پارچه‌های هوشمند چگونه عمل می‌کنند؟

به گزارش خبرگزاری ایمنا، پارچه‌های هوشمند به کمک مواد و فناوری‌های متنوعی تولید می‌شوند که شامل حسگرها مواد تغییر شکل‌پذیر و الکترودها هستند؛ حسگرهای مختلف در این پارچه‌ها به اندازه‌گیری پارامترهایی نظیر دما، رطوبت و فشار کمک می‌کنند، برای نمونه حسگرهای فشار در کفش‌های هوشمند به تجزیه و تحلیل فشار پا پرداخته و اطلاعات مفیدی ارائه می‌دهند.

مواد تغییر شکل‌پذیر موجود در برخی پارچه‌های هوشمند به تغییرات دما یا الکتریسیته پاسخ می‌دهند و می‌توانند در لباس‌هایی که با تغییرات دما سازگار می‌شوند، استفاده شوند.

الکترودهای کوچک و منعطف نیز به جمع‌آوری و انتقال اطلاعات الکتریکی از جمله علائم حیاتی در لباس‌های پزشکی کمک می‌کنند، پارچه‌های هوشمند به دلیل ویژگی‌های خاص خود، کاربردهای متعددی دارند و یکی از ویژگی‌های بارز این پارچه‌ها، قابلیت کنترل دماست که به آن‌ها امکان می‌دهد در شرایط آب و هوایی مختلف به طور خودکار دما را تنظیم کنند که این ویژگی در تولید لباس‌های زمستانی و تابستانی بسیار مفید است.

توانایی جذب و دفع رطوبت یکی دیگر از ویژگی‌های برجسته پارچه‌های هوشمند است، این خصوصیت می‌تواند در تولید لباس‌های ورزشی و کاری که در شرایط سخت محیطی استفاده می‌شوندبه کاربرد داشته باشند؛ همچنین پارچه‌های هوشمند می‌توانند به عنوان حسگرهای قابل پوشیدن عمل کرده و پارامترهای سلامتی مانند ضربان قلب و دمای بدن را اندازه‌گیری کنند.

تغییر رنگ بر اساس شرایط محیطی از دیگر ویژگی‌های جالب این پارچه‌هاست که در صنعت مد و طراحی لباس‌های منحصر به فرد مورد استفاده قرار می‌گیرد؛ برخی پارچه‌های هوشمند نیز با ارائه محافظت بیشتر در برابر اشعه‌های UV و باکتری‌ها، در تولید لباس‌های محافظ و بهداشتی کاربرد دارند.

تحقیقات و نوآوری‌های جدید در زمینه پارچه‌های هوشمند به بهبود کیفیت و کارایی این محصولات کمک کرده است؛ محققان دانشگاه ملی سنگاپور با الهام از تارهای عنکبوت، الیاف نرم و قابل بازیافت جدیدی تولید کرده‌اند و همچنین، دانشگاه واترلو کانادا ماده هوشمندی توسعه داده که به حرارت و الکتریسیته واکنش نشان می‌دهد و در کاربردهای مختلف از جمله لباس‌های خود گرم شونده مورد استفاده قرار می‌گیرد.

تحقیقات دانشگاه کمبریج نیز بر روی توسعه پارچه‌های هوشمند پایدار با کارکردهای یکپارچه متمرکز است؛ از سوی دیگر محققان دانشگاه آلتو فنلاند پارچه‌هایی توسعه داده‌اند که به تغییرات دما واکنش نشان می‌دهند و به طراحان این امکان را می‌دهند تا از این پارچه‌ها در طراحی‌های خلاقانه بهره ببرند.

بازار پارچه‌های هوشمند در حال گسترش است و پیش‌بینی می‌شود تا سال ۲۰۳۲ به میزان قابل توجهی افزایش یابد، این بازار به دو دسته اصلی تقسیم می‌شود: پارچه‌های هوشمند فعال و غیرفعال، پارچه‌های هوشمند فعال که به دلیل کاربردهای وسیع خود در صنایع مختلف مانند خودرو، بهداشت و درمان و هوافضا مورد توجه قرار گرفته‌اند، بیشترین سهم بازار را در بازار دارند.

در مقابل پارچه‌های هوشمند غیرفعال به طور عمده شامل پارچه‌هایی هستند که بدون نیاز به برق یا سیستم‌های الکترونیکی به تغییرات محیطی واکنش نشان می‌دهند، پارچه‌های هوشمند به عنوان فناوری‌های پیشرفته و نوآورانه، با ویژگی‌ها و کاربردهای متنوع خود، نقش مهمی در آینده صنعت نساجی و سایر صنایع خواهند داشت.