چگونه می‌توان شهر سرگرم‌کننده برای شهروندان ایجاد کرد؟

به گزارش سرویس ترجمه خبرگزاری ایمنا، تفکرات ما از فضاهای عمومی شاد مدت‌هاست که به زمین‌های بازی و پارک‌ها محدود شده است. هر مکانی که فرصت سرگرمی را فراهم کند، به عنوان فضای بازی شناخته می‌شود. وجود فضاهای سرگرم‌کننده در شهر تنها مختص کودکان نیست بلکه یک عنصر ضروری برای زندگی طولانی و سالم برای شهروندان از همه سنی است. ترس، اضطراب، افسردگی، احساس نداشتن امنیت و پدیده‌های روانشناختی مشابه همواره با زیبایی‌شناسی فضا پیوند تنگاتنگی داشته است و به همین علت تغییرات شهری می‌تواند احساسات منفی شهروندان را از بین ببرد.

بیشتر شهرها فضاهای سبز زیادی ندارند و از سویی دیگر مکان‌های کمی برای بازی و سرگرمی در آن‌ها وجود دارد؛ همین مؤلفه‌های به‌ظاهر ساده می‌تواند سرمایه اجتماعی شهرها را رو به زوال ببرد. در جامعه‌ای که اوقات فراغت را به‌جای یک حق به‌عنوان امری اکتسابی در نظر می‌گیرد شهرها به‌وضوح فاقد مکان‌هایی می‌شوند که برای شهروندان در هر سن و طبقه‌ای جذاب است. جوامع به فضاهای عمومی بیشتری نیاز دارند که در دسترس، فراگیر و مناسب برای سرگرمی باشد.

فضاهای عمومی به مداخلات بیشتری نیاز دارند تا با فراهم کردن عناصر سرگرمی و شادی به مردم اجازه دهند هنگام تردد سرعت خود را کاهش دهند، با فضاها درگیر شوند و برای لحظه‌ای هم که شده خیابان‌ها را به چشم محل گذر نبینند بلکه حضور خود را در آن‌ها سرگرم‌کننده حس کنند.

رویدادهای سازماندهی شده شهرمحور بسیاری مانند «بیا بیرون و بازی کن»، یک جشنواره سالانه بازی‌های خیابانی در نیویورک سانفرانسیسکو وجود دارد که برای مدت مشخصی، شهرها را به زمین‌های بازی غول پیکری تبدیل می‌کند که بازی‌های نوآورانه و افراد مشتاق به تعامل و بازی را گرد هم می‌آورد. سرگرمی اکنون در حال تبدیل شدن به بخشی از بسیاری از ابتکارات فضای عمومی است.

اپلیکیشن Mappiness مستقر در بریتانیا نیز هر روز از کاربران نظرسنجی می‌کرد که چه زمانی، کجا و با چه کسی خوشحال بودند و همچنین از آن‌ها میزان خوشحالی را می‌پرسید تا بفهمد شادی مردم چگونه تحت تأثیر محیط محلی‌شان قرار می‌گیرد؛ نتایج نشان داد که افراد در محیط‌های ساخته شده شهری در مقایسه با محیط طبیعی از سطح شادی کمتری برخوردار بودند.

تلاش‌ها برای سرگرم‌کننده کردن شهرها لزوماً به مداخلات در مقیاس بزرگ نیازی ندارد. استفاده از انگیزه‌ها و فرصت‌ها برای بازی به‌عنوان ابزاری برای زنده‌کردن فضاهای عمومی، چیز جدیدی نیست، اما فناوری، که مدت‌ها به عنوان مانعی برای مشارکت مدنی تلقی می‌شد، به‌آرامی در مرکز اقدامات برای ایجاد فضاهای مبتکرانه قرار گرفته است و بسیاری از شهرها با استفاده از فناوری، تحولات سرگرمی را رقم زده‌اند. یک نمونه دوست داشتنی از بازی مشارکتی در فضای عمومی، نصب سازه موسیقی 21 Swings در مونترال است که مردم را تشویق می‌کند که با حرکت‌شان خود موسیقی ایجاد کنند.

