به گزارش سرویس خبرگزاری ایمنا، با رشد تصاعدی جمعیت شهری و تغییرات آب و هوایی که روشهای سنتی کشاورزی و امنیت غذایی را به چالش میکشد، شهرها به دنبال راهحلهای نوآورانه و کارآفرینان ریسکپذیر برای حل این بحرانها هستند و راهاندازی مزارع شهری در خط مقدم این جنبشهای مردمی در سراسر شهرهای جهان قرار دارد. کشاورزی شهری صرفاً پرورش مواد غذایی در یک شهر نیست و با آوردن محیط کشاورزی به محل زندگی، راهی به سوی استقلال و مدیریت غذایی برای ساکنان شهر ایجاد میکند. در مزارع شهری شرایط به گونه مشابه زمینهای کشاورزی حومه شهر را برای رشد محصولات زراعی فراهم میکند.
در واقع میتوان گفت مزرعه شهری به شیوهای از شهرنشینی تبدیل شده است که در آن اهالی یک خانواده، منطقه یا شهر، بخش قابلتوجهی از مواد اولیه غذایی مورد نیاز را خودشان تولید میکنند و این کار با تمایل ساکنان برای زندگی به شیوهای آگاهانه از نظر زیستمحیطی انجام میشود. این روش با کشاورزی تجاری متفاوت است که مقادیر انبوه غذا یا محصولات حیوانی برای فروش انبوه پرورش داده میشود.
مزایای مزارع شهری
مزیت اصلی کشاورزی شهری این است که به عنوان یک پشتیبان برای سیستم غذایی عمل میکند و اطمینان حاصل میکند که مردم به غذا حداقل دسترسی را دارند. ایجاد اشتغال محلی و آوردن مشاغل روستایی به شهر نیز از مزایای قابل تأمل است و باعث کاهش شکاف بین شهر و روستا میشود که در دهههای اخیر رو به افزایش بوده است.
بخش اصلی تمرکز مزارع شهری بر پایداری شهری است. استفاده از منابع انرژی خورشیدی، برداشت آب باران و استفاده از پساب خانگی منجر به کاهش استفاده از منابع مورد نیاز برای تولید مواد اولیه میشود. همچنین این شیوه زندگی، کاهش انرژی مورد نیاز برای انتقال محصولات غذایی از یک مکان به مکان دیگر را به دنبال دارد.
ارتباط مجدد با طبیعت که با خودکفایی همراه است یکی دیگر از مزایای راهاندازی مزارع شهری است و به مردم کمک میکند تا به عنوان بخشی از جهان طبیعی به رشد و پرورش گیاهان و حیوانات و مراقبت از آنها احترام بگذارند و محیط زیست بهتری به آیندگان تحویل دهند. بعضی خانوادهها از فضای مزارع خود برای پرورش حیوانات از جمله مرغ، بز، خرگوش، ماهی، کرم، زنبور عسل و دیگر حیوانات استفاده میکنند و با این کار گامی به سوی زندگی خودکفا بر میدارند.
اشکال متنوع مزارع شهری
در اغلب مزارع شهری، محیط کشاورزی مانند زمینهای بزرگ مزرعههای حومه شهر و باغهای قدیمی نیست و با محدودیت مواجه است. بر همین اساس میتوان مزارع شهری را دسته بندی کرد.
زمین کشاورزی سنتی: فضای بزرگ و باز مشابه مزارع روستایی، اما نزدیک به بافت شهری است.
باغ شهری: باغ پرورش سبزیجات در مقیاس کوچک با مدیریت عمومی که بیشتر از تولید غذا به عنوان مکانی برای فعالیتهای اجتماعی عمل میکند، به ایجاد شبکههای شهروندی کمک میکند و محلی برای گذران اوقات فراغت و آموزش ساکنان است.
باغ اجتماعی: زمینی مشابه باغ شهری است ولی به صورت خصوصی یا توسط یک انجمن مدیریت میشود. استفاده از بسیاری از این باغها به عنوان یک کارگاه خصوصی یا مرکز آموزشی برای عموم میسر است.
