در این مقاله به صفر تا صد تاسیس آزمایشگاه و نکات لازم برای راه اندازی می پردازیم با ما همراه باشید .
انواع آزمایشگاه ها
آزمایشگاه های پزشکی و علوم زیستی
آزمایشگاه های شیمی
آزمایشگاه های ساخت و تولید
آزمایشگاه های کنترل کیفیت و آنالیز محصولات
آزمایشگاه های ایمنی زیستی
صفر تا صد تاسیس آزمایشگاه و نکات لازم برای راه اندازی
برای راه اندازی آزمایشگاه به خدماتی نیاز دارید که عبارتنداز :
- گرفتن مجوزهای لازم برای راه اندازی آزمایشگاه
- در نظر گرفتن فضای مناسب برای آزمایشگاه
- طراحی دکوراسیون داخلی آزمایشگاه
- طراحی سکوبندی آزمایشگاه
- انتخاب دستگاه های مناسب
- فراهم کردن شرایط محیطی مناسب برای کار پرسنل
- دستورالعمل های لازم برای کار با دستگاه
- شروع کار آزمایشگاه
اصول طراحی محیطی آزمایشگاه
لازم است تا برای رسیدن به طراحی محیطی کاربردی آزمایشگاه در کنار رعایت اصول و ضوابط معماری ، با مدیر صحبت کنید تا طراحی را با توجه به نیاز های آنان انجام دهید . از ضوابط معماری مهم که رعایت آن ها حائز اهمیت است عبارتنداز :
توجه به ایمنی و سلامت پرسنل و مراجعه کنندگان به آزمایشگاه
چیدمان مناسب برای تجهیزات با توجه به نیاز های افراد و الگو های کاری آنان
توجه کردن به الگو های ارتباطی و پیوستگی فضاها و فرآیندها
جداکردن بخش های مختلف محیط از هم با توجه به نوع کاربری آن ها
قرار دادن تهویه برای هر فضا متناسب با فعالیت هایی که در آن انجام می شود
طراحی نور طبیعی و نور مصنوعی مناسب با استانداردها و شرایط لازم هر قسمت
توجه به شعاع گردش کار برای هر یک از پرسنل و امکان کار همزمان چند کاربر
سکوبندی آزمایشگاهی
سکوبندی آزمایشگاهی یکی از موارد مهم در راه اندازی آزمایشگاه است . نیاز است تا برای راه اندازی آزمایشگاه ، فضای مورد نظر برای انجام فعالیت های گوناگون تقسیم بندی گردد . سکوبندی آزمایشگاه یکی از مهم ترین و اساسی ترین نیازهای یک آزمایشگاه می باشد .
سکوبندی آزمایشگاهی به منظور ایجاد فضا و سطوح کاری با ابعاد و ارتفاع مناسب و امکان دسترسی و قرارگیری ملزومات و تجهیزات آزمایشگاهی و مواد شیمیایی انجام می گیرد . در حقیقت طراحی سکوبندی آزمایشگاهی باید به صورتی باشد که راحتی و ایمنی پرسنل و کاربران در آزمایشگاه مورد توجه قرار گیرد . سکوبندی آزمایشگاه در کنار تجهیزات آزمایشگاهی دو رکن اصلی و مهم برای ایجاد هر آزمایشگاهی به شمار می رود . موضوعی که در سکوبندی آزمایشگاهی اهمیت دارد رعایت ملاحظات فنی و ایمنی و همچنین طراحی مدرن و مقاوم است . این سکوبندی باید علاوه بر کاربری عالی ، نصب و مونتاژ سریع ، مطابق با تکنولوژی های جدید طراحی شود .
اجزای سکوبندی آزمایشگاه
سکوبندی آزمایشگاهی اجزای مختلفی دارد که با توجه به دستور کارفرما و نوع کاربری آزمایشگاه امکان دارد همه و یا تنها بعضی از این اجزا انجام گیرد :
- سکویندی یک طرفه و یا دو طرفه
- میزبندی آزمایشگاه
- صفحه رویه آزمایشگاه
- کابینت بندی آزمایشگاهی
- شیر آلات آزمایشگاهی
- شلف آزمایشگاهی
- دوش و چشم شوی اضطراری
- فن آزمایشگاهی
- هود آزمایشگاهی
- سینک آزمایشگاهی
هود آزمایشگاهی
هود آزمایشگاهی از تجهیزات مهم و اصلی آزمایشگاه به شمار می رود . هودهای آزمایشگاهی به منظور تهویه فضای آزمایشگاه و برای سلامت پرسنل نصب می شوند . هود آزمایشگاهی وظیفه دریافت هوای آلوده و بخارات سمی و هدایت آن ها به فضای بیرون از آزمایشگاه و فیلتر هوای آلوده و بازگرداندن آن به آزمایشگاه را برعهده دارند .
