به گزارش خبرگزاری ایمنا، میدان امام علی (ع) اصفهان به‌عنوان یکی از نقاط مهم و تاریخی شهر، در سال‌های اخیر با تغییرات و توسعه‌های بسیاری روبه‌رو شده است؛ این میدان که از نظر فرهنگی و معماری جایگاه ویژه‌ای دارد، از دوران صفویه تاکنون یکی از محورهای اصلی شهر اصفهان بوده است.
توسعه‌های اخیر به‌ویژه با توجه به پروژه‌های زیرساختی همچون احداث خط دو متروی اصفهان با هدف بهبود ترافیک و تسهیل دسترسی مردم به خدمات عمومی و به‌روزرسانی فضاهای شهری، منجر به شکل‌گیری تحولات جدیدی در زیرگذر میدان امام علی (ع) شده است؛ با این حال این توسعه‌ها چالش‌های خاص خود را نیز به همراه داشته است.
یکی از مسائل مهمی که در میدان امام علی (ع) به‌ویژه در زیرگذر آن به چشم می‌آید، نبود تهویه مناسب و کیفیت پایین هوای داخل زیرگذر است؛ عبور از این زیرگذر به‌ویژه در ساعات پرتردد، به‌دلیل تجمع آلاینده‌ها و هوای سنگین، تجربه‌ای ناخوشایند برای عابران و خودروها فراهم می‌کند؛ این وضعیت زمانی بیشتر نگران‌کننده می‌شود که بدانیم در این محل علاوه بر تردد خودروها، به‌رغم قرار گرفتن یکی از فروشگاه‌های زنجیره‌ای شهر، این زیرگذر فضای مناسبی برای جریان هوا و تهویه ندارد و همین امر موجب ایجاد مشکلات بهداشتی و زیست‌محیطی برای شهروندان شده است.
این در حالی است که زیرگذر میدان امام علی (ع) پیش‌تر با وجود آب‌نماها و فضاهای سبز کوچک، به‌عنوان یک فضای شهری نسبتاً با طراوت شناخته می‌شد و این فضاها تا حدودی فشار روانی و آلودگی هوا در این گذر را کاهش می‌داد، اما با آغاز پروژه خط دو مترو در این زیرگذر، این فضاها جمع‌آوری شد و در حال حاضر هیچ جایگزین مناسبی برای آن‌ها در نظر گرفته نشده است.
این مسئله سبب شده است که میدان از جلوه زیبای پیشین خود فاصله بگیرد و با حجم انبوهی از آلودگی هوا و آلودگی صوتی به فضایی بی‌روح و خشن تبدیل شود.
موضوع دیگر تأسیس فروشگاه رفاه در زیرگذر میدان است که این اقدام نیز به‌نوعی موجب تشدید مشکلات زیست‌محیطی می‌شود، فروشگاه رفاه که به‌عنوان یکی از مراکز خرید بزرگ در این محل راه‌اندازی شده، با حضور گسترده مراجعان و افزایش ترافیک عابران پیاده، شرایط تهویه و جریان هوای زیرگذر را به طور حتم بحرانی‌تر خواهد کرد، زیرا تجمع افراد در فضای بسته و نبود تهویه مناسب، شرایطی را به وجود آورده که به هیچ‌وجه برای سلامت عمومی شهروندان مطلوب نیست.
با در نظر گرفتن تجربیات گذشته از احداث مترو، به‌ویژه خط یک متروی اصفهان که حدود ۱۷ سال به طول انجامید، نگرانی‌ها درباره طولانی‌شدن روند تکمیل خط دو مترو نیز وجود دارد؛ اگر فرض بر این باشد که احداث خط دو نیز همان مدت زمان طولانی را نیاز داشته باشد، این پرسش مطرح می‌شود که آیا قرار است برای سال‌های متمادی وضعیت آلودگی هوا در زیرگذر میدان امام علی (ع) همچنان بحرانی بماند؛ نبود یک برنامه‌ریزی دقیق برای ایجاد تهویه و فضاهای عمومی در این پروژه می‌تواند مشکلات عدیده‌ای برای شهروندان ایجاد کند.