ارگانوپونیک: یک سیستم کشاورزی شهری با استفاده از باغهای ارگانیک است که بخشهای مجزایی به وسیله حفظههای بتنی حاوی خاک و مواد آلی ایجاد میشود. این باغها ابتدا در اتحاد جماهیر شوروی قدیم ظاهر شدند و هنوز هم در باکو بیشترین رواج را دارند.
باغ عمودی در فضای باز: بعضی خانوادهها در بالکن یا فضای باز خانههای خود در گلدانهای عمودی یا قفسههای کوچک به پرورش گیاهان خوراکی میپردازند. در این باغهای عمودی، شرایط محیطی مورد نیاز گیاهان، از جمله خاک مناسب، دما، رطوبت و سطوح نور بهینه مشابه باغهای معمولی برای گیاهان فراهم میشود تا برداشت محصول پربازدهی داشته باشند.
گلخانههای بدون خاک: هیدروپونیک، کشت محصولات در محلولهای مغذی معدنی به جای خاک کشاورزی و آئروپونیک، کشت گیاهان در هوایی که با مواد مورد نیاز رشد تغذیه میشود، هر دو از جمله راهحلهای کشاورزی بدون خاک در داخل ساختمان هستند. در این گلخانهها از فضای عمودی به خوبی فضای افقی استفاده میشود و درنتیجه میزان محصول قابل کشت به حداکثر میرسد. امکان تولید محصول در تمام طول سال از جمله مهمترین مزایای مزارع عمودی است که بدون توجه به شرایط آب و هوایی خارجی فراهم میشود. این ثبات، تولید همیشگی محصولات تازه را تضمین میکند و وابستگی به نوسانات فصلی را کاهش میدهد.
در ادامه شهرهایی که پیشرفت چشمگیری در زمینه مزارع شهری دارند معرفی میشود.
مانیل، فیلیپین
پس از تخریب مزارع و بازارهای میوه و صیفیجات مانیل، در پی طوفانهای سال ۲۰۲۰ و مسدود شدن راههای انتقال محصولات به شهرهای مجاور و همچنین اختلال در زنجیره تأمین ناشی از همهگیری کووید ۱۹ دولت فیلیپین برای یافتن راهحلهای ابتکاری برای حل مشکل کمبود مواد غذایی و افزایش قیمت این محصولات اقداماتی انجامی داد. مقامات شهری با وزارت کشاورزی وارد مشارکت شدند تا باغبانی شهری را به عنوان وسیلهای برای تضمین ثبات عرضه مواد غذایی و کمک به کاهش فقر در جوامع ترویج کنند، در حالی که سنا در حال بررسی لایحهای است که به ترویج شهرسازی در سراسر کشور میپردازد.
بروکسل، بلژیک
بروکسل شهری است که برای تحریک یک اقتصاد محلی پایدار مبتنی بر غذا تاکید زیادی بر کشاورزی شهری دارد. تقاضای ساکنین برای محصولات ارگانیک و بومی، رشد شبکه سالم مزارع شهری و روستایی را تسریع کرده است و مزرعههای عمودی را برای دستیابی به بیشترین تولید از کمترین ورودی گسترش داده است. «استراتژی غذای خوب» که در این شهر پیادهسازی شده، سیاستی است که خواستار ۳۰ درصد استقلال در تولید میوه و سبزیجات تا سال ۲۰۳۵ و افزایش ۳۰ درصدی درآمد حاصل از مواد غذایی ارگانیک است.
