آیت‌الله کاشانی را بهتر بشناسیم

در روزهای پایانی عمر آیت‌الله کاشانی، محمدرضاشاه به منزل او می‌رود، زمانی که با خانه ساده و بی‌تکلف آیت‌الله روبه‌رو می‌شود، به همراهانش می‌گوید: این خانه سال‌ها مامن مخالفان من بوده است و کاملاً تحت ثاثیر زندگی او قرار می‌گیرد.

به گزارش خبرنگار ایمنا و براساس یادداشتی که محمدحسن احمدی، استاد دانشگاه و دکتری تاریخ در اختیار خبرگزاری ایمنا قرار داده است: «آیت‌الله سیدابوالقاسم کاشانی از علمای بزرگ شیعه که نقش بی‌بدیلی در مبارزه با استعمار و استبداد در کارنامه زندگی خود دارد، در ۱۲۶۴ شمسی دیده به جهان گشود و در سال ۱۳۴۰ شمسی پس از سال‌ها مبارزه با دشمنان داخلی و خارجی ملت عراق و ایران به دیدار معبود شتافت و در حرم حضرت عبدالعظیم حسنی به آرامش رسید.

آیت‌الله کاشانی در عراق از محضر عالمان بزرگی همچون آیت‌الله آخوند خراسانی تلمذ کرد و در ۲۵ سالگی به درجه اجتهاد رسید. او در جریان اشغال کشور عراق به صف مبارزه با استعمار پیر انگلستان پیوست و تا جایی به این مبارزه ادامه داد که دشمن خبیث انگلیسی حکم اعدام او را صادر کرد.

آیت‌الله کاشانی سپس مخفیانه عازم ایران شد و در همان بدو ورود به ایران با شناختی که از حکومت جابر وابسته شاهنشاهی به‌دست آورد، همچون سلف خود به وظایف آگاهی‌بخشی و مبارزه با ظلم و ستم پرداخت.

با شروع جنگ جهانی دوم و اشغال ایران توسط نیروهای متفقین، انگلیسی‌ها با شایع کردن همکاری کاشانی با آلمانی‌ها، تصمیم به دستگیری او گرفتند. آیت‌الله کاشانی پس از پنج ماه در بیست‌وهفتم خردادماه سال ۱۳۲۳ در گلاب دره شمیران دستگیر شد. انگلیسی‌ها او را به بازداشتگاه (کمپ زمستانی) اراک اعزام و پس از مدتی به یکی از کمپ‌های کرمانشاه منتقل کردند.

زمانی که آیت‌الله کاشانی تحت تعقیب نیروهای انگلیسی بود و مخفی شده بود، انتخابات دوره چهاردهم مجلس شورای ملی توسط دولت سهیلی برگزار شد. مردم تهران وی را به عنوان نماینده انتخاب کردند. اما نیروهای متفقین با اعتبارنامه وی مخالفت کرده و اجازه ندادند به مجلس راه یابد. جنگ جهانی دوم به پایان رسید و آیت‌الله کاشانی در بیست‌وچهارم مردادماه سال ۱۳۲۴ آزاد شد و در سی‌ویکم شهریورماه در میان انبوه جمعیت وارد تهران شد.

او از محبوبیت زیادی میان مردم برخوردار بود و به همین خاطر بود که در جریان نهضت ملی شدن صنعت نفت نقش کلیدی ایفا کرد.

آیت‌الله کاشانی را بهتر بشناسیم

غرب متوحش، متجاوز و متجاسر که نفع خود را در ایجاد دولت‌های سر سپرده و وابسته می‌دید، در ایران با ایجاد حکومت سر سپرده شاهنشاهی پهلوی تلاش می‌کرد به منابع رو زمینی و زیر زمینی دست درازی کند، به طوری که دولت استعماری انگلستان با کشف نفت در ایران و اهمیت حیاتی این طلای سیاه در زندگی اجتماعی و اقتصادی و سیاسی مردم دنیا سعی داشت به هر نحوه ممکن چمبره سلطه خود را بر منابع شرق حفظ کند.

