آرمان اطرشی در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا، با بیان اینکه گاز مونواکسید کربن، بدون مزه، رنگ و بو است که همین موضوع منجر به تمایز این گاز از سایر گازها می‌شود، اظهار کرد: این گاز از سوختن چوب، زغال، نفت، گازوئیل، گاز و به‌طور کلی هیدروکربن‌ها ایجاد و حتی روشن بودن خودرو در فضایی بسته نیز منجر به انتشار گاز مونواکسید کربن در محیط می‌شود و افراد را در معرض مسمومیت قرار می‌دهد.
وی با تاکید بر اینکه بخاری‌های بدون دودکش برای استفاده در محیط سربسته ساخته نشده و استفاده آنها تنها مربوط به محیط‌های باز است، افزود: استفاده از این نوع بخاری‌ها منجر به فوت بسیاری از افراد می‌شود.
متخصص سم‌شناسی و عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان با بیان اینکه تمایل جذب مونواکسید کربن به هموگلوبین ۲۰۰ برابر بیشتر از اکسیژن است و از همین رو وجود مقدار کمی از این گاز در یک محیط منجر به ایجاد مسمومیت می‌شود، تصریح کرد: روشن کردن پیک‌نیک در کابین خودرو نیز یکی از اقداماتی است که جان بسیاری از افراد را با بروز مسمومیت گرفته است.
ارتباط تعداد ضربان قلب و تنفس و مسمومیت با گاز مونواکسید کربن
وی با بیان اینکه انتشار گاز مونواکسید کربن هشداردهنده نیست، اما مسمومیت با آن دارای علائم است، ادامه داد: سردرد ضربان‌دار، احساس بی‌قراری، افزایش ضربان قلب، کاهش تمرکز، گیجی و کاهش هوشیاری از علائم مسمومیت با گاز مونواکسید کربن است و در صورتی که منبع گاز قطع نشود، کاهش سطح هوشیاری تا جایی ادامه پیدا می‌کند که منجر به کما و حتی فوت می‌شود.
اطرشی گفت: تعداد ضربان قلب و تنفس افراد یکی از موضوعاتی است که در میزان مسمومیت با این گاز تأثیرگذار است؛ جنین انسان بالاترین میزان ضربان قلب را دارد و در صورتی که مادر بارداری در معرض این گاز قرار گیرد، در ابتدا جنین او دچار آسیب می‌شود، پس از جنین، کودکان و خردسالان در معرض خطر بیشتری قرار دارند.
وی با بیان اینکه با توجه به در معرض بیماری‌های قلبی و عروقی قرار داشتن سالمندان، تأثیر این گاز روی آنها نیز بیشتر است، اضافه کرد: علائم مسمومیت با گاز CO برای تمام افراد و تمام سنین یکسان است، ممکن است گاهی علائم این مسمومیت با موضوعات دیگر از جمله سرماخوردگی اشتباه گرفته شود و همین موضوع یکی از چالش‌هایی است که گاهی منجر به سهل‌انگاری می‌شود.
خارج شدن از محیط دارای گاز مونواکسید کربن، اولین اقدام پس از مسمومیت
متخصص سم‌شناسی و عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان با بیان اینکه مشابه بودن علائم در چند نفر یکی از مواردی است که احتمال مسمومیت با گاز را قوی‌تر می‌کند، افزود: پیشرفت علائم در مسمومیت بیشتر است و در صورت هوشیار بودن، افراد پس از آگاهی از علائم خود برای یافتن علت مسمومیت و منشأ انتشار گاز مونواکسید کربن دست به کار می‌شوند.
وی تصریح کرد: اولین و مهم‌ترین اقدام حین مواجهه با علائم مسمومیت با گاز مونواکسید کربن، خارج شدن از محیط دارای گاز و تنفس در هوای آزاد است و سپس تماس با اورژانس باید مد نظر افراد قرار داشته باشد.
اطرشی ادامه داد: در صورت شدید یا طولانی شدن مسمومیت با گاز مونواکسید کربن، ممکن است افراد در معرض عوارض غیرقابل بازگشت با وضعیت کما یا کاهش هوشیاری قرار گیرند و حتی ممکن است پس از طی شدن چند ماه پس از درمان، افراد شاهد بروز علائم پارکینسون (لرزش) باشد که به درمان‌های معمول پارکینسون هم پاسخگو نباشد.
وی با اشاره به اینکه اختلالات رفتاری، تغییر شخصیت و پرخاشگری از دیگر عوارض مسمومیت با این گاز است، گفت: سیستم قلبی و عروقی افراد نیز می‌تواند تحت تأثیر این مسمومیت قرار گیرد و منجر به آسیب عضله قلب، افت فشار، اختلال در خون‌رسانی به اعضا و بروز آسیب در کلیه و کبد شود.
متخصص سم‌شناسی و عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان با بیان اینکه مقداری از عوارض مذکور با گذشت زمان کاهش می‌یابد، اما بهبود آنها به‌طور کامل امکان‌پذیر نیست، اضافه کرد: در صورتی که چوب یا زغال در فضای بسته استفاده شود، به‌طور قطع منجر به ایجاد مسمومیت خواهد شد، استفاده از چوب و زغال در وسعت زیاد و در معرض قرار گرفتن طولانی‌مدت در فضای آزاد نیز می‌تواند مسمومیت به همراه داشته باشد.
دود اگزوز خودروها نیز عامل مسمومیت است
وی با بیان اینکه استفاده از ژنراتورهای گازوئیلی یا بنزینی نیز می‌تواند با استفاده طولانی‌مدت منجر به بروز مسمومیت شود، افزود: استفاده از بخاری‌های بدون دودکش در فضاهای باز و دارای تهویه، مشکلی ندارد، اما در صورت استفاده آنها در فضاهای بسته مانند پارکینگ، چادر یا کمپ، می‌تواند موجب ایجاد مسمومیت شود.
اطرشی با بیان اینکه در معرض دود اگزوز خودرو قرار گرفتن نیز در طول طولانی‌مدت مسمومیت را به همراه خواهد داشت و در پی آن گیجی و نداشتن تمرکز برای افراد حاصل می‌شود، تصریح کرد: درمان مسمومیت با گاز مونواکسید کربن با توجه به شرایط مسمومان متغیر است، در صورت قرار داشتن فرد در مراحل ابتدایی مسمومیت، از ماسک اکسیژن برای وی استفاده می‌شود و هرچه به سمت کاهش سطح هوشیاری فرد پیش رفته باشد، مقدار آسیب، زمان بستری و روند بهبودی بیشتر و طولانی‌تر خواهد بود.
وی خاطرنشان کرد: بیشترین عامل مؤثر در کاهش سطح مسمومیت افراد، دور شدن از منبع انتشار گاز مونواکسید کربن و تنفس در هوای آزاد است، در صورتی که فرد امکان مصرف مایعات نیز دارد، مصرف مایعات در این شرایط ضرری ندارد، اما این اقدام باید هنگام هوشیاری و توانایی داشتن فرد برای نوشیدن مایعات انجام شود.
نظر شما