سنگاپور
تمرکز اصلی دولت و سازمانهای محلی در سنگاپور بر کشاورزی شهری است تا راههای نوآورانهای برای افزایش بازده مزارع شهری به کار گیرند. طرح ابتکاری دولت، امکان ساخت ۱۵۰۰ مزرعه شهری را در این شهر فراهم کرده است، در حالی که کل پارک ملی به نام HortPark به باغهای اختصاصی، باغهای موضوعی و کارگاههای آموزشی برای کشاورزان مشتاق شهری تبدیل شده است. این مزارع شهری بهویژه در ایجاد انعطافپذیری جامعه در دوران همهگیری کووید -۱۹ موفق بودند.
دبی، امارات متحده عربی
پروژه شهر پایدار دبی، یک پروژه بزرگ ۳۵۴ میلیون دلاری با ماشینهای بدون راننده، گلخانهها و ویلاهایی است که با انرژی خورشیدی تغذیه میشوند که آن را به اولین طرح توسعه انرژی خالص صفر در شهر تبدیل کرده است. این پروژه دارای ۱۱ گلخانه طبیعی، ۳۲ هزار و ۳۰۰ فوت مربع مزارع شهری در فضای باز و مزارع شخصی برای تولید مواد غذایی محلی است. این پروژه، فرضیه امکانات بیپایان کشاورزی شهری در یک محیط بیابانی را اثبات میکند.
پاریس، فرانسه
از سال ۲۰۱۶، فرهنگیان شهر پاریس با هماهنگی شهردار تلاش کردهاند تا فضاهای بلااستفاده مانند پشت بامها و دیوارها را به ۱۰۰ هکتار پوشش گیاهی مجهز کنند. این برنامه به حفظ تنوع زیستی کمک میکند و ارتباط بیشتر شهروندان با محیط زیست و تولید خودکفای مواد غذایی را تشویق میکند و در عین حال به مسائل مربوط به طبیعیسازی مجدد فضای شهری، استفاده پایدار از منابع و یکپارچگی اجتماعی میپردازد.
لندن، انگلیس
با رشد مواد غذایی در پشت بامها و تونلها، لندن به کانونی برای کشاورزی شهری و باغبانی اجتماعی تبدیل شده است. Green Lab اولین فضای کاری انکوباتور کشاورزی در شهر است که مورد توجه کارآفرینان کشاورزی شهری قرار گرفته است. آنها در حال فعالیت برای ایجاد یک جامعه شهری جدید مبتنی بر تولید پایدار مواد غذایی و رشد ۱۴ میلیارد پوندی در بخش فناوریهای کشاورزی هستند. در این آزمایشگاه، امکانات برای طراحی، نمونهسازی اولیه و آزمایشی سیستمهای تولید غذا، پیادهسازی تمام فناوریهای کشاورزی از جمله سیستمهای روشنایی جایگزین نور طبیعی و منابع غذایی جایگزین و آبزیپروری در مقیاس کوچک مهیا است.
تورنتو، کانادا
۱۶۶ استارتآپ فعال کانادایی در سال ۲۰۱۹ شروع به فعالیت در زمینه رشد و گسترش مزارع شهری کردند که دفتر مرکزی بسیاری از آنها در تورنتو است. پس از آن با مشارکت وزارت کشاورزی کانادا، سرمایه سه میلیارد دلاری برای رشد استارتآپهای کشاورزی به مدت پنج سال فقط در تورنتو تخصیص داده شد. این شهر شلوغ همچنین دارای مزارع پرورش ماهی فراوان و مزارع روی پشتبام است و به این ترتیب تورنتو به یک رهبر پیشرو در کشاورزی شهری تبدیل شده است.
آتلانتا، ایالات متحده آمریکا
آتلانتا یکی از شهرهایی است که انقلاب کشاورزی شهری را رهبری میکند و اولین شهر بزرگی است که مدیر کشاورزی شهری استخدام کرده است. شهردار آتلانتا، کشاورزی شهری را به عنوان جنبشی برای حذف بیابانهای غذایی و بهبود دسترسی به غذای سالم میداند و کلاسهای آموزشی بسیاری را در فضای باز برای تشویق ساکنین به این شیوه شهرنشینی در محلههای کمدرآمد برگزار میکند.
نظر شما