به گزارش سرویس ترجمه خبرگزاری ایمنا، در سال ۲۰۵۰، بیش از سهچهارم کشورها از نرخ باروری کافی برای جایگزین نسلی جمعیت در بلندمدت برخوردار نخواهند بود و بین کشورهای ثروتمند و فقیر تقسیم بیشتری وجود خواهد داشت. در حالی که جمعیت در مناطق ثروتمندتر کاهش مییابد، انتظار میرود در مناطق کمدرآمد دو برابر شود.
بر اساس مطالعهای که توسط The Lancet منتشر شده است، نرخ باروری جهانی از ۴.۸ فرزند برای هر زن در سال ۱۹۵۰ به ۲.۲ امروز کاهش یافته است و پیشبینی میشود تا سال ۲۰۵۰ به ۱.۸ کاهش یابد. اگر نرخ باروری به زیر ۲.۱ کاهش یابد، نشان میدهد که اندازه جمعیت شروع به کاهش میکند.
بر اساس گزارش مؤسسه سنجش و ارزیابی سلامت (IHME)، به دلیل افزایش دسترسی به روشهای پیشگیری از بارداری در سراسر جهان و همچنین افزایش تحصیلات در میان زنان و ورود آنها به نیروی کار، نرخ باروری جهانی در سالهای آینده به تدریج کاهش خواهد یافت.
عواقب کاهش جمعیت چیست؟
پیامدهای کاهش جمعیت در سطح جهان میتواند مثبت و منفی باشد. از جنبه مثبت، کاهش انتشار کربن میتواند وجود داشته باشد. با این حال، از جنبه منفی، اکثریت تولدها در کشورهای فقیرتر متمرکز شده است که به طور بالقوه نابرابریهای اقتصادی و اجتماعی را تشدید میکند. در واقع، پیش بینیها حاکی از آن است که تا سال ۲۱۰۰، از هر چهار کودک، سه نفر در کشورهای کمدرآمد به دنیا میآیند که پیامدهای اقتصادی قابلتوجهی در پی خواهد داشت.
از سوی دیگر، در کشورهای با درآمد بالا، کاهش نرخ باروری منجر به کاهش نیروی کار خواهد شد، زیرا افراد بالغ در سن کار کمتری برای حمایت از نیازهای جمعیتی که به طور فزایندهای در حال سالخوردگی هستند، وجود خواهد داشت. بنابراین، باید سیاستهایی با تمرکز بر تأمین اجتماعی و مراقبتهای بهداشتی طراحی شود تا نیازهای این جمعیت سالمند را برآورده کند.
سرنوشت پرجمعیتترین کشورهای جهان چه خواهد شد؟
وضعیت در پرجمعیتترین کشورهای جهان متفاوت است. در برخی از این کشورها، نرخ باروری کاهش یافته و رشد جمعیت را به خطر میاندازد. برعکس، در برخی دیگر، نرخ باروری بالا باقی میماند و منجر به افزایش قابلتوجه جمعیت میشود که نیازمند اجرای اقدامات کنترلی است.
هند
بر اساس آمار صندوق بینالمللی پول، هند با ۱.۴۴۱ میلیارد نفر جمعیت، از چین در رتبه بندی جمعیت جهانی پیشی گرفته و به پرجمعیتترین کشور جهان تبدیل شده است. با این حال، با وجود افزایش جمعیت، نرخ باروری در هند نیز در حال کاهش است. این نرخ به زیر نرخ جایگزینی کاهش یافته است و اکنون دو تولد به ازای هر زن است.
بر اساس گزارش مرکز تحقیقات پیو که به ارائه اطلاعات دربارهٔ مسائل، نگرشها و روندهای مختلف جهان میپردازد، هند جمعیت جوانی دارد و بیش از ۴۰ درصد از شهروندان آن زیر ۲۵ سال سن دارند. مشکل این است که جمعیت در سن کار فاقد آموزش کافی برای دسترسی به مشاغل با کیفیت، بهویژه در میان زنان است. با وجود این، هند از این جمعیت نیز سود میبرد، زیرا بخش قابلتوجهی از آن در سن کار هستند و پتانسیل اقتصادی چشمگیری را ارائه میدهند.
چین
سیاست تک فرزندی در چین که در سال ۱۹۷۹ اجرا شد، تأثیر قابلتوجهی بر نرخ باروری نداشت، زیرا قبلاً به دلیل بهبود شرایط زندگی کاهش یافته بود. با این حال، چنین رویکردی منجر به نبود تعادل جنسیتی (افزایش مردان) شد و یافتن شریک زندگی و بچه دار شدن را برای بسیاری از مردان، بهویژه آنهایی که در خانوادههای کمدرآمد زندگی میکنند، دشوار کرد. از نظر نرخ زاد و ولد، چین با ۷.۵۲ تولد در هر هزار نفر پایینتر از هند با ۱۶.۴۲ و ایالات متحده با ۱۱.۰۶ قرار دارد.