افزایش تعامل اجتماعی

خواه یک نیمکت یا یک میدان عمومی که برای گردهمایی طراحی شده باشد، عنصر بازی را می‌توان به‌سادگی در آن‌ها ادغام کرد تا علاوه بر حضور، شهروندان با یکدیگر برای لحظاتی تعامل داشته باشند؛ همواره لازم نیست که مردم با یکدیگر صحبت کنند تا یک ارتباط اجتماعی شکل بگیرد بلکه یک فعالیت مشترک نیز می‌تواند آن‌ها را به یکدیگر نزدیک کند.

توجه به سلامت روانی و جسمی

شهرها به سرعت بی امان خود معروف هستند؛ هرچه شهر بزرگ‌تر باشد، شلوغ‌‎تر و پر سروصداتر می‌شود. اگر فضاهایی طراحی شود که مردم را به کاهش سرعت، استراحت و حرکت به منظور سرگرمی دعوت کند، آنگاه می‌توان گفت فضای عمومی به طور هدفمند برای سلامتی شهروندان طراحی شده است. ساخت فضاهای بازی فقط در مورد زیبایی‌شناسی نیست، بلکه یک سرمایه‌گذاری اجتماعی برای رفاه شهروندان است.

استفاده از فضاهای نادیده گرفته شده

بسیاری از مکان‌های شهر، دور از چشم مدیران مورد غفلت قرار گرفته‌اند؛ خواه یک پارکینگ خالی، مکان متروکه یا ساختمان آسیب‌دیده باشد، فضاهای خالی شهر بیش از مکان دیگری قابلیت تبدیل شدن به مکانی با کاربری جدید را دارند. برای این کار نیز نیازی به انجام اقدامات پیچیده نیست بلکه می‌توان از هنرمندان داوطلب یا جوانان و کودکان بهره گرفت زیرا آن‌ها خلاقیت بیشتری در ایجاد فضاهای متفاوت خواهند داشت.

در شهرهای مختلف جهان، پروژه‌های خلاق و جالبی برای هیجان‌انگیزتر کردن شهر انجام شده است که در ادامه به آن‌ها اشاره می‌شود.

شهرتو به وجد بیار

همانطور که از نام پروژه پیداست، «شهرتو به وجد بیار» یک جنبش جهانی است که ابتدا در لندن کلید خورد و برای ایجاد شادی در زندگی روزمره شهروندان به راه افتاد. این یک ابتکار انحصاری زنانه برای تبدیل بخش‌های شلوغ شهرها به فضاهای پر جنب و جوش و تعاملی است تا خلق و خوی ساکنان را بهبود و به زندگی روزمره آن‌ها رنگ شادی ببخشد. برای دستیابی به این هدف، از زنان خلاق، با استعداد، پیشگام و تأثیرگذار از سراسر شهرهای جهان دعوت شد تا مکان‌های دیدنی شهر را به زمین‌های بازی زندگی خارق‌العاده‌ای تبدیل کنند.

ایده تونل جادویی اسکلتون در لندن این بود که مسیر واترلو به سوتون واک در مرکز شهر لندن را از طریق کالیدوسکوپی از تصاویر، رنگ‌های متنوع و اشکال، روشن‌تر کند. مفهوم اصلی این پروژه ایجاد یک جنگل شهری در میان ساختمان‌های بتنی و بی‌روح لندن بود. تصاویر متحرک این تونل، این حس را به عابران منتقل می‌کرد که گویی از میان یک جنگل در حال عبور هستند. این تونل علاوه بر زیبایی، زمین بازی تعاملی و ماجراجویانه‌ای را نیز برای کاربران روزمره و گردشگران فراهم می‌آورد.

بایست، لبخند بزن، بگرد

ترافیک در یک شهر به خصوص در تقاطع‌های شلوغ که عابران پیاده، دوچرخه‌سواران و رانندگان که همگی برای رسیدن به مقصد تکاپو می‌کنند، بسیار استرس‌زا و خسته‌کننده است. مدیران شهری می‌توانند با یک ابتکار، یک لحظه مشترک خلاق را برای غلبه بر این شرایط ایجاد کنند که روزمرگی مردم را برای لحظه‌ای در هم بشکند.