دولت سر سپرده پهلوی هم با وجود اینکه شاهد غارت منابع ملت ایران بودند، اما برای اینکه بتوانند چند صباحی بیشتر بر اریکه سلطنت تکیه زنند به همراهی با غارت‌کنندگان ادامه دادند تا اینکه در سال ۱۳۲۹، جریان ملی شدن نفت ایران به رهبری آیت‌الله کاشانی، تبدیل به یک نهضت سیاسی و اجتماعی شد.

آیت‌الله کاشانی با برگزاری اجتماعات مردمی و هدایت گروهای مبارز، شاه و دولت را مجبور به پذیرش خواسته نمایندگان مجلس و ملی کردن صنعت نفت کرد. شعار او «نفت ایران متعلق به ملت ایران است» بود که این شعار مکمل گفتار جبهه ملی یعنی «صنعت نفت ایران باید ملی شود».

در جریان ملی شدن نفت، نیروهای مختلفی اعم از ملی‌گراها، روشنفکران، روحانیون، مذهبی‌ها و بازاری‌ها نقش داشتند اما موتور محرکه این نهضت که عامل به صحنه آوردن مردم بود، شخصیتی هم‌چون آیت‌الله کاشانی بود.

او در اولین اقدام به مبارزه با قرارداد گس گلشاییان اعتراض کرد و مانع تصویب آن در مجلس شد. با استعفای حسنعلی منصور از نخست وزیری، علی رزم‌آرا به صدارت رسید که مهم‌ترین مأموریتش مخالفت و ضدیت با روند ملی شدن نفت بود، اما با تشخیص به موقع گروه فداییان اسلام به رهبری شهید نواب صفوی که از طرفداران پر و پا قرص مرحوم آیت‌الله کاشانی بود و طبق هماهنگی به‌عمل آمده میان او و آیت‌الله کاشانی و دکتر فاطمی به نمایندگی از سوی دکتر محمد مصدق تصمیمی گرفته می‌شود که نتیجه آن حذف علی رزم‌آرا از نخست وزیری و قتل وی شد.

در نهایت قانون ملی شدن صنعت نفت ایران روز بیست‌ونهم اسفندماه تصویب نهایی شد که این امر نتیجه مبارزات ملت فهیم ایران به رهبری روحانیت شیعه است، رهبر معظم انقلاب در این‌باره فرموده‌اند: "خصوصیت با مردم بودن [روحانیت] باعث شده است که در تحولات عظیم اجتماعی کشور ما که مهم‌ترین کشور شیعه دنیا است، روحانیت پیش‌قدم باشد. شما ببینید کدام تحول‌بزرگ و اساسی- سیاسی محض- در کشور انجام گرفته است که در آن روحانیت در صف مقدم نباشد. در قضیه ملی شدن صنعت نفت روحانیون بودند که جلو افتادند. اگر مرحوم آیت‌اللَّه کاشانی نبود، مطمئن باشید که مسئله ملی شدن صنعت نفت به‌هیچ‌وجه در این کشور پا نمی‌گرفت. حالا یک عده به تعبیری که بنده کردم، نمک‌خوردگانِ نمکدان‌شکن هستند؛ نان نهضت ملی را می‌خوردند، بعد به مرحوم آیت‌اللَّه کاشانی بدگویی می‌کنند! در حالی که او جلودار این قضیه بود. و اگر او نبود، قطعاً مسئله ملی شدن صنعت نفت در این کشور، به جایی نمی‌رسید. "

و برای همین امروزه دشمنان دین و پیشرفت ملت ایران همچنان سعی داشته و دارند که اولاً میانه سیاست و دین و روحانیت جدایی ایجاد کنند، زیرا به خوبی می‌دانند که افرادی همچون آیت‌الله کاشانی و امام خمینی (ره) می‌توانند منشأ تحولات اجتماعی گسترده در ایران شوند.»

کد خبر 674735

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.