به گزارش خبرگزاری ایمنا، نیاز به داشتن زمانی برای استراحت، تفریح و پرداختن به فعالیت‌های مورد علاقه، امری طبیعی و فطری است که در میان دغدغه‌های روزمره، بلندمدت و کوتاه مدت افراد می‌تواند زمانی لذت‌بخش و نشاط‌آور باشد، در واقع تمام افراد نیازمند داشتن ساعات و اوقاتی آزاد و فارغ از وظایف و مسئولیت‌های خود هستند که باید آن را به بهترین شکل ممکن بگذرانند تا خستگی‌های جسمی و روانی آنها برطرف شود.
داشتن اوقات فراغت نه تنها خستگی‌های جسمی و روانی افراد را برطرف می‌کند، بلکه می‌تواند به آنها فرصتی برای یادگیری مهارتی جدید عطا کند تا با نیرویی تازه، همراه با نشاطی نوین به انجام فعالیت‌های جدید بپردازند و از روزمرگی‌های زندگی و فرسودگی‌های در پی آن دور شوند.
در گذراندن اوقات فراغت باید به پرورش جسمی و روحی توجه داشت، از همین رو این اوقات بهترین فرصت برای رشد و تعالی کودکان و نوجوانان محسوب می‌شود و برنامه‌ریزی صحیح برای اوقات فراغت می‌تواند علاوه بر داشتن جنبه سرگرمی، منجر به رشد و تعالی جسمی، روحی و روانی کودکان و نوجوانان شود.
تعطیلات آخر هفته و سه ماه تابستان، پررنگ‌ترین اوقات فراغتی است که کودکان و نوجوانان در کنار تحصیل خود آن را تجربه می‌کنند و در این میان برخی والدین بدون در نظر گرفتن نکاتی هرچند ساده، نسبت به پر و شلوغ کردن برنامه اوقات فراغت فرزندان خود اقدام می‌کنند که این موضوع می‌تواند منجر به پیامدهای منفی از جمله خستگی روحی و روانی کودکان و نوجوانان، دل‌زدگی، خستگی، انزوا و حتی افسردگی شود.
در همین راستا، مطالعه و کتاب‌خوانی، شرکت در کلاس‌های آموزشی و مفید، حضور در کلاس‌های ورزشی، هنری و فرهنگی، داشتن فعالیت‌های جسمی، گذراندن وقت در کنار اعضای خانواده، داستان نویسی، انجام فعالیت‌های بشردوستانه، بازی و سپری کردن ساعاتی با گروه همسالان و دوستان، می‌تواند راهکارهای مناسبی برای گذراندن اوقات فراغت باشد، اما والدین باید بیش از هر موضوع، به علایق، توانایی‌ها، استعداد و خواسته‌های فرزندان خود توجه کنند.
بهترین شیوه گذراندن اوقات فراغت پرداختن به فعالیت‌های مورد علاقه است
شقایق چگونی، روانشناس کودک و نوجوان در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا با بیان اینکه در نظر گرفتن اوقات فراغت برای کودکان و نوجوانان و پر کردن آن با بهترین شیوه دارای اهمیت بالایی است، اظهار کرد: در واقع اوقات فراغت از جمله فرصت‌هایی محسوب می‌شود که در صورت هدفمند بودن می‌تواند پیامدهای مثبت متعددی از جمله رشد و تعالی کودکان و نوجوانان و بهبود مهارت‌های فردی و اجتماعی آنها را به همراه داشته باشد.
وی با بیان اینکه اوقات فراغت در واقع زمانی برای تفریح و استراحت کودکان و نوجوانان است که باید مدیریت شود تا در کنار تفریح و استراحت، نتایج مثبتی نیز حاصل شود، افزود: زمانی اوقات فراغت برای افراد در نظر گرفته می‌شود که مسئولیت‌های خود را به پایان رسانده و از دغدغه‌های نقش خود در خانواده و اجتماع فارغ باشند.
روانشناس کودک و نوجوان با اشاره به اینکه بهترین شیوه گذراندن اوقات فراغت پرداختن به فعالیت‌های مورد علاقه است، تصریح کرد: نداشتن اوقات فراغت و زمانی برای انجام فعالیت‌های مورد علاقه، می‌تواند کودکان و نوجوانان را به انزوا، کسالت، خستگی روحی و حتی افسردگی بکشاند.
خواسته خود را به کودکان و نوجوانان تحمیل نکنید
چگونی با بیان اینکه در این بین در نظر گرفتن برنامه‌های نامناسب برای کودکان و نوجوانان در بازه‌های زمانی اوقات فراغت آنها نیز می‌تواند پیامدهای منفی به همراه داشته باشد، ادامه داد: علاقه به انجام فعالیت‌ها، مهمترین موضوعی است که باید هنگام برنامه‌ریزی برای گذراندن اوقات فراغت کودکان و نوجوانان در نظر گرفته شود.
وی با تاکید بر اینکه والدین نباید خواسته خود را به کودکان و نوجوانان تحمیل و علایق خود را در برنامه‌ریزی اوقات فراغت فرزندان خود دخیل کنند، گفت: در نظر گرفتن استعداد فرزندان، عامل دوم دخیل در برنامه‌ریزی اوقات فراغت محسوب می‌شود.
روانشناس کودک و نوجوان با تاکید بر اینکه والدین و فرزندان آنها برای پر کردن اوقات فراغت باید از امکانات موجود خود بهترین استفاده را ببرند، اضافه کرد: وقت گذراندن والدین با فرزندان، یکی از مهمترین و لذت‌بخش‌ترین برنامه‌های در نظر گرفته شده برای اوقات فراغت محسوب می‌شود و همراهی والدین با فرزندان خود می‌تواند لحظات بهتر و شیرین‌تری را رقم بزند.