در بریستول یک اقدام خلاق با عنوان «بایست، لبخند بزن، بگرد» انجام گرفته است. این مداخله از عابران پیاده هنگام عبور از خیابان می‌خواهد تا جلوی یک ساختار دایره‌مانند بایستند و خلق‌وخوی خود را در همان لحظه نشان دهند. این ساختار هوشمند، حس و حال رهگذر را شناسایی می‌کند و سپس آن را با انیمیشن و تکنیک‌های واقعیت افزوده به همراه یک قطعه کوتاه موسیقی ترکیب می‌کند و کلیپ هیجان‌انگیز لحظه‌ای را فراهم می‌کند، سپس با گذشت زمان، جمع‌آوری داده‌ها یک احساس عاطفی از مکان ایجاد می‌کند.

جیگی لاگوس

هنرمندان لاگوسی برای اینکه شهر را از حالت کسلی در بیاورند، تصمیم به اجرای پروژه آینه‌های سخنگو کردند تا رهگذران را غافلگیر کنند. آینه‌ها زمانی که مردم از کنارشان رد می‌شوند، صحبت می‌کنند و از آن‌ها سوالاتی می‌پرسند. این آینه‌ها روی دیوارهای پارک آزادی، یکی از شناخته‌شده‌ترین فضاهای عمومی مرکز لاگوس نصب شد. هنرمندان خود را پنهان می‌کنند تا بتوانند صدای پشت آینه باشند و به این ترتیب با صحبت‌های خود، عابران را غافلگیر کنند.

مکان خوشحال

طرح مکان خوشحال شامل تابلوهای راهنمای مجهز به نمایشگرهای تعاملی است که فقط تا زمانی که شخص مقابل آن خوشحال به نظر برسد، کار می‌کند. یک سیستم دوربین، هنگامی که مقابل آن لبخند زده می‌شود، متنی را به آرامی در صفحه‌ای نمایش می‌دهد و در صورتی که کاربر به اندازه کافی و طولانی لبخند بزند، محتوای کامل را نشان می‌دهد و اگر کاربر لبخند را متوقف کند، دوباره ناپدید می‌شود.

بر اساس تحقیقاتی که نشان می‌دهد لبخند زدن واقعاً در بهبود خلق‌وخو مؤثر است، این طرح در نظر دارد معنای جدیدی به تابلوهای خیابانی در عصر دیجیتال ببخشد و فقط رفتارهای شاد را تشویق می‌کند تا مردم را به شیوه‌ای جذاب گرد هم آورد و خوشحالی را ترویج کند.

ریتم خودت را بساز

هنرمندان، یک فضای انتظار مناسب را طراحی کرده‌اند که به مسافران این فرصت را می‌دهد در حالی که منتظر اتوبوس هستند سرگرم شوند. در نگاه اول، صندلی‌های این ایستگاه اتوبوس مانند تاب‌هایی هستند که مردم را به نشستن دعوت می‌کنند. یکی دیگر از جنبه‌های هیجان‌انگیز این است که هر صندلی به LEDهایی متصل است که با حرکت صندلی روشن می‌شود. روشن کردن ال‌ای‌دی‌های واقع در دیواره‌های کناری در هماهنگی با شدت حرکت بالا و پایین رفتن صندلی‌ها، افراد را به تعامل بیشتر یا رقابت برای دستیابی به نور LED رنگارنگ در مقایسه با سایرین تشویق می‌کند. همچنین تماشای هماهنگی حرکت و رنگ‌ها در این ایستگاه اتوبوس توجه مسافران ایستاده را به خود جلب و آنها را سرگرم می‌کند.

تق تق

پروژه «تق تق» راهی برای پیوند دو بخش متفاوت آکسفورد به روشی منحصر به فرد و شیطنت‌آمیز است. یک درب ورودی مرموز در طول شب در دو مکان در آکسفورد ظاهر می‌شود و رهگذران را دعوت می‌کند تا به آن ضربه بزنند.

وقتی کسی دری را می‌زند، ضربه به طور جادویی در در دیگر در سمت دیگر شهر شنیده می‌شود و اگر کسی در مکان دیگر آن را بشنود، می‌تواند با در زدن پاسخ دهد و یک مکالمه شگفت انگیز را آغاز کنند. این درها همچنین دارای چشمک‌های ویدئویی کوچکی هستند که به بینندگان اجازه می‌دهند تا به دوست جدید خود در آن سوی شهر نگاه کنند.