به گزارش خبرگزاری ایمنا، با توجه به افزایش روزافزون جمعیت و گسترش شهر اصفهان، جلوگیری از به‌هم‌ریختگی ترافیک ناشی از تردد وسایل نقلیه برون‌شهری ازدحام گاراژهای مسافربری و مسائل مربوط به تأمین رفاه اجتماعی شهروندان چنین ایجاب کرد که سازمان پایانه‌ها برای احداث پایانه‌های مسافربری و اداره امور تجمع اتوبوس‌ها، مینی‌بوس‌ها و انجام خدمات مربوط به آن تأسیس شود.
اواخر سال ۱۳۶۷ با توجه به سیاست‌های اجرای پایانه‌ها و به‌منظور ساماندهی پایانه‌ها و گاراژهای سطح شهر اصفهان، ابتدا پایانه کاوه و سپس پایانه‌های صفه، جی، صمدیه و زاینده‌رود در حواشی شهر اصفهان احداث شد.
پایانه‌ها در زمان تأسیس به‌صورت پراکنده بودند و با توجه به اینکه در آن زمان توسعه شهر هنوز اتفاق نیفتاده بود، جانمایی پایانه‌ها بر اساس ورودی‌های شهر در شمال، جنوب، شرق و غرب تأسیس شد، همچنین پیش‌بینی شد که پایانه‌ها در چند جهت در دسترس شهروندان، مسافران و گردشگران قرار گیرند.
آن زمان موضوع جانمایی توسط مسئولان وقت در شهرداری اصفهان در کنار شهر مدنظر بود و در حاشیه شهر اتفاق افتاد، اما با گذشت زمان، افزایش جمعیت، توسعه شهر و توسعه منازل مسکونی در کنار پایانه‌ها، پایانه‌ها از حاشیه شهر در مرکز شهر قرار گرفت.
در شرح وظایف سازمان پایانه‌ها، وظیفه اصلی آن‌ها تعمیر، مرمت و نگهداری است و تصمیم‌گیری در خصوص سیاست‌های کلان توسط شهردار و اعضای شورای اسلامی شهر انجام می‌شود؛ سازمان پایانه‌ها در سیاست‌های کلان یا هرگونه تصمیمی کلان نقشی ندارد، اما امروزه پایانه‌های ترکیبی موضوعی است که در کل کشور و صنعت حمل‌ونقل شهری و برون‌شهری مطرح می‌شود.
به‌عنوان مثال پایانه‌های مسافربری کاوه و صفه در کنار سفرهای برون‌شهری خود، ایستگاه‌های اتوبوس، تاکسی، دوچرخه و قطار شهری دارند، پایانه‌ها در سیاست‌های جدید علم و صنعت به صورت ترکیبی درون‌شهری قرار می‌گیرند.
پایانه مسافربری کاوه در زمان افتتاح، به نوعی بیرون از بافت شهر اصفهان و در فضایی باز قرار داشت، توسعه فضاهای مسکونی و تجاری در شمال شهر اصفهان از زمان افتتاح پایانه، موجب شده است در حال حاضر این پایانه در یکی از پرتراکم‌ترین نقاط جمعیتی شهر قرار گیرد.
پایانه کاوه جزو پایانه‌های اصلی شهر اصفهان است که به جهت مسافرت به اقصی نقاط کشور استفاده می‌شود، علاوه بر این حجم اصلی، بخشی از اتوبوس‌ها در حاشیه این خیابان اقدام به مسافرگیری می‌کنند که این مسئله در تمام طول روز ادامه دارد و موجب اختلال در روند حمل‌ونقل منطقه شده است.
خیابان کاوه، کریدور اصلی برای دسترسی حدود ۵۰۰ هزار نفر از ساکنان مناطق شمال اصفهان به‌خصوص شهرک کاوه، ملک‌شهر و حتی شاهین‌شهر به مرکز شهر اصفهان است و در نقشه‌ها و مدارک قدیمی عملکرد این خیابان، بزرگراه بوده که به‌تدریج با بارگذاری‌های متعدد تجاری و مسکونی عملکرد آن به خیابان تقلیل یافته است و هم‌اکنون در آستانه سی‌ودومین سالروز افتتاح آن قرار داریم.
پایانه کاوه و صفه دو اثر ماندگار است
علی امامی، مجری طرح و نخستین مدیرعامل سازمان پایانه‌های مسافربری شهر اصفهان به خبرنگار ایمنا می‌گوید: عملیات اجرایی پایانه کاوه هم‌زمان با مطالعات و طراحی، سال ۶۸ آغاز شد؛ هم‌اکنون سال‌های زیادی از احداث این پایانه می‌گذرد و اطمینان داریم که تا سال‌های دور به فعالیت خود ادامه خواهد داد.
