مالیات بر عایدی سرمایه چیست؟ تمام نکاتی که باید بدانید

‌قانون مالیات بر عایدی سرمایه، قانونی جدید در حوزه مالیات جهانی نیست؛ حدود ۱۱۰ سال پیش این قانون برای اولین بار در آمریکا تصویب و اجرا شد. قانون عایدی سرمایه درواقع به نوعی از مالیات گفته می‌شود که افراد در قبال سود حاصل از فروش دارایی غیر مولد خود می‌پردازند. موضوع این نوع مالیات برای اولین بار در دهه ۶۰، برای مدت کوتاهی در ایران به اجرا درآمد و به دلایل مختلف از جمله کامل نبودن اطلاعات اقتصادی مودیان لغو شد.

سرانجام مجدداً در سال ۱۴۰۰ کلیات طرح مالیات بر عایدی سرمایه تصویب شد، ولی هنوز وارد فاز اجرایی نشده است. بااین‌حال، پیش از اجرای این قانون باید بدانید که مالیات بر عایدی سرمایه چیست؛ به همین دلیل، در ادامه مطلب به بررسی کامل این نوع مالیات، انواع، درصد و اهمیت آن می‌پردازیم.

تعریف قانون مالیات بر عایدی سرمایه

برای پاسخ به سوال مالیات بر عایدی سرمایه چیست می‌توان گفت که این نوع مالیات، به سود حاصل از فروش دارایی غیرمولد افراد تعلق می‌گیرد. درواقع، زمانی که بین قیمت خرید و فروش یک دارایی تفاوت وجود داشته باشد و شخص با فروش آن دارایی به سود برسد، باید مبلغی را به‌عنوان مالیات بر عایدی سرمایه به دولت پرداخت کند. مالیات بر عایدی سرمایه نوعی سرمایه مستقیم محسوب می‌شود و کلیه اشخاص مشغول در حوزه‌های غیرمولد موظف به پرداخت آن خواهند بود.

برای محاسبه مالیات بر عایدی هر کدام از دارایی‌های غیر مولد، درصدهای متفاوتی در نظر گرفته می‌شود؛ به همین دلیل پیشنهاد می‌کنیم برای محاسبه آن‌ها از نرم‌افزارهای حسابداری پیشرفته مانند سپیدار کمک بگیرید. توجه داشته باشید که قیمت نرم افزار سپیدار با توجه به نوع بسته انتخابی و امکانات موردنظر شما در برنامه، متفاوت خواهد بود.

مالیات بر عایدی سرمایه شامل چه مواردی می‌شود؟

مالیات بر عایدی سرمایه انواع مختلفی دارد و موارد متفاوتی را شامل می‌شود. به‌طورکلی این نوع مالیات به دارایی‌های غیرمولد زیر تعلق می‌گیرد:

• مسکن و زمین
• انواع خودرو و وسیله نقلیه
• آثار هنری
• عتیقه‌جات
• انواع طلا، نقره، پلاتین و جواهرآلات
• انواع ارز و رمز ارزها

هر کدام از انواع مالیات بر عایدی سرمایه خودرو، مالیات بر عایدی مسکن و سایر انواع مالیات بر عایدی سرمایه، درصدهای متفاوتی دارند؛ همان‌طور که از بهترین نرم افزار حسابداری فروشگاهی برای انجام محاسبات پیچیده و مدیریت صورتحساب‌ها کمک می‌گیرید، با استفاده از نرم افزارهای حسابداری پیشرفته می‌توانید میزان دقیق هر کدام از انواع مالیات بر عایدی سرمایه را محاسبه کنید. در ادامه درصد تعیین‌شده برای هر کدام از انواع مالیات بر عایدی سرمایه را بررسی می‌کنیم.

مالیات بر عایدی سرمایه چند درصد است؟

پیش از بررسی درصد مالیات بر عایدی سرمایه باید این نکته را در نظر بگیرید که تا زمان اجرای مالیات بر عایدی سرمایه و تصویب قانون، این مالیات دریافت نخواهد شد. بااین‌حال، در متن قانون مالیات بر عایدی سرمایه در طرح اولیه، درصد مالیات بر عایدی سرمایه در انواع مختلف به‌صورت زیر تعریف شده است:

درصد مالیات بر عایدی سرمایه مسکن

درصد مالیات بر عایدی سرمایه مسکن به این صورت محاسبه می‌شود: اگر ملک کمتر از ۱ سال نگهداشته شود، مشمول ۴۰ درصد مالیات بر عایدی سرمایه مسکن خواهد بود؛ اما با نگهداری ملک بیشتر از ۱ سال، به‌ازای هر سال، ۳ درصد از میزان مالیات بر عایدی سرمایه مسکن کم می‌شود. درنهایت، پس از گذشت ۱۲ سال، درصد مالیات بر عایدی مسکن با نرخ ثابت ۴ درصد محاسبه خواهد شد.

درصد مالیات بر عایدی سرمایه خودرو

نرخ مالیات بر عایدی سرمایه خودرو به این صورت محاسبه می‌شود: اگر خودرو کمتر از ۱ سال نگهداشته شود، مشمول ۳۰ درصد مالیات بر عایدی سرمایه خودرو خواهد بود؛ درصورت نگهداری خودرو بیشتر از ۱ سال، به‌ازای هر سال، ۱۰ درصد از نرخ کم می‌شود. در پایان از سال چهارم به بعد، مالیات بر عایدی سرمایه خودرو به صفر می‌رسد.