مهمترین نکته‌ای که باید مورد توجه قرار گیرد، این است که توسعه شهری باید با در نظر گرفتن رفاه و سلامت عمومی انجام شود، نمی‌توان تنها به ساخت زیرساخت‌های عمرانی پرداخت و مسائل زیست‌محیطی و بهداشتی را نادیده گرفت. بهره‌برداری بهینه از فضاهای عمومی برای مسئولان شهری باید اولویتی جدی باشد تا زیرگذر میدان امام علی (ع) به جای فضایی آلوده و بی‌روح، به یک مکان پرطراوت و قابل استفاده برای شهروندان تبدیل شود.
طراحی سیستم تهویه زیرگذر میدان امام علی (ع) در حال انجام است
محمد نورصالحی، رئیس شورای اسلامی شهر اصفهان با بیان اینکه زیرگذر میدان امام علی (ع) به‌عنوان یکی از پروژه‌های مهم و بزرگ شهری است که در دوره‌های قبلی اجرا شد، اظهار می‌کند: این پروژه با تلاش زیادی همراه بود، اما دو مشکل اصلی داشت؛ مشکل نخست موضوع تهویه و تخلیه دود بود که هنوز به‌طور کامل رفع نشده است و مشکل دیگر موضوع روشنایی است که در دوره‌های گذشته رفع شد، زیرا تصادفات جرحی زیادی به‌ویژه برای موتورسیکلت‌ها در این زیرگذر رخ می‌داد.
وی می‌افزاید: در مرز مشترک بین دوره قبل و دوره کنونی مدیریت شهری، تغییر بزرگی در طرح ایستگاه متروی میدان امام علی (ع) رخ داد؛ پیش از این قرار بود تونل مترو از میدان عبور نکند و به سوی ضلع جنوب شرقی سبزه میدان سابق هدایت شود که نیازمند آزادسازی بیش از ۱۰ هزار متر مربع واحدهای تجاری بود.
رئیس شورای اسلامی شهر اصفهان ادامه داد: این طرح بسیار پر هزینه و زمان‌بر بود که با پیگیری‌های انجام‌شده و مجوزهای میراث فرهنگی، مسیر مترو تغییر کرد و تونل به‌صورت مستقیم از زیر میدان امام علی (ع) و خیابان مسجد جامع تا چهارراه بابا قاسم ادامه یافت و سپس به سوی خیابان نشاط و ایستگاه فلسطین حرکت کرد.
تجمع دود خودروها و گرد و غبار ناشی از عملیات ساختمانی در زیرگذر و مترو باید به‌طور کامل برطرف شود
نور صالحی خاطرنشان می‌کند: فضای سبز و آب‌نمای زیرگذر میدان امام علی (ع) به‌طور موقت ایجاد شده بود و با آغاز عملیات احداث خط ۲ مترو، ایستگاه از زیر میدان ساخته خواهد شد که این اقدام برای جلوگیری از قطع درختان و بستن مسیرها به مدت طولانی انجام می‌شود.
وی اضافه می‌کند: هم‌اکنون فضای زیر میدان به‌طور کامل خالی شده است و ترازهای مختلف ایستگاه مترو، از جمله سکوها، در حال ساخت هستند.
رئیس شورای اسلامی شهر اصفهان تصریح می‌کند: یکی از موضوعات مهم در این پروژه، تهویه و تخلیه دود است؛ تجمع دود خودروها و گرد و غبار ناشی از عملیات ساختمانی در زیرگذر و مترو باید به‌طور کامل برطرف شود.
نورصالحی می‌افزاید: طراحی سیستم تهویه زیرگذر میدان امام علی (ع) در حال انجام است و امیدواریم که با اجرای این سیستم، مشکل تهویه و آلودگی در این بخش برطرف شود و زیرگذر بدون نقص باقی بماند.
تهویه و فضای سبز زیرگذر میدان امام علی (ع) پس از اتمام عملیات احداث ایستگاه مترو اجرا می‌شود
روح‌الله ابوطالبی، مدیر منطقه ۳ شهرداری اصفهان در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا اظهار می‌کند: در حال حاضر به‌دلیل انجام پروژه احداث ایستگاه مترو در زیرگذر میدان امام علی (ع) و ساخت ایستگاه‌های مترو، امکان اجرای پروژه‌های زیباسازی و فضای سبز در این منطقه وجود ندارد.