وی با بیان اینکه احداث کاروانسرا از دیرباز مورد توجه ایرانیان بوده است و سابقه‌ای بیش از هزار سال دارد، می‌افزاید: در دوران شاه‌عباس ۹۹۹ کاروانسرا ساخته شد و هرچند در دوره هخامنشی نیز کاروان‌سراهایی احداث شده است، اما این پایانه‌ها به مثابه همان کاروان‌سراهای قدیمی است و همان کاربرد را برای مسافران دارد؛ البته همکاران ما با همان روحیه کار کردند و این اثر بدیع را از خود به جا گذاشتند.
مجری طرح پایانه‌های اصفهان با اشاره به اینکه نوع معماری، سازه و انتخاب مصالح پایانه‌ها به‌گونه‌ای است که مطمئن هستیم سال‌ها بدون هزینه اضافه نگهداری مورد استفاده قرار می‌گیرد، ادامه می‌دهد: برای مکان‌یابی پایانه‌های مسافربری ابتدا از گروهی از متخصصان بنام شهر اصفهان و کارشناسان دانشگاه‌ها کمک گرفتیم و به این جمع‌بندی رسیدیم که پایانه نباید از شهر دور باشد، چراکه در این صورت زحمت مسافر برای تردد به پایانه به‌ویژه هنگام شب یا نیمه‌شب سخت‌تر می‌شود، پایانه صفه برای اهالی جنوب زاینده‌رود، کاوه برای شمال و جی و زاینده‌رود برای شرق و غرب در نظر گرفته شده است.
امامی با اشاره به اینکه پایانه‌ها در عین حال که باید داخل شهر ایجاد شود، لازم است دسترسی مناسب به مسیرهای خروجی شهر هم داشته باشد، می‌گوید: در تمام دنیا نیز جانمایی پایانه‌ها به همین صورت است، بنابراین همیشه باید به دسترسی و وسایل حمل‌ونقلی که جابه‌جایی مسافر تا پایانه را انجام می‌دهد، توجه داشته باشیم.
وی با بیان اینکه در حال حاضر پایانه‌های کاوه و صفه به خط یک مترو دسترسی دارد، خاطرنشان می‌کند: یکی از امکاناتی که برای مسافران حائز اهمیت است، دسترسی به مترو است، بنابراین توسعه پایانه با برنامه‌ریزی می‌تواند کیفی شود، ضمن اینکه در آینده توسعه خطوط مترو می‌تواند به کمک اتوبوس و سایر وسایل حمل‌ونقلی بیاید.
مجری طرح پایانه‌های اصفهان با اشاره به اینکه ترافیک خیابان مسجدسید در گذشته با توجه به افزایش تردد اتوبوس‌های برون‌شهری دیگر قابل تحمل نبود، ادامه می‌دهد: در این خیابان از ناهنجاری‌های اجتماعی گرفته تا مشکلات مربوط به گاراژها وجود داشت و تردد مسافران از کنار اتوبوس برای ورود به گاراژ امکان‌پذیر نبود، اما در حال حاضر تمام امکانات رفاهی در پایانه‌های شهر در نظر گرفته شده است و در هر دو پایانه کاوه و صفه، هتل و سایر امکانات وجود دارد و افتخار می‌کنیم که اصفهان زودتر از سایر شهرها به پایانه مجهز شد.
امامی با تاکید بر اینکه سهم حمل‌ونقل ریلی شهرها را نیز باید در نظر بگیریم، تصریح می‌کند: به‌زودی حمل‌ونقل ریلی بین شهری نیز در کنار اتوبوسرانی به‌کار گرفته می‌شود، طی برنامه‌ریزی انجام شده اتصال ایستگاه حمل‌ونقل ریلی به پایانه کاوه نیز مدنظر قرار دارد.
وی با بیان اینکه توسعه را می‌توانیم در برنامه‌ریزی‌ها مورد توجه قرار دهیم، ادامه می‌دهد: روان‌سازی دسترسی‌ها یکی از راهکارها است، زمانی که پایانه کاوه ساخته شد دسترسی خیابان چمران اجرا نشده بود و تقاطع‌های غیرهمسطح و زیرگذر وجود نداشت و این اقدامات به مرور زمان انجام شد.
مجری طرح پایانه‌های اصفهان با اشاره به اینکه در هیچ جای دنیا عناصر شاخص شهری بعد از اتفاقات کوچک جابه‌جا نمی‌شود، بلکه با مطالعه و فعالیت مشکلات آن رفع می‌شود، خاطرنشان می‌کند: بسیاری از ایستگاه‌های راه‌آهن دنیا صدمین سال خود را جشن گرفته‌اند، بنابراین به‌روزی فکر می‌کنم که صدمین سال پایانه کاوه را جشن بگیریم؛ چراکه از لحاظ ماندگاری شک نداریم این یک مجموعه بتنی کمترین تغییرات را نیاز دارد و برای همیشه ماندگار خواهد بود، زیرا سازه این پروژه به دست مرحوم حقیقی طراحی شد و سپس او برج میلاد را طراحی کرد.