درصد سایر انواع مالیات بر عایدی سرمایه

در متن قانون مالیات بر عایدی سرمایه طرح اولیه، نرخ این مالیات برای طلا، جواهرات، ارز و… به این صورت است که با نگهداری آن‌ها کمتر از ۱ سال، درصد مالیات بر عایدی سرمایه معادل ۳۰ درصد خواهد بود. همچنین، با نگهداری از این دارایی‌ها به مدت ۱ تا ۲ سال، ۲۰ درصد و بیش از ۲ سال، ۱۰ درصد مالیات بر عایدی سرمایه محاسبه می‌شود.

‌

موارد معاف از پرداخت مالیات بر عایدی سرمایه

باز هم تاکید می‌کنیم که پیش از تصویب نهایی و تا زمان اجرای مالیات بر عایدی سرمایه، ابهامات بسیاری درباره جزئیات این طرح وجود دارد. بااین‌حال، در طرح اولیه متن قانون مالیات بر عایدی سرمایه، برخی از موارد معاف از پرداخت مالیات به شرح زیر است:

• وسیله نقلیه با پلاک شخصی و متعلق به اشخاص غیرتجاری بالای ۱۸ سال که از دوره تملک آن بیشتر از ۲ سال گذشته و تنها وسیله نقلیه با پلاک شخصی متعلق به او باشد.
• اولین معامله املاک پس از اخذ پروانه ساختمانی تا قبل از دریافت گواهی پایان عملیات ساختمانی؛ مشروط بر این که بیشتر از ۴ سال از تاریخ دریافت اولین پروانه ساختمانی نگذشته باشد.
• اولین انتقال املاک پس از دریافت گواهی پایان عملیات ساختمانی.
• اراضی با کاربری کشاورزی ازجمله باغ‌ها و زمین‌های زراعی خارج از حریم شهری به جز باغ ویلاها
• انتقال به‌صورت ارث یا وصیت
• ملک مسکونی اشخاص غیرتجاری بالای ۱۸ سال که بیش از ۲ سال مالکیت آن را داشته‌اند؛ به‌شرطی که ملک دیگری به او تعلق نداشته باشد.

به‌طورکلی، هر شخص حقیقی می‌تواند به تعداد همسر و فرزند بالای ۱۸ سال خود که ملک مسکونی ندارند، تا سقف ۴ ملک مسکونی با دوره تملک حداقل ۲ ساله، از پرداخت مالیات معاف شود؛ البته شرط برخورداری از این نوع معافیت، این است که طی ۵ سال گذشته، شخص حقیقی غیرتجاری و اعضای خانواده او از این معافیت استفاده نکرده باشند.

اهمیت اجرای قانون مالیات بر عایدی سرمایه چیست؟

اهداف بسیاری پشت اجرای قانون مالیات بر عایدی سرمایه قرار دارد. مهم‌ترین هدف از اجرای این قانون، جلوگیری از فعالیت‌های سوداگرانه و متوقف کردن فعالیت افراد سودجو است. از جمله سایر مزایای اجرای قانون مالیات بر عایدی سرمایه می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• کنترل نوسانات ناگهانی بازارهای غیر مولد
• از بین رفتن واسطه‌گری و سوداگری دلالان و سودجویان در بازارهای سرمایه‌گذاری مسکن، سکه و ارز
• ایجاد انسجام و یکپارچگی امور نظام مالیاتی کشور
• توزیع درآمد عادلانه بین همه افراد جامعه و جلوگیری از ایجاد شکاف طبقاتی
• حمایت از تولید داخلی و سرمایه‌گذاری‌های مولد برای رشد اقتصادی

علاوه‌بر این، اجرای قانون مالیات بر عایدی سرمایه به کاهش نرخ تورم و کاهش نوسانات قیمتی کمک بسیار بزرگی می‌کند. با اجرای این طرح، دارایی‌ها از حالت سرمایه‌ای به حالت مصرفی تغییر حالت می‌دهند و ثبات اقتصادی در جامعه حکم‌فرما خواهد شد.

‌

محاسبه آسان مالیات بر عایدی سرمایه با کمک نرم افزار سپیدار سیستم

بر اساس آخرین اخبار مالیات بر عایدی سرمایه، هنوز تاریخ مشخصی برای اجرای این قانون مشخص نشده است؛ بااین‌حال به دلیل اهمیت این قانون و آگاهی‌بخشی، در این مطلب توضیح دادیم که قانون مالیات بر عایدی سرمایه چیست و برخی از مهم‌ترین نکات پیرامون آن را بررسی کردیم.

پیشنهاد می‌کنیم پیش از رسیدن زمان اجرای مالیات بر عایدی سرمایه، برای شفاف‌سازی حساب‌های مالی خود از نرم‌افزارهای حسابداری حرفه‌ای مانند سپیدار کمک بگیرید. با کمک این نرم‌افزار می‌توانید به‌سادگی امور مالی و سرمایه خود را مدیریت کنید تا در زمان اجرای مالیات بر عایدی سرمایه به مشکل برنخورید. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره این نرم افزار به سایت sepidarsystem.com سر بزنید. همچنین، مشاوران مالی سپیدار برای ارائه مشاوره مالی درباره موضوع مالیات بر عایدی سرمایه به شما آماده هستند.