وی می‌افزاید: بخش‌هایی که در حال حاضر برای تردد خودروها باز است، تنها بخش قابل استفاده میدان است و سایر قسمت‌ها تحت اختیار کارگاه‌های مترو قرار دارد که در صورت بسته شدن مسیرهای فعلی، مشکلات ترافیکی شدیدی ایجاد خواهد شد.
مدیر منطقه ۳ شهرداری اصفهان تصریح می‌کند: با توجه به اینکه پروژه‌های مترو به سرعت پیش می‌رود، اولویت فعلی مدیریت شهری، اتمام این پروژه و تحویل آن‌ها به شهر است؛ تلاش بر این است که ایستگاه‌ها سریع‌تر ساخته و بخش‌های کارگاهی به منطقه بازگردانده شود تا اقدامات مربوط به فضای سبز، آب‌نماها و تهویه انجام شود.
مدیریت بحران از کارگروه‌های خود برای تسریع در انجام پروژه‌ها استفاده کند
ابوطالبی ادامه می‌دهد: با برای تهویه هوای این زیرگذر، معاونت عمران باید راهکاری فوری اتخاذ کند تا هوا به درستی تهویه شود و مشکلات برای شهروندان و خودروهای در حال تردد به وجود نیاید، اما تا زمانی که پروژه‌های مترو به پایان نرسد، اجرای پروژه‌های فضای سبز و تهویه برای این زیرگذر امکان‌پذیر نیست، زیرا این پروژه‌ها ممکن است به دلیل وجود کارگاه‌های مترو آسیب ببینند.
وی اضافه می‌کند: در حال حاضر، کارگاه‌های مترو بخش‌های پیاده‌رو و مرکزی میدان را به‌طور کامل در اختیار دارد و تا زمانی که کار آن‌ها به اتمام نرسد، نمی‌توان هیچ اقدامی در زمینه زیباسازی، فضای سبز یا نصب آب‌نما و ایجاد تهویه انجام داد.
مدیر منطقه ۳ شهرداری اصفهان خاطرنشان می‌کند: درباره تهویه، کارشناسان مترو و معاونت عمران باید بررسی کنند و اقدامات لازم برای تهویه زیرگذر را انجام دهند تا مشکلات احتمالی برای خودروها و عابران کاهش پیدا کند؛ با توجه به تردد مردم در نزدیکی فروشگاه رفاه، باید هر چه سریع‌تر راهکاری برای تهویه موقت تا پایان پروژه‌های مترو ارائه شود.
ابوطالبی عنوان می‌کند: مدیریت بحران شهرداری اصفهان نیز می‌تواند در این خصوص ورود و از کارگروه‌های خود برای تسریع در انجام پروژه‌ها و بررسی مشکلات احتمالی استفاده کند؛ اگرچه در حال حاضر مشکل بحرانی خاصی به‌وجود نیامده است، اما در صورت توجه نکردن به وضعیت تهویه و تردد شهروندان، ممکن است بحران‌های احتمالی به‌وجود آید که نیازمند بررسی و اقدامات پیشگیرانه توسط مدیریت بحران باشد.
به گزارش ایمنا، با توجه به موقعیت استراتژیک زیرگذر میدان امام علی (ع) در مرکز کلان‌شهر اصفهان و تردد روزانه حجم بالایی از خودروها و شهروندان، به‌ویژه با وجود مراکز تجاری همچون سبز میدان و فروشگاه رفاهی که به‌تازگی در آنجا احداث شده است، ضرورت دارد مدیریت شهری با جدیت به این مسئله ورود کند، زیرا نبود تهویه مناسب نه‌تنها سلامت شهروندان را به خطر می‌اندازد، بلکه در بلندمدت می‌تواند به تشدید آلودگی و آسیب‌های زیست‌محیطی نیز منجر شود.
هم اکنون وقت آن رسیده است که با نگاهی آینده‌نگر و مسئولانه، به چالش تهویه این زیرگذر پر تردد برطرف و فضایی ایمن و سالم برای شهروندان به‌طور جدی رسیدگی شود.
گزارش از: مهدی مردانی
نظر شما