این حیث متمایز می‌شوند.

حسینی گفت: لزلی الیس که متخصص در کار با رؤیاهاست، می‌گوید بسیاری از رویاهای پیش‌آگاهی مربوط به سلامتی افراد است، افراد ممکن است در خواب ببینند که باردار هستند و بعدها این موضوع را تأیید کنند، ممکن است خواب ببینند که به یک بیماری مبتلا شده‌اند و در آینده مشخص شود که چنین است. این نوع رویاها اغلب با احساسات شدید همراه هستند.

وی ادامه داد: افراد ممکن است رویاهای پیش‌آگاهی در مورد مسائل مختلفی ببینند، از روابط شخصی گرفته تا رویدادهای آینده‌ای که اهمیت کمتری دارند. آنچه که مهم است، احساسی است که بعد از بیداری از این رویاها دارید، به‌طور معمول این رویاها نسبت به رویاهای عادی تأثیر عمیق‌تری دارند و به یاد ماندنی‌تر هستند.

روانشناس بالینی بیان کرد: رویاها از دیدگاه علمی تاکنون به‌درستی مطالعه نشده‌اند و شواهد تجربی کافی برای تأیید این پدیده وجود ندارد. بسیاری از متخصصان روان‌شناسی رویاهای پیش‌آگاهی را نوعی از «شبه‌علم» می‌دانند، چراکه اغلب بر اساس داده‌های علمی نیستند و بر طبق تجربیات شخصی مشخص شده‌اند. با این حال، افراد زیادی در طول تاریخ چنین تجربیاتی را گزارش داده‌اند و شاید در آینده با پژوهش‌های بیشتر بتوانیم این پدیده را بهتر درک کنیم.

حسینی تصریح کرد: بیشتر از اینکه این رویاها آینده را پیش‌بینی کنند، به‌نظر می‌رسد که به ما کمک می‌کنند اطلاعات و احساسات ناخودآگاه را پردازش کنیم. برای مثال، فرد ممکن است در خواب نگرانی‌های درونی خود درباره موضوعی مهم را به‌صورت رؤیا ببیند و در آینده آن موضوع در زندگی بیداری‌اش اتفاق بیفتد. این نشان می‌دهد که مغز ما در خواب به‌صورت فعال به مسائل زندگی‌مان پاسخ می‌دهد.

وی اظهار داشت: بسیاری از روانشناسان این موضوع را مطرح کرده‌اند که رویاهای پیش‌آگاهی می‌توانند به نوعی «هشدارهای روانی» یا بازتاب‌های ناخودآگاه باشند. برای نمونه روبین نایمن، روانشناس و استاد دانشگاه آریزونا، بر این باور است که این رویاها می‌توانند بینش‌های شهودی عمیقی به ما بدهند و حتی به ما کمک کنند تا آگاهی بیشتری نسبت به خودمان و جهان پیرامون داشته باشیم.

روان شناس بالینی گفت: تحلیل رویاهای پیش‌آگاهی می‌تواند به ما کمک کند تا به احساسات و افکاری که در حالت بیداری شاید نادیده گرفته‌ایم، بیشتر توجه کنیم. اگر شما به این نوع رویاها علاقه‌مندید، می‌توانید با تحلیل دقیق آن‌ها به سطحی بالاتر از خودآگاهی دست پیدا کنید. این کار می‌تواند روابط شخصیتان را تقویت کند و به شما درک عمیق‌تری از خودتان بدهد.

حسینی گفت: پیشنهاد من این است که اگر چنین رویاهایی را تجربه می‌کنید، آن‌ها را ثبت کنید و به‌دقت بررسی کنید. ببینید که آیا این رویاها با مسائل مهم زندگی شما در ارتباط هستند یا نه، همچنین تحلیل آن‌ها می‌تواند به شما کمک کند که به ناخودآگاه خودتان دسترسی بهتری پیدا کنید و فراموش نکنید که همواره از جنبه علمی به این پدیده نگاه کنید؛ این رویاها ممکن است تنها نشانه‌ای از پردازش اطلاعات توسط مغز باشند و پیش‌بینی‌های واقعی از آینده در کار نباشد.