برای افزایش نرخ زاد و ولد، چین از سال ۲۰۱۶ به شهروندان این اجازه را داد که دو فرزند داشته باشند و این امر حتی به سه فرزند در سال ۲۰۲۱ گسترش یافت. علاوه بر این، مشوقهای اقتصادی، یارانهها و سیاستهای مرخصی والدین برای کاهش بار مالی و اقتصادی (به عنوان یکی از دلایل کاهش نرخ زاد و ولد) تصویب شده است. کاهش نرخ زاد و ولد منجر به پیری جمعیت و کاهش نیروی کار شده است که به طور بالقوه رشد اقتصادی کشور را کند میکند.
ایالات متحده
ایالات متحده به دلیل کاهش نرخ زاد و ولد که به پایینترین حد تاریخی خود در سال ۲۰۲۳ رسید، با میانگین ۲.۱ فرزند به ازای هر زن، کاهش جمعیت را تجربه میکند. نرخ زاد و ولد در ایالات متحده سالهاست که روند کاهشی را دنبال میکند و تنها پس از این همهگیری افزایش جزئی مشاهده شده است. کاهش نرخ باروری به عوامل متعددی از جمله نبود حمایت از خانوادهها، هزینه بالای مسکن و تحصیل و تغییر نگرش نسبت به زایمان نسبت داده میشود. مشکل این است که با ورود جوانان کمتر به نیروی کار، اقتصاد این کشور تحت تأثیر منفی قرار میگیرد.
برای مقابله با کاهش جمعیت، ایالات متحده بر سیاستهای مهاجرتی برای برآوردن نیازهای نیروی کار و مقابله با پیری جمعیت تمرکز میکند. آنها همچنین کمکهای بلاعوض را برای خانوادهها برای افزایش نرخ زاد و ولد و همچنین مرخصی والدین، یارانههای مراقبت از کودکان و دسترسی به خدمات باروری تصویب کردهاند.
نیجریه
کشورهای جنوب صحرای آفریقا با نرخ باروری بالا در حال مقابله با این روند هستند و پیشبینی میشود تا سال ۲۱۰۰ بیش از نیمی از تولدهای جهان در آن منطقه اتفاق بیفتد. پیشبینی میشود جمعیت آفریقای جنوب صحرا سه برابر شود و تا سال ۲۱۰۰ به بیش از سه میلیارد نفر برسد.
نیجریه در حال حاضر با حدود ۲۳۰ میلیون نفر در رتبه ششم جمعیت جهانی سازمان ملل متحد قرار دارد. انتظار میرود تا سال ۲۱۰۰ با ۷۹۱ میلیون نفر به سومین کشور پرجمعیت جهان تبدیل شود و نرخ باروری کل در نیجریه تا سال ۲۰۵۰ به ازای هر زن پنج فرزند باشد. با این حال، اگر هدف آموزش همگانی سال ۲۰۳۰، بخشی از اهداف توسعه پایدار سازمان ملل متحد، محقق شود، این نرخ میتواند تا سال ۲۰۵۰ به ۲.۷ کودک برای هر زن کاهش یابد. علاوه بر این، دسترسی جهانی به داروهای ضدبارداری میتواند این میزان را به ۴.۳ کودک در هر زن کاهش دهد.
اندونزی
اندونزی با ۲۸۰ میلیون نفر و پاکستان با ۲۴۵ میلیون نفر نیز نرخ باروری خود را کاهش دادهاند. در اندونزی، نرخ باروری ۲.۱۸ است، اگرچه در مناطق روستایی بالاتر است. برای رفع این فقدان تعادل، برنامههای تنظیم خانواده برای تسهیل دسترسی به روشهای پیشگیری از بارداری، در کنار ابتکاراتی برای ارتقای آموزش و توسعه حرفهای زنان راهاندازی شده است.
علاوه بر این، سیاستهایی برای مدیریت رشد و جلوگیری از گسترش بیرویه شهرها در حال اجراست که شامل توسعه یک پایتخت جدید در نوسانتارا، تقریباً با هزار کیلومتر فاصله از جاکارتای پرجمعیت است. نوسانتارا به عنوان شهری با تمرکز بر توسعه پایدار و انتشار کمکربن طراحی شده است.
پاکستان
در پاکستان، نرخ باروری ۳.۴ است، در حالی که نرخ تولد بیش از ۲۷ در هر هزار نفر است. در نتیجه، رشد جمعیت در سالهای آینده ادامه خواهد یافت، اگرچه نرخ زاد و ولد در سالهای اخیر کاهش یافته است. از این رو، نیاز به توسعه برنامههای رفاه اجتماعی، بهبود کیفیت زندگی برای خانوادهها و افزایش دسترسی به خدمات بهداشت باروری و تنظیم خانواده برای کنترل رشد جمعیت وجود دارد.
نظر شما