مواد غذایی مضر و مفید برای درمان تخمدان پلی‌کیستیک

به گزارش خبرنگار ایمنا، سندروم تخمدان پلی‌کیستیک، شایع‌ترین عارضه میان زنان است که موجب اختلال در تخمک‌گذاری می‌شود و با افزایش هورمون‌های مردانه همراه است.

راضیه حسینی در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا، اظهار کرد: سندروم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS) عارضه‌ای است که مانع فعالیت و عملکرد صحیح تخمدان می‌شود، علائم این بیماری شامل دوره‌های نامنظم قاعدگی، کاهش باروری، آکنه و مشکلات وزنی است.

وی افزود: مطالعات نشان می‌دهد که ۱۰ درصد از زنان بین سنین ۱۵ و ۵۰ سال، دارای سندروم تخمدان پلی‌کیستیک هستند و احتمال بروز آن در زنانی که مشکلات تخمک‌گذاری دارند، بالای ۷۵ درصد است.

کارشناس ارشد تغذیه بالینی دانشکده تغذیه و علوم غذایی دانشگاه علوم پزشکی شیراز گفت: مصرف بدون کنترل و بیش از حد منابع کربوهیدرات‌ها مانند انواع نان‌های سفید، ماکارونی، بیسکوئیت، شیرینی و برنج سفید بدون احساس سیری کامل، از شکایت‌های شایع زنان مبتلا به سندروم تخمدان پلی‌کیستیک است.

وی ادامه داد: بهتر است برای برنامه غذایی افراد مبتلا به سندروم تخمدان پلی‌کیستیک کربوهیدرات‌های پیچیده انتخاب شود، کربوهیدرات که حاوی فیبر بالایی باشد، گزینه‌های مناسبی محسوب می‌شود، هر چه فیبر موجود در غذا بیشتر باشد، سرعت هضم آن کندتر شده و قند خون نیز به آهستگی بالا می‌رود. کربوهیدرات‌های پیچیده شامل سبزیجات، بلغور جو، برنج قهوه‌ای و حبوبات است.

حسینی تصریح‌کرد: توصیه می‌شود مبتلایان به این مشکل، مصرف کربوهیدرات‌های ناسالم و ساده از جمله نوشابه، آبمیوه‌های صنعتی، کیک، بستنی، کلوچه و دونات را محدود کنند.

وی خاطرنشان کرد: به بانوان مبتلا به این اختلال توصیه می‌شود در انتخاب نوع و میزان فعالیت بدنی با یک متخصص مشورت کنند، اما به صورت کلی ترکیب ورزش‌های هوازی و مقاومتی در تخمدان پلی‌کیستیک توصیه می‌شود، چرا که ورزش به کاهش سطح قند خون و نیز کاهش مقاومت به انسولین کمک می‌کند، بهتر است مبتلایان به این بیماری وعده‌های اصلی غذا را کوچک و به ازای آن از میان‌وعده‌هایی مانند سالاد، سبزی‌ها، حبوبات، ماست کم‌چرب و گردو استفاده کنند.

کارشناس ارشد تغذیه بالینی دانشکده تغذیه و علوم غذایی دانشگاه علوم پزشکی شیراز اضافه کرد: رژیم غذایی افراد مبتلا به سندروم تخمدان پلی‌کیستیک مشابه رژیم غذایی بیماران مبتلا به دیابت است، به‌طور مثال همان‌طور که اثر دارچین (حاوی آنتی‌اکسیدان بسیار بالا کمک‌کننده به تنظیم قند خون) در دیابت اثبات شده، برای پلی‌کیستیک نیز می‌تواند مناسب باشد.

سندروم تخمدان پلی‌کیستیک قابل درمان است؟

مریم حیدرپور در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا اظهار کرد: هورمون‌های مردانه به مقدار کمی از غدد آدرنال و تخمدان زنان ترشح می‌شود، اما در سندروم تخمدان پلی‌کیستیک، مقدار ترشح هورمون‌های مردانه افزایش پیدا می‌کند.

این فوق تخصص غدد و متابولیسم خاطرنشان کرد: افزایش هورمون‌های مردانه (آندروژن‌ها) که از طریق آزمایشگاهی قابل تشخیص است، از علائم این سندروم محسوب می‌شود و به صورت افزایش موهای زائد (هیرسوتیسم)، ایجاد جوش و ریزش موهای سر در زنان بروز پیدا می‌کند.

حیدرپور گفت: علامت بعدی این سندروم، اختلال عملکرد تخمدان است که خود را به صورت ایجاد نشدن سیکل‌های ماهانه یا کاهش تعداد سیکل‌ها نشان می‌دهد. نشانه بعدی اختلال سندروم تخمدان پلی‌کیستیک، نمای تخمدان (تخمدان کیستیک) است که در سونوگرافی تشخیص داده می‌شود.

وی تاکید کرد: چنانچه دو مورد از این نشانه‌ها در فرد وجود داشته باشد، او به سندروم تخمدان پلی‌کیستیک مبتلا شده است. برای تشخیص این سندروم باید علل دیگر افزایش هورمون‌های مردانه نیز بررسی شود، زیرا علاوه بر سندروم تخمدان پلی‌کیستیک، بیماری‌های دیگری نیز وجود دارد که به‌طور مستقیم یا غیرمستقیم موجب افزایش هورمون‌های مردانه و علائم شدید ناشی از این افزایش می‌شود.

این فوق تخصص غدد و متابولیسم ادامه داد: اختلالات بدن زنان با گرفتن شرح حال کامل از بیمار، معاینه دقیق و آزمایشات، توسط پزشک بررسی می‌شود. در صورتی که علت دیگری برای این علائم وجود نداشته باشد، سندروم پلی‌کیستیک برای فرد تشخیص داده می‌شود.

حیدرپور خاطرنشان کرد: میزان فولیکول‌های مو در بدن برخی زنان به دلایل ژنتیکی یا علت‌های دیگر، زیاد است که موجب پرمویی در ناحیه ساق پا، ساعد و دست‌ها می‌شود و ممکن است فرد تصور کند به سندروم تخمدان پلی‌کیستیک مبتلا شده است.

وی تصریح کرد: اساس درمان این بیماری، به دلیل مقاومت در برابر عملکرد انسولین، کاهش وزن و اصلاح روش زندگی است. ورزش کردن منظم، تغذیه مناسب و سالم، می‌تواند نقش بسزایی در برطرف کردن علائم سندروم تخمدان پلی‌کیستیک داشته باشد.