چگونی با تاکید بر اینکه والدین باید زمانی را نیز برای استراحت کردن برای فرزندان خود در نظر بگیرند، خاطرنشان کرد: پر کردن بیش از حد برنامه‌های اوقات فراغت و در نظر گرفتن فعالیت‌ها و کلاس‌های پشت سر هم، روح و جسم فرزند را خسته می‌کند و حتی می‌تواند منجر به دل‌زدگی فرزندان از انجام بعضی فعالیت‌ها شود.
رسیدن به خلاقیت و شکوفایی در گرو برنامه‌ریزی صحیح برای اوقات فراغت
امیر دشتیان، روانشناس بالینی در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا با بیان اینکه تمام انسان‌ها فارغ از مشغله‌های زندگی مانند مشغله‌های کاری و تحصیلی باید زمانی را برای استراحت، اهمیت دادن به خود و انجام فعالیت‌های مورد علاقه در نظر بگیرند، اظهار کرد: نحوه گذراندن اوقات فراغت برای کودکان و نوجوانان از اهمیت بالایی برخوردار است.
وی با بیان اینکه هویت افراد در سنین کودکی و نوجوانی شکل می‌گیرد، استعداد آنها شکوفا می‌شود و به خلاقیت می‌رسند، افزود: برنامه‌ریزی برای گذراندن اوقات فراغت از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است و والدین نباید اوقات فراغت فرزندان خود را به لحظاتی سخت، خسته کننده و حتی طاقت‌فرسا تبدیل کنند.
روانشناس بالینی با بیان اینکه اوقات فراغت، بهترین فرصت برای آموختن یک مهارت جدید و تقویت مهارت‌های پیشین است، تصریح کرد: شرکت در کلاس‌های هنری، ورزشی و سرگرمی یکی از برنامه‌های مناسب اوقات فراغت محسوب می‌شود، اما والدین باید توجه داشته باشند که حضور فرزندان در کلاس‌های درسی در زمان اوقات فراغت آنها می‌تواند منجر به دل‌زدگی شود و برای شرکت در کلاس‌ها علاقه و استعداد فرزند مهمترین موضوع قابل توجه است.
کودک باید فرصتی برای بازی با خیالی آسوده داشته باشد
دشتیان با اشاره به اینکه بخشی از اوقات فراغت فرزندان می‌تواند به سپری کردن اوقاتی با دوستان اختصاص یابد، ادامه داد: بازی مهمترین بخش از زندگی کودکان است و کودکان با بازی کردن مهارت‌های پیش نیاز را می‌آموزند، از همین رو والدین باید از شلوغ کردن اوقات فراغت فرزند خود باکلاس‌های متفرقه پرهیز کنند تا کودک آنها با خیالی آسوده فرصتی برای بازی کردن داشته باشد.
وی با بیان اینکه ویژگی‌های شخصیتی، اخلاقی، رفتاری و استعدادهای هر کودک و نوجوان متفاوت است و از همین رو فرزندان شیوه‌های متفاوتی را برای گذراندن اوقات فراغت خود بر می‌گزینند، گفت: کودکان و نوجوانان درونگرا به طور کلی از انرژی پایین‌تری برخوردار هستند و والدین این کودکان باید از ثبت نام آنها در کلاس‌های متعدد پرهیز کنند تا اعتماد به نفس آنها مورد خدشه قرار نگیرد.
روانشناس بالینی اضافه کرد: استفاده نکردن از وسایل الکترونیکی، تلفن همراه و سیستم‌های کامپیوتری در جامعه امروز به نوعی غیر قابل اجتناب شده است، اما والدین باید نسبت به استفاده فرزندان خود از این وسایل حساس باشند و کودکان و نوجوانان نباید تمام اوقات فراغت خود را با استفاده از این وسایل سپری کنند.
بر اساس تحقیقات انجام شده، افرادی که اوقات فراغت مناسبی را تجربه می‌کنند، از میزان نشاط و پویایی بیشتری برخوردار هستند و در سایر موقعیت‌های اجتماعی با مهارت‌تر و با تمرکز بیشتر عمل می‌کنند؛ در واقع هدف از داشتن اوقات فراغت، کسب آرامش و قوای بیشتر است و کودکان و نوجوانان باید در این بازه‌های زمانی به فعالیت‌هایی که به آن علاقه و اشتیاق دارند بپردازند و آزادی عمل داشته باشند.
برنامه‌ریزی برای گذراندن اوقات فراغت، از اهمیت بالایی برخوردار است، چراکه در صورت وجود نداشتن برنامه‌ای برای گذراندن این موقعیت‌ها، افراد زمان خود را با بطالت می‌گذرانند و در نهایت بدون کسب مهارت یا داشتن دستاوردی، با خستگی‌هایی بیشتر به مشغله‌های زندگی خود باز می‌گردند.
همچنین در صورتی که برنامه‌ریزی‌های نامناسبی برای این اوقات انجام شود و برنامه‌های بسیاری برای کودکان و نوجوانان در نظر گرفته شود، می‌تواند آنها را خسته و حتی افسرده کند، از همین رو رعایت کردن حد اعتدال و در نظر گرفتن تمایل و خواسته کودکان و نوجوانان در برنامه‌ریزی اوقات فراغت آنها باید مورد توجه قرار گیرد.
نظر شما