به گزارش خبرنگار ایمنا، چهارباغ اصفهان را درگذشته با سینماها، درختان سربه فلک کشیده میشناختند. ۱۰ سینما که مردم بیشتر با دوچرخه، کالسکه و پیاده خودشان را به آنها میرساندند. از سال ۱۳۰۸ خورشیدی خبرهایی از سینما «مایا ک» در چهارباغ و سپس نامهایی از سینماهای سپه، ایران، شاهپور و هما به میان آمده است. به همین ترتیب سینماهای دیگری در چهارباغ سر برآوردند. در اسفند ۱۳۴۳ سینما «چهارباغ» و دو سال بعد، یعنی در تیر ۱۳۴۵، سینمای بزرگ «نقشجهان» در این خیابان افتتاح شد.
حال هرچند دیگر از این سینما در این محور تاریخی و گردشگری خبری نیست، اما همچنان میتوان بقایای برخی از ساختمان این سینماها را مشاهده کرد، بقایایی که بخشی از تاریخ شفاهی این شهر هستند و نیاز است برای شهروندان بهویژه نسل امروز معرفی شوند، ازاینرو اداره گردشگری سازمان فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شهرداری اصفهان به مناسبت روز سینما اقدام به برگزاری همگردی «سلام سینما ۲» در سه سانس زمانی کرد تا شهروندان اصفهان بیش از گذشته بتوانند با تاریخ سینمای شهر خود آشنا شوند.
سیدمهدی سجادزاده، پژوهشگر سینما فردی است که بهعنوان راهنما تاریخچه سینمای اصفهان را برای مخاطبان توضیح میدهد و درحالیکه گلایه از این دارد که متأسفانه تمام سینماهای تاریخی شهر اصفهان تخریبشدهاند، میگوید: به دلیل نبود سینمای تاریخی اصفهان باشد، این شهر فاقد موزه سینما است.
وی بابیان اینکه اولین سالن سینمای اصفهان هفت سال قبل یعنی در سال ۱۳۰۸ و بانام سینما «مایاک» افتتاح شد، میافزاید: در سالهای قبل از انقلاب سینما ایران را در خیابان چهارباغ داشتیم که اغلب افراد تصور میکنند، اولین سالن سینمای اصفهان است درصورتیکه این باور اشتباه است.
این پژوهشگر تاریخ سینما بابیان اینکه در محدوده سالهای ۱۳۲۰ تا ۱۳۲۷ در پخش فیلمهای ساخت شوروی و انگلیسی رقابت داشتیم، تصریح میکند: در آن زمان اشغال متفقین نقش مؤثری در جریان سینما داشت. سینما «مایاک» فیلمهای ساخت شوروی و سینما «ایران» فیلمهای ساخت انگلیس را پخش میکرد.
وی بابیان اینکه بخش اعظمی از مخاطبان سینما در دهه ۱۳۴۰، طبقه کارگر اصفهان بودند، اظهار میکند: اصفهان در آن دوره به دلیل داشتن کارخانههای متعدد نساجی، شهر کارگران بود. بهطوری که میتوان گفت بیش از ۵۶ درصد از شاغلان اصفهان از طبقه کارگر بودند.
سجادزاده اضافه میکند: تصاویر باقیمانده از آن زمان نشان میدهد که کارگران پس از ساعات کاری با دوچرخه به سمت سینماهای چهارباغ در حال حرکت بودند، همچنین کارگرها اغلب دوچرخههای خودشان را به داخل سالن سینماها میبردند زیرا که سینما تفریح ارزانی برای این طبقه در اصفهان بود، علاوه بر این قشر، نوجوانان که با پساندازهای خود به استقبال سینماها میرفتند، نیز از مخاطبان سینماها بودند.
وی بابیان اینکه خانوادهها و بهویژه زنان بهراحتی نمیتوانستند در سینماها حضورداشته باشند ادامه میدهد: با ساخت سینماهای جدید و استاندارد بهتدریج شاهد حضور این گروه از جامعه در سینماها بودیم. از دیماه ۱۳۱۴ با دعوت دولت از بانوان برای حضور در سینماها این حضور پررنگتر شد.
این پژوهشگر حوزه سینما اضافه میکند: صاحبان سینماها اغلب سرمایهداران کارخانهدار بودند و سینما برای آنها امکانی بود تا سرمایه خودشان را افزایش دهند؛ در این میان ملاکانی بودند که در ساخت سالنهای سینمایی کمک میکردند و نمونه آن سینما سپاهان است. همچنین سینما نقشجهان اولین و آخرین سینمایی بود که توسط غیراصفهانیها ساخته شد و در زمان ساخت با مخالفت جدی از سوی مردم روبهرو شد اما باوجود مخالفتهای بسیار راهاندازی شد.
وی اضافه میکند: اینکه سینماهای مختلفی در غیر از بافت چهارباغ ساخته نشد، نشان میدهد این خیابان بستری بوده که حضور سینماها را تقویت میکرده است، زیرا سینماهایی که در خارج از این خیابان ساخته میشدند از رونق زیادی برخوردار نبودند.
سجادزاده اظهار میکند: اغلب سالنهای سینمای اصفهان، امکانات کمی داشتند و گاهی فقط یک فضای روباز بودند که به آنها «سینما تابستانی» گفته میشد و یا حتی سینماهای موقتی بودند که پس از مدتی برچیده میشدند. پیش از انقلاب برخی سینماها ازجمله «سینما ایران» یا» سینما آسیا» تخریب شدند.
وی ادامه میدهد: مقالاتی که در روزنامههای وقت چاپشده، نشان میدهد که نسبت به کیفیت سالنهای سینما نارضایتی وجود داشته است، البته این مسئله مخصوص سالنهای سینما در اصفهان نبوده است. چراکه بهطورمعمول در دهههای اولیه ورود سینما نظارت کمی بر آنها بوده است.
برنامه همگردی سلام سینما ۲ با بازدید از پروژه سینمایی مجتمع تجاری باغ گلدسته به اتمام رسید، پروژه سینمایی که برای دسترسی آسانی شهروندان اصفهان به سینماهای تخصصی راهاندازی شده است و این تلاقی بازدید از سینماهای جدید اصفهان با قدیم بیش از گذشته به شهروندان خاطرنشان میکند که جریان هنر سینما همچنان در شهر اصفهان زنده است.
نظر شما