انواع هود شیمیایی
باتوجه به نوع و امکانات آزمایشگاه و تهویه مورد نظر انواع هود آزمایشگاهی به موارد زیر تقسیم بندی می شوند :
- هود لامینار
- هود توزین
- هود بازویی
- هود کانوپی
- هود آزمایشگاهی شیمیایی
- هود آزمایشگاهی رومیزی
پرکاربردترین تجهیزات آزمایشگاهی
علاوه بر هود و یخچال آزمایشگاهی ، از پرکاربردترین تجهیزات آزمایشگاهی دیگر ، می توان به دستگاه های زیر اشاره کرد :
- یخچال آزمایشگاهی
یخچال ها و فریزر های آزمایشگاهی در تمامی آزمایشگاه های تحقیقاتی و صنعتی برای تازه نگه داشتن مواد و کیت های آزمایشگاهی حساس به گرما و سلول های زنده استفاده می شوند . هرگونه اختلالی در توزیع یکنواخت سرما می تواند سبب از بین رفتن نمونه های آزمایشگاهی گردد .
- هود آزمایشگاهی
انواع هود آزمایشگاهی که در قسمت قبل به آن اشاره کردیم یکی از مهمترین تجهیزات هر آزمایشگاه به ویژه آزمایشگاه های شیمی ، علوم پزشکی ، زیست‌شناسی و اتاق‌های تمیز محسوب می شوند .
- پی اچ متر آزمایشگاهی
پی اچ متر دستگاه دقیق آزمایشگاهی است که به منظور بررسی میزان اسیدی یا قلیایی بودن محلول ها اغلب در آزمایشگاه های شیمی ، علوم زیستی ، صنایع غذایی و دارویی و کنترل کیفی استفاده می شوند . انواع پی اچ متر عبارتنداز پی اچ متر قلمی ، پی اچ متر پرتابل یا قابل حمل ، پی اچ متر رومیزی یا آزمایشگاهی .
- آون آزمایشگاهی
آون یا فور یکی از تجهیزات آزمایشگاهی مهم است که قادر است حرارت یکنواخت و کنترل شده‌ای را برای گرم کردن ، خشک کردن ، پخت ، تبخیر ، استریلیزاسیون و سایر عملکردهای آزمایشگاهی فراهم کند .
- انکوباتور
آزمایشگاه هایی که کار میکروبیولوژیکی و کشت سلول یا بافت انجام می دهند معمولا جهت انجام آزمایش های خود به دستگاه انکوباتور به منظور کنترل پارامترهایی همچون دما ، رطوبت و سطح O2 و CO2 نیاز دارند .
- اتوکلاو
دستگاه اتوکلاو با فراهم کردن دمای ۱۲۱ درجه سانتی‌گراد ، برای استریلیزاسیون وسایل جراحی و دارویی به کمک بخار آب مورد استفاده قرار می گیرد .
- ترازو
یکی از تجهیزات آزمایشگاهی ترازو است که دقت بالای آن در کار بسیار مهم است . امروزه در اغلب آزمایشگاه ها از ترازوهای الکتریکی به جای ترازوی مکانیکی برای اندازه گیری وزن اجسام و ماده‌ها استفاده می شود . اغلب ترازوهای الکتریکی دارای محفظه ای هستند که با بستن آن از تاثیر فشار هوا بر روی وزن اجسام کاسته می شود .
- میکروسکوپ
از میکروسکوپ نوری معمولی در آزمایشگاه‌های پزشکی برای بزرگنمایی به منظور مشاهده باکتری‌ها ، ویروس ها ، سلول ها و بافت ها در نمونه های مختلف مانند خون و ادارار استفاده می شود .
- بن‌ماری
دستگاه بن ماری دارای یک محفظه آب است که می تواند آن را به دما های مختلف برای انتقال گرما به حجم معینی از مایع محیط کشت یا دیگر مایعات برساند .
- سانتریفیوژ
سانتریفیوژها می توانند مواد غیرمحلول را از نمونه اصلی جدا کنند . اللخصوص جداسازی سلول‌ها از یک محیط مایع که در آزمایشگاه های تحقیقاتی پزشکی و زیست شناسی بسیار رایج است .
سخن پایانی
در این مقاله در رابطه با صفر تا صد تاسیس آزمایشگاه و نکات لازم برای راه اندازی صحبت کردیم و نکاتی را در این باره ارائه دادیم امیدواریم این مطالب برای شما مفید بوده باشد .
نظر شما