استارلینک در رصد آسمان اختلال ایجاد کرد

به گزارش خبرگزاری ایمنا، ماهواره‌های استارلینک که توسط شرکت اسپیس‌ایکس متعلق به ایلان ماسک ساخته و به فضا پرتاب می‌شوند، از زمان شروع پروژه تاکنون توجهات زیادی را به خود جلب کرده‌اند. هدف اصلی این ماهواره‌ها ارائه اینترنت پرسرعت در مناطق دورافتاده و با دسترسی کم است.

جدیدترین نسخه‌های این ماهواره‌ها که تحت عنوان «نسل ۲» شناخته می‌شوند، با مشکلی جدی مواجه است: نشت امواج رادیویی.

بر اساس تحقیقات جدید، این ماهواره‌ها تا ۳۰ برابر بیشتر از نسخه‌های قبلی خود امواج رادیویی را نشت می‌کنند، این مسئله نگرانی‌های جدی در میان جامعه علمی و به‌ویژه اخترشناسان ایجاد کرده است، دلیل اصلی این نگرانی، پتانسیل این امواج برای ایجاد اختلال در ابزارهای حساس رصدخانه‌های فضایی و زمینی است که برای مشاهده و تحلیل کیهان از آن‌ها استفاده می‌شود.

مشکل چگونه آغاز شد؟

با پرتاب اولیه ماهواره‌های استارلینک، جامعه نجومی به دلیل تعداد زیاد این ماهواره‌ها در مدار پایین زمین، شروع به ابراز نگرانی کردند. ماهواره‌ها با ایجاد مسیرهای نوری در آسمان، تصاویر رصدهای شبانه را مختل می‌کردند و باعث کاهش دقت در داده‌های جمع‌آوری شده توسط تلسکوپ‌ها می‌شد.

این بارمسئله‌ای جدی‌تر و پیچیده‌تر مطرح شده است: نشت امواج رادیویی که می‌تواند تأثیرات مخربی بر روی رصدهای رادیویی داشته باشد، رصدخانه‌های رادیویی به‌طور خاص به امواج رادیویی حساس هستند و ماهواره‌های استارلینک با ایجاد نویز رادیویی، سیگنال‌های ضعیفی که از اعماق فضا می‌آیند را به‌طور جدی تحت تأثیر قرار می‌دهند. این نویز موجب کاهش توانایی محققان در مشاهده‌ی اجرام کیهانی همچون سیاهچاله‌ها، کهکشان‌های دوردست و حتی امواج ناشی از انفجارهای عظیم ستاره‌ای می‌شود.

هشدار اخترشناسان

اخترشناسان هشدار می‌دهند که اگر این مشکل نشت امواج رادیویی رفع نشود و اسپیس‌ایکس به پرتاب ماهواره‌های بیشتری ادامه دهد، ممکن است به نقطه‌ای برسیم که توانایی بشر برای انجام رصدهای کیهانی و تحقیقات مهم در این زمینه به شدت کاهش یابد، حتی برخی معتقدند که در صورتی که این روند ادامه یابد، مشاهده‌ی دقیق آسمان شب دیگر غیرممکن خواهد شد.

این نگرانی وجود دارد که با افزایش تعداد این ماهواره‌ها، نشت امواج رادیویی به یک "نقطه‌ی بحرانی" برسد که در آن، دیگر هیچ راهی برای جلوگیری از اختلال در ابزارهای رصدی وجود نداشته باشد. در حال حاضر، تلسکوپ‌های بزرگ رادیویی نظیر آرایه میلی‌متری آتاکاما (ALMA) و تلسکوپ‌های مشابه، قادر به مشاهده‌ی اعماق فضا با دقت بالا هستند، اما در صورتی که امواج نشت‌یافته افزایش یابند، این دقت به‌شدت کاهش خواهد یافت.

اقدامات پیشگیرانه و درخواست‌ها

در مواجهه با این چالش، جامعه علمی خواستار همکاری نزدیک‌تر اسپیس‌ایکس با سازمان‌های نجومی است تا با تنظیم استانداردهای جدید، از افزایش نویز رادیویی جلوگیری شود. همچنین، برخی پیشنهاد داده‌اند که دولت‌ها و سازمان‌های بین‌المللی قوانین سخت‌گیرانه‌تری در مورد نحوه‌ی پرتاب و استفاده از ماهواره‌ها وضع کنند تا از پیامدهای منفی آن‌ها بر محیط نجومی زمین جلوگیری شود.

اسپیس‌ایکس نیز در واکنش به این نگرانی‌ها اعلام کرده که در حال بررسی راه‌حل‌های فنی برای کاهش این نشت هاست با این حال، جزئیات دقیقی از اقدامات عملی این شرکت ارائه نشده است.

با ادامه‌ی پرتاب ماهواره‌های نسل دوم استارلینک و افزایش تعداد آن‌ها، جامعه علمی به‌شدت نگران است که ما در حال نزدیک شدن به نقطه‌ای هستیم که آسیب‌های وارده به رصدهای نجومی غیرقابل برگشت شوند.

اخترشناسان معتقدند که باید اقداماتی اتخاذ شود تا ضمن بهره‌مندی از اینترنت ماهواره‌ای، امکان مطالعه‌ی کیهان نیز حفظ شود. در نهایت، مسئله نشت امواج رادیویی تنها یکی از چالش‌های پیش روی پروژه‌های فضایی مدرن است، در صورتی که جامعه بین‌المللی و شرکت‌های فضایی نتوانند به راه‌حلی برای این مشکل دست یابند، تحقیقات و پیشرفت‌های علمی در زمینه کیهان‌شناسی و اخترشناسی ممکن است برای همیشه تحت‌تأثیر قرار گیرد.