امامی با بیان اینکه پایانه‌های کاوه و صفه دو اثر ماندگار است که به‌راحتی نباید از اهمیت وجود این مکان‌ها عبور کرد، اظهار می‌کند: تمام اقداماتی که در پایانه کاوه انجام شده است، کارشناسی و بر اساس مطالعات بوده و زیباشناسی و ایستایی بنا در نظر گرفته شده است.
وی تاکید می‌کند: ساخت پایانه‌ای همچون کاوه در کلام آسان است، اما در عمل کار بسیار مشکلی است و از تأمین بودجه گرفته تا تهیه مصالح، ابعاد و مکان‌یابی از چالش‌های چنین اقدامی است، از این‌رو بهتر است برای حفظ و حراست آن تلاش کنیم.
خدمت ماندگاری برای شهر ایجاد شده است
ابوالفضل توکلی، مدیرعامل سازمان پایانه‌های مسافربری شهرداری اصفهان در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا اظهار می‌کند: استاد علی امامی، از پیشکسوتان حمل‌ونقل است که در سال‌های گذشته طوری که باید در وصف و شناخت او صحبت نشده است؛ معتقدم اگر گذشته‌ها ثبت نشود، آثار به مرور زمان از ذهن‌ها خارج می‌شود.
وی می‌افزاید: «امامی» علاوه بر نخستین مدیرعامل، مجری طرح پایانه کاوه، جی و صفه بوده است، اما افراد بسیار کمی با او آشنایی دارند، در حالی که از خدمات وی به‌عنوان پیشکسوت حوزه حمل‌ونقل شهری در اصفهان باید تقدیر شود.
مدیرعامل سازمان پایانه‌های مسافربری شهرداری اصفهان با اشاره به نهم آذر سالروز افتتاح پایانه بزرگ مسافربری کاوه می‌گوید: این پایانه یکی از پایانه‌هایی است که با گذشت ۳۲ سال هرروز پویاتر و سرزنده‌تر می‌شود، نوع طراحی و نگاهی که در گذشته به این ساختمان وجود داشته، ویژه است و پس از گذشت سال‌های طولانی هنوز پویایی لازم را دارد.
وی ادامه می‌دهد: «مرحوم کریم صیرفی‌نژاد» به‌عنوان یک اصفهانی، پایه‌گذار حمل‌ونقل در کشور در دهه ۳۰ بود و اوایل دهه ۴۰ نخستین مدیرعامل اتوبوسرانی شهر اصفهان بوده است که در تخت فولاد اصفهان آرمیده است؛ با توجه به وجود این مفاخر، حق اصفهان نیست که مردمانش هم‌اکنون در این حوزه برای تهیه بلیت اتوبوس دچار مشکل باشند.
توکلی با اشاره به بیست‌وششم آذر و فرمان تاریخی حضرت امام خمینی (ره) در بحبوحه جنگ تحمیلی برای حرکت کامیون‌ها به بنادر برای مشارکت در تخلیه بار و همراهی اتوبوس‌ها در مناطق جنگی خاطرنشان می‌کند: آن زمان اصفهانی‌ها همچون همیشه پیش‌قدم بودند، در زمان جنگ مردم اصفهان برای اعزام رزمنده‌ها به جبهه و فرستادن اقلام مورد نیاز پشت جبهه همواره خط‌شکن بوده‌اند.
وی با بیان اینکه اواخر سال ۶۰، شهرداری اصفهان خدمت ماندگاری ارائه داد، ادامه می‌دهد: به دلیل مشکلات موجود در زمینه تهیه بلیت اتوبوس، بسیاری از اقدامات صورت گرفته طی سال جاری در پایانه‌ها مطرح نمی‌شود و این در حالی است که این دغدغه بحق مردم است و موجب شده است تا این خدمت ماندگار، محو شود.
توکلی تصریح می‌کند: پایانه کاوه اواخر سال ۶۸ در راستای کمک به ترافیک مرکز شهر در محدوده چهارراه تختی و خیابان مسجدسید ایجاد شد تا بتواند با اتصال به پایانه‌های دیگر شهر که در پنج نقطه جانمایی شده است، هماهنگی برقرار کند.
وی با بیان اینکه مشکلات اخیر پایانه کاوه، حمل‌ونقل، ترافیک و تهیه بلیت مسافر است، خاطرنشان می‌کند: وظیفه سازمان پایانه‌ها ارائه خدمات درون پایانه است، سازمان وظیفه نگهداری، تعمیرات و زیباسازی دارد و هیچ‌گونه تصرفی در زمینه تهیه بلیت اتوبوس ندارد، البته طبق تاکید شهردار اصفهان هیچ‌گاه خودمان را از مردم جدا نمی‌دانیم، بلکه باید در راستای خواسته‌های آن‌ها همواره مطالبه‌گر باشیم.
مدیرعامل سازمان پایانه‌های مسافربری شهرداری اصفهان با بیان اینکه سامانه ۱۴۱ برای شکایات مسافران از زمان آغاز و تهیه بلیت تا زمانی که به مقصد می‌رسند، در خدمت است، ادامه می‌دهد: مردم از این سامانه اطلاع ندارند، از این‌رو اولین هجمه به سمت مدیریت شهری وارد است، در حالی که خدمت ماندگاری برای شهر ایجاد شده است و بی‌انصافی است که دیده نشود.
توکلی با طرح این سوال که چرا در هر دوره مدیریت شهری موضوع انتقال پایانه کاوه مطرح است؟ تاکید می‌کند: مردم باید واقعیت‌ها را بدانند، جابه‌جایی پایانه کاوه به جاده فرودگاه نظر شخصی افراد است و در چشم‌انداز برنامه شهرداری وجود ندارد.
وی با بیان اینکه علم روز دنیا در صنعت حمل‌ونقل ایجاد پایانه‌های ترکیبی است، تصریح می‌کند: جابه‌جایی پایانه باید به‌صورت دقیق و کارشناسی بررسی شود و تمام جوانب آن مورد توجه قرار گیرد.
مدیرعامل سازمان پایانه‌های مسافربری شهرداری اصفهان با اشاره به اینکه با وضعیت پایانه‌های موجود هنوز ظرفیت بارگذاری وجود دارد، خاطرنشان می‌کند: در حال حاضر پایانه کاوه اشباع شده است و ظرفیت بارگذاری برای شرکت‌های حمل‌ونقلی جدید ندارد، اما از ظرفیت پایانه‌های جی و اندیشه می‌توان استفاده کرد، همچنین جلساتی برای تملک و آزادسازی پایانه صمدیه برگزار شده است.
توکلی با بیان اینکه توسعه زمانی انجام می‌شود که پنج پایانه موجود پاسخگوی نیازهای مردم نباشد، می‌گوید: پایانه کاوه از لحاظ ظرفیت مکانی تکمیل است، اما در حال حاضر مشکل کمبود اتوبوس وجود دارد که باید اصل موضوع حل شود؛ البته توسعه پایانه صفه پیش‌بینی شده است و هم‌اکنون با توجه به وجود مترو در آن منطقه، دسترسی دو پایانه صفه و کاوه بسیار آسان شده است.
وی با اشاره به اینکه پایانه کاوه در کشور بی‌نظیر است، ادامه می‌دهد: پایانه‌ها وظیفه دارند خدماتی همچون هتل، نمازخانه، رستوران، غرفه‌های مختلف و سرویس بهداشتی ارائه دهند، همچنین سال جاری بالغ بر ۷۰ درصد توسعه فضای سبز این پایانه انجام شد که اگر تصاویر مربوطه را مشاهده کنید، پس از گذشت ۳۲ سال متوجه تحولات چشمگیر در آن خواهید شد.
مدیرعامل سازمان پایانه‌های مسافربری شهرداری اصفهان با تاکید بر اینکه تأسیسات پایانه کاوه نیاز به نوسازی دارد، می‌افزاید: در سال گذشته با اعمال پنج درصد عوارض بلیت به سازمان، پروژه‌های عمرانی نسبت به سال ۱۴۰۰، ۱۰۰ درصد افزایش پیدا کرده است، اما به دلیل وجود مشکلات تهیه بلیت نمی‌توانیم گزارش خدمات انجام شده را ارائه دهیم.
توکلی با اشاره به کمبود فضا در پارکینگ پایانه کاوه تصریح می‌کند: تعطیلی پارکینگ شکوه در مجاورت این پایانه و خط یک مترو موجب شد تا حجم توقف خودروهای سواری در پارکینگ پایانه چندین برابر شود، در چشم‌انداز آینده، یکی از پروژه‌های عمرانی مورد نیاز، پارکینگ طبقاتی کاوه است که در حال حاضر به‌عنوان طرح پیشنهاد شده است و امیدواریم در بودجه سال آینده اعتبارات مورد نیاز آن در نظر گرفته شود.
به گزارش ایمنا، در حال حاضر پایانه کاوه در یکی از پرترددترین خیابان‌های شمالی شهر اصفهان قرار دارد که به سبب جابه‌جایی تعداد زیاد مسافران در ساعات مختلف شبانه‌روز، به یکی از پراقبال‌ترین مکان‌ها برای سفر شهروندان تبدیل شده است.
گزارش از: راضیه کشاورز